Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: st. sekr. sąd. Kamil Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2018 roku w Łodzi

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko C. S. w Czechach działająca przez (...) S.A. Oddział w Polsce

o zapłatę :

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.000 złotych (trzy tysiące) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 26 marca 2015 roku do dnia zapłaty , z tym że od 1 stycznia 2016 roku należą się ustawowe odsetki za opóźnienie oraz kwotę 198 złotych (sto dziewięćdziesiąt osiem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  obciąża pozwaną obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwoty 446 złotych (czterysta czterdzieści sześć) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa, a w pozostałym zakresie nieuiszczone koszty przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt I C 491/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 31 sierpnia 2016 roku M. S. reprezentowany przez pełnomocnika będącego adwokatem wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od C. S. kwoty 3.000 zł tytułem częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 marca 2015 roku do dnia zapłaty, z tymże od dnia 1 stycznia 2016 roku liczonymi jako odsetki ustawowe za opóźnienie oraz kwoty 1.784,39 zł tytułem utraconych dochodów wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 8 marca 2016 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 27 października 2014 roku, na skrzyżowaniu ulicy (...) w Ł. miało miejsce zdarzenie w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność powoda. Do wypadku doszło w wyniku nieustąpienia pierwszeństwa przez kierującego pojazdem M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), co doprowadziło do uszkodzenia pojazdu powoda. Kierujący pojazdem S. M. S. w wyniku wypadku doznał obrażeń ciała w postaci urazu kolana, nadgarska oraz urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym. Sprawcą wypadku był kierujący pojazdem M. (...), w chwili zdarzenia posiadający ubezpieczenie OC kierowców w pozwanym Towarzystwie (...). Pozwany przyznał na rzecz powoda kwotę 1.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwotę 710 zł zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 1.147,20 zł tytułem zwrotu kosztów utraconych dochodów. Kwoty te zostały uznane przez powoda za rażąco zaniżone biorąc pod uwagę natężenie cierpień psychicznych i fizycznych związanych z obrażeniami powstałymi w wypadku. W pozwie wniesiono także o zwolnienie powoda od kosztów sądowych w całości.

/pozew k. 2-3/

W odpowiedzi na pozew Towarzystwo (...) reprezentowane przez pełnomocnika będącego radcą prawnym wniosło o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pisma, pełnomocnik pozwanego nie kwestionował zasady odpowiedzialności pozwanego, kwestionował natomiast wysokość dochodzonego roszczenia wskazując przy tym, że wypłacona kwota odszkodowania i zadośćuczynienia jest odpowiednią do poniesionej przez powoda szkody. W ocenie pozwanego odniesione w wyniku wypadku obrażenia powoda i związana z tym krzywda nie wymagają rekompensaty ponad kwotę przyznaną na etapie postępowania likwidacyjnego, tj. kwotę 1000 zł. Pozwany powołał się w tej mierze na opinię lekarza orzecznika, wydaną w sprawie na etapie postępowania likwidacyjnego. Co do roszczenia powoda naprawienia szkody w postaci utraty dochodu pozwany również zakwestionował jego wysokość, wskazując, że brak jest adekwatnego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy roszczeniem a zdarzeniem z dnia 27 października 2014 r.

/odpowiedź na pozew . k. 75-78/

Postanowieniem z dnia 25 listopada 2016 r. zwolniono powoda od kosztów sądowych w całości.

/postanowienie k. 89/

Do zamknięcia rozprawy strony pozostały przy swoich stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 października 2014 r. kierujący pojazdem marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), na skrzyżowaniu ulicy (...) w Ł., nie udzielił pierwszeństwa przejazdu kierującemu pojazdem marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), doprowadzając do zderzenia ww. pojazdów. Kierującym pojazdem marki S. (...) był powód w przedmiotowej sprawie, M. S., który w wyniku wypadku doznał obrażeń ciała w postaci urazu kolana, nadgarstka oraz urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym. Sprawca wypadku posiadał obowiązkowe ubezpieczenie OC kierowców w pozwanym Towarzystwie.

/bezsporne/

Skutki wypadku wymagały interwencji pogotowia ratunkowego. Powód został przebadany. U powoda rozpoznano stłuczenie nadgarstka prawego, kolana lewego oraz skręcenie kręgosłupa szyjnego. W ramach zaleceń wskazano kołnierz miękki Schantza.

/Zaświadczenie z Wojewódzkiej (...) w Ł./

Lekarz rodzinny skierował powoda do psychiatry, neurologa oraz ortopedy. Powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim do lutego 2015 r. Gorset nosił przez okres 2 tygodni po wypadku, natomiast leki przeciwbólowe przyjmował przez okres 2-3 tygodni.

/zeznania powoda protokół k. 93 w związku z k. 150-152/

Powód przeżywał traumę po wypadku. Miał sny, w których widział siebie jako świadka wypadku lub biorącego w nim udział, w czasie tych snów czuł bezsilność wobec tej sytuacji. W momentach, kiedy powód obecnie wjeżdża samochodem na skrzyżowanie, czuje lęk, który przeszkadza mu w pracy. Powód jest bowiem taksówkarzem. Na zwolnieniu lekarskim przebywał przez okres 3 miesięcy

/zeznania powoda k.93 w związku z k. 150-152, opinia k. 138/

W wyniku wypadku z dnia 27 października 2014 r. powód doznał urazu w postaci stłuczenia nadgarstka prawego, stłuczenia kolana lewego, skręcenia kręgosłupa szyjnego. W wyniku wypadku występował krótkotrwały zespół bólowy nadgarstka prawego, kolana lewego i kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości wymienionych okolic i niewielkim ograniczeniem sprawności powoda. U powoda nie nastąpiło naruszenie sprawności dające podstawę do orzekania trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Dolegliwości i ograniczenie sprawności trwały poniżej 6 miesięcy, u powoda nie występują trwałe skutki urazu, powód odzyskał całkowite wyleczenie i sprawność.

/opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k. 119-120, opinia biegłego z zakresu neurologii k. 138-139/

Zakres cierpień fizycznych powoda po wypadku był umiarkowany przez 6 tygodni, następnie lekki, ze stopniowym ustępowaniem. Cierpienia fizyczne wynikały z dolegliwości bólowych nadgarstka, kolana i kręgosłupa szyjnego i ich ograniczenie ruchomości.

/ opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k. 119-120/

Pomoc osób trzecich potrzebna była powodowi w ciągu pierwszych dwóch tygodni od wypadku (w związku z noszeniem kołnierza na odcinku szyjnym kręgosłupa) w wymiarze około 2 godzin dziennie, w czynnościach wymagających dźwigania, podnoszenia obu rąk do góry i schylenia się. Po wskazanym wyżej okresie nie wymagał pomocy ze strony innych osób W następstwie wypadku powód był czasowo niezdolny do pracy. Pełną sprawność powód odzyskał po około 3 miesiącach od wypadku.

/opinia biegłego z zakresu neurologii k. 139, opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k. 119-120/

Cierpienia fizyczne i psychiczne w pierwszym miesiącu od wypadku były umiarkowane, natomiast w ciągu kolejnych 2 miesięcy – niewielkie. Powód nadal jednak odczuwa lęk w czasie jazdy samochodem. Fizycznych następstw wypadku w obecnym czasie powód nie doznaje.

/opinia biegłego z zakresu neurologii k. 139, zeznania powoda protokół k. 150-152/

Wezwaniem do zapłaty datowanym na 16 lutego 2015 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty w terminie 30 dni zadośćuczynienia w kwocie 25.000 złotych i kosztów opieki w kwocie 672 złotych.

/wezwanie do zapłaty k. 51-52/

Decyzją z dnia 26 marca 2015 r. pozwany wypłacił powodowi świadczenie w wysokości 1.490,00 zł. Na wskazaną kwotę składało się zadośćuczynienie w wysokości 1.000zł oraz odszkodowanie tytułem zwrotu kosztów leczenia w wysokości 490,00 zł.

/decyzja k. 5/

Decyzją z dnia 11 grudnia 2015 r. dopłacono powodowi kwoty: 220,00 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 1.447,20 zł tytułem zwrotu utraconych dochodów.

/decyzja k. 6/

Pismem datowanym na 11 lutego 2016 roku powód odwołał się od decyzji i wnosił o dopłatę zadośćuczynienia, zwrot kosztów opieki i dopłatę odszkodowania w zakresie utraconych dochodów.

/pismo k. 53-56/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego przedstawionego przez strony w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy. Stan faktyczny sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o dokumentację medyczną oraz opinie biegłych, a także przesłuchania powoda. Opinie biegłych Sąd uznał za pełnowartościowe źródła informacji specjalnych. Powyższe opinie są bowiem wewnętrznie spójne, zupełne i niesprzeczne, a także należycie i wnikliwie uzasadnione. Biegli odnieśli się do wszystkich okoliczności relewantnych z punktu widzenia uszczerbku doznanego przez powoda. Ponadto, żaden ze zwrotów użytych przez biegłych zarówno w zakresie wnioskowania, jak i w części opisowej nie nasuwa wątpliwości co do komunikatywności opinii. Jedyna sprzeczność między opiniami dotyczyła konieczności korzystania przez powoda z pomocy osób trzecich. Sąd jednak uznał, że perspektywa biegłego z zakresu neurologii jest bardziej relewantna w tym zakresie, jako, że biegły kompleksowo wskazał zakres tej pomocy, zarówno w aspekcie czasowym, jak i przedmiotowym. Wypada również odnotować, iż nie zostały ujawnione żadne powody w rozumieniu art. 281 k.p.c., które osłabiłyby zaufanie do wiedzy lub bezstronności powołanych biegłych.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Powrót do zasad ogólnych oznacza przede wszystkim ukształtowanie odpowiedzialności na zasadzie winy kierującego pojazdem sformułowanej w przepisie art. 415 k.c. Ze względu jednak na fakt, iż ustawodawca polski wprowadził obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne, odpowiedzialność za posiadacza mechanicznego środka komunikacji przejmuje ubezpieczyciel. W myśl przepisu art. 19 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpie­czeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 z późn. zm.), osoba poszkodowana w wypadku ma prawo dochodzenia roszczenia odszkodowawczego bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Nadto, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojaz­dów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz pojazdu lub kierujący jest zobowiązany – na podstawie prawa – do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest m.in. utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (por. art. 34 ust. 1 ww. ustawy).

Na podstawie art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. § 4 komentowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Strona pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności. Strony pozostawały w sporze tylko co do wysokości należnego powodowi odszkodowania i zadośćuczynienia. W związku z powyższym Sąd przyjął jako przyznaną okoliczność, że za przedmiotowy wypadek, z którego wynikła szkoda powoda był odpowiedzialny kierowca posiadający ubezpieczenie OC w pozwanym towarzystwie.

W wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 27 października 2014 r. powód doznał stłuczenia nadgarstka prawego, stłuczenia kolana lewego, skręcenia kręgosłupa szyjnego. W wyniku wypadku występował krótkotrwały zespół bólowy nadgarstka prawego, kolana lewego i kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości wymienionych okolic i niewielkim ograniczeniem sprawności powoda. Powód po wypadku leczył się ambulatoryjnie w POZ, a jednorazowo konsultowany był przez ortopedę, lekarza z zakresu rehabilitacji oraz psychiatrę. Nie zażywał przy tym szczególnych leków, poza lekami przeciwbólowymi W okresie pierwszych 3 miesięcy u powoda występowały bóle odcinka szyjnego kręgosłupa. W okresie tym powód miał ograniczoną sprawność fizyczną. W okresie pierwszych dwóch tygodni powód wymagał pomocy osób trzecich w wymiarze 2 godzin dziennie, z uwagi na niemożności wykonywania czynności związanych z wysiłkiem fizycznym. Powód nie leczył się u neurologa i nie ponosił żadnych kosztów leczenia neurologicznego. Z opinii biegłych i zeznań powoda wynika, że w obecnym czasie powód nie odczuwa żadnych cierpień natury fizycznej związanych z wypadkiem. Jednakże zadośćuczynienie ma na celu naprawienie także szkody niemajątkowej. W przedmiotowej sprawie powód nadal odczuwa cierpienia psychiczne. Ma sny związane z wypadkiem oraz obawy związane z prowadzeniem pojazdu na skrzyżowaniach.

Powód ma 55 lata. W związku z przebytym wypadkiem nie doznał trwałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Doznane stłuczenia wygoiły się bez żadnych następstw, stanowiących podstawę do uznania powstania uszczerbku na zdrowiu powoda.

Przed wypadkiem powód pracował jako kierowca taksówki. Przedmiotowy wypadek wyeliminował go z wykonywania zawodu na okres 3 miesięcy. Z uwagi na przebyty uraz powód przez pierwsze dwa tygodnie był także pozbawiony możności działania w obszarze zwykłych czynności domowych, wymagających pewnego rodzaju wysiłku fizycznego związanego z dźwiganiem, podnoszeniem rąk do góry, czy schylaniem się. Wskazane czynności natury fizycznej, których powód nie mógł wykonywać można uznać za uniemożliwiające wykonywanie jakichkolwiek czynności domowych. W konsekwencji należy przyjąć, że powód nie mógł działać przez ten okres w 100% samodzielnie. W chwili obecnej powód jest zupełnie wolny od cierpień fizycznych związanych z wypadkiem. Nie odczuwa bólu, nie przyjmuje żadnych środków medycznych ani nie odbywa wizyt u lekarzy.

Określając wysokość należnego zadośćuczynienia, Sąd miał na uwadze powyższe okoliczności, jak również wiek powoda, rozmiar doznanej krzywdy, stopień oraz czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, konieczność ograniczenia aktywności życiowej, czas leczenia oraz brak trwałych następstw wypadku.

Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, co oznacza, iż nie może ono być symboliczne ani też nadmiernie wysokie w stosunku do doznanej krzywdy. Jak wskazuje się w judykaturze Sądu Najwyższego, świadczenie to nie może mieć znaczenia tylko symbolicznego, ale nie będąc odszkodowaniem, ma mieć odczuwalną wartość majątkową (tak SN w wyroku z dnia 6 lutego 2015 r., II CSK 334/14, LEX nr 1652382). Sąd uznał, że kwotą adekwatną do rozmiaru krzywdy, jakiej powód doznał w związku ze zdarzeniem zaistniałym w dniu 13 lutego 2008 r., jest kwota 4.000 zł.

Zważywszy na to, że w toku postępowania likwidacyjnego, w dniu 26 marca 2015 r., strona pozwana wypłaciła powodowi z tytułu zadośćuczynienia kwotę 1000 zł., Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda z tego tytułu dalszą kwotę 3.000 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 t.j.) w zw. z art. 455 k.c. oraz na podstawie art. 481 § 1 k.c. w obecnym brzmieniu w zw. z art. 455 k.c. zasądzając ustawowe odsetki od dnia 26 marca 2015 r. do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty należą się ustawowe odsetki za opóźnienie.

Powód dochodził również od strony pozwanej zapłaty kwoty 1.784,39 zł tytułem utraconych dochodów wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 marca 2016 r. do dnia zapłaty.

W myśl art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. § 2 komentowanego przepisu przewiduje także odpowiedzialność sprawcy za straty, które poszkodowany poniósł ( damnum emergens), oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono ( lucrum cessans). Naprawienie szkody winno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 1 i 2 k.c.).

Powód nie udowodnił swojego żądania dotyczącego zwrotu utraconego dochodu. W związku z tym należy uznać, że nie wypełnił ciążącego na nim obowiązku procesowego udowodnienia faktu, z którego wywodzi skutki prawne. Obowiązek ten nie jest obowiązkiem w rozumieniu prawa materialnego. Jego niewykonanie uruchamia bowiem swoistą sankcję natury procesowej, w postaci braku rozstrzygnięcia w żądanym zakresie. Zgodnie bowiem z zasadą ei incumbit probandi qui dicit non qui negat to na wyciągającym z określonego zdarzenia skutki prawne (w przedmiotowej sprawie skutki w postaci szkody w postaci utraconego dochodu) spoczywa ciężar procesowy udowodnienia faktu, z którym roszczenie jest związane. Natomiast w przedmiotowej sprawie powód nie wypełnił tego obowiązku. Nie można bowiem uznać nawet za próbę udowodnienia lakonicznego stwierdzenia, że w związku z wypadkiem powód utracił dochodu oraz irrelewantnych wydrukiem z kasy fiskalnej. Co więcej, powód sam, w czasie rozprawy stwierdził, że trudno jest podać ogólny dochód osiągany z działalności taksówkarskiej. Nie wchodząc w polemikę z tezą zawartą w ostatnim zdaniu, należy wskazać, że twierdzenie to w całości stanowi wystarczający powód dla oddalenia powództwa w tym zakresie.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. statuującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powód uległ w 37 % swego żądania. W toku postępowania poniósł łączne koszty procesu w kwocie 1.253,40 zł., natomiast strona pozwana – 1.600 zł. Razem koszty wyniosły 2.853,40 złotych. Pozwany powinien ponieść 63% tej kwoty, czyli 1.798 złotych, a poniósł 1.600 złotych. Wobec powyższego strona pozwana zobowiązana jest do zapłaty na rzecz powoda kwoty 198 złotych zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. z dnia 27 maja 2014 r. t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 300) w zw. z art. 100 zdanie 1 k.p.c., Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwoty 446 zł. tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. Skarb Państwa poniósł tymczasowo w sprawie kwotę 707,57 złotych i pozwanego obciąża obowiązek pokrycia 63% tej kwoty.