Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim II Wydział Karny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Tomasz Morycz

Protokolant: (...)

przy udziale oskarżyciela publicznego

i interwenienta (...)

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach (...)r. i (...) r.

sprawy (...)

s. (...) i (...) zd. (...)

ur. (...) w (...)

oskarżonego o to, że:

pełniąc prezesem firmy (...), w dniu (...). w lokalu (...) usytuowanym przy ul. (...), (...)-(...) P., bez wymaganego zezwolenia urządzał gry na automatach w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201 poz. 1540 z późn. zm.), tj. na automatach do gier: o nazwie: A. G. nr (...), (...) M. nr (...), A. G. nr (...) oraz A. G. nr (...), nie posiadając koncesji na prowadzenie kasyna do gry, wbrew art. 6 ust. 1 wymienionej ustawy,

to jest o czyn z art. 107 § 1 kks

o r z e k a

I. oskarżonego (...) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przyjmując że urządzał gry na automatach w rozumieniu art. 2 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych wbrew przepisom tejże ustawy, w szczególności art. 6 ust. 1, za który na podstawie art. 107 § 1 kks w zw. z art. 9 § 3 kks skazuje go, a na podstawie art. 107 § 1 kks wymierza mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 70 (siedemdziesiąt) złotych każda;

II. na podstawie art. 30 § 5 kks orzeka przepadek dowodów rzeczowych w postaci automatów do gier, opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 2 pod poz. 1-4 (k.107) i polskich pieniędzy obiegowych w kwocie 1.080 (tysiąc osiemdziesiąt) złotych, opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 2 pod poz. 6 (k.107);

III. na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 700 (siedemset) złotych tytułem opłaty, jednocześnie na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks zwalniając go od kosztów sądowych w pozostałym zakresie i obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 610/16

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego ustalono następujący stan faktyczny:

W dniu 9 maja 2016 r. funkcjonariusze (...) (...) i (...) udali się do lokalu o nazwie C. (...) znajdującego się przy ul. (...) w miejscowości P.. Ujawnili tam włączone i gotowe do użycia automaty do gier A. G. nr (...), (...) M. nr (...), A. G. nr (...) i A. G. nr (...). Posiadały one elementy konstrukcyjne występujące w tego typu urządzeniach, takie jak klawisze „start”, „credit”, „bet”, „wypłata” czy „stawka”, jak również wrzutnik monet, akceptatory banknotów i kieszenie na wypłatę ewentualnych wygranych.

Następnie wykonano eksperyment procesowy, którym potwierdził, że na powyższych automatach można urządzać gry w rozumieniu przepisów ustawy o grach hazardowych. Miały one charakter losowy, albowiem nie można było przewidzieć ich rezultatu, który nie był uzależniony od ich zręczności. Wobec tego dokonano zatrzymania i zabezpieczenia wskazanych automatów do gier, na których znajdowały się naklejki (...) i w których znajdowały się polskie pieniądze obiegowe w łącznej kwocie (...) zł, jak również ramową umowę dzierżawy lokalu z dnia (...) r. zawartą pomiędzy tym podmiotem o właścicielem baru. Prezesem zarządu wskazanej spółki był (...), który nie posiadał jakiegokolwiek zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie: umów (k.5, 43-47, 48-52, 53-55), protokołu przeszukania (k.6-8), pokwitowań (k.9, 35, 97), protokołu eksperymentu procesowego (k.12-18), protokołów oględzin rzeczy (k.19-21, 94-96), materiału poglądowego (k.22-26, 99-106), pisma (k.42), KRS (k.79-81), zeznania świadka (...) (k.2-4v) i częściowo wyjaśnień oskarżonego (...) (k.61, 556).

Przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym oskarżony (...) (k.61) oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jednocześnie odmówił składania wyjaśnień.

Przesłuchiwany w postępowaniu sądowym oskarżony (...) (k.556) oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jak wyjaśnił, nie miał świadomości, że zarzucany mu czyn jest karalny. Przed dniem 3 września 2015 r., czyli przed wejściem w życie znowelizowanej ustawy o grach hazardowych, konsultował się ze współpracującymi prawnikami, którzy zapewniali go, że kontynuowana po tej dacie działalność będzie legalna. Zapoznał się też z opiniami prawnymi, które dotyczyły art. 4 znowelizowanej ustawy o grach hazardowych, który mówił o okresie przejściowym, obowiązującym do dnia 1 lipca 2016 r. i dotyczył przedsiębiorców działających w zakresie urządzania gier. Z tą nowelizacją i przepisem zapoznał się przed dniem 3 września 2015 r., będąc przekonany, że działalność, jaką będzie kontynuował będzie legalna. Gdyby miał jakiekolwiek wątpliwości co do legalności działalności po dniu 3 września 2015 r., to nie kontynuowałby jej. Do dnia dzisiejszego zapadają korzystne wyroki sądów w jego sprawach dotyczące okresu po dniu 3 września 2015 r. Są to wyroki uniewinniające, wskazujące na okres przejściowy i fakt, że działalność w tym czasie była legalna. Ma co najmniej 200 umorzeń z urzędów celnych i prokuratur, również wskazujących na okres przejściowy. Od początku prowadzenia działalności płacił wszystkie należne podatki. Na koniec 2013 r. złożył indywidualne zapytanie do Ministra Finansów odnośnie podatku VAT., wskazując jakiego rodzaju działalność jest prowadzona. Odpowiedziano, że od tego typu działalności należy płacić podatek, więc to robił. Jednocześnie przyznał, że nigdy nie posiadał zezwolenia na prowadzenie działalności hazardowej. Już nie kontynuuje tej działalności. Z dniem 30 czerwca 2016 r. zaprzestał jakiejkolwiek działalności związanej z urządzaniem gier. Obecne jest prezesem spółki, która nie ma nic wspólnego z automatami.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego wina oskarżonego (...) i okoliczności popełnienia zarzucanego mu czynu nie budzą żadnych wątpliwości.

Sąd jedynie częściowo dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego (...) (k.61, 556). O ile brak podstaw do podważenia jego twierdzeń, że nie posiadał jakiegokolwiek zezwolenia na prowadzenie działalności hazardowej i kontynuował ją także po dniu wejścia w życie znowelizowanej ustawy o grach hazardowych, zapoznając się z przepisami dotyczącymi okresu przejściowego, jak również że zasięgał opinii prawnych i uzyskał szereg korzystnych dla siebie rozstrzygnięć, a ponadto regulował należności podatkowe, o tyle należy mu jej odmówić w zakresie, w jakim twierdził, że był przekonany, że działa w sposób zgodny z prawem. W tym miejscu wskazać należy, że oskarżony (...) świadomie i dobrowolnie zajął się działalnością hazardową, musząc zdawać sobie sprawę, że jest to działalność kontrowersyjna i jej legalność budzi wątpliwości. Ponadto czynił to od dłuższego czasu i nie tylko znał obowiązujące przepisy, ale również orientował się we wprowadzanych zmianach, a zwłaszcza ich kierunku. Nie można zatem uznać, żeby nie miał świadomości, że dopuszcza się przestępstwa, albo przynajmniej, że na to się nie godził. Tym bardziej, że nie posiadał jakiegokolwiek zezwolenia na prowadzenie działalności hazardowej, a więc okres przejściowy go nie dotyczył. Oskarżony (...) powoływał się na różne poglądy i orzeczenia. Jednocześnie doskonale wiedział, że wiele osób i podmiotów prezentowało zupełnie odmienne, których jednak nie załączył. Mimo to zdecydował się kontynuować działalność, która jak powszechnie wiadomo przynosi znaczne dochody, z których zdaniem Sądu oskarżony (...) nie chciał zrezygnować niezależnie od konsekwencji, jakie miałby ponieść. Liczył także, że w sytuacji niejednolitych poglądów i praktyki po raz kolejny zdoła uniknąć odpowiedzialności. W tym miejscu podnieść należy, że oskarżony (...) jest osobą, która dobrze orientuje się w przepisach prawa i zajmuje wysokie stanowiska, obecnie będąc prezesem zarządu innej spółki. Z tych względów nie można zgodzić się z jego twierdzeniami, że działał w sposób nieświadomy.

Brak również podstaw do zakwestionowania zeznań świadka (...) (k.2v-3), będącego dysponentem lokalu, w którym znajdowały się przedmiotowe automaty, z którego relacji wynika, że zawarł umowę ich dzierżawy. Wprawdzie odmówił odpowiedzi na szereg pytań, być może w obawie przed grożącą mu odpowiedzialnością karną, jednak nie można uznać, że przedstawił zdarzenia sprzeczne z rzeczywistością.

Ponadto oparto się na dokumentach w postaci umów (k.5, 43-47, 48-52, 53-55), protokołu przeszukania (k.6-8), pokwitowań (k.9, 35, 97), protokołu eksperymentu procesowego (k.12-18), protokołów oględzin rzeczy (k.19-21, 94-96), materiału poglądowego (k.22-26, 99-106), pisma (k.42) i KRS (k.79-81), których prawdziwość nie była kwestionowana i nie budzi żadnych zastrzeżeń. Szczególnie istotne były tu protokół przeszukania, umowy, protokoły oględzin rzeczy i protokół eksperymentu procesowego, z których wynika, gdzie znajdowały się przedmiotowe automaty, przez kogo zostały tam umieszczone i jakich gier dotyczyły.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności podnieść należy, że w dniu 3 września 2015 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, która została w sposób prawidłowy notyfikowana przed Komisją Europejską w dniu 5 listopada 2014 r. Takim przepisem jest też art. 14 ust. 1 w/w ustawy, będący przepisem technicznym, z którego wynikało, że urządzanie gier cylindrycznych, gier w karty, w tym turniejów gry pokera, gier w kości oraz gier na automatach jest dozwolone wyłącznie w kasynach gry na zasadach i warunkach określonych w zatwierdzonym regulaminie i udzielonej koncesji lub udzielonym zezwoleniu, a także wynikających z przepisów ustawy. Ponadto przepis art. 6 ust. 1 w/w ustawy przewiduje, iż działalność w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach może być prowadzona na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry, nie będąc przepisem technicznym, nie wymagając notyfikacji i mogąc być stosowany. Zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie o sygn. akt I KZP 17/16, „kolizja prawa krajowego z prawem unijnym, w świetle zasady bezpośredniego stosowania prawa Unii Europejskiej (art. 91 ust. 3 Konstytucji), może prowadzić do zastąpienia przepisów krajowych uregulowaniami prawa unijnego albo do wyłączenia normy prawa krajowego przez bezpośrednio skuteczną normę prawa Unii Europejskiej. W konsekwencji norma niestosowania krajowego przepisu technicznego, którego projektu nie notyfikowano Komisji Europejskiej, wynikająca z dyrektywy 98/34/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998 r., ze zm.), wyłącza możliwość zastosowania w sprawie o przestępstwo z art. 107 § 1 k.k.s. przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 612) w pierwotnym brzmieniu. Natomiast art. 6 ust. 1 tej ustawy mógł i może nadal stanowić uzupełnienie normy blankietowej zawartej w art. 107 § 1 k.k.s., o ile okoliczności faktyczne konkretnej sprawy pozwalają na ustalenie, że przepis ten ma zastosowanie i został naruszony”. Jak z kolei wskazał w wyroku z dnia 29 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IV KK 396/16 „artykuł 107 § 1 k.k.s. sankcjonuje naruszenie zakazu gier bez koncesji, co oznacza, że art. 6 ust. 1 u.g.h. stanowi dopełnienie przepisu o charakterze karno-skarbowym”. Natomiast z wyroku z dnia 16 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt V KK 21/17 zauważył, iż „nie jest tak, że skoro oskarżonemu zarzucono, że "urządzał pod pozorem gry na symulatorze grę na automacie do gier hazardowych w miejscu do tego nieprzeznaczonym" (czyli poza kasynem gry), a więc wyłącznie wbrew normie wyrażonej w art. 14 ust. 1 u.g.h., który to przepis w brzmieniu obowiązującym w chwili popełnienia czynu zarzucanego oskarżonemu nie był notyfikowany Komisji Europejskiej, to tym samym nie jest możliwe przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnoskarbowej z art. 107 § 1 k.k.s. w związku z naruszeniem art. 6 ust. 1 u.g.h. Nie ulega bowiem wątpliwości, że opis czynu zarzucanego oskarżonemu nie ogranicza się do "urządzania gier na automacie do gier hazardowych w miejscu do tego nieprzeznaczonym", ale obejmuje także prowadzenie wspólnie z inną osobą "przedsięwzięcia" (które sam określił jako "działalność gospodarcza"), polegającego na urządzaniu takiej gry "wbrew przepisom ustawy i bez zezwolenia”. Identyczne stanowisko zajął także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 13 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt C-303/15. W drugiej kolejności wskazać należy, że przewidziany w ustawie wprowadzającej wskazaną nowelizację okres na dostosowanie prowadzonej działalności do nowych wymogów ustawy i wynikająca z przepisów depenalizacja czynów z tego okresu nie dotyczy skarżonego (...), albowiem okres ten dotyczy tylko podmiotów, które prowadziły działalność zgodnie z ustawą o grach hazardowych w brzmieniu przed dniem 3 września 2015 r., posiadając stosowne zezwolenia. Powyższe stanowisko wynika z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt I KZP 1/16.

Przestępstwo z art. 107 § 1 kks polega na urządzeniu lub prowadzeniu gier hazardowych wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia. Jego sprawca musi się liczyć z karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności do lat 3, albo obiema tymi karami łącznie. Biorąc pod uwagę, że oskarżony (...), będący prezesem zarządu (...) i tym samym ponoszącym odpowiedzialność za przestępstwa skarbowe, nie posiadał jakiegokolwiek zezwolenia na prowadzenie działalności hazardowej, a mimo to kontynuował ją po dniu 3 września 2015 r., kiedy rozpoczął się okres przejściowy dla podmiotów, które takie zezwolenie posiadały, chciał naruszyć przepisy prawa, a przynajmniej na to się godził. Nie zaistniały tu jakiekolwiek okoliczności wyłączające jego winę.

Dokonując analizy całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, wina oskarżonego (...), opis czynu - ze zmianą poprzez przyjęcie, że urządzał gry na automatach w rozumieniu art. 2 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 9 listopada 2009 r. p grach hazardowych wbrew przepisom tejże ustawy, w szczególności art. 6 ust. 1 - oraz przyjęta kwalifikacja prawna - ze zmianą poprzez przyjęcie art. 107 § 1 kks w zw. z art. 9 § 3 kks - nie budzą żadnych wątpliwości. Modyfikacja opisu czynu wynikała z faktu, że to art. 6 ust. 1 w/w ustawy, jako nie będący przepisem technicznym, miał tu zastosowanie, dopełniając przepis art. 107 § 1 kks. Z kolei modyfikacja kwalifikacji prawnej była spowodowana, że oskarżony działał jako prezes zarządu wskazanej spółki i z tego tytułu ponosił odpowiedzialność za przestępstwa skarbowe.

Wymierzając karę oskarżonemu M. W. kierowano się treścią art. 13 § 1 kks, z którego wynika, że sąd uwzględnia w szczególności rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu zabronionego, rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na sprawcy obowiązku finansowego, jego motywację i sposób zachowania się, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem czynu zabronionego i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza gdy czynił starania o zapobieżenie uszczupleniu należności publicznoprawnej lub o jej późniejsze wyrównanie.

Mając na uwadze wszelkie okoliczności niniejszej sprawy, jak również dostrzegając, że oskarżony (...) był uprzednio kilkukrotnie karany za czyny z art. 107 § 1 kks (karta karna - k.420-421) i uczynił sobie z tego stałe źródło dochodu, należało uznać, że karą właściwą w tym przypadku będzie kara grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 70 złotych każda. Zdaniem Sądu będzie stanowiła dla niego odpowiednią dolegliwość, która zarazem wpłynie na jego zachowanie w przyszłości. Zważywszy na okoliczność, że oskarżony (...) uzyskuje dochody w wysokości około 10.000 złotych netto miesięcznie (oświadczenie - k.555), będzie w stanie uczynić zadość temu orzeczeniu.

Jednocześnie Sąd, na podstawie art. 30 § 5 kks, orzekł przepadek dowodów rzeczowych w postaci automatów do gier, opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 2 pod poz. 1-4 (k.107) i polskich pieniędzy obiegowych w kwocie 1.080 (tysiąc osiemdziesiąt) złotych, opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 2 pod poz. 6 (k.107). Powyższe rozstrzygnięcie było obligatoryjne, albowiem wskazane automaty służyły do popełnienia przestępstwa, a środki finansowe były korzyścią, jaka w związku z nim miała przypaść.

Na koniec Sąd, na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 700 (siedemset) złotych tytułem opłaty, jednocześnie na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks zwalniając go od kosztów sądowych w pozostałym zakresie i obciążając nimi Skarb Państwa. Argumentacja przedstawiona przy karze grzywny znajduje tu odpowiednie zastosowanie.