Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 86/18

UZASADNIENIE

Skazany K. B. wniósł w dniu 27 lutego 2018 r. do Sądu prośbę o przejrzenie jego akt i ewentualnie o wydanie wyroku łącznego, jeżeli takowy mu przysługuje.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. B. został skazany w Polsce następującymi prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 26 października 2009 r. w sprawie o sygn. akt II K 680/09 za czyn z art. 190 § 1 kk popełniony w dniu 12 lipca 2009 r. na karę 8 (ośmiu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Karę wykonano w całości.

2.  Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 01 grudnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt II K 885/09 za czyn z art. 291 § 2 kk popełniony w dniu 20 sierpnia 2009 r. na karę 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Karę wykonano w całości.

3.  Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 20 czerwca 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 206/12 za czyn z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art 11 § 2 kk popełniony w dniu 16 marca 2012 r. na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3 (trzech), na poczet kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 16 marca 2012 r. do dnia 17 marca 2012 r., przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. z dnia 18 listopada 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

4.  Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 24 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 307/12 za czyn z art. 278 § 1 kk popełniony w okresie od 09 do 23 sierpnia 2011 r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2 (dwóch), przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. z dnia 18 listopada 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

5.  Sądu R. S. VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. z dnia 03 października 2013 r. w sprawie o sygn. akt VII K 384/13 za czyn z art. 278 § 1 kk popełniony w dniu 15 lutego 2013 r. na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, na poczet kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 21 lutego 2013 r. do dnia 22 lutego 2013 r.

Ponadto, ww. był skazywany przez niemieckie organy wymiaru sprawiedliwości (vide K. k. 6v. – 7).

Skazany K. B. został doprowadzony do Aresztu Śledczego w W.S. w dniu 09 lutego 2018 r. Do Zakładu Karnego przetransportowany został zaś w dniu 23 lutego 2018 r. Obecnie przebywa w ZK w I.. Zachowanie opiniowanego w trakcie odbywania kary należy uznać za właściwe, umiarkowane. W związku z podejrzeniem uzależnienia mieszanego od alkoholu i narkotyków skierowano osadzonego na konsultację psychiatryczną w celu weryfikacji diagnozy. Do tego czasu bez zaleceń terapii odwykowej. Nie sprawia żadnych trudności wychowawczych. Nagradzany regulaminowo. Ww. nie deklaruje przynależności do podkultury przestępczej. Prawidłowo funkcjonuje w grupie współosadzonych. Skazany był przygotowywany do zatrudnienia w jednostce jako roznoszący artykuły żywnościowe. Utrzymywał kontakt telefoniczny i korespondencyjny z rodzicami.

(dowód: informacja z K. k. 5-7; odpis wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 680/09 k. 11; odpis wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 885/09 k. 12; odpis wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 206/12 k. 13; informacja o wyroku k. 14, 17. 20; odpis wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 307/12 k. 15; postanowienie Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy wydział Karny z siedzibą w P. k. 16; odpis wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy wydział Karny z siedzibą w P. w sprawie VII K 384/13 k. 18-19; opinia o skazanym k. 24-25; informacja o pobytach k. 26; akta główne Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 680/09, II K 885/09, K 206/12 i II K 307/12 Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego wydziału Karnego z siedzibą w P. w sprawie VII K 384/13)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 4 § 1 kk jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy.

Przesłanki do orzeczenia wobec skazanego kary łącznej w brzmieniu z chwili popełnienia przestępstw wymienia kodeks karny w art. 85 (Dz. U. z 1997 roku, poz. 88, nr 553). Jak wynika z treści przywołanego przepisu, Sąd orzeka karę łączną, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, choćby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu.

Uchwałą z dnia 25 lutego 2005 r. (Uchwała 7 sędziów sygn. akt I KZP 36/04), Sąd Najwyższy przesądził, iż zawarty w art. 85 kk zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez skazanego kolejnego przestępstwa.

Wobec powyższego, pierwszym chronologicznie wyrokiem spośród podlegających kognicji Sądu w niniejszej sprawie jest orzeczenie Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie o sygn. akt II K 680/09, zapadłe w dniu 26 października 2009 r., gdzie ww. został skazany na karę 8 (ośmiu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Karę wykonano w całości.

Przed jego wydaniem skazany K. B. dopuścił się w dniu 20 sierpnia 2009 r. przestępstwa z art. 291 § 2 kk, za którego popełnienie został skazany przez Sąd Rejonowy w Piszu wyrokiem z dnia 1 grudnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt II K 885/09 na karę 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym. Karę wykonano w całości.

Sąd zważył, że czyn z art. 291 § 2 kk popełniony wówczas przez skazanego w obecnym stanie prawnym stanowiłby jedynie wykroczenie z art. 122 § 1 kw z uwagi na wartość zbytego mienia. Nie mniej Sąd nie objął wskazanego czynu skutkami kontrawencjonalizacji, albowiem orzeczona kara nie mogła ulec zamianie z uwagi na to, że nie podlegała już wykonaniu (art. 2a § 2 kw). Z tych przyczyn kara orzeczona pierwotnie podlegała łączeniu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączeniu podlegają kary ograniczenia wolności orzeczone w wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie o sygn. akt II K 680/09 i orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie o sygn. akt II K 885/09. Pozostałe czyny popełnione zostały po wydaniu wyroku w sprawie II K 885/09.

Kolejnym pierwszym chronologicznie wyrokiem spośród podlegających kognicji Sądu w niniejszej sprawie jest orzeczenie Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie II K 206/12 z dnia 20 czerwca 2012 r, gdzie ww. został skazany na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3 (trzech), na poczet kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 16 marca 2012 r. do dnia 17 marca 2012 r., przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. z dnia 18 listopada 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

Przed jego wydaniem skazany K. B. dopuścił się w okresie od 09 do 23 sierpnia 2011 r. przestępstwa z art. 278 § 1 kk, za którego popełnienie został skazany przez Sąd Rejonowy w Piszu wyrokiem z dnia 24 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 307/12 na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2 (dwóch), przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P. z dnia 18 listopada 2013 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

Ostatni z wyroków zapadł 03 października 2013 r. w sprawie VII K 384/13 Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P., przy czym czyn popełniony został w dniu 15 lutego 2013 r. K. B. został skazany na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączeniu podlegają kary pozbawienia wolności orzeczone w wyroku Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie o sygn. akt II K 206/12 i orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu w sprawie o sygn. akt II K 307/12.

Zgodnie z dyspozycją art. 86 § 1 kk, granice kary łącznej wyznaczają najwyższa z kar jednostkowych oraz ich suma. W pierwszym z analizowanych przypadków ta granica wynosi:

a)  od 8 miesięcy ograniczenia wolności do 12 miesięcy ograniczenia wolności

natomiast w drugim z przypadków:

b)  od roku pozbawienia wolności do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w zw. z art. 569 § 1 kpk Sąd wymierzył K. B. w pierwszym przypadku karę łączną 12 (dwunastu) miesięcy ograniczenia wolności, stosując przy wymiarze kary zasadę kumulacji. Zdaniem Sądu nie stanowiło to dla skazanego dolegliwości przekraczającej potrzeby resocjalizacyjne, mając na względzie fakt, że kara i tak w punkcie II wyroku została uznana za wykonaną w całości. Ponadto, orzeczenie w takim wymiarze jest odpowiedzią na potrzeby kształtowania społecznego poczucia sprawiedliwości. Nie budzi wątpliwości również fakt, że w przedmiotowym przypadku brak było podstaw do zastosowania zasady pełnej absorpcji.

W drugim przypadku Sąd przy wymiarze kary zastosował zasadę (asperacji) wymierzając K. B. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w zw. z art. 569 § 1 kpk karę łączną roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd przy tym podzielił wyrażany w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że zasadę absorpcji czy kumulacji (w tym wypadku górnego pułapu), jako rozwiązania skrajne, powinny być rozstrzygnięciami raczej o charakterze wyjątkowym. (wyrok Sądy Najwyższego z dnia 02. 12.1975 r. sygn. akt Rw. 628/75, OSNKW 1976, z. 2, poz. 33). Identyczne stanowisko jak Sądu Najwyższego prezentowane jest w doktrynie. (tak też Komentarz do Kodeksu Karnego część ogólna K. Buchały, A. Zolla i innych - Kantor Wydawniczy s. c., Zakamycze 1998 r, str. 563 ). Priorytetową zasadą kary łącznej powinna być, zatem zasada asperacji, zgodnie z którą najwyższa kara podlega zaostrzeniu i na tej też zasadzie Sąd oparł wymiar kary łącznej pozbawienia wolności w przedmiotowej sprawie.

Sytuacja skazanego w wyniku zastosowania wskazanej zasady ulega zauważalnemu polepszeniu, Sąd wymierzył mu bowiem karę łączną w wymiarze roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, w sytuacji, w której najwyższa kara wynosiła rok pozbawienia wolności (wyrok II K 206/12), zaś górny pułap wynosił rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności (suma dwóch orzeczonych wobec skazanego kar pozbawienia wolności).

Podkreślić należy, że wydając wyrok łączny Sąd nie analizuje okoliczności, które legły u podstaw wymiaru kar w poprzednio osądzonych sprawach, lecz bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W doktrynie podnosi się, że kara łączna powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy (tak P. Kardas, [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny, s. 926), tym samym jej surowość powinna wzrastać wraz z liczbą popełnionych przez sprawcę przestępstw. Stanowi to wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również nieopłacalności przestępczej działalności (zob. M. Szewczyk, Glosa do uchw. SN z 20.1.2005 r., I KZP 30/04, OSP 2005, Nr 9, poz. 102; zob. także wyr. SA w Warszawie z 12.7.2000 r., II AKA 171/00, OSA 2001, Nr 2, poz. 5; wyr. SA w Łodzi z 20.9.2001 r., II AKA 154/01, KZS 2002, Nr 12, poz. 70).

Sąd wymierzając karę łączną, jest zobowiązany wziąć pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a więc takiego oddziaływania na sprawcę, aby ten nie naruszał w przyszłości porządku prawnego. Jednocześnie reakcja karna skupiając się na sprawcy, musi być efektywna, tj. niedopuszczalne jest orzekanie kar, które będą przez sprawcę trywializowane czy wręcz wkalkulowane w "koszty" przestępstwa. Dyrektywa prewencji indywidualnej ma zatem dwa podstawowe cele, tj. zapobiegać popełnianiu przestępstw oraz wychować sprawcę.

Pierwszy z nich może być osiągnięty przez indywidualne odstraszenie oraz uniemożliwienie popełniania przestępstw, drugi przez resocjalizację. W przypadku orzekania kary łącznej, pozytywny aspekt dyrektywy prewencji generalnej będzie natomiast realizowany w pierwszej kolejności przez utwierdzenie w świadomości społecznej przekonania o egzekwowaniu prawa oraz akceptacji orzeczonej kary jako sprawiedliwej, stanowiącej podsumowanie przestępczej działalności skazanego (por. J. Wojciechowska, [w:] G. Rejman (red.), Kodeks karny, s. 921).

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że Sąd nie dostrzega jeszcze na tym etapie pozytywnej zmiany jaka zachodzi w zachowaniu skazanego K. B.. Ww. popełnił szereg przestępstw przeciwko mieniu. Nie skorzystał również z szansy warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności w dwóch sprawach (II K 206/12 i II K 307/12), obligując Sąd do wydania postanowień o zarządzeniu wykonania tychże kar. Powyższe dane świadczą również o jego lekceważącym stosunku do wymiaru sprawiedliwości i orzekanych względem niego kar. Skazany w warunkach izolacji pozostaje we względnie krótkim okresie, zaledwie od 09 lutego 2018 r. i jest to okres zbyt krótki, aby pozytywna część opinii o skazanym miała w tym wypadku charakter przesądzający. Zdaniem Sądu mężczyzna wymaga dalszego oddziaływania resocjalizacyjnego, które będzie trwać w warunkach izolacji więziennej. Dopiero ono ukształtuje w sposób trwały jego społecznie pożądaną postawę. Niezależnie od powyższego orzeczenie kary z zastosowaniem zasady pełnej absorbcji wywołałoby u wymienionego poczucie bezkarności, wyrażającej się w tym, że za niektóre z czynów przez siebie popełnionych w ogóle nie poniósłby odpowiedzialności.

Abstrahując od powyższego orzeczenie wobec K. B., kary z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji kłóciłoby się także ze społecznym poczuciem sprawiedliwości i potrzebą kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. De facto bowiem w oczach społeczeństwa stanowiłoby to nieuprawnione promowanie skazanego, w stosunku do na przykład osób, które dopuściły się jedynie jednego przestępstwa. Bez wątpienia orzeczenie takie wpływałoby zatem na społeczeństwo w sposób demoralizujący.

Ważąc zatem powyższe okoliczności Sąd uznał, że kara w wymiarze roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności będzie karą odpowiednią z punktu zasad wyrażonych w kodeksie karnym, która spełni cele zarówno prewencji indywidualnej, jak i generalnej. Taka kara nie stanowi przy tym nieuprawnionego promowania skazanego, jednocześnie zaś uwzględniając jego obecną postawę wpłynie na niego pozytywnie. Natomiast zastosowanie zasady kumulacji kar w większym wymiarze, o co wnosił Prokurator domagając się dla skazanego kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, byłoby w ocenie Sądu karą rażącą swoją surowością i przekraczającą potrzeby resocjalizacyjne oskarżonego.

Na podstawie art. 577 kpk Sąd na poczet orzeczonych wobec K. B. kar łącznych ograniczenia wolności i pozbawienia wolności zaliczył okresy dotychczas odbytych kar oraz okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających połączeniu: od dnia 16 marca 2012 r. godz. 14.00 do dnia 17 marca 2012 godz. 13.40.

Na podstawie art. 576 § 1 kpk pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach, a nie objęte wyrokiem łącznym, Sąd pozostawił do odrębnego wykonania.

Zgodnie z treścią art. 572 kpk, Sąd umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego odnośnie wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P..

Na podstawie powołanych w sentencji wyroku przepisów, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. C. kwotę 120,00 zł tytułem wynagrodzenia za wykonaną z urzędu obronę skazanego w niniejszej sprawie, powiększoną o należny podatek od towarów i usług od przyznanej opłaty.

Mając na uwadze fakt odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności oraz nie podjęcie przez niego, na ten moment, pracy zarobkowej w zakładzie karnym, Sąd w oparciu o przepis art. 624 § 1 kpk zwolnił skazanego z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych

ZARZĄDZENIE

- (...)

- (...)

- (...)

(...)