Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód, (...) S.A. z siedzibą w B., wniósł o zasądzenie od pozwanej H. M. kwoty 7.849,02 zł. z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 10.05.2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania podniósł, że pozwana zobowiązała się poprzez podpisanie w dniu 19.11.2013 r. weksla do zapłaty w dniu 09.05.2017 r. kwoty w nim wskazanej, tj. 7.849,02 zł. Powód w dniu 09.04.2017 r. wezwał pozwaną do wykupu weksla. Pomimo to należność z weksla nie została zaspokojona i weksel nie został wykupiony.

Pozwana, H. M., nie wniosła odpowiedzi na pozew. Na rozprawie w dniu 26.02.2018 r. podniosła, że w całości spłaciła pożyczkę, na zabezpieczenie której wystawiony został przedmiotowy weksel. W zakreślonym przez Sąd terminie nie złożyła umowy pożyczki z dnia 19.11.2013 r. i dowodów spłaty zobowiązania.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana H. M. zawarła w dniu 19.11.2013 r. z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. umowę pożyczki nr (...). Tytułem zabezpieczania spłaty zobowiązań, wynikających z ww. umowy, w dniu 19.11.2013 r. wystawiła weksel in blanco. Umową cesji wierzytelności wekslowej z dnia 18.12.2014 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. przelała wierzytelność z ww. umowy, zabezpieczoną wekslem z dnia 19.11.2013 r., na rzecz (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B..

(dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki k. 8, weksel k. 7, umowa cesji k. 9)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. połączyła się w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w B..

(dowód: informacja z rejestru przedsiębiorców KRS k. 13-15, 16-17, 18-19)

Powód wypowiedział umowę pożyczki nr (...) pismem z dnia 09.04.2017 r. w związku z niepłaceniem zobowiązań przez pozwaną, zgodnie z ustalonym kalendarzem spłat, informując, że dług wynosi 7.849,02 zł. Jednocześnie zawiadomił pozwaną, że stosownie do postanowień umowy pożyczki i deklaracji wekslowej wystawiony przez nią weksel in blanco został wypełniony.

(dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki k. 8, weksel k. 7)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w przeważającej części zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd, ustalając stan faktyczny, oparł się na dokumentach, przedłożonych przez powoda, których wiarygodności pozwana skutecznie nie podważyła.

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 7.849,02 zł. z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 10.05.2017 r. do dnia zapłaty. Dochodzona pozwem należność wynika z weksla in blanco, wystawionego przez pozwaną jako zabezpieczenie roszczeń, wynikających z umowy pożyczki. W związku z powstaniem zaległości z tytułu tej umowy, powód wypełnił weksel in blanco oraz wezwał pozwaną do jego wykupu, czego w zakreślonym terminie pozwana nie uczyniła.

Zgodnie z ustawą z dnia 28.04.1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U.Nr 37, poz. 282 ze zm.), weksel jest papierem wartościowym, sporządzonym w formie ściśle określonej przez przepisy prawa wekslowego. Weksel własny zawiera bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej w nim sumy pieniężnej w określonym miejscu i czasie oraz stwarza bezwarunkową odpowiedzialność osób w nim podpisanych. Weksel in blanco może być środkiem zabezpieczenia wierzytelności, wynikających z różnorodnych stosunków prawnych. Wystawiony jako własny i wręczony w związku z zawarciem umowy pożyczki, prowadzi do powstania zobowiązania wekslowego wystawcy. Powinien być wypełniony przez uprawniony podmiot zgodnie z zawartym porozumieniem lub wystawioną deklaracją wekslową.

Powstałe w ten sposób zobowiązanie wekslowe ma charakter samodzielny i abstrakcyjny, a więc niezależny od podstawy prawnej, która spowodowała jego zaciągnięcie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 03.02.2016 r., V CSK 314/15, dochodząc wierzytelności wekslowej, wierzyciel nie musi wykazywać podstawy prawnej zobowiązania, może powołać się tylko na treść weksla. Wydanie wierzycielowi weksla stwarza domniemanie istnienia w chwili jego wydania wierzytelności w wysokości sumy wekslowej i przerzuca w ten sposób ciężar dowodu przeciwnego na dłużnika, gdy tymczasem w braku weksla dowód istnienia i wysokości wierzytelności obciąża wierzyciela.

W ocenie Sądu przedstawiony przez powoda weksel spełnia wszystkie przewidziane prawem cechy ważności tego dokumentu i stanowi podstawę zobowiązania wekslowego pozwanej jako wystawcy. Powód udowodnił nabycie w drodze przelewu przedmiotowej wierzytelności wekslowej. W związku z tym Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził na jego rzecz kwotę 7.849,02 zł., tj. sumę wekslową.

Jednocześnie Sąd uznał, że brak podstaw do zasądzenia umownych odsetek za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Należy zauważyć, iż odpowiedzialność z weksla musi być oceniana według jego treści, co stanowi konsekwencję samodzielności i abstrakcyjności zobowiązania wekslowego. Ustawa z dnia 28.04.1936 r. Prawo wekslowe przewiduje możliwość zastrzeżenia odsetek w wekslu, jednakże nie w każdym przypadku. Stosownie bowiem do treści przepisu art. 5 Prawa wekslowego, w wekslu płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, wystawca może zastrzec oprocentowanie sumy wekslowej. W każdym innym wekslu zastrzeżenie takie uważa się za nienapisane. Tym samym odsetek nie można skutecznie zastrzec w wekslach płatnych w określonej dacie lub pewien czas po tej dacie. Klauzulę odsetkową może wprowadzić wystawca, przy czym odsetki są liczone od daty wystawienia weksla, jeżeli nie wskazano innej daty. Co więcej, przy umieszczaniu klauzuli oprocentowania na wekslu istotne jest, aby stopa odsetek określona była w treści weksla. Brak określenia w wekslu wysokości oprocentowania powoduje, że zastrzeżenie oprocentowania uważa się za nienapisane. Taki rygor wprowadza art. 5 Prawa wekslowego.

Przedmiotowy weksel nie spełnia powyższych wymogów, w związku z tym Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek umownych od sumy wekslowej.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda kwotę 2.210,00 zł. tytułem poniesionych przez niego kosztów celowego dochodzenia praw i celowej obrony – uznając, że istnieją przesłanki do zastosowania art. 100 zd. 2 k.p.c. Na powyższą kwotę złożyły się: opłata od pozwu 393,00 zł., opłata od pełnomocnictwa 17,00 zł., wynagrodzenie pełnomocnika 1.800,00 zł.