Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1553/17

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 21 czerwca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
I Oddział w Ł., na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11, art. 12, art. 14, art. 18 ust. 3, art. 20 ust. 1 oraz art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, ze zm.) stwierdził, że z tytułu wykonywania umowy zlecenia, należna za A. S. (1), podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe) oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za czerwiec 2016 roku wynosi 1.164,00 zł. W uzasadnieniu organ rentowy podkreślił, że z analizy dokumentów zapisanych w Systemie Informatycznym ZUS wynika, że płatnik składek (...), zgłosił A. S. (1), od 1 czerwca 2016 roku, z tytułu wykonywania umowy zlecenia, do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowych i wypadkowego) oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Dokument zgłoszeniowy został złożony w dniu 3 czerwca 2016 roku. Wcześniej tj. od 16 kwietnia 2013 roku do 30 kwietnia 2016 roku, oraz od 10 maja 2016 roku do 31 maja 2016 roku, A. S. (1) była zgłoszona jako zleceniobiorca tylko do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W imiennych raportach ZUS RCA za czerwiec 2016 roku, przekazanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dniu 15 lipca 2016 roku, płatnik wykazał za ubezpieczoną podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (bez składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe):

- 336,00 zł – w raporcie z kodem tytułu ubezpieczeń właściwym dla osoby wykonującej umowę zlecenie, tj. (...).

- 828,00 zł – w raporcie z kodem tytułu ubezpieczeń właściwym dla osoby, za którą należy rozliczyć składki w dokumentach rozliczeniowych składanych nie wcześniej niż za następny miesiąc, po ustaniu tytułu ubezpieczeń, tj. 3000.

Organ rentowy podkreślił, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, płatnik składek zobowiązany jest naliczać składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe od wszystkich przychodów uzyskanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego w miesiącu,
w którym nastąpiło zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, które to przychody zostaną przyjęte do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe za ten miesiąc.

(decyzja – k. 50 – 51 akt ZUS)

W odwołaniu z dnia 6 lipca 2017 roku pełnomocnik (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością złożył odwołanie od wyżej wymienionej decyzji wnosząc o jej uchylenie i ustalenie, że w przypadku A. S. (1), będącej od 10 maja 2016 roku do 21 września 2016 roku zleceniobiorcą u odwołującego nie ma podstaw do skorygowania dokumentów rozliczeniowych za czerwiec 2016 roku. W uzasadnieniu odwołania wskazano, że zgodnie z umową zlecenia rozliczenie miesięczne następuje w terminie do 15 – go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zlecenie było realizowane. W konsekwencji, powinno się uwzględniać, dla potrzeb rozliczenia składek, status ubezpieczonego w okresie świadczenia zlecenia, a nie płatności za zlecenie wykonane miesiącu poprzednim. W ocenie wnioskodawcy, organ rentowy błędnie wiąże konieczność ustalenia statusu ubezpieczonego z wypłatą wynagrodzenia za pracę w okresie wcześniejszym.

(odwołanie – k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazano argumenty tożsame jak w zaskarżonej decyzji.

( odpowiedź na odwołanie – k. 5)

W piśmie procesowym pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 4 stycznia 2018 roku podtrzymano dotychczas zaprezentowane stanowisko w sprawie. Jednocześnie podkreślono, że A. S. (1) została zgłoszona do dobrowolnego ubezpieczenia w czerwcu 2016 roku, dlatego nie można przyjąć, iż podstawą wymiaru składki na to ubezpieczenie jest przychód uzyskany w tym miesiącu, gdyż jest to kwota wynagrodzenia należna za maj 2016 roku. W konsekwencji nie można zgodzić się z twierdzeniami organu rentowego, że płatnik składek zobowiązany jest naliczać składkę za dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
od wszystkich przychodów uzyskanych lub pozostawionych do dyspozycji ubezpieczonego
w miesiącu, w którym nastąpiło zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

(pismo procesowe – k. 24)

W odpowiedzi na pismo procesowe odwołującego organ rentowy stwierdził, iż nie znajduje podstaw do zmiany decyzji z dnia 21 czerwca 2016 roku. Organ rentowy zaznaczył również, że płatnik składek w raporcie miesięcznym oraz w deklaracji rozliczeniowej uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub pozostawionych do dyspozycji ubezpieczonego wpłat, tj. od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy, co wynika z treści rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 roku, w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 78, poz. 465 ze zm.).

(pismo procesowe – k. 28)

Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz podniósł, że rozporządzenie Rady Ministrów z 18 kwietnia 2008 roku jest niezgodne z duchem ustawy i w związku z tym nie jest w stanie wskazać konkretnego przepisu na jakim opiera swoje odwołanie. Ponadto, pełnomocnik wnioskodawcy oraz pełnomocnik organu rentowego zgodnie przyznali, że w przedmiotowej sprawie nie ma sporu w zakresie okoliczności faktycznych. Spór odnosi się wyłącznie co do prawa. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w stawce ryczałtowej.

(stanowiska procesowe stron – e – protokół rozprawy z dnia 19 kwietnia 2018 roku – 00:01:38 – 00:06:14 – k. 38, płyta CD)

Zainteresowany A. S. (1) poparła stanowisko organu rentowego.

(oświadczenie zainteresowanej – e – protokół rozprawy z dnia 19 kwietnia 2018 roku – 00:06:33 – 00:06:52 – k. 38, płyta CD)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. jest agencją pracy tymczasowej i zatrudnia osoby w oparciu o umowy zlecenia.

(okoliczność bezsporna)

W okresie od 10 maja 2016 roku do 21 września 2016 roku A. S. (1),
w oparciu o umowy zlecenia, wykonywała określone w umowie czynności na rzecz płatnika, za które otrzymywała wynagrodzenie w terminie do 15 – go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zlecenie było realizowane.

(umowy zlecenia – k. 16 – 24 akta ZUS)

W okresie od 10 maja do 31 maja A. S. (1) była zgłoszona jako zleceniobiorca tylko do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowego i wypadkowego).

(dane ubezpieczonego o podstawach wymiaru składek – k. 6 akta ZUS)

W dniu 3 czerwca 2016 roku płatnik składek (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością zgłosił A. S. (1), od dnia 1 czerwca 2016 roku do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

(dane o zgłoszeniach ubezpieczonego – k. 8 akta ZUS, wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym – k. 40 akta ZUS)

W czerwcu 2016 roku płatnik składek wykazał za A. S. (1) podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (bez składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe) w następującej wysokości:

- 336,00 zł – w raporcie z kodem tytułu ubezpieczeń właściwym dla osoby wykonującej umowę zlecenie, tj. (...).

- 828,00 zł – w raporcie z kodem tytułu ubezpieczeń właściwym dla osoby, za którą należy rozliczyć składki w dokumentach rozliczeniowych składanych nie wcześniej niż za następny miesiąc, po ustaniu tytułu ubezpieczeń, tj. 3000.

(dane ubezpieczonego o podstawach wymiaru składek – k. 6 akta ZUS)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie dowodów z dokumentów, których strony nie zakwestionowały. Ponadto, Sąd oddalił wniosek dowodowy w zakresie przesłuchania świadków, tj. A. A. i A. S. (2) oraz przeprowadzenia dowodu
z przesłuchania strony, bowiem wszelkie okoliczności faktyczne sprawy, jak przyznały strony postępowania, są bezsporne a tym samym powyższe wnioski dowodowe stały się w tym świetle bezprzedmiotowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy określona przez organ rentowy podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia (emerytalne, rentowe
i wypadkowe) oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe A. S. (1) z tytułu wykonywania umowy zlecenia u płatnika składek (...) Spółka z o.o.
za czerwiec 2016 roku, w wysokości 1.164,00 zł, jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3
i pkt 18a
stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Zgodnie zaś z art. 4 pkt 9 wyżej wskazanej ustawy za przychód, z tytułu świadczenia umowy zlecenia, rozumie się przychód zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200) przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Na podstawie § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2017 roku, w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r.,
poz. 1831), należy stwierdzić, iż dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów
o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, zwanym dalej „raportem korygującym”, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w art. 47 ust. 3 ustawy, zwanej dalej „deklaracją korygującą”, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat – od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że decydującą kwestią w zakresie rozstrzygnięcia sprawy było ustalenie, czy A. S. (1) w miesiącu czerwcu 2016 roku osiągnęła przychód z tytułu świadczenia u płatnika składek (...) Spółka z o.o. na podstawie umowy zlecenia, w wysokości wskazanej przez organ rentowy.

Podkreślić należy, że pojęcie przychodu wprowadzone zostało do ubezpieczeń społecznych cytowaną ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 roku, która uzależniła wysokość składek i terminy ich płatności od osiągniętych przez ubezpieczonych przychodów. Celem tej nowelizacji było ustalenie zasady, iż zobowiązanie
z tytułu składek powstaje dopiero w momencie osiągnięcia przez ubezpieczonego przychodu w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek opłacania składek powstaje więc z chwilą wypłaty lub pozostawienia do dyspozycji ubezpieczonego wynagrodzenia (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2009 r., sygn. akt I UZP 5/09 opubl. OSNP 2010/6-6/71).

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny wskazuje jednoznacznie, że w czerwcu 2016 roku A. S. (1) otrzymała wynagrodzenie z tytułu świadczenia umowy zlecenia i kwota ta powinna stanowić podstawę wymiaru składek zarówno na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, jak i na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Oczywistym jest,
że A. S. (1) w czerwcu 2016 roku otrzymała wynagrodzenie należne jej z tytułu świadczenia umowy zlecenia w maju 2016 roku, ale w świetle wskazanych powyżej regulacji prawnych, to nie tytuł na podstawie którego uzyskuje się wynagrodzenie, a faktyczny moment jego otrzymania bądź pozostawienia w dyspozycji, decyduje o określeniu wysokości podstawy wymiaru składek za dany miesiąc, zarówno na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, jak i na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie (...) § 1
k. p. c.
oddalił odwołanie, o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k. p. c., w zw. z art. 99 k. p. c., zasądzając od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział w Ł., kwotę 180,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

K. J.