Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie VII Wydział Karny Odwoławczy

w składzie

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Tymosiewicz

przy udziale oskarżyciela publicznego podkom. Agnieszki Szlachtowicz- Pelawskiej

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2018 r

sprawy:

1/ B. O., ur. (...) w O., córki J. i E. z domu Ś.

obwinionej z art. 86§1 kw w zw. z art. 23 ust 1 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym

2/ M. M. ur. (...) w Ł., syna M. i D. z domu B.

obwinionego z art. 86§1 kw w zw. z art. 23 ust 1 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym

na skutek apelacji wniesionej przez obwinionego M. M. i obrońcę obwinionej B. O.

od wyroku Sądu Rejonowego w O. z dnia 29 grudnia 2017 r. sygn. akt (...)

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zasądza od każdego z obwinionych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 50 ( pięćdziesiąt ) zł tytułem zryczałtowanej równowartości wydatków za postępowanie odwoławcze oraz kwoty po 30 ( trzydzieści ) zł tytułem opłay za II instancję.

Sygn. akt VII Ka 198/18

UZSADNIENIE

B. O. została obwiniona o to, że w dniu 10.10.2017 r. o godz. 15:05 w O. na ul. (...) kierując samochodem m-ki C. o nr rej. (...) nie zachowała szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru cofania w wyniku czego najechała na kierującego samochodem m-ki O. o nr rej. (...), który również wykonywał manewr cofania czym współprzyczyniła się do zderzenia, uszkodzenia pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

tj. o wykroczenie z art. 86§ 1 kw w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym

M. M. został obwiniony o to, że w dniu 10.10.2017 r. o godz. 15:05 w O. na ul. (...) kierując samochodem m-ki O. o nr rej. (...) nie zachował szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru cofania w wyniku czego najechał na kierującą samochodem m-ki C. o nr rej. (...), który również wykonywał manewr cofania czym współprzyczynił się do zderzenia, uszkodzenia pojazdów oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

tj. o wykroczenie z art. 86§ 1 kw w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym

Sąd Rejonowy w O. wyrokiem z dnia 29 grudnia 2017 r. w sprawie (...)

I obwinionych B. O. i M. M. uznał za winnych popełnienia zarzucanych im czynów i za to z mocy art. 86 § 1 kw skazał ich na kary grzywny w wymiarze po 200 (dwieście) złotych;

II na podstawie art. 118 § 1 i 3 kpw i art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych obciążył obwinionych zryczałtowanymi wydatkami postępowania w kwocie po 100 (sto) złotych i opłatami w kwocie po 30 (trzydzieści) złotych oraz kosztami opinii biegłego po 323,90 (trzysta dwadzieścia trzy, 90/100) zł.

Powyższy wyrok zaskarżyli obwiniony i obrońca obwinionej.

M. M. zaskarżył w całości wyrok i zarzucił mu brak podstaw prawnych i błędy sądu, w ocenie zebranego materiału dowodowego.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uchylenie wyroku w całości i całkowite uniewinnienie oraz uchylenie obowiązku zapłaty kosztów postępowania wraz z kosztami opinii biegłego.

Obrońca B. O. wyżej wymieniony wyrok zaskarżył w całości i zarzucił mu:

1/ obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a zwłaszcza art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.w. poprzez dowolne nieuwzględnienie, iż obwiniony M. M. w momencie rozpoczynania przez obwinioną B. O. manewru cofania wyjeżdżał zza zakrętu i znajdował się na luku drogi, w efekcie czego nie mógł być widoczny dla obwinionej w momencie wykonywania przez nią manewru cofania,

2/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść polegający na dowolnym przyjęciu, że obwiniona dopuściła się popełnienia przypisanych jej czynów w sytuacji, gdy swobodna ocena materiału dowodowego dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego prowadzi do odmiennego wniosku oraz przez dowolne ustalenie w opisie czynu przypisanego, iż obwiniona najechała na kierującego samochodem m-ki O. o nr rej. (...), który również wykonywał manewr cofania czym współprzyczyniła się do zderzenia, uszkodzenia pojazdów oraz zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a więc niezgodne z art. 82 § 2 pkt 1 k.p.w. określenie przypisanego obwinionej czynu, polegające na sprzeczności między treścią wyroku, a jego uzasadnieniem.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uniewinnienie obwinionej B. O. od popełnienia przypisanego jej czynu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obwinionego oraz obrońcy obwinionej ( z pewnym zastrzeżeniem co do wskazanego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zachowania B. O., o którym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia ) nie zasługiwały na uwzględnienie, przy czym wobec treści obu środków odwoławczych możliwe jest jednoczesne się do nich ustosunkowanie.

Na wstępie zaznaczyć zatem należy, iż Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego, jak również winy obwinionych. Wbrew twierdzeniom skarżących dokonana przez Sąd I instancji analiza materiału dowodowego odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 kpk a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu wniosku o ukaranie w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uznaniem winy M. M. i B. O.. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy podziela przedstawioną tam argumentację . Tym samym nie może być uznany za trafny zarzut obrazy art. 7 k.p.k. albowiem jest on tylko wtedy skuteczny gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszył wskazane zasady.

Również zarzuty obu apelacji w zakresie rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz nieprawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, które miały mieć wpływ na treść wyroku także nie są zasadne, albowiem sam fakt, iż skarżący nie zgadzają się z oceną dokonaną przez Sąd I instancji nie oznacza, że jest ona nieprawidłowa.

W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy aprobuje i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielenia stanowiska obrońcy obwinionej i obwinionego.

Sąd Okręgowy również nie znalazł podstaw do podzielenia tych wyjaśnień obwinionych, w których negowali swoje zawinienie a zarazem starali się przenieść odpowiedzialność za zdarzenia na drugiego z uczestników kolizji.

Przedmiotowe zdarzenie miało miejsce w sytuacji gdy kierujący wykonywali manewry cofania swoimi pojazdami i wówczas doszło do kontaktu obu samochodów. Zatem całkowicie chybione jest stanowisko obwinionego, który podnosił, że nie wykonywał manewru cofania ale jechał we właściwym kierunku ruchu ale inną strona pojazdu- k.80. Oczywiście konstrukcja współczesnych samochodów pozwala na poruszanie się w dwóch kierunkach. Nie sposób jednak z tego jest wywodzić wniosku, że nie ma znaczenia to czy ruch odbywa się w kierunku wyznaczonym przez przód albo tył pojazdu. Przeczy temu przede wszystkim konstrukcja pojazdów ( umiejscowienie fotela kierowcy, kierownicy, kamery cofania - itp. ). Tym samym w żadnym wypadku nie zasługuje na podzielenie taka wybitnie polemiczna argumentacja M. M..

W tym miejscu od razu należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 23 ustawy prawo o ruchu drogowym „Kierujący pojazdem jest ( między innymi ) obowiązany przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności: sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia, upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda; w razie trudności w osobistym upewnieniu się kierujący jest obowiązany zapewnić sobie pomoc innej osoby.

Również w świetle zeznań funkcjonariuszy, którzy przybyli na miejsce nie budzi wątpliwości, że oboje, że kierujący jednocześnie wykonywali manewr cofania. Zeznania policjantów uznać należało za wiarygodne albowiem były jasne i spójne, wzajemnie się uzupełniały i tworzyły logiczną całość. P. R. i M. S. zgodnie podali, że obwiniona podawała, że jej pojazd stoczył się z krawężnika, a obwiniony oświadczył że pojazd C. był zasłonięty przez inny samochód i nie widział że kierująca nim cofa. Co przy tym istotne wymienieni podkreślili, że początkowo M. M. chciał przyjąć mandat zaś B. O. oświadczyła iż nie przyjmie mandatu, przy czym istotne jest także i to, że obwiniona początkowo przyznawała, że w chwili zdarzenia poruszała się, jednak gdy zostały nałożone mandaty karne zmieniła wersję i oświadczyła że jej samochód już stał.

W ocenie Sądu Okręgowego przyjąć właśnie należało, że w chwili kolizji oba pojazdy były w ruchu. Tym samym zasadnie wskazuje obrońca obwinionej, że Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odmiennie niż to wskazano w wyroku co do przypisanego B. O. czynu stwierdził, że jej pojazd w tym momencie się już zatrzymał. Powyższe niezbicie wynika z powołanych relacji funkcjonariuszy a także i z wyjaśnień obwinionego. Co do wymienionej nie było bowiem żadnych przeszkód aby od samego początku mogła ona stwierdzić, że zatrzymała pojazd. Zatem zmiana jej stanowiska nie wynikała z chęci przedstawiania rzeczywistego przebiegu kolizji ale obliczona była na ukazania jej zachowania w jak najbardziej korzystnym świetle. W konsekwencji nie podzielono tej części opinii biegłego, w której stwierdzono, iż obwiniony M. M. cofając najechał na znajdujący się na jego torze ruchu pojazd obwinionej, który już zatrzymał. Biegły powyższe wywodził z charakteru uszkodzeń- k.52. Jednakże na uwadze należy mieć niewielką prędkość pojazdu C. co również tłumaczy ograniczony zakres uszkodzeń jej pojazdu a zarazem nie pozostaje w sprzeczności ze zgodnymi co do faktu ruchu kierowanego przez nią pojazdu wypowiedziami: policjantów, obwinionego oraz jej pierwszej wersji zdarzenia.

Trafnie natomiast biegły przyjął, iż kierujący pojazdem O. obwiniony cofał po drodze dojazdowej do wyznaczonych miejsc parkingowych, zaś obwiniona, kierująca pojazdem C. wykonywała manewr cofania i zjazdu z chodnika na drogę dojazdową do miejsc parkingowych. Wobec bezspornego ustalenia, także w oparciu o wyjaśnienia obwinionych , w tym i twierdzenia M. M., że doszło do kolizji obu pojazdów, dla oceny wyczerpania dyspozycji zarzucanych obwinionym czynów, nie miały znaczenia zastrzeżenia apelacji M. M. co do śladów na zderzaku O..

Podzielić również należało ustalenie, że B. O. zjeżdżając z chodnika i cofając miała obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i upewnienia się czy wykonywany przez nią manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i tożsame obowiązki ciążyły na obwinionym. W konsekwencji kierujący przedmiotowymi pojazdami przyczynili się do zaistnienia zdarzenia nie dostosowując techniki i taktyki jazdy oraz naruszając obowiązujące zasady bezpieczeństwa podczas wykonywanych manewrów. Kierujący wykonując manewry cofania z zachowaniem szczególnej ostrożności w tym wnikliwej obserwacji sytuacji na drodze mieli możliwość uniknięcia zdarzenia.

Obwiniony przez parking cofał przez dłuższy odcinek i tym bardziej z uwagi na taki wykonywany manewr jego ostrożność winna być wzmożona albowiem podobne manewry, jakie faktycznie wykonywała B. O., mogły go spotkać od strony innych kierujących, którzy parkowali tam pojazdy. Również obwiniona podczas wykonywania zamierzonego manewru winna była się upewnić a nawet wręcz sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia oraz upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda.

Wobec zarzutu zawartego w apelacji obwinionej wskazać należy, że nie może być uznany za skutecznie podważający jej zawinienie zarzut, że nie mogła ona faktycznie zareagować na zachowanie obwinionego. Zwrócić bowiem uwagę należy, że o ile obwiniony mógł rozwijać stosunkowo „znaczną” prędkość jedynie do momentu dojazdu do łuku. Jednakże już następnie faktycznie prędkość ta musiała już być znacznie zredukowana a to z uwagi na właśnie pokonywania tego łuku o kącie 90º. W konsekwencji wobec miejsc, w których znajdowały się oba pojazdy przy prawidłowej obserwacji w czasie cofania kierowanego pojazdu miała ona wystarczający czas na podjęcie odpowiednich manewrów „obronnych” i nie mogła być zaskoczona pojawieniem innego samochodu.

Z drugiej strony także obwiniony po wyjeździe z łuku również nie upewnił się należycie czy może bezpiecznie kontynuować wykonywany manewr cofania swoim pojazdem.

Właśnie okoliczności zdarzenia, w tym stwierdzone uszkodzenia obu samochodów wskazują, że poprzez niedostatecznie wnikliwą obserwację „do tyłu” oboje obwinieni zostali zaskoczeni pojawieniem się innego pojazdu na zamierzonych i wykonywanych torach ruchu.

Odwołać się zatem należy i do tej argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku gdzie stwierdzono miedzy innymi, że: „warunki w jakich oboje obwinieni wykonywali manewry cofania były z całą pewnością utrudnione. Obwiniona zjeżdżała z chodnika na drogę prowadzącą do miejsc parkingowych, obok stały zaparkowane inne pojazdy, które utrudniały widoczność. Podobnie obwiniony, który cofając miał ograniczoną widoczność na pojazd obwinionej, gdyż zasłaniał go inny samochód…”. Jednakże „zarówno obwiniona B. O. jak i obwiniony M. M. nie wykonali ciążących na nich obowiązków związanych z wykonywanym manewrem cofania i nie zachowali szczególnej ostrożności. Przy należytym obserwowaniu drogi i dostosowaniu techniki i taktyki jazdy do warunków drogowych oboje mieli możliwość uniknięcia zdarzenia” – k.71odw.-72.

Tym samym fakt popełnienia przypisanych obwinionym czynów nie może budzić żadnych wątpliwości a w konsekwencji B. O. i M. M. swoimi zachowaniami wyczerpali znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 23 ust. 1 pkt. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Mając powyższe na uwadze utrzymano w mocy zaskarżony wyrok- art.437§2 kpk, art.438pkt2-3 kpk w zw. z art.109 kpw.

Na podstawie art.119 kpw w zw. z art.118§2 kpw zasądzono od każdego z obwinionych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 50 ( pięćdziesiąt ) zł tytułem zryczałtowanej równowartości wydatków za postępowanie odwoławcze oraz kwoty po 30 ( trzydzieści ) zł tytułem opłaty za II instancję uznając, że są w stanie je ponieść.