Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 maja 2016r.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Przychodzka

Protokolant Beata Wolny

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2016r. w Oleśnicy

na rozprawie

przy udziale stron

powód: K. K. (1)

pozwany: (...) S.A. z/s w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z/s w W. na rzecz powoda K. K. (1) kwotę 5.000,00zł (pięć tysięcy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 14.08.2014r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda K. K. (1) kwotę 415,89zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z. /

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

31.05.2016r.

I C 1779/14

UZASADNIENIE

Powodowie Ł. K. i K. K. (1) domagali się zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. w W.
kwot 60.000,00 zł na rzecz Ł. K. i 15.000,00 zł na rzecz K.
K. z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 31.12.2013 r. do dnia
zapłaty tytułem zadośćuczynienia za śmierć W. K. ojca
powoda Ł. K. i dziadka powoda K. K. (1).

W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, że w dniu 17.06.2013 r. około godz. 12.30 kierująca samochodem marki V. (...) wykonała niedozwolony manewr i potrąciła rowerzystę W. K., który
w wyniku odniesionych obrażeń zmarł. Śmierć ojca spowodowała gwałtowne załamanie psychiczne u powoda Ł. K., w wyniku którego utracił
on pracę. Powód Ł. K. wskazał, iż był bardzo związany ze swoim ojcem emocjonalnie. Wspólnie realizowali i planowali różne przedsięwzięcia, jak na przykład budowa domu powoda. Powód podał, iż po śmierci
ojca zmuszony był czasowo skorzystać ze wsparcia farmakologicznego,
przebywał też na zwolnieniu lekarskim, w czasie którego opiekowała się
nim żona. Powód uczestniczył także w procesie karnym prowadzonym przeciwko sprawczyni wypadku, co w znacznym stopniu negatywnie
wpłynęło na stan powoda. Jak wskazali powodowie mimo upływu czasu
od śmierci ojca i dziadka nadal odczuwają rozżalenie. Zmarły był zawsze obecny i pomocny w życiu powodów. Powodowie wskazali, iż okoliczności śmierci ojca i dziadka pogłębiają w nich uczucie frustracji i żalu. Codzienne funkcjonowanie powodów, a także całej ich rodziny uległo znacznemu przeorganizowaniu i przewartościowaniu. Powodowie wskazali, iż zgłosili roszczenie zapłaty zadośćuczynienia stronie pozwanej, która w toku
likwidacji szkody przyznała powodowi Ł. K. znacznie zaniżoną
jego zdaniem kwotę zadośćuczynienia, a powodowi K. K. (1) odmówiła wypłaty świadczenia. Mimo odwołań od tej decyzji strona pozwana nie zmieniła swojego stanowiska w sprawie.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana, (...) S.A. w W., wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana wskazała, iż bezspornym jest, iż ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 17.06.2013 r., w wyniku, którego śmierć poniósł W. K.. Strona pozwana podała, iż w stosunku do powoda Ł. K. kwestionuje
swoją odpowiedzialność co do wysokości, natomiast w stosunku do powoda K. K. (1) co do zasady i wysokości. Strona pozwana zarzuciła brak legitymacji procesowej w stosunku do małoletniego powoda K. K. (1). Ponadto strona pozwana wskazała, iż w jej ocenie powód K. K. (1)
nie zalicza się do kręgu osób najbliższych zmarłego, które mogą dochodzić roszczeń na podstawie art. 446 § 4 kc. Strona pozwana podniosła również,
iż kwota zadośćuczynienia jakiej żąda powód K. K. (1) jest
w okolicznościach niniejszej sprawy zbyt wygórowana. W ocenie strony pozwanej niewątpliwym jest, iż śmierć dziadka spowodowała u powoda
ból i cierpienie, a także zerwanie więzi rodzinnych, jednakże w ocenie
strony pozwanej wsparcie i wzajemna opieka rodziny w części je rekompensuje. Strona pozwana wskazała, iż powód K. K. (1) nie zamieszkiwał ze zmarłym dziadkiem i nie prowadził z nim wspólnego gospodarstwa domowego, a stosunki między powodem a poszkodowanym nie wykraczały poza zwyczajowy kształt stosunków wnuka i dziadka zamieszkujących oddzielnie. Odnosząc się do żądania powoda Ł. K. strona pozwana wskazała, iż w toku likwidacji szkody wypłaciła na jego
rzecz kwotę 15.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną śmiercią ojca. Kwota ta jest w ocenie strony pozwanej odpowiednia
w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.

W dniu 04.08.2015 r. strona pozwana oraz powód Ł. K.
zawarli ugodę, mocą której strona pozwana zobowiązała się uiścić na rzecz powoda kwotę 45.000,00 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia za śmierć
ojca w terminie do 18.08.2015 r. z zastrzeżeniem ustawowych odsetek
w przypadku opóźnienia w płatności oraz kwoty 1.800,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego i 1.500,00 zł tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu. Strony oświadczyły także, że ugoda ta wyczerpuje wszelkie roszczenia wynikające z niniejszego powództwa (k. 85).

Postanowieniem z dnia 04.08.2015 r. Sąd umorzył postępowanie
w stosunku do Ł. K. (k. 87).

W toku postępowania dowodowego u s t a l o n o n a s t ę p u j ą c y s t a n f a k t y c z n y:

W dniu 17.06.2013 r. S. G. umyślnie naruszyła
zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki V. (...) o nr rej. (...) jechała lewym pasem ul. (...) we W. od strony ul. (...) i na skrzyżowaniu
z ul. (...) nie zachowała szczególnej ostrożności oraz nie zastosowała
się do znaku nakazu jazdy na wprost i wykonując zabroniony manewr
skrętu w prawo nie ustąpiła pierwszeństwa i potrąciła kierującego rowerem W. K.. W wyniku doznanych w wypadku obrażeń w dniu 19.06.2013 r. W. K. zmarł. Sprawca wypadku S. G. została uznana za winną przedmiotowego wypadku i skazana na
karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sprawczyni wypadku posiadała ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

/okoliczność bezsporna;

W. K. był dziadkiem powoda K. K. (1). Powód w chwili śmierci dziadka miał 6 lat. Powód był bardzo zżyty ze zmarłym, spędzali
ze sobą dużo czasu, chodzili na spacery, na ryby. Powód K. K. (1)
bardzo silnie przeżył śmierć dziadka, korzystał z opieki psychologa. Obecnie powód bardzo często wspomina dziadka, pyta o niego, często ogląda
jego zdjęcia. Po śmierci dziadka powód przeżywał traumę nie chciał jeździć rowerem, zamknął się w sobie, płakał. Powód w dalszym ciągu tęskni za zmarłym. Z okazji dnia dziadka przygotował dla niego laurkę, której jednak
nie był w stanie zanieść na cmentarz, wspomina też pamiątki po zmarłym.

/dowód:

zeznania świadków: A. K. (1) - k. 71 - 73, Z. S. – k. 73, A. K. (2) – k. 73 - 74, M. W. –
k. 78;

zeznania powoda Ł. K. – k. 78 – 79;

odpisy aktów stanu cywilnego –
k. 8 – 10;

opinia psychologiczna powoda K. K. (1) z dn. 10.06.2014 r. – k. 20 – 21 i z dnia 11.02.2015 r. – k. 70;

Pismem z dnia 30.11.2013 r. powodowie zgłosili szkodę stronie pozwanej oraz wezwali ją do zapłaty na rzecz powoda K. K. (1)
kwoty 25.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą ze zdarzenia, w którym śmierć poniósł W. K.. Strona pozwana odmówiła wypłaty świadczenia. Powodowie odwołali się od tej decyzji, jednakże strona pozwana nie zmieniła swojego stanowiska w sprawie.

/dowód:

pismo powodów z dnia 30.11.2013 r. – k. 67 – 69;

wezwanie z dnia 09.07.2014 r. – k. 22;

pismo strony pozwanej z dnia 13.08.2014 r. – k. 23 – 24;

akta szkody – w załączeniu;

W niniejszej sprawie opracowania została opinia psychologiczno sądowa przez biegłego psychologa D. W. na okoliczność tego, czy u powoda K. K. (1) nastąpił rozstrój zdrowia psychicznego oraz jaki był wpływ śmierci dziadka W. K. na funkcjonowanie małoletniego powoda. Biegła w swojej opinii stwierdziła, iż obecnie w funkcjonowaniu powoda K. K. (1) nie ma żadnych oznak przeżytej traumy, śmierć dziadka nie wpływa na jego funkcjonowanie w sposób negatywny, nie powoduje silnych napięć ani leków. W chwili obecnej psychologicznie funkcjonuje bardzo sprawnie realizując na wysokim poziomie większość zadań, których się podejmuje. U powoda nie ma obecnie śladu
po rozstroju psychicznym, który mógłby być skutkiem nagłej śmierci
dziadka, co w dużej mierze jest zasługa rodziców powoda.

/dowód:

opinia biegłej psycholog D. W. z dnia 31.12.2015 r. – k. 94 – 96;

Sąd zważył:

W okolicznościach niniejszej sprawy wskazać należy, iż strona
pozwana nie kwestionowała swej odpowiedzialności za skutki zdarzenia opisanego w pozwie w stosunku do powoda Ł. K., a strony zawarły w niniejszej sprawie ugodę, a postępowanie w stosunku do tego powoda zostało umorzone.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się natomiast do odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 17.06.2013 r., w którym śmierć poniósł W. K. w stosunku do powoda K. K. (1), jak również wysokość należnego temu powodowi zadośćuczynienia za śmierć dziadka. Strona pozwana podnosiła również brak legitymacji procesowej małoletniego powoda w niniejszej sprawie.

Odnosząc się na wstępie do ostatniej z w/w kwestii wskazać należy,
iż w okolicznościach niniejszej sprawy małoletni powód K. K. (1) jest prawidłowo reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego, tj. swojego ojca – Ł. K..

Mając powyższe na względzie w dalszej kolejności należy odnieść
się do zasadności roszczeń powoda. Zgodnie z art. 822 § 1 kc przez
umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania
za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz, której została
zawarta umowa ubezpieczenia. Swoje roszczenie powód oparł na treści
art. 446 kc. Zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 kc służy kompensacie krzywdy po stracie osoby najbliższej, a zatem uszczerbku dotykającego subiektywnej sfery osobowości człowieka, w szczególności cierpienia, bólu, poczucia osamotnienia, powstałych utrudnień życiowych, konieczności zasadniczo odmiennego urządzenia sobie życia. Zadośćuczynienie, o którym mowa we wskazanym przepisie, jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy. W literaturze
i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której mowa
w art. 446 § 4 kc, mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny
i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia
i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego
ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, wiek pokrzywdzonego
i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz
umiejętność odnalezienia się w niej, a nadto powstałe utrudnienia życiowe, konieczność zasadniczo odmiennego urządzenia sobie życia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.09.2013 r., IV CSK 87/13, LEX nr 1383297,
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.06.2011 r., III CSK 279/10, LEX
nr 898254, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 30.06.2015 r.,
V ACa 111/15, LEX nr 1842295).

Rozstrzygając w przedmiocie żądań powoda opartych na powyższej podstawie prawnej w pierwszej kolejności rozważyć należało podnoszony przez stronę pozwaną zarzut, iż powód K. K. (1) nie należy do kręgu
osób najbliższych zmarłemu. Podkreślić przy tym należy, iż krąg najbliższych członków rodziny w rozumieniu art. 446 § 4 kc obejmuje także innych
niż małżonek i dzieci członków rodziny zmarłego, a więc krewnych, powinowatych lub osoby niepowiązane formalnymi stosunkami prawnorodzinnymi (np. konkubent, jego dziecko), jeżeli zmarły pozostawał
z nimi faktycznie w szczególnej bliskości powodowanej bardzo silną
więzią uczuciową (por. wyrok SN z dnia 05.08.1970 r., II CR 313/70, OSN 1971, nr 3, poz. 56).

W ocenie Sądu powoda K. K. (1) łączyła ze zmarłym, silna więź rodzinna, utrzymywana przez nich aż do dnia śmierci poszkodowanego.
Jak wynika bowiem z przedstawionych w sprawie dowodów, w tym przede wszystkim z zeznań świadków i powoda Ł. K., powód i zmarły postrzegali siebie nawzajem za najbliższych członków rodziny, spędzali
ze sobą dużo czasu, a zmarły W. K. brał czynny udział
w wychowaniu powoda. Ponadto powoda i poszkodowanego łączyły więzi emocjonalne.

Sąd uznał więc, iż powyższe okoliczności pozwalają na ustalenie
w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, że powód był najbliższym członkiem rodziny - w rozumieniu wyżej przytoczonych przepisu.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd oparł się również
w przeważającej mierze na zeznaniach świadków i powoda Ł. K., które były spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Z zeznań tych
wynika, iż śmierć W. K. niewątpliwie była źródłem krzywdy
jakiej doznał powód. Wszyscy świadkowie powołani w sprawie zgodnie podkreślali, iż powód był bardzo zżyty ze zmarłym, spędzali ze sobą dużo czasu, chodzili na spacery i na ryby, co jednoznacznie wskazuje, iż
zmarły dziadek brał czynny udział w wychowaniu małoletniego powoda,
jak zeznała świadek A. K. (1) zmarły W. K. pomagał jej
w opiece nad powodem, kiedy świadek wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim. Świadkowie zwracali także uwagę na fakt, iż powód K. K. (1) silnie przeżył śmierć dziadka, płakał, był zamknięty w sobie, tęsknił
za dziadkiem i często pytał jak jest mu po śmierci, co robi. Z zeznań świadka A. K. (1) oraz zeznań powoda Ł. K. jednoznacznie wynika,
iż po śmierci dziadka powód K. K. (1) wymagał dużo uwagi i opieki, chodził także do psychologa dziecięcego. Działania rodziców powoda oraz pomoc psychologiczna pomogły mu przeżyć śmierć dziadka, tak że trauma jakiej doznał nie skutkuje do chwili obecnej – co potwierdzone zostało
opinią biegłej sądowej. Również pozostali świadkowie, M. M.,
A. K. (2), M. W. obserwujący na bieżąco małoletniego
powoda podkreślali, iż śmierć dziadka była dla powoda traumą, do dziś
często wspomina dziadka, chce oglądać jego zdjęcia, wspomina pamiątki
po nim. Ze względu na okoliczności śmierci dziadka powód bał
się i nie chciał jeździć rowerem. Powód w dalszym ciągu tęskni za zmarłym.
Z okazji dnia dziadka przygotował dla niego laurkę, której jednak nie był
w stanie zanieść na cmentarz. Sąd dokonując oceny zasadności powództwa poza zeznaniami świadków wziął pod uwagę również wnioski zawarte
w opinii biegłego. Z opinii tej jednoznacznie wynika, iż obecnie
w funkcjonowaniu powoda K. K. (1) nie ma żadnych oznak przeżytej traumy, śmierć dziadka nie wpływa na jego funkcjonowanie w sposób negatywny, nie powoduje silnych napięć ani leków. W chwili obecnej psychologicznie funkcjonuje bardzo sprawnie realizując na wysokim
poziomie większość zadań, których się podejmuje. U powoda nie ma
obecnie śladu po rozstroju psychicznym, który mógłby być skutkiem
nagłej śmierci dziadka, co w dużej mierze jest zasługa rodziców powoda.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że pomimo tego, iż obecnie brak jest negatywnych następstw związanych ze zdarzeniem
w wyniku którego śmierć poniósł dziadek powoda, to bez wątpienia
powód doznał krzywdy związanej z tym zdarzeniem, która winna być zrekompensowana. W ocenie Sądu należy uznać, że kwotą odpowiednią,
a tym samym czyniącą zadość krzywdzie jakiej doznał powód K.
K. jest 5.000,00 zł.

O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481 § 1 kc w zw. z art.
14 ust.1 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, przyjmując, że strona pozwana pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu dochodzonego pozwem roszczenia, co najmniej od upływu
30-dni od dnia wydania decyzji w sprawie, co nastąpiło najpóźniej w dniu
14.07.2014 r.

Dalej idące powództwo jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach oparto na treści art. 100 kpc, z uwagi na
wynik niniejszego procesu, w którym obie strony częściowo przegrywają
i wygrywają jednocześnie. Sąd wziął pod uwagę fakt, iż niniejszym pozwem powód K. K. (1) dochodził zapłaty kwoty 15.000,00 zł, a Sąd zasądził
na jego rzecz kwotę 5.000,00 zł. Mając powyższe na względzie Sąd przyjął,
iż powód wygrał postępowanie w 33%, a strona pozwana była stroną wygrywającą w 67%.

W związku z tym rozliczając koszty postępowania Sąd wziął pod
uwagę poniesione przez powoda koszty procesu tj. kwoty 750,00 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 2.417,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty kancelaryjnej od pełnomocnictwa oraz 479,95 zł tytułem zaliczek uiszczonych na opinię biegłego w wysokości 33% ich
sumy, co dało łącznie koszty procesu w wysokości 1.203,50 zł o tę kwotę
Sąd pomniejszył koszty poniesione przez stronę pozwaną, tj. kwotę
1.619,39 zł stanowiącą 67% z sumy 2.417,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty kancelaryjnej od pełnomocnictwa. Sąd zwrócił też powodowi kwotę 120,05 zł tytułem zaliczki niewykorzystanej w sprawie.