Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 maja 2017 r. znak (...)/RKS/MJ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Ł. określił wysokość zadłużenia K. G. z tytułu składek w wysokości 6 371,46 zł, w tym , na ubezpieczenia społeczne za okres kwiecień 2016 r. – wrzesień 2016 r. w kwocie 4 280,10 zł., oraz należne odsetki w kwocie 269,00 zł; na ubezpieczenia zdrowotne za okres kwiecień 2016 r. – wrzesień 2016 r. w kwocie 1 733,70 zł oraz należne odsetki w kwocie 108,00 zł; na Fundusz Pracy za okres kwiecień 2016 r. – wrzesień 2016 r. w kwocie 357,66 zł oraz należne odsetki w kwocie 0,00 zł. W uzasadnieniu stwierdzono m.in., że postępowanie wyjaśniające, przeprowadzone przez organ rentowy, wykazało, że nie zostały przekazane, na rachunek ZUS, wpłaty z tytułu należności składek albo wpłaty te zostały dokonane po terminie płatności, bez uwzględnienia należnych odsetek.

(decyzja – k. 17, 17v. akt ZUS)

Decyzją z dnia 9 maja 2017 r. znak (...)/RKS/MJ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Ł. określił wysokość zadłużenia K. G. z tytułu składek w wysokości 70 816,95 zł, w tym na ubezpieczenia społeczne za okres marzec 2009 r. – sierpień 2014 r. w kwocie 27 389,92 zł oraz należne odsetki w kwocie 14 896,00 zł; na ubezpieczenia zdrowotne za okres marzec 2009 r. – sierpień 2014 r. w kwocie 16 321,48 zł oraz należne odsetki w kwocie 8 497,00 zł; na Fundusz Pracy za okres marzec 2009 r. – sierpień 2014 r. w kwocie 2 393,55 zł oraz należne odsetki w kwocie 1 319,00 zł. W uzasadnieniu stwierdzono m.in., że postępowanie wyjaśniające przeprowadzone przez organ rentowy wykazało, że nie zostały przekazane na rachunek ZUS wpłaty z tytułu należności składek albo wpłaty te zostały dokonane po terminie płatności bez uwzględnienia należnych odsetek.

(decyzja – k. 15, 15v. akt ZUS)

Od powyższych decyzji odwołania wniósł K. G. zaskarżając je w całości. Zarzucił im błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegających na przyjęciu, że nie uiścił wymaganych składek a jego działanie było od wnioskodawcy zależne i zawinione. W uzasadnieniach do odwołań stwierdził też, że do powstania zadłużenia doszło w wyniku błędu co do prawa i niewłaściwej interpretacji norm przepisów ustawy ubezpieczeniowej, a także nielojalnego działania osób trzecich, za które czynności, jak skonstatował, nie może ponosić odpowiedzialności. Powołując się na powyższe, wniósł o uchylenie zaskarżonych decyzji w całości i o ponowne ich rozpoznanie przez organ rentowy. Odwołania zostały zarejestrowane pod sygnaturami VIII U 1230/17 i VIII U 1231/17.

(odwołanie od decyzji – k. 2–4 akt VIII U 1231/17; odwołanie od decyzji – k. 2–4 akt VIII U 1230/17)

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie wywodząc jak w zaskarżonych decyzjach.

(odpowiedź na odwołanie – k. 6, 6v. akt VIII U 1230/17; odpowiedź na odwołanie – k. 6, 6v. akt VIII U 1231/17)

Zarządzeniem z dnia 20 lipca 2017 r. połączono powyższe dwie sprawy celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia do dalszego prowadzenia pod sygnaturą VIII U 1230/17.

(zarządzenie – k. 15 akt VIII U 1231/17)

K. G. dnia 18 sierpnia 2017 r. zwrócił się do Sądu Okręgowego w Łodzi z prośbą o odroczenie terminu rozprawy z uwagi na kilkumiesięczny wyjazd zagraniczny.

(pismo – k. 19)

Sąd Okręgowy, postanowieniem, wydanym na rozprawie 21 sierpnia 2017 r., odroczył rozprawę do dnia 26 lutego 2018 r. Wezwanie w tej sprawie zostało wnioskodawcy skutecznie doręczone 26 września 2017 r. przez operatora pocztowego.

(postanowienie – e-protokół – 00:06:13 – 00:08:07 – płyta CD – k. 23; potwierdzenie odbioru – k. 27)

Wnioskodawca nie stawił się na rozprawie dnia 26 lutego 2018 r. i nie uzasadnił swojej absencji.

(e-protokół – 00:00:00 – 00:01:16 – płyta CD – k. 30)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. G. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą K. G. GRA-TRANS z siedzibą w D..

(bezsporne)

K. G. nie zapłacił składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za okresy: kwiecień 2016 r. – wrzesień 2016 r.; marzec 2009 r. – sierpień 2014 r.

(decyzje – k. 15, 15v., 17, 17v. akt ZUS)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowania z urzędu w sprawie określenia wysokości należności składek przez K. G..

(zawiadomienie o wszczęciu postępowania – k. 3, 7 akt ZUS)

Decyzją z dnia 9 maja 2017 r. znak (...)/RKS/MJ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Ł. określił wysokość zadłużenia K. G. z tytułu składek w wysokości 6 371,46 zł. Decyzją z dnia 9 maja 2017 r. znak (...)/RKS/MJ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Ł. określił wysokość zadłużenia K. G. z tytułu składek w wysokości 70 816,95 zł .

(decyzje – k. 15, 15v., 17, 17v. akt ZUS)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dokumenty ZUS znajdujące się w aktach sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Oba odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Z treści art. 6 ust. 1 pkt 5 i 12 ust. 1 obowiązującej ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778, ze zm.) wynika, że obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, wypadkowym – podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Na mocy art. 13 pkt 4 powyższej ustawy osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Z mocy art. 11 ust. 2 cyt. Ustawy, ubezpieczeniu chorobowemu, osoby prowadzące pozarolniczą działalność, podlegają dobrowolnie na swój wniosek.

Zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczeni nie wymienieni w ust. 1, między innymi osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą sami obliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu.

Na mocy art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – Dz.U. z 2008 nr 69 poz. 415 ze zm.), składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie emerytalne. Poboru składek na Fundusz Pracy dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wyodrębniony rachunek bankowy prowadzony dla składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w okresach miesięcznych, łącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie emerytalne, oraz przekazuje zebrane tytułem składek kwoty na Fundusz Pracy, po potrąceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne, od zasiłków i zasiłków szkoleniowych.

Na mocy art. 46 ust. 1, płatnik składek jest obowiązany, według zasad wynikających z przepisów ustawy, obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Stosownie do w/w treści art. 24 ust. 2 ustawy należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Na mocy § 21 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek, wypłaconych zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz kolejności zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze (Dz.U. nr 165 poz. 1197 z późn. zm.), wpłaty składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne, dokonane przez płatnika składek po terminie określonym w ustawie, powinny obejmować również odsetki za zwłokę obliczone w wysokości i według zasad określonych przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, Nr 160, poz. 1083 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668), zwanej dalej "ustawą – Ordynacja podatkowa".

Jak wskazano powyżej przepis art. 46 ust. 1 Ustawy nakłada na płatnika składek obowiązek obliczania, rozliczania i opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy, według zasad wynikających z przepisów tej ustawy.

Z treści art. 31 w/w ustawy wynika jasno, że do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio między innymi art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), w myśl którego zaległością podatkową (tu odpowiednio składkową) jest podatek nie zapłacony w terminie płatności.

Oznacza to, że zaległość powstaje na skutek samego niedotrzymania terminu realizacji zobowiązania podatkowego (składkowego), niezależnie od przyczyn tego stanu rzeczy, w tym winy lub braku winy w terminowym spełnieniu świadczenia po stronie płatnika składek, czy jego pozostawania w dobrej wierze.

Ordynacja podatkowa w art. 53 § 1 przewiduje naliczanie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, a więc w sytuacji braku terminowego spełnienia świadczenia, od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności (§ 4 art. 53 Ordynacji podatkowej).

A zatem dla istnienia obowiązku uiszczenia odsetek nie ma znaczenia przyczyna nieterminowego wykonania zobowiązania podatkowego, gdyż każda sytuacja faktyczna istnienia zaległości podatkowej rodzi następstwa w postaci powinności świadczenia od niej odsetek (tak przyjął też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 stycznia 1985 r. SA/LU 282/85; POP 1992, Nr 1, poz. 27)

Czyli nieopłacenie w terminie należnych składek skutkuje powstaniem obowiązku naliczenia odsetek niezależnie od przyczyny, dla których powstała zaległość składkowa.

Jednocześnie przepis art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej w sposób nie budzący wątpliwości określa, że odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności, nie przewidując innej możliwości ustalenia daty początkowej naliczania odsetek.

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1-5 w/w ustawy, Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności: zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek, ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek, ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w ocenie Sądu Okręgowego, wnioskodawca, jako prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy.

Z uwagi na treść przytoczonych przepisów oraz bezsporną okoliczność, iż w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wnioskodawca nie dopełnił obowiązku opłacenia należnych składek, powstało zadłużenie z tytułu składek, organ rentowy wydał zaskarżone w niniejszym postępowaniu decyzje określające wysokość zadłużenia wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.

Podkreślenia wymaga fakt, że skarżący w odwołaniu nie zaprzeczał, że ciążył na nim obowiązek opłacenia składek za sporny okres, a co więcej zdawał sobie sprawę, że zadłużenie to powstało. Wskazywał także, że składek nie zapłacił, a winą tego stanu rzeczy obarczał „osoby trzecie”.

Nadto należy wskazać, że wnioskodawca, w toku postępowania, nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych, nie przedstawił dowodu uiszczenia składek za sporny okres ani dokumentów, wskazujących na , ewentualnie, błędne, w rozumieniu wnioskodawcy, wyliczenie wysokości należności, przez organ rentowy, czy też wniosku o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu. Nie można też mówić o nieporadności procesowej wnioskodawcy – jego odwołania cechuje wystarczająca świadomość przepisów prawa do występowania w procesie jako strona. Należy mieć także na uwadze fakt, że wnioskodawca nie stawił się dwukrotnie na rozprawie, mimo że drugi termin był wyznaczony specjalnie na jego prośbę. Jeszcze raz należy odwołać się do zagadnień teoretyczno-prawnych i podkreślić, iż każdy płatnik, z chwilą wniesienia odwołania, staje się stroną procesu, a organ rentowy jego przeciwnikiem procesowym. Podporządkowanie się, obowiązującym w procesie cywilnym, zasadom, w tym zasadzie kontradyktoryjności, wymaga, aby strony powoływały dowody na poparcie swych twierdzeń, albowiem sądy ustalają fakty na podstawie dowodów. Sąd nie jest zobowiązany do poszukiwania dowodów z urzędu, gdyż w myśl zasady kontradyktoryjności ciężar dowodu spoczywa na stronach. To strony są dysponentem, toczącego się postępowania dowodowego i to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Powyższe jasno wynika z art. 3 k.p.c., który wskazuje, że na stronach spoczywa obowiązek dawania wyjaśnień, co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i przedstawiania dowodów na ich poparcie.

Sąd nie znalazł zatem powodów do zakwestionowania wyliczeń organu rentowego i, w oparciu o poczynione ustalenia i obowiązujące przepisy prawa, Sąd Okręgowy uznał, że skarżone decyzje są prawidłowa.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił oba odwołania wnioskodawcy.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy

P.K.