Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2016 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Emil Ruciński

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2016 roku w W.,

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w M.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 2.930 zł

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w M. kwotę 224 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 02 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w M. kwotę 1.673,55 (jeden tysiąc sześćset siedemdziesiąt trzy 55/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje zwrócić pozwanemu Towarzystwu (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W. ze Skarbu Państwa – Sadu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. kwotę 241,67 (dwieście czterdzieści jeden 67/100) złotych tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt XVI GC 717/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 listopada 2014 r. powódka (...) sp. z o. o. sp. k. w M. wniosła do Sądu Rejonowego dla Warszawy- Woli w W. pozew o zasądzenie od pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2 930,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty. Powód wniósł również o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, że dochodzona kwota stanowi niezapłaconą część odszkodowania należnego jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmujące koszt wynajmu auta zastępczego (pozew k. 1-8).

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy- Woli w W. przekazał sprawę tutejszemu Sądowi do rozpoznania. (postanowienie k. 38)

W dniu 18 lutego 2015 r. tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt XVI GNc 1133/15 (nakaz zapłaty k. 52).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym dnia 10 marca 2015 r. (data nadania) pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, iż nie kwestionuje swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 17 listopada 2013 r., wskazując, że wypłaciła odszkodowanie za naprawę pojazdu, jego holowanie i najem pojazdu zastępczego. Nadto pozwana zaprzeczyła, jakoby poszkodowany S. R. poniósł rzeczywistą szkodę majątkową w związku z którą przysługiwałoby mu przedmiotowe roszczenia. Ponadto pozwana zaprzeczyła jakoby okres najmu pojazdu pozostawał w związku z niezbędnym czasem naprawy pojazdu uszkodzonego, wskazując jednocześnie na brak związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem z dnia 17 listopada 2013 r. i szkodą w postaci poniesienia kosztów najmu pojazdu zastępczego. Zakwestionowała także czas naprawy podnosząc, że czynności naprawcze winny były trwać 7 dni roboczych, kwestionując jednocześnie prawdziwość dokumentu w postaci arkusza naprawy. Pozwana podniosła także zarzut nieskuteczności umowy przelewu wierzytelności od poszkodowanego na rzecz powoda, wskazując, że w § 6 umowy nie wskazano jakiej szkody dotyczy przelew wierzytelności. (sprzeciw od nakaz zapłaty k. 57-59).

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 listopada 2013 r. wskutek kolizji drogowej uległ uszkodzeniu pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) będący własnością S. R.. Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej OC posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych u pozwanej. (bezsporne)

W dniu 17 listopada 2013 r. uszkodzony pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) został przyjęty do naprawy, szkodę zgłoszono w dniu 18 listopada 2013 r. W dniu 3 grudnia 2013 r. miały miejsce oględziny przednaprawcze pojazdu zaś dzień później dostarczono do serwisu ocenę techniczną pojazdu. W dniu 6 grudnia 2013 r. miało miejsce zgłoszenie towarzystwu ubezpieczeń konieczności dodatkowych oględzin, które przeprowadzono w dniu 20 grudnia 2013 r. Tego samego dnia dostarczono do serwisu zatwierdzony kosztorys i zamówiono części, które serwis odebrał w dniu 23 grudnia 2013 r. W tym samym dniu rozpoczęto naprawę pojazdu. W dniu 27 grudnia wysłano kolejną prośbę o dodatkowe oględziny, zaś w dniu 31 grudnia 2013 r. wobec akceptacji dodatkowych uszkodzeń, zamówiono dodatkowe części. Naprawę pojazdu zakończono w dniu 10 stycznia 2014 r., i tego samego dnia nastąpił odbiór pojazdu z serwisu. (dowód: arkusz naprawy k. 22)

W dniu 17 listopada 2013 r. poszkodowany S. R. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. jako wynajmującym pisemną umowę najmu pojazdu. W umowie najmu strony ustaliły okres najmu na uzasadniony czas likwidacji szkody. Czynsz najmu strony ustaliły na podstawie załącznika stanowiącego integralną część niniejszej umowy. Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego w celu dojazdów do pracy, a także załatwiania spraw osobistych. Poszkodowany nie posiadał pojazdu rezerwowego. (dowody: Umowa najmu– k. 18-20, oświadczenie k. 23, załącznik k. 26-27, szczegółowe informacje dotyczące konieczności najmu pojazdu zastępczego k. 24-25).

W umowie najmu dokonano także cesji wierzytelności, przedmiotem której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność z tytułu odpowiedzialności za szkodę związaną z korzystaniem z pojazdu. (dowody: umowa najmu k. 18-20, oświadczenie dla ubezpieczyciela k. 23).

Z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...) przez 54 doby w okresie od 24 czerwca do 27 czerwca 2014 r., przy stawce 100,00 zł netto powód w dniu 17 stycznia 2014 r. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 5 400,00 zł netto, tj. 6 642,00 zł brutto. (dowód: faktura VAT k. 21)

W odpowiedzi na powyższe pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 3 712,00 zł brutto, po weryfikacji stawki do kwoty 116 zł brutto. Przedsądowym wezwaniem do zapłaty z dnia 9 września 2014 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Pozwana nie uiściła żądanej kwoty. Pismem z dnia 4 listopada 2014 r. zawiadomiła, że nie znajduje podstaw do zmiany dotychczasowego stanowiska. (dowody:, pismo pozwanej z dnia 1.08.2014 r. k. 28-29, przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 30-34, pismo z dnia 4 listopada 2014 r. k. 35-36).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niezaprzeczone twierdzenia obu stron, w oparciu o dokumenty dołączone do akt sprawy oraz w oparciu o pisemną opinię biegłego sądowego K. W.. Wiarygodność przedłożonych w toku postępowania dokumentów nie była kwestionowana wzajemnie przez strony postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Wyjątkiem był dokument w postaci arkusza naprawy, którego wiarygodność podważyła strona pozwana, ograniczając się jedynie do zarzutu nieprawdziwości. Pozwana nie uzasadniła swojego stanowiska w żaden sposób zaś prawdziwość dokumentu nie wzbudziła wątpliwości sądu.

Natomiast złożoną do akt sprawy opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i motoryzacji K. W., Sąd uznał za rzetelną, jasną i w pełni wyczerpującą. Biegły w sposób rzeczowy i kompleksowy odniósł się do przedmiotu opinii. Strona powodowa pismem z dnia 3 listopada 2015 r. zakwestionowała opinię biegłego oraz wniosła o sporządzenie opinii uzupełniającej.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Stosownie do treści przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony.

Z kolei w myśl art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiłoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności zaległe odsetki.

Większość okoliczności faktycznych w niniejszej sprawie było bezspornych pomiędzy stronami. W szczególności pozwana nie kwestionowała odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i własnej z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego. Pozwana zakwestionowała jednak skuteczne zawarcie pomiędzy powodem i poszkodowanym umowy cesji wierzytelności, podnosząc, że z umowy nie wynika jakiej szkody dotyczy przelew wierzytelności.

Zarzut pozwanej nie mógł się ostać wobec treści art. 65 § 2 k.c., zgodnie z którym w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. W ocenie Sądu zaś z załączników do przedmiotowej umowy najmu zawartej pomiędzy (...) sp. z o. o. w M., a poszkodowanym S. R. jednoznacznie wynika, iż najem pojazdu zastępczego i cesja wierzytelności za szkodę związaną z korzystaniem z pojazdu zastępczego jest następstwem szkody z dnia 17 listopada 2013 r. Wynika to bowiem oświadczenia poszkodowanego z dnia 17 listopada 2013 r., w którym S. R. wskazuje datę oraz uczestników zdarzenia, a także datę zgłoszenia szkody i numer, pod którym została zarejestrowana.

Na marginesie jedynie należy wskazać, że niedookreślenie szkody w samej umowie najmu pojazdu przypuszczalnie jest wynikiem stosowania przez powoda wzorca umowy z uwagi na rodzaj działalności przez niego prowadzonej i częstotliwość zawierania tego rodzaju umów. Korzystanie z wzorca nie może jednak zdaniem Sądu pociągać za sobą nieważności tejże umowy, albowiem stanowiące jej integralną część załączniki są wypełnione w sposób dokładnie określający szkodę oraz jej uczestników. Nie ma zatem żadnych uzasadnionych wątpliwości co do ważności umowy cesji wierzytelności.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego, uzasadniony czas naprawy samochodu marki M. o numerze rejestracyjnym (...) nie powinien być dłuższy niż 32 dni kalendarzowe, na który składają się: technologiczny czas naprawy w wymiarze 8 dni, czas pomocniczy 22 dni oraz 2 dni wolne od pracy. Pojazd zaś przebywał w warsztacie 54 dni, a zatem 22 dni bezzasadnie.

Zarzut pozwanej, że poszkodowany wskutek zdarzenia z dnia 17 listopada 2013 r. S. R. nie poniósł szkody majątkowej należało uznać za chybiony, albowiem to stanowisko pozwanej opiera się na błędnym założeniu, że o szkodzie można mówić wyłącznie w sytuacji, gdy zapłata kosztów najmu pojazdu zastępczego spowodowała uszczerbek w majątku poszkodowanego.

Zgodnie z treścią Uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2008 r. III CZP 62/08 pojęcie straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. obejmuje bowiem także wymagalne zobowiązanie poszkodowanego wobec osoby trzeciej. A zatem fakt, iż najem pojazdu został rozliczony w formie bezgotówkowej nie miał wpływu na powstanie szkody, bowiem w razie przelewu wierzytelności w celu zapłaty, zobowiązanie, dla którego umorzenia przelew nastąpił, wygasa w chwili spełnienia przez dłużnika przelanej wierzytelności świadczenia cesjonariuszowi (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2006 r. V CSK 253/06).

Koszty wynajmu samochodu zastępczego do czasu naprawy uszkodzonego pojazdu mieszczą się w zakresie normalnych następstw szkody (wyrok Sądu Najwyższego z 26 listopada 2002 roku, V CKN 1397/2000, Lex nr 77057 oraz wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 2004 roku, II CK 494/03, Biul. SN z 2005 roku, nr 3, poz. 11). Według art. 361 §1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją – w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową, bez względu na rodzaj działalności, lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, w sytuacji jego uszkodzenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegających wyrównaniu. Obecnie samochód nie jest dobrem luksusowym, lecz niezbędnym elementem życia codziennego, związanym z charakterem wykonywanej pracy, miejscem zamieszkania, potrzebą załatwiania różnorodnych potrzeb życiowych, czy korzystania z różnorodnych usług. Skoro ktoś samochód posiada, to zwykle z niego korzysta. Poszkodowany nie był winny przedmiotowej kolizji, więc nie powinien ponosić jej skutków w postaci utrudnień w wykonywaniu codziennych obowiązków czy realizowaniu codziennych planów z uwagi na brak samochodu. Wreszcie należy również powołać się ponownie na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. (III CZP 5/11), w której stwierdzono, iż korzystanie przez poszkodowanego z własnego pojazdu mechanicznego nie może być zastąpione wykorzystaniem środków komunikacji publicznej, gdyż są to odmienne sposoby korzystania z rzeczy. Samochód w sposób bardziej wszechstronny i funkcjonalny zaspokaja potrzeby życiowe właściciela. Korzystanie z niego stało się obecnie standardem cywilizacyjnym i taka jego funkcja będzie się umacniać.

Pamiętać należy, że w myśl art. 361 § 2 k.c., w braku zastrzeżeń umownych lub szczególnych przepisów ustawy, szkoda winna być naprawiona w całości. Natomiast stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, Biul. SN z 2011 r., nr 11, s. 5).

Uwzględniając zatem uzasadniony czas najmu 32 dni oraz stawkę najmu wynoszącą 100,00 zł za dobę netto (123,00 zł brutto) czynsz najmu pojazdu zastępczego powinien wynieść 3 936,00 zł brutto. Mając na uwadze fakt, iż pozwana wypłaciła powodowi kwotę 3 712,00 zł Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 224,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty.

Zgodnie bowiem z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Pozwana w dniu 01 sierpnia 2014 r. zawiadomiła powoda o wysokości przyznanego odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego w oparciu o fakturę numer (...), żądanie odsetek od dnia 02 sierpnia 2014 r. należało zatem uznać za uzasadnione.

Z uwagi na powyższe należało orzec jak w pkt I sentencji wyroku. W pozostałej części powództwo należało oddalić, o czym Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia. Biorąc pod uwagę należność główną dochodzoną pozwem stwierdzić należy, iż Sąd uwzględnił żądania powódki w 7,65 %, co oznacza, iż pozwana wygrała proces w 92,35 %. Koszty procesu powinny zatem ulec stosunkowemu rozdzieleniu odpowiednio do tak określonego wyniku sprawy. W toku procesu powódka poniosła opłatę od pozwu w wysokości 147,00 zł. Dodatkowo każda ze stron poniosła koszty zastępstwa procesowego przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości po 600,00 zł oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie po 17,00 zł. Pozwana poniosła nadto koszt wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 1258,33 zł. Ponieważ pozwana powinna ponieść 7,41 % łącznych kosztów procesu, Sąd zasądził na rzecz powódki od pozwanej kwotę 1673,55 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. III sentencji wyroku.

W pkt IV sentencji wyroku Sąd nakazał zwrócić pozwanej ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. kwotę 241,67 zł, orzekając na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594, j.t. ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną. Ponieważ pozwana uiściła zaliczkę na wynagrodzenie biegłego w wysokości 1 500,00 zł, z której Sąd przyznał biegłemu wynagrodzenie w kwocie łącznej 1258,33 zł, należało pozwanemu zwrócić niewykorzystaną część zaliczki w wysokości 241,67 zł.