Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Gabriela Sobczyk

Sędzia SO Barbara Braziewicz

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2018 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa O. J. (1)

przeciwko T. J. (1)

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 15 listopada 2017 r., sygn. akt III RC 115/17

uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 w części zasądzającej od pozwanego na rzecz powoda alimenty od 15 listopada 2017 r. ponad kwotę 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie oraz w punktach 3, 4 i w tym zakresie sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Barbara Braziewicz SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Ca 179/18

UZASADNIENIE

Powód O. J. (2) żądał zasądzenia alimentów od pozwanego T. J. (2) w kwocie po 1 000 zł miesięcznie.

Uzasadniając żądanie twierdził, że pozwany w październiku 2015r. wyprowadził się z wspólnie zajmowanego mieszkania i od tego czasu w żaden sposób
nie uczestniczy w kosztach utrzymania małoletniego. Powód jest dzieckiem niepełnosprawnym, uczęszcza do ośrodka, w którym poddawany jest rehabilitacji oraz pozostaje pod opieka psychologa, logopedy i pedagoga. Matka powoda korzysta ze świadczeń socjalnych w formie zasiłku pielęgnacyjnego na małoletniego oraz świadczenia z uwagi na opiekę nad osoba niepełnosprawną. Połowa kosztów utrzymania mieszkania zajmowanego przez powoda i jego matkę wynosi ok. 514 zł miesięcznie.. Pozostałe koszty utrzymania małoletniego wynoszą ok. 1100 zł miesięcznie. Pozwany jest obywatelem Norwegii, zamieszkuje w Polsce, nie pracuje zawodowo. Otrzymuje rentę w kwocie ok. 7.000 zł miesięcznie oraz świadczenie wychowawcze na dziecko w kwocie 900 zł.

Pozwany T. J. (1) wnosił o oddalenie powództwa ponad kwotę 600zł, zaliczenie kwoty 12.062,50 zł na poczet roszczeń alimentacyjnych przysługujących małoletniemu za okres od listopada 2016 roku, stosowanie
do zasądzonych na rzecz małoletniego powoda alimentów.

W uzasadnieniu odpowiedzi zakwestionował wysokość kosztów utrzymania powoda. Wskazał, że dobrowolnie zaspokajał i zaspokaja potrzeby małoletniego powoda. W dniu 27 października 2016 roku przelał na poczet przyszłych alimentów na jego rachunek kwotę 12.062,50 zł (25.000 koron norweskich). Podkreślił, iż koszty utrzymania małoletniego powoda wynoszą ok. 1.200 zł miesięcznie. Podał, iż pobiera rentę w kwocie 5.900 zł miesięcznie. Ponosi koszty utrzymania wynajmowanego mieszkania – 1500 zł, telefonu - 400-500 zł, ubezpieczenia - 400 zł, zakupu odzieży - 500 zł. Nadto spłaca kredyt w kwocie 30.000 zł Jest osoba niepełnosprawną, pozostaje pod stała kontrolą lekarza oraz stosuje specjalną dietę, czego koszt wynosi ok. 1100 zł miesięcznie. Ze względu na zły stan zdrowia swojej matki, regularnie wyjeżdża do Norwegii. Każdorazowy koszt pobytu za granicą wynosi ok. 2.000 zł.

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej w wyroku z dnia 15 11 2017r. zasądził od pozwanego na rzecz małoletniego alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie, poczynając od dnia 20 03 2017 roku do dnia 14 11 2017 roku
oraz w kwocie po 1000 zł miesięcznie poczynając od dnia 15 11 2017 roku, płatne z góry do rąk matki małoletniego J. M. w terminie do dnia
15-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat; oddalił powództwo
w pozostałej części oraz orzekł o kosztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia jako podstawę prawną rozstrzygnięcia przywołał regulację art.133 k.r.o. i 135 k.r.o. Stwierdził,
że bezsporna jest wysokość kosztów utrzymania małoletniego, które
wraz z kosztami mieszkania stanowią kwotę 1 550zł . Codzienną opiekę nad małoletnim sprawuje matka, co uzasadnia ponoszenie przez pozwanego większej części kosztów jego utrzymania. Sytuacja finansowa pozwanego jest bardzo dobra. Jednocześnie nie dał wiary twierdzeniom pozwanego odnośnie początkowego przeznaczenia kwoty 12 000 zł. Uznał, iż koszt przeprowadzonego i uzgodnionego z pozwanym remontu kuchni wynosił 9 000 zł. Pozostałe 3000 zł winno zostać spożytkowane na potrzeby małoletniego i w tym zakresie zostały pomniejszone zasądzone alimenty za okres od 20 03 2017 r. do 14 11 2017r.

O kosztach procesu orzeczono na postawie art. 98 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżył pozwany T. J. (1), w części, zasądzającej alimenty w kwocie powyżej 800zł oraz w zakresie braku zaliczenia na poczet alimentów należnych małoletniemu kwoty 12 000zł. Wnosił o jego zmianę poprzez zaliczenie kwoty 12 000zł na poczet alimentów i zasądzenie
od pozwanego tytułem alimentów kwoty 800 zł miesięcznie, a także zaliczenie wpłaconych już alimentów na poczet przyszłych roszczeń alimentacyjnych, oddalenie powództwa w pozostałej części oraz zsadzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

Zarzucał, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe i materialne, regulacje:

-

art. 233 § 1 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego sprawy, uchybieniu zasadom logicznego rozumowania poprzez:



błędne ustalenie, iż pozwany znajduje się w bardzo dobrej sytuacji finansowej, podczas gdy z materiału dowodowego sprawy jednoznacznie wynika, iż pozwany jest niezdolny do podjęcia pracy zarobkowej oraz nie posiada poza oszczędnościami majątku,



błędne uznanie, iż związek (...) oraz pozwanego trwał do dnia 30 10 2017r., podczas gdy ustalenie to jest sprzeczne z treścią materiału dowodowego ;



błędne ustalenie, że pozwany 27 10 2016r. przeznaczył kwotę 12 000zł na remont mieszkania swojej byłej konkubiny, podczas gdy środki te zostały przekazane na rzecz małoletniego celem zaspokojenia jego uzasadnionych potrzeb;



nieuwzględnienie przy ustaleniu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego możliwości majątkowych pozwanego, w tym faktu, że jest przewlekle chory i niezdolny do pracy do czasu osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego, co oznacza, że nie posiada żadnych możliwości zarobkowych. Ponadto pominięcie, że jest obywatelem Norwegii i jego koszty utrzymania są wielokrotnie wyższe niż w Polsce;



nieuwzględnienie przy ustalaniu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego możliwości majątkowych i zarobkowych matki małoletniego, która jest zdolna do pracy, posiada wyższe wykształcenie oraz posiada majątek;



przyznanie zeznaniom J. M. waloru wiarygodności, podczas gdy są one nielogiczne i wewnętrznie sprzeczne przy jednoczesnej odmowie waloru wiarygodności zeznaniom pozwanego, które były konsekwentne, logiczne i zgodne z treścią materiału dowodowego.

-

art. 304 k.p.c. – poprzez nierozpoznanie wniosku pozwanego o ponowne przesłuchanie J. M. po odebraniu od niej przyrzeczenia co doprowadziło do niewyjaśnienia wewnętrznych sprzeczności jej zeznań oraz poczynienia błędnych ustaleń faktycznych sprawy;

-

art. 227 w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezzasadne oddalenie wniosków dowodowych pozwanego o odpuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków T. P. (1), V. I.
oraz S. D. K. (1) oraz ich oświadczeń, co doprowadziło
do wadliwego, niepełnego zebrania materiału dowodowego w sprawie
i poczynienia na jego podstawie błędnych ustaleń faktycznych;

-

art. 135 § 1 k.r.o. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające
na zasądzeniu od pozwanego na rzecz małoletniego uprawnionego świadczeń alimentacyjnych nieadekwatnych do majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego oraz usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego

W uzasadnieniu apelacji między innymi podkreślił, że Sąd I instancji
nie uwzględnił, iż pozwany jest przewlekle chory oraz posiada orzeczenie
o niezdolności do pracy, a także zupełnie pominął możliwości majątkowe
i zarobkowe matki małoletniego. Podniósł, iż pozwany rozstał się z matką powoda na przełomie września, października, to jest miesiąc przed przekazaniem matce powoda kwoty ok. 12 000zł. Wskazywał także na wiele sprzeczności
w zeznaniach matki powoda.

Powód O. J. (2) wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie
na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy ustalił zważył co następuje :

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując, że mają one źródło w regulacji art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 i § 2 k.r.o., lecz wadliwie rozpoznał sprawę.

Pozwany konsekwentnie w toku postępowania zarzucał, że na zaspoko-jenie potrzeb powoda przekazał matce powoda kwotę 12.062,50zł, czemu z kolei konsekwentnie zaprzeczała matka powoda twierdząc, że uzgodniła z pozwanym, iż wskazana kwota będzie przeznaczona na remont zajmowanego przez nich mieszkania.

Tym samym okoliczność ta miała istotne znaczenie dla rozpoznania sprawy (art. 227 k.p.c.), była pomiędzy stronami sporna i stosownie do regulacji art. 6 k.c. na pozwanym ciążył obowiązek jej wykazania.

W celu jej udowodnienia zaoferował on Sądowi - w piśmie procesowym

z dnia 10 07 2017r. - dowody z oświadczeń: T. P. (2), T. J. (1), V. I. i S. D. K. (1) (są to w istocie dowody

z dokumentów prywatnych w rozumieniu art. 245 k.p.c.) oraz z zeznań świadków T. P. (2), V. I. i D. K. (2), a także „z pism przesłanych przez pełnomocników stron od grudnia 2016r. do stycznia 2017r.” (k. 89-92 akt).

Z podanych powyżej przyczyn wskazane wnioski dowodowe dotyczyły faktów istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy i ich oddalenie przez Sąd pierwszej instancji na posiedzeniu rozprawy w dniu 25 09 2017r. nastąpiło z naruszeniem prawa procesowego, regulacji art. 227 k.p.c., co równocześnie prowadziło

do nierozpoznaniem w tym zakresie istoty sprawy.

Czyni to apelacje pozwanego uzasadnioną i prowadziło do uchylenia wyroku w jego zaskarżonej części i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Reasumując zaskarżony wyrok jest wadliwy i dlatego apelację pozwanego jako uzasadnioną uwzględniono orzekając jak w sentencji
na mocy art. 386 § 4 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawy uzupełni materiał sprawy
we wskazanych powyżej kierunkach i w tym celu zmieni wydane na posiedzeniu rozprawy w dniu 25 09 2017r. postanowienie oddalające wnioski dowodowe pozwanego i je uwzględni, rozpozna wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwanego w toku postępowania odwoławczego, a następnie dopuszczone dowody przeprowadzi.

Orzekając ponownie w sprawie weźmie pod uwagę, że ewentualne przekazanie matce powoda przez pozwanego wskazanej powyżej kwoty na cele związane z zaspokojeniem potrzeb powoda prowadzi do wygaśnięcia w tym zakresie obowiązku pozwanego alimentacji powoda, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w wydanym ponownie wyroku.

SSO Barbara Braziewicz SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk