Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 stycznia 2018r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku Wydział XVI Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Jarosław Zawrot ( spr.)

Sędziowie: SSO Krzysztof Koczyk

del. SSR Piotr Wangler

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2018 r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku L. B. i A. B.

z udziałem Skarbu Państwa- Nadleśnictwo K.

o stwierdzenie zasiedzenia służebności drogi koniecznej

na skutek zażalenia wnioskodawczyni L. B. na postanowienie

Sądu Rejonowego(...) z dnia 10 marca 2017r.,

sygn. akt XII Ns 2096/15

postanawia

oddalić zażalenie

P. W. J. K. K.

Sygn. akt XVI Cz 1178/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 marca 2017r. sygn. akt XII Ns 2096/15 Sąd Rejonowy(...) odrzucił apelację wnioskodawczyni L. B. od postanowienia Sądu Rejonowego (...) z dnia 16 grudnia 2016r.

W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawcy L. B. i A. B. wnieśli apelację na postanowienie Sądu Rejonowego (...) z dnia 16 grudnia 2016r.

Zarządzeniem z dnia 14.02.2017r. doręczonym w dniu 22.02.2017r. wezwano skarżących do uzupełnienia braków apelacji poprzez podpisanie apelacji i odpisu apelacji przez wnioskodawczynię L. B. , wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia i wskazanie czy zaskarżają postanowienie w całości czy w części i w jakiej części - w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia apelacji.

W zakreślonym przez Sąd terminie skarżący złożyli pismo z dnia 1.03.2017r. wskazujące zakres zaskarżenia oraz wartość przedmiotu zaskarżenia oraz dołączyli kserokopię apelacji z dwoma podpisami .

W ocenie Sądu I instancji należało uznać, iż wnioskodawczyni L. B. nie uzupełniła braku apelacji poprzez jej podpisanie. Wnioskodawcy nie nadesłali bowiem egzemplarza apelacji zawierającego podpisy obojga z nich, zaś apelacja, która wpłynęła do Sądu 3.02. (...). ( i jej odpis) została podpisana tylko przez A. B..

Sąd Rejonowy uznał, iż dołączenie do pisma z 1.03.2017r. kserokopii apelacji z podpisami wnioskodawców ( również w kserokopii) nie stanowi należytego uzupełnienia braków, albowiem w dalszym ciągu brak jest podpisu wnioskodawczyni na oryginale apelacji.

Art. 370 k.p.c. stanowi, że sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację , której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

Ponieważ wnioskodawczyni L. B. nie uzupełniła w terminie braków apelacji, jej apelacja na zasadzie art. 370 k.p.c. podlegała odrzuceniu , o czym Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji postanowienia .

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiedli wnioskodawcy zaskarżając je w całości i wnosząc o jego uchylenie. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 130 § 1,2,3 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, iż w przypadku nie wykonania przez stronę zarządzenia wzywającego do usunięcia braków formalnych i w konsekwencji odrzucenia środka zaskarżenia, rozpoznając zażalenie na postanowienie o odrzuceniu środka zaskarżenia sąd odwoławczy bada w pierwszej kolejności, czy zarządzenie wzywające do uzupełnienia braków formalnych było uzasadnione. Konsekwencją uznania jego bezzasadności jest uchylenie postanowienia o odrzuceniu środka zaskarżenia. Dopiero w przypadku uznania zasadności zarządzenia o wezwaniu strony do uzupełnienia braków formalnych środka zaskarżenia, sąd odwoławczy bada, czy zarządzenie to zostało przez stronę należycie wykonane.

Zgodnie z art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części, zwięzłe przedstawienie zarzutów, uzasadnienie zarzutów, powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później, wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.

Stosownie zaś do treści art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. każde pismo procesowe, w tym także apelacja, powinno zawierać podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Ponadto na mocy art. 128 § 1 k.p.c. do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.

Dokonując analizy akt niniejszej sprawy Sąd odwoławczy stwierdził, iż Sąd I instancji prawidłowo stwierdził, że wniesiona przez wnioskodawczynię apelacja nie spełniała wymagań formalnych oraz fiskalnych a zatem prawidłowo wezwano skarżącą do uzupełnienia braków formalnych poprzez uiszczenie opłaty od apelacji w kwocie 200 zł, podpisanie apelacji oraz odpisu apelacji przez wnioskodawczynię L. B., wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia oraz wskazania, czy zaskarżają postanowienie w całości czy w części. Treść wezwania nie budzi wątpliwości, jest jasna i czytelna, zawiera termin do uzupełnienia braków, jak również pouczenie o negatywnych skutkach niedochowania siedmiodniowego terminu. Powyższe zobowiązanie doręczono w dniu 22 lutego 2017r. ( (...) k. 121). Pismem z dnia 28 lutego 2017r. uzupełniono braki formalne tylko częściowo, gdyż – wbrew temu co stanowi załącznik do tego pisma - nie nadesłano apelacji podpisanej własnoręcznie przez wnioskodawczynię, gdyż została nadesłana jedynie kserokopia apelacji z odwzorowanymi mechanicznie (w kserokopii) podpisami wnioskodawców, co nie stanowi należytego uzupełnienia braków, gdyż w dalszym ciągu brak jest oryginału podpisu wnioskodawczyni na środku odwoławczym.

Przepis art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. obliguje do tego, aby każde pismo procesowe – w tym również apelacja - zawierało m.in. podpis strony. Podpis własnoręczny będący obligatoryjną częścią pisma procesowego, stanowi zatwierdzenie treści pisma, jak również akceptację skutków, jakie odpowiednie przepisy wiążą z jego wysłaniem do sądu więc powinien być umieszczony własnoręcznie w sposób niewątpliwy pod jego treścią na znak, że ta część pisma jest objęta oświadczeniem woli lub wiedzy uprawnionego (strony, pełnomocnika, przedstawiciela ustawowego). Samo zatem przesłanie odtworzonej (odpitej) mechanicznie treści podpisu (np. za pomocą pieczątki, urządzenia kserującego) bez złożonego dodatkowo na nim własnoręcznego podpisu, nie pozwala na pełną identyfikację wystawcy dokumentu, nie spełnia więc wymogu, dla którego zgodnie z art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. został on przewidziany (por. postanowienie SN z dnia 30 marca 2017r., V CZ 23/17).

Z tego względu podpis oznacza jego złożenie w zasadzie własnoręcznie. Podpis własnoręczny - jak się przyjmuje w doktrynie - jest bowiem nosicielem powtarzających się indywidualnych cech, utrudniających podrobienie, ale jednocześnie pozwalające na odróżnienie go od innych. Ogólny wymóg konieczności zachowania własnoręczności podpisu wynika z art. 78 § 1 k.c. Kodeks postępowania cywilnego wprawdzie nie zawiera definicji podpisu ani też nie wyjaśnia, czy chodzi o podpis własnoręczny, to jednak jednolitość systemu prawa (względy systemowe) oraz znaczenie podpisu (wskazane wcześniej względy celowościowe) nie pozwalają na przyjęcie odmiennej wykładni tego samego pojęcia na gruncie art. 126 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 30 grudnia 1993 r. (III CZP 146/95, OSNCP 1994, nr 5, poz. 94) podkreślił, że podpis ma stanowić napisane nazwisko, niekoniecznie czytelne, ale dokonane w sposób charakterystyczny dla osoby podpisanej (por. też orzeczenie SN z dnia 17.04.1967 r., II PZ 22/67). Dlatego wszelkie wyjątki dopuszczające złożenie podpisu w inny sposób muszą być przewidziane prawem (np. art. 921 ¹⁰ § 2 k.c., art. 328 § 2 k.s.h.)

W świetle powyższych rozważań nie ulega wątpliwości, że kserokopia podpisu skarżącej pod pismem będącym apelacją nie pozwala uznać go za podpis w omówionym wyżej znaczeniu, a co za tym idzie potrzeba wezwania wnioskodawczyni do uzupełnienia tego braku była rzeczywista. Ponadto, co wynika niewątpliwie z treści prezentaty Sądu Rejonowego (...) oraz treści samej apelacji nie dołączono odpisu apelacji zawierającej odzwierciedlony w nim odpis popisu wnioskodawczyni.

W treści zażalenia zarzuca się również niezasadność odrzucenia apelacji w stosunku do każdego z wnioskodawców, gdy tymczasem, brak formalny apelacji w postaci jej niepodpisania, dotyczył wyłącznie wnioskodawczyni L. B.. Skarżący mieliby rację, o ile stosowanie do rodzaju współuczestnictwa procesowego, Sąd Rejonowy zakresem odniesienia sentencji zaskarżonego postanowienia objąłby również środek odwoławczy wnioskodawcy A. B.. Z samej sentencji orzeczenia, jak i z jego uzasadnienia wynika jednak, że przedmiotem jego uczyniono wyłącznie środek odwoławczy wywiedziony nieskutecznie przez wnioskodawczynię.

Ostatni zarzut stoi w oczywistej sprzeczności z treścią przepisu art. 370 k.p.c. Przepis ten stanowi potwierdzenie systemowej zasady odrzucalności środków zaskarżenia niespełniających warunków formalnych, pomimo wdrożenia postępowania konwalidacyjnego, w przeciwieństwie do innych pism procesowych, których skutek zwrotu przewidziany jest w cytowanym w zażaleniu art. 130 § 2 k.p.c.

Z tych względów orzeczenie Sądu Rejonowego odrzucające apelację wnioskodawczyni L. B. z uwagi na nieuzupełnienie jej braków formalnych uznać należy za trafne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.

P. W. J. K. K.