Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 maja 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., powołując się na art. 37, 48, 49 i 52 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 159 ze zm.) ustalił, iż podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego za okres od 1 stycznia 2017 r. do 28 kwietnia 2017 r. stanowi kwota 1.863,72 zł. W uzasadnieniu swego stanowiska organ wskazał, że orzeczona niezdolność do pracy powstała w pierwszym miesiącu ubezpieczenia chorobowego, stąd też podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowiła kwota przychodu za kwiecień 2016 r. po uzupełnieniu do wysokości przychodu, jaki ubezpieczony by otrzymał, gdyby pracował pełen miesiąc, na który została zawarta umowa zlecenia.

A. D. wniósł odwołanie od wymienionej decyzji domagając się jej zmiany i wskazując, że winno mu być przyznane świadczenie rehabilitacyjne w takiej wysokości, w jakiej wyliczył mu je zleceniodawca.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. D. świadczył od 1 maja 2012 r., na podstawie umowy zlecenia, usługi na rzecz (...) sp. z o.o. w S.. Stosunek zlecenia trwał do 31 grudnia 2016 r. Z tytułu umowy zlecenia A. D. był zgłoszony do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od maja 2012 r. Jednocześnie w okresie od 13 stycznia 2016 r. do 17 stycznia 2016 r. (5 dni) oraz od 29 marca 2016 r. do 2 kwietnia 2016 r. (5 dni) A. D. w oparciu o umowę o pracę był zatrudniony w Zakładzie Usług (...) sp. z o.o. s.k. w S.. W okresach zatrudnienia na podstawie umowy o pracę z tytułu umowy zlecenia podlegał wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, a do ubezpieczeń społecznych był zgłoszony przez pracodawcę. W pozostałym okresie, w którym pozostawał w stosunku zlecenia, był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, w tym do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, z tytułu umowy zlecenia.

Bezsporne, a nadto dowód: zaświadczenie płatnika składek z dnia 10 stycznia 2017 r. – k. 2 akt organu, potwierdzenie o dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym – k. 6 akt organu, ramowa umowa zlecenia wraz ze zleceniami i aneksami – k. 11- 19 oraz nienumerowana karta akt organu, pismo z dnia 1 marca 2017 r. – k. 21 akt organu;

A. D. od 6 kwietnia 2016 r. przebywał na zasiłku chorobowym. Na okres od 31 października 2016 r. do 28 kwietnia 2016 r. przyznano mu świadczenie rehabilitacyjne, które do końca grudnia 2016 r. było wypłacane przez zleceniodawcę. Zleceniodawca ustalił podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego na kwotę 2.342,38 zł. Następnie, od dnia 1 stycznia 2017 r. wypłatę świadczenia przejął organ.

Bezsporne, a nadto dowód: decyzja organu z dnia 2 listopada 2016 r. – k. 1 akt organu, zaświadczenie płatnika składek z dnia 10 stycznia 2017 r. – k. 2 akt organu, karta zasiłkowa – k. 17;

W okresie od kwietnia 2015 r. do marca 2016 r. zarobki A. D. z tytułu umowy zlecenia kształtowały się następująco:

- za kwiecień 2015 r. 3.548,71 zł, w tym zasiłek chorobowy za 11 dni zwolnienia lekarskiego w kwocie 1.024,21 zł – wynagrodzenie bez zasiłku wynosiło 2.524,50 zł,

- za maj 2015 r. 2.544 zł, w tym zasiłek chorobowy za 15 dni zwolnienia lekarskiego w kwocie 1.396,50 zł – wynagrodzenie bez zasiłku wynosiło 1.147,50 zł,

- za czerwiec 2015 r. 2.970 zł,

- za lipiec 2015 r. 5.241,67 zł,

- za sierpień 2015 r. 5.837,50 zł,

- za wrzesień 2015 r. 2.722,50 zł,

- za października 2015 r. 2.963,25 zł,

- za listopad 2015 r. 1890 zł,

- za grudzień 2015 r. 2.247,52 zł, w tym zasiłek chorobowy za 22 dni w kwotach 716,94 zł i 1.035,58 zł – wynagrodzenie bez zasiłku wynosiło 495 zł,

- za styczeń 2016 r. 1125 zł,

- za luty 2016 r. 1.575 zł,

- za marzec 1.863 zł.

Bezsporne, a nadto dowód: zaświadczenie płatnika składek z dnia 10 stycznia 2017 r. – k. 2 akt organu, kartoteka zarobków – k. 52, wyliczenie z kartoteki kontrahenta – k. 53, karta zasiłkowa – k. 17;

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Przedstawiony powyżej stan faktyczny pozostawał między stronami bezsporny (a Sąd ustalił go na podstawie dowodów z dokumentów przywołanych w pierwszej części uzasadnienia, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała). Spór sprowadzał się natomiast do ustalenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego przysługującego ubezpieczonemu za okres od 1 stycznia 2016 r. do 28 kwietnia 2016 r.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należą m.in. zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne, regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Wbrew stanowisku organu do sytuacji ubezpieczonego nie można zastosować art. 49 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz tym samym art. 37 ust. 1 ustawy zasiłkowej, albowiem w przypadku ubezpieczonego niezdolność do pracy nie powstała przed upływem pełnego miesiąca ubezpieczenia chorobowego, a także okres ubezpieczenia chorobowego nie rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu. Ubezpieczony, co bezsporne, podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu umowy zlecenia od maja 2012 r. do końca grudnia 2016 r. z dwiema ww. przerwami - po 5 dni każda. W myśl art. 4 ust. 2 ustawy zasiłkowej do okresu ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego m.in. w sytuacji, gdy przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni. Należy podkreślić, iż w przypadku ubezpieczonego w ogóle nie doszło do przerwy w ubezpieczeniu chorobowym (choć okresowo dochodziło do zmiany tytułu ubezpieczenia), albowiem podczas zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę ubezpieczony obowiązkowo podlegał ubezpieczeniu chorobowemu. Tym samym nie sposób zasadnie twierdzić, iż w przypadku ubezpieczonego doszło do zachorowania w pierwszym miesiącu kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, a tylko do takich sytuacji odnosi się art. 49 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2015 r., I UK 326/14).

W świetle powyższego wyliczenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego oparte być musi o regulację zawartą w art. 48 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Przepis ten znajduje zastosowanie do naliczania podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie art. 52 ustawy zasiłkowej.

Jak stanowi art. 50 ust. 1 ustawy zasiłkowej jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 48 lub art. 48a, przychód ubezpieczonego nie będącego pracownikiem uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy lub działalności w okresie pobierania m.in. zasiłku chorobowego, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (na mocy art. 52 ustawy zasiłkowej odpowiednio świadczenia rehabilitacyjnego) wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca, a przyjmuje się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez co najmniej połowę miesiąca. W związku z powyższą regulacją przy ustalaniu przeciętnego miesięcznego przychodu ubezpieczonego Sąd nie wziął pod uwagę przychodu osiągniętego przez ubezpieczonego w grudniu 2015 r., albowiem w miesiącu tym, co bezsporne, ubezpieczony wykonywał pracę przez mniej niż połowę miesiąca. Odliczeniu musiały ulec także kwoty, które ubezpieczony uzyskał tytułem zasiłku chorobowego w ww. pozostałych miesiącach, w których chorował (choć choroba nie przekraczała połowy miesiąca), albowiem zasiłku chorobowego nie wlicza się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe (art. 4 pkt 9 w zw. z art. 18 pkt 1 i 3, 7 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). W myśl art. 3 pkt 4 ustawy zasiłkowej przychód to kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe z ostatnich 12 miesięcy wynosiła przy odjęciu kwot, które ubezpieczony uzyskał tytułem zasiłku chorobowego w miesiącach, w których przepracował więcej niż połowę miesiąca, a także przy odjęciu wynagrodzenia uzyskanego w grudniu 2015 r. (miesiąca tego nie uwzględnia się w całości, albowiem ubezpieczony przebywał podczas tego miesiąca 22 dni na zwolnieniu lekarskim) 29.859,92 zł (wynagrodzenie wynosiło 30.354,92 zł, a po odjęciu wynagrodzenia za grudzień 2015 r. w kwocie 495 zł - 29.859,92 zł). Kwota ta po odjęciu od niej, zgodnie z ww. definicją przychodu z art. 3 ustawy zasiłkowej, 13,71% podstawy wymiaru, tj. kwoty 4.093,79 zł (13,71% z 29.859,92 zł) daje kwotę 25.766,13, ta zaś podzielona na 11 (bez grudnia 2015 r.) wynosi 2.342,38 zł i taki też jest przeciętny miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (a tym samym świadczenia rehabilitacyjnego), o którym mowa w ww. art. 48 ust. 1 ustawy zasadniczej. Dodatkowo należy zauważyć, iż jest to taka sama kwota, jaką wyliczył dla ubezpieczonego zleceniobiorca i która stanowiła podstawę naliczania najpierw zasiłku chorobowego, a następnie świadczenia rehabilitacyjnego, jak również, iż zgodnie z dyspozycją art. 43 ustawy zasiłkowej podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe (przepis ten znajduje zastosowanie do świadczenia rehabilitacyjnego na mocy art. 52 ustawy zasiłkowej).

W konsekwencji zaskarżona decyzja, podlegała zmianie w oparciu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., w sposób wskazany w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...),

2.  (...),

3.  (...).

4 czerwca 2018 r.