Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział IX Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Mariola Łącka

Sędziowie: SSO Barbara Kużdrzał- Kiermaszek

SSO Joanna Smycz /spr/

Protokolant: st. sekretarz sądowy Dagmara Mazurkiewicz

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2018 r.w Rybniku

sprawy B. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

na skutek apelacji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku , V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 05 stycznia 2018 r. sygn. akt V U 189/17

zmienia zaskarżony wyrok w pkt.2 w ten sposób, że oddala odwołanie.

Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:

SSO Barbara Kużdrzał- Kiermaszek SSO Mariola Łącka SSO Joanna Smycz

Sygn. akt: IX Ua 10/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 maja 2017 roku, znak (...) - (...), nr sprawy (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu B. C. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku po ustaniu zatrudnienia w (...) W. O., (...) Spółce jawnej (dalej jako spółka (...)). W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż tytuł ubezpieczenia chorobowego ustał w dniu 5 lutego 2017 roku. Po ustaniu zatrudnienia ubezpieczony kontynuował podjętą wcześniej działalność gospodarczą, z której dokonał zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w dniu 6 lutego 2017 roku. Prowadzenie działalności zostało zawieszone od dnia 7 lutego 2017 roku, jednakże od dnia 20 czerwca 2016 roku ubezpieczony kontynuuje umowę zlecenia.

Decyzją z dnia 18 maja 2017 roku, znak (...) - (...), nr sprawy (...) organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej. W uzasadnieniu wskazał, iż tytuł ubezpieczenia chorobowego ustał w dniu 6 lutego 2017 roku, jednakże ubezpieczony kontynuuje umowę zlecenia podjętą dnia 20 czerwca 2016 roku.

W odwołaniach ubezpieczony podniósł, iż nie wykonywał umowy zlecenia.

W odpowiedzi organ rentowy wniósł ostatecznie o oddalenie obu odwołań i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony był zatrudniony w spółce (...) w okresie od 6 grudnia 2016 roku do 5 lutego 2017 roku na podstawie umowy o pracę i w tym okresie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu. Nadto, od dnia 1 marca 2004 roku ubezpieczony prowadzi działalność gospodarczą, którą zawiesił od dnia 7 lutego 2017 roku. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach od 1 do 30 listopada 2014 roku, od 1 do 30 września 2015 roku oraz w dniu 6 lutego 2017 roku.

Ubezpieczony był niezdolny do pracy w okresie od 8 lutego do 14 marca 2017 roku, na potwierdzenie czego otrzymał stosowne zaświadczenia lekarskie. Wystąpił o wypłatę zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego.

Decyzją z dnia 18 maja 2017 roku, znak (...) - (...), nr sprawy (...) organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku po ustaniu zatrudnienia w spółce (...). W uzasadnieniu wskazał, iż tytuł ubezpieczenia chorobowego ustał w dniu 5 lutego 2017 roku. Po ustaniu zatrudnienia ubezpieczony kontynuował wcześniej podjętą działalność gospodarczą, z której dokonał zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w dniu 6 lutego 2017 roku. Prowadzenie działalności zostało zawieszone od dnia 7 lutego 2017 roku, jednakże od dnia 20 czerwca 2016 roku ubezpieczony kontynuuje umowę zlecenia.

Decyzją z dnia 18 maja 2017 roku, znak (...) - (...), nr sprawy (...) organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej. W uzasadnieniu wskazał, iż tytuł ubezpieczenia chorobowego ustał w dniu 6 lutego 2017 roku, jednakże ubezpieczony kontynuuje umowę zlecenia podjętą dnia 20 czerwca 2016 roku.

W dniu 20 czerwca 2016 roku ubezpieczony zawarł z P. G. jako zleceniodawcą umowę zlecenie na czas nieokreślony, jednakże nie został objęty ubezpieczeniem społecznym z tego tytułu. Zgodnie z umową zobowiązał się do wykonywania czynności kontrolnych w placówkach handlowych i usługowych za wynagrodzeniem, w terminach wskazanych przez zleceniodawcę. Ubezpieczony nie wykonywał umowy w lutym i marcu 2017 roku. Zleceniodawca wypowiedział ją z dniem 26 kwietnia 2017 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci umowy zlecenie, wydruków wiadomości mailowych, pisma P. G. z 24 października 2017 roku, oświadczenia zleceniobiorcy, rachunku, wypowiedzenia umowy zlecenia, przesłuchania ubezpieczonego , decyzji organu rentowego z 18 maja 2017 roku, zaświadczenia lekarskiego, oświadczenia ubezpieczonego, zaświadczenia płatnika składek, potwierdzenia o dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym, zgłoszenia do ubezpieczeń, wyrejestrowania z ubezpieczeń.

Zdaniem Sądu Rejonowego odwołanie od decyzji nr (...) zasługuje na uwzględnienie, zaś odwołanie od decyzji nr (...) należało oddalić.

W pierwszej kolejności Sąd Rejonowy wskazał, iż organ rentowy de facto cofnął wniosek o odrzucenie odwołania od decyzji nr (...), bowiem wobec sprecyzowania stanowiska wnosił ostatecznie o oddalenie obu odwołań. Tym samym, w sprawie nie zaistniała konieczność wydawania rozstrzygnięcia formalnego w przedmiocie odrzucenia odwołania zgodnie z art. 222 k.p.c., a sprawy z obu odwołań należało rozstrzygnąć merytorycznie. Dalej Sąd Rejonowy podkreślił, iż ubezpieczony pomimo, że w swoim odwołaniu z dnia 2.06.2017 r. w nagłówku wskazał numer jednej decyzji ( (...)) to w samej treści odwołania podnosił zarzuty wobec obu decyzji wydanych w dniu 18.05.2017 r. Tak zresztą interpretował to sam organ odpowiadając na odwołanie (odnosi się do odwołań od obu decyzji). Ponieważ organ rentowy jednak przesłał akta rentowe tylko dotyczące decyzji o nr (...) Sąd Rejonowy na rozprawie z 6.10.2017 r. celem ustalenia co jest ostatecznie przedmiotem postępowania, żąda sprecyzowania od strony, która jedynie wówczas uczestniczy w rozprawie (tj. ubezpieczonego) od jakich decyzji ostatecznie się odwołuje i wówczas ubezpieczony sprecyzował, że odwołał się od obu decyzji tj. również od decyzji o nr (...). Sąd Rejonowy przyjął zatem, że odwołania od obu decyzji zostały złożone w terminie, błędnie wskazując w zobowiązaniu kierowanym do organu, że odwołanie od decyzji o nr (...) złożone zostało dopiero na tej rozprawie, w sytuacji gdy stwierdzenie ubezpieczonego na rozprawie było tylko doprecyzowaniem.

Sąd Rejonowy zacytował art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 r. poz. 372 j.t. ze zm.) zgodnie z którym zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Na podstawie art. 7 pkt 1 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego.

Z mocy art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 963 j.t. ze zm.) tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym stanowi m.in. wykonywanie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a także prowadzenie pozarolniczej działalności.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż wobec wykonywania działalności gospodarczej (nawet przez jeden dzień, tj. w dniu 6 lutego 2017 roku) po ustaniu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ubezpieczonemu nie przysługuje zasiłek chorobowy po ustaniu pracowniczego ubezpieczenia chorobowego. Kontynuowanie działalności gospodarczej, która stanowi tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym wypełnia przesłanki określone w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej.

Jednakże, ubezpieczony stał się niezdolny do pracy w dniu 8 lutego 2017 roku, a tytuł dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego ubezpieczonego ustał z dniem 6 lutego 2017 roku, bowiem w dniu następnym ubezpieczony zawiesił prowadzoną działalność gospodarczą. Jednocześnie, w okresie od 7 lutego do 14 marca 2017 roku w stosunku do ubezpieczonego nie zaistniały podstawy do objęcia ubezpieczeniem chorobowym z jakiegokolwiek innego tytułu. Ubezpieczony nie podejmował bowiem w tym czasie żadnej aktywności zawodowej. Posiadał co prawda zawartą umowę zlecenie, jednakże przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż umowa ta nie była w rzeczywistości wykonywana. Tymczasem, jedynie wykonywanie umowy zlecenia, a nie jej formalne obowiązywanie, stanowi tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i przesłankę odmowy prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej.

Mając na uwadze powyższe, działając na podstawie przywołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p.c., Sąd Rejonowy w pkt. 1 wyroku oddalił odwołanie od decyzji nr (...) oraz w pkt. 2 wyroku zmienił decyzję nr (...) w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku z ubezpieczenia chorobowego po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Rejonowego w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w pkt. 2 tego wyroku złożył organ rentowy.

Wskazanemu wyżej rozstrzygnięciu ZUS zarzucił naruszenie przepisów prawa

materialnego tj. 4 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przez bezzasadne niezastosowanie i w konsekwencji przyznanie prawa do zasiłku za okres od 8 lutego 2017 do 14 marca 2017 pomimo, że ubezpieczony nie legitymuje się okresem 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację ubezpieczony poinformował, że został zatrudniony w przedsiębiorstwie (...) na podstawie umowy zlecenia od 14.11.2016r. do 25.11.2016r., a następnie na podstawie umowy o pracę od 06.12.2016r. do 05.02.2017r. W związku z zakończeniem stosunku pracy działalność została zawieszona z dniem 07.02.2017r., ze względu na trudną sytuację finansową.

Zwolnienie lekarskie od 08.02.2017r. było wystawione na firmę (...), S. Z. Sp.j., ze względu na zachorowanie po ustaniu stosunku pracy, a nie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z ustawy z 25 czerwca 1999 r. zasiłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeśli niezdolność trwała bez przerw przez co najmniej 30 dni i powstała

-nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego,

-nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Zgodnie z powyższym Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie słusznie wymaga 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, gdyż działalność gospodarcza, po ustaniu stosunku pracy nie była prowadzona, a okres zwolnienia lekarskie wynosił co najmniej 30 dni po ustaniu stosunku pracy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja organu rentowego zasługuje na uwzględnienie.

Sąd II instancji zawsze rozpatruje sprawę w granicach złożonej apelacji, co w przypadku apelacji organu rentowego sprowadza się do kontroli zasadności pkt. 2 wyroku Sądu Rejonowego, którym Sąd Rejonowy zmienił decyzję (...) nr (...) w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od 8 lutego do 14 marca 2017 roku z ubezpieczenia chorobowego po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej.

Wyrok Sądu Rejonowego we wskazanym zakresie jest niezgodny z prawem, gdyż uszła uwadze Sądu treść przepisu 4 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

W myśl art. 13 ust 1 pkt. 3 tej ustawy zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia, w przypadkach określonych w art. 4 ust. 1 ustawy.

Ubezpieczony nie spełnia wymogu posiadania 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, bowiem wcześniejszy okres ubezpieczenia chorobowego (przed zatrudnieniem w dniu 6-12-2016) nie podlega zaliczeniu do okresu wyczekiwania, bowiem wystąpiła przerwa dłuższa niż 30 dni.

Ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu zatrudnienia w okresie od 6-12-2016 do 5-02-2017 (tj. 62 dni) oraz z tytułu działalności gospodarczej w okresie od 6-02-2017 do 01-02-2017 (tj. 2 dni), co daje łącznie 64 dni.

A zatem po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej brak jest podstaw prawnych do nabycia prawa do zasiłku chorobowego z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

W konsekwencji powyższego stanowiska Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w pkt. 2 w ten sposób, że oddalił odwołanie.

Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:

SSO Barbara Kużdrzał-Kiermaszek SSO Mariola Łącka SSO Joanna Smycz