Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Beata Michalska (spr.)

Sędziowie: SSA Anna Szczepaniak-Cicha

SSA Joanna Baranowska

Protokolant: Sekretarz sądowy Aleksandra Białecka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lutego 2018 r. w Ł.

sprawy M. M. - Centrum (...) w Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł.

przy udziale C. P.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek apelacji M. M. - Centrum (...) w Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 9 stycznia 2017 r. sygn. akt VIII U 442/16

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 471/17

UZASADNIENIE

Płatnik składek, Pani M. M. – Centrum (...) w Ł. odwołała się w dniu 1 lutego 2015r. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z 19 sierpnia 2015r. stwierdzającej, że C. P. w okresie od 1 grudnia do 31 grudnia 2007 r,. jako osoba wykonująca umowę zlecenia u M. M. Centrum (...), podlega obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu , rentowym i wypadkowemu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą: na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za grudzień 2007 r. – 268,40 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2007 r. – 232,81 zł.

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do Sądu w dniu 2 marca 2016 r., pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego odrzucenie jako wniesionego po terminie.

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 9 stycznia 2017r. , w sprawie VIII U 442/16, oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach faktycznych i prawnych:

Płatnik składek (...), obecnie Centrum (...) M. M. zgłosił C. P. do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz ww. płatnika w okresie od 1 do 31 grudnia 2007 r. i z tego tytułu rozliczył za ww. ubezpieczonego składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2007 r. Z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz ww. płatnika w ww. okresie zleceniobiorca nie został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i tym samym nie odprowadzono za niego stosownych składek.

Jak ustalił Sąd I instancji, w okresie od 1 do 31 grudnia 2007 r. zleceniobiorca nie posiadał innego tytułu do ubezpieczeń. W grudniu 2007 r. C. P. nie świadczył pracy na rzecz Centrum (...) i nie zawierał z tą firmą umów o pracę . W 2007 r. C. P. wykonywał jedynie prace dorywcze i mógł zawrzeć umowę zlecenia z bliżej nieokreślonym płatnikiem.

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy ,a także w oparciu o zeznania C. P.. W ocenie Sądu, odwołujący się płatnik nie przedstawił dowodów, mogących skutecznie podważyć ustalenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie objętym zaskarżoną decyzją. Wprawdzie w trakcie procesu C. P. wskazywał , że w grudniu 2007 r. nie świadczył pracy na rzecz płatnika składek (...), to jednak zważywszy na upływ czasu, a także krótkoterminowość zawartej umowy zlecenia mógł w chwili obecnej nie posiadać stosownej wiedzy w tym zakresie. Sąd I instancji zwrócił uwagę, że nie musi prowadzić postępowania dowodowego z własnej inicjatywny dowodowej, w sytuacji , gdy odwołujący jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika i Sąd nie może zastępować aktywności zawodowej profesjonalnego pełnomocnika i prowadzić postępowanie , w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron lub w celu wykrycia środków dowodowych, pozwalających na ich udowodnienie , ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) .

W uzasadnieniu stanu prawnego przywołano art.6 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz. U. z 2016 roku, poz.963 z późn. zm.) oraz art.4 pkt 2a ww. ustawy i art.18 ust.1 i 3 , jak też art.81 ust.1, 5, 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku, poz.581) .

Przeprowadzone postępowanie wykazało , że C. P. świadczył umowę zlecenia na rzecz płatnika składek i w związku z tym faktem został zgłoszony przez płatnika składek do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (z tego tytułu płatnik składek rozliczył za ww. ubezpieczonego składkę na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2007 r.) bez jednoczesnego zgłoszenia go do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Niemiej jednak, przy ocenie, czy płatnik zobligowany jest do odprowadzania stosownych składek również na ubezpieczenia społeczne, decydujące znaczenie ma kwestia, czy zleceniobiorca posiada tytuły do ubezpieczeń u innych płatników oraz czy w związku z tymi tytułami uzyskuje wynagrodzenie w kwocie minimalnej. W rozpatrywanej sprawie odwołująca nie wykazała , by zleceniobiorca posiadał w spornym okresie inny tytuł do ubezpieczeń i w związku z tym faktem płatnik składek zobligowany był do odprowadzania za niego, oprócz składek na ubezpieczenie zdrowotne , także składki na ubezpieczenie społeczne w pełnej wysokości.

Dodać także należy, że zgodnie z art.17 ust.1 wskazanej ustawy, to na płatnikach składek ciąży obowiązek obliczenia, rozliczenia oraz przekazania należnych składek za ubezpieczonych. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym powstaje z mocy samego prawa (ex lege) w razie ziszczenia się ustawowych przesłanek tego obowiązku. Powstaje on niezależnie od winy płatnika składek, czy też jego przekonania o innym stanie rzeczy, nawet przekonania usprawiedliwionego. Ponadto przewidziany w art.36 ust.2 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia ubezpieczonego do ubezpieczeń społecznych istnieje niezależnie od prawdziwości oświadczenia zleceniobiorcy co do posiadania ubezpieczenia z innych tytułów. Obowiązek ten ma charakter bezwzględny, co oznacza , że strony stosunku ubezpieczenia nie mogą go modyfikować wedle własnego uznania i potrzeb. W związku z powyższym to na Centrum (...) M. M., jako płatniku, ciążył szczególny obowiązek zbadania, czy zleceniobiorca osiągał minimalne wynagrodzenie. Wobec powyższego Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła płatniczka składek, reprezentowana przez fachowego pełnomocnika, zarzucając:

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów poprzez dowolną ocenę i brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, w szczególności przez oparcie się jedynie o dowody przedstawione przez organ rentowy i bezkrytyczne przyjęcie przywołanych przez niego okoliczności, w szczególności w zakresie braku innego tytułu do ubezpieczeń społecznych zainteresowanego C. P. i w konsekwencji powyższych naruszeń, zaskarżonemu wyrokowi zarzucam błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, a mających istotny wpływ na jego treść, polegający na bezzasadnym i nie znajdującym odzwierciedlenia w zebranym materiale dowodowym, przyjęciu iż w grudniu 2007r. C. P. podlegał ubezpieczeniom społecznym, emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu wykonywania umowy zlecenia u płatnika M. M., mimo złożonego przez niego oświadczenia o posiadaniu innego tytułu do ubezpieczenia;

-naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., poprzez brak rozpoznania wniosków dowodowych o zobowiązanie Centrum (...) Sp. z o.o. do przedłożenia wskazanych we wniosku dokumentów, które stanowią dowody mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

-naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 36 ust. 1 i ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ich błędną wykładnię i w konsekwencji uznanie, że wnioskodawca miał obowiązek weryfikacji oświadczenia składanego przez osobę z która zawierała umowy zlecenia podczas, gdy płatnik składek działał w uzasadnionym przekonaniu, iż osoba z którą zawierał umowy zlecenia ma inny tytuł do objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, co powoduje, w ocenie wnioskodawcy, że ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe zainteresowanego z tytułu zawartej umowy zlecenia miały wyłącznie dobrowolny charakter.

Apelująca wniosła o zobowiązanie Centrum (...) Sp. z o.o., Ł. ul. (...) do złożenia do akt sprawy dowodów potwierdzających: istnienie stosunku zlecenia pomiędzy płatnikiem, a ubezpieczonym w spornym okresie; treści oświadczeń składanych przez Pana C. P. w zakresie posiadania odrębnego tytułu ubezpieczenia; rachunków potwierdzających istnienie stosunku zlecenia w spornym okresie.

Sąd I instancji uznał, iż fakt składania przez zainteresowanych fałszywych oświadczeń zawartych w zawieranych umowach, co do posiadania przez nich innego tytułu ubezpieczenia, nie jest istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i w konsekwencji uznał, iż ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego bądź jego braku powinno nastąpić według ustaleń ZUS. Tymczasem płatnik nie miał ani obowiązku prawnego ani też możliwości faktycznych, dokonania weryfikacji oświadczenia zainteresowanych o posiadaniu przez nich innego tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Gdyby zleceniobiorca wskazał w oświadczeniu, że jego przychód z pracy w innym zakładzie pracy jest niższy niż minimalne wynagrodzenie, wówczas ze zlecenia taka osoba zostałaby zgłoszona - jako zleceniobiorca - nie tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, ale również do ubezpieczeń społecznych. Sąd I instancji dokonał błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania art. 36 ust. 1 i ust. 2 ustawy o s.u.s., uznając, że odwołująca miała obowiązek weryfikacji oświadczenia składanego przez osobę z którą zawierała umowy zlecenia, podczas gdy płatnik działał w uzasadnionym przekonaniu, że zleceniobiorca ma inny tytuł do objęcia jej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, co powoduje, że ubezpieczenia społeczne miały wyłącznie dobrowolny charakter i po stronie płatnika nie powstał obowiązek zgłoszenia zainteresowanego do ubezpieczeń społecznych. Ponadto zgodnie z twierdzeniami doktryny nałożenie przez ustawodawcę obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych przez płatnika składek osób, o których mowa w art. 36 ust. 2 ustawy o s.u.s., nie zwalnia tych osób od podjęcia czynnej współpracy z płatnikiem składek w tym zakresie. Poza podaniem danych osobowych niezbędnych do dokonania zgłoszeni, ustawodawca zobowiązał osobę ubezpieczoną do potwierdzenia własnoręcznym podpisem prawdziwości danych zawartych w zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych, na co wskazuje dyspozycja art. 36 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Sąd I instancji twierdził, iż nie ma obowiązku prowadzić postępowania z własnej inicjatywy dowodowej , ale nie odniósł się do wniosków dowodowych zgłoszone w odwołaniu w odwołaniu o zobowiązanie Centrum (...) Sp. z o.o. do złożenia do akt sprawy dowodów potwierdzających istnienie stosunku zlecenia między płatnikiem a ubezpieczonym w spornym okresie, potwierdzających treść oświadczeń składanych przez C. P. w zakresie posiadania odrębnego tytułu ubezpieczenia oraz rachunków potwierdzających istnienie stosunku zlecenia w spornym okresie. W przedmiotowej sprawie płatniczka nie dokonała zgłoszenia zainteresowanych do ubezpieczeń społecznych w spornych okresach z uwagi na złożenie przez nich oświadczenia o zatrudnieniu w innym zakładzie pracy na podstawie umowy o pracę i osiąganiu z tego tytułu wynagrodzenia w kwocie powyżej minimalnego wynagrodzenia. Żaden z zainteresowanych nie podjął czynnej współpracy z płatnikiem w tym zakresie, przede wszystkim nie informując go o konieczności zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

W konkluzji swojego stanowiska apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania w sprawie, zasądzenie od ZUS na rzecz odwołującej kosztów postępowania wedle norm przepisanych.

Na etapie postępowania apelacyjnego uzupełniono postępowanie w zakresie żądanym przez apelującego i ustalono ,że M. M. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Centrum (...) w Ł. zawarła umowę zlecenia z C. P. na wykonanie w okresie od 14 sierpnia do 1 września 2007r. kolportażu ulotek za wynagrodzeniem w kwocie 268,40 zł. brutto. Zleceniobiorca oświadczył m.in., że jest zatrudniony w innym zakładzie pracy na podstawie umowy o pracę i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie powyżej minimalnego wynagrodzenia , tj. 936 zł. Zleceniobiorca złożył 10 października 2007r. kwestionariusz osobowy. Oświadczył też, że nie ma ustalonego prawa do emerytury i renty chorobowej. W dniu 3 stycznia 2008r. zleceniodawca zgłosił zleceniobiorcę od 1 grudnia 2007r. do ubezpieczenia zdrowotnego i rozliczył składkę na to ubezpieczenie (kopia: umowy zlecenia, oświadczenia, kwestionariusza osobowego –k.125-127, druki ZUS: ZZA, (...), (...) i (...) k.132-140 akt).

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i przeprowadził analizę zastosowanych przepisów prawa z trafną ich interpretacją. Sąd Apelacyjny akceptuje dokonane przez Sąd a quo ustalenia faktyczne po ich dodatkowym uzupełnieniu, jak i ocenę prawną zawartą w motywach zaskarżonego wyroku, a w tej sytuacji nie ma potrzeby ich szczegółowego powtarzania (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia z dnia 24 września 2009r., II PK 58/09, LEX nr 558303, z dnia 9 lipca 2009 r., II UK 374/08, LEX nr 533104).

Osoby posiadające tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowych, do obowiązkowego lub dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a także ubezpieczenia wypadkowego, wymienione zostały w przepisach art. 6 ust. 1, art. 11 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1778). Z mocy wskazanych regulacji, zleceniobiorcy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu ex lege od dnia rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy - art. 13 pkt 2 ustawy.

W pierwszej kolejności trzeba wskazać , że zarzut naruszenia prawa procesowego poprzez brak rozpoznania wniosków dowodowych jest o tyle bezprzedmiotowy, że na etapie postępowania apelacyjnego materiał dowodowy został uzupełniony w zakresie żądanym przez apelującą. Z tego samego powodu niezasadny jest zarzut, że Sąd pierwszej instancji poczynił ustalenia faktyczne co do braku innego tytułu do ubezpieczeń społecznych zainteresowanego wyłącznie na podstawie danych uzyskanych z systemu informatycznego organu rentowego, które to dane bezkrytycznie podzielił, ponieważ Sąd Okręgowy weryfikował owe dane przesłuchaniem zainteresowanego oraz Sąd Apelacyjny załączył m.in. sporną umowę zlecenia i druki zgłoszeniowe płatnika do ZUS . Wynika z nich, że bezspornie M. M. zawarła umowę zlecenia z zainteresowanym C. P. na kolportaż ulotek w okresie od 14 sierpnia do 1 września 2007r. i z tego tytułu od 1 do 31 grudnia 2007r. zgłosiła go do ubezpieczenia zdrowotnego. Faktem jest, że zleceniobiorca wskazał w umowie, iż jest zatrudniony w innym zakładzie na podstawie umowy o pracę i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie powyżej wynagrodzenia minimalnego w kwocie 936 zł. ( umowa na k.125 akt sprawy), ale nie ma przy tym sporu co do faktu wynikającego wprost z pisma procesowego ZUS ( na k.141 akt) , że zleceniobiorca w dacie zawarcia umowy zlecenia oraz w dacie jego zgłoszenia przez M. M. do ubezpieczenia zdrowotnego nie podlegał ubezpieczeniu z innych tytułów. Jak wynika z informacji ZUS, na datę zawarcia spornej umowy w sierpniu 2007r. był on osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Niespornie też ustalił Sąd Okręgowy , że na datę zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego zleceniobiorca nie miał innego tytułu do ubezpieczeń. Odwołująca tak w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji, jak i w apelacji powołuje się na niewiedzę co do niepodlegania przez zleceniobiorcę ubezpieczeniom społecznym, bowiem sam zainteresowany złożył oświadczenie, z którego wynikało, iż podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. Należy jednak podkreślić, iż okoliczność, że zleceniobiorca złożył płatnikowi oświadczenie o podleganiu ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. M. M. bezspornie dokonała zgłoszenia ubezpieczonego do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji. Podstawą zgłoszenia była zawarta umowa zlecenia opiewająca na kwotę odpowiadającą dokładnie kwocie wskazanej jako podstawa wymiaru składki na druku (...) ( tytuł do ubezpieczeń w postaci spornej umowy i druk (...) zostały załączone na etapie postępowania apelacyjnego) , co oznacza, że nie kwestionowała tytułu prawnego do podlegania temu ubezpieczeniu. Skarżąca podnosząc taki zarzut, nie wyjaśniła w żaden sposób przyczyn, dla których dokonała zgłoszenia ubezpieczonego tylko do ubezpieczenia zdrowotnego, nie żądając potwierdzenia podlegania ubezpieczeniom ze stosunku pracy za wynagrodzeniem wyższym niż minimalne. Nie wyjaśniła też, dlaczego dokonała zgłoszenia od 1 do 31 grudnia 2007r., stąd należy przyjąć , skoro bezspornie między stronami umowa zlecenia została zawarta na kwotę odpowiadającą podstawie wymiaru zgłoszonej do ZUS składki, że faktyczny tytuł do ubezpieczenia istniał w dacie dokonania zgłoszenia przez płatnika. Przemawia za tym również (oprócz wiedzy płatnika co do faktycznego okresu wykonania spornej umowy) okoliczność, że zleceniobiorca sporządził kwestionariusz osobowy znacznie później niż w dacie podpisania umowy zlecenia , tj. 10 października 2007r.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów w sposób nieobiektywny, nielogiczny i bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału podnieść należy, że dla skuteczności zarzutu obrazy przepisu art. 233 § 1 k.p.c. konieczne jest wykazanie rażącego naruszenia dyrektyw oceny dowodów wskazanych w przywołanym przepisie, czyli wykazania, że ocena sądu jest rażąco sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania bądź doświadczenia życiowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia z 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNP 2000 nr 17, poz. 655). Utrwalone są zapatrywania, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Wyłącznie w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Apelująca nie wykazała, iż Sąd Okręgowy dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego naruszył dyrektywy wynikające z art. 233 § 1 k.p.c., a zwłaszcza, że uczynił to rażąco, w odniesieniu do którego dowodu ocena jest pozbawiona doświadczenia, nielogiczna i na czym ów brak logiki polega. Zważyć przy tym należy, że zarzut obrazy art. 233 § 1 k.p.c. dotyczyć może tylko oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a nie tych dowodów, których sąd nie przeprowadził. Innymi słowy, pod zarzutem obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie można skutecznie podnosić pominięcia w ocenie dowodu, który nie został w sprawie przeprowadzony. Oddalenie wniosku dowodowego może co najwyżej uzasadniać zarzut naruszenia art. 217 § 3 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 22 września 2017 r., I ACa 220/17, Legalis nr 1674185). Takiego zarzutu strona skarżąca nie sformułowała.

Ostatecznie należy uznać , że w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy dokonał właściwej subsumpcji. Aby wywiązać się z ustawowego obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń, przewidzianego w art. 36 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik samodzielnie winien zweryfikować status ubezpieczonego, niezależnie od złożonego mu oświadczenia które, co oczywiste, nie korzysta z domniemania prawdziwości faktów w tym oświadczeniu stwierdzonych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 stycznia 2015 r., III AUa 1886/13, LEX nr 1657056). Przewidziany w art. 36 ust. 2 ustawy systemowej obowiązek zgłoszenia ubezpieczonego do ubezpieczeń społecznych istniał niezależnie od prawdziwości oświadczenia zleceniobiorców co do posiadania ubezpieczenia z innych tytułów. Podkreślić trzeba, że obowiązek ten ma charakter bezwzględny, a zatem strony stosunku ubezpieczenia nie mogą go modyfikować wedle własnego uznania i potrzeb. W związku z powyższym, to na płatniku ciążył szczególny obowiązek zbadania, czy zleceniobiorcy faktycznie posiadają inny tytuł do ubezpieczeń. Oświadczenie pisemne ubezpieczonego ma walor dokumentu prywatnego i stanowi jedynie dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Oznacza to, że każda osoba może twierdzić i dowodzić, że treść złożonego oświadczenia nie odpowiada stanowi rzeczywistemu. Nie można zgodzić się z poglądem, że żaden przepis prawa nie nakłada na płatnika obowiązku weryfikacji oświadczenia składanego przez osobę, z którą zawiera umowę zlecenia. Takim przepisem jest właśnie art. 36 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zobowiązujący płatnika do zgłoszenia ubezpieczonego do ubezpieczenia. Aby wywiązać się z ustawowego obowiązku przewidzianego w tym przepisie płatnik winien samodzielnie zweryfikować status ubezpieczonego, niezależnie od złożonego mu oświadczenia, które nie korzysta z domniemania prawdziwości (tak Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 16 stycznia 2014 r., III AUa 213/13, LEX nr 1458982).

W świetle art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, skutek w postaci podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym powstaje z mocy ustawy i trwa przez cały czas spełniania warunków objętych dyspozycją tej normy prawnej, zaś decyzja organu ma charakter deklaratoryjny, stwierdzając jedynie istnienie określonej sytuacji prawnej, ale jej nie tworzy ani nie kształtuje. Z istnieniem podlegania ubezpieczeniom społecznym przepisy wiążą dalsze skutki, zwłaszcza dotyczące zgłoszenia do ubezpieczeń. Zgodnie z art. 36 ust. 1 tej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnemu i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Mylne jest zatem przekonanie odwołującej, iż samo złożenie oświadczenia przez osobę, z którą podpisywała umowę zlecenia, zwalniało ją z obowiązku sprawdzenia zasadności oświadczenia o podleganiu ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, także z tego powodu, że zleceniobiorcy mogli po prostu nie znać reguł zbiegu tytułów do ubezpieczeń, wyrażonych w art. 9 ustawy systemowej, tj. zasad podlegania ubezpieczeniom z różnych tytułów w takiej sytuacji, gdy wynagrodzenie ze stosunku pracy jest niższe od minimalnego. W rozpatrywanym przypadku M. M. jako płatnik składek miała obowiązek ustalić, czy umowy zlecenia stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zgłosić zainteresowanych do ubezpieczeń z tytułu zawartych umów zlecenia. Reasumując, Sąd Apelacyjny polemiczną apelację ubezpieczonej oddalił, z mocy art. 385 k.p.c.