Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 217/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Struski

Sędziowie: SSO Jolanta Deniziuk

SSO Wanda Dumanowska (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Kamila Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2018 r. wS.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)" w C.

przeciwko A. M. i R. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w C. z dnia 21 listopada 2017r., sygn. akt I C 384/17

I. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) i 2 (drugim) w ten sposób, że zasądzoną w punkcie 1 (pierwszym) kwotę 9 276,59 zł podwyższa do kwoty 9 581,69 (dziewięć tysięcy pięćset osiemdziesiąt jeden 69/100) złotych i uchyla punkt 2 (drugi);

II. zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt IV Ca 217/18

UZASADNIENIE

(...)” przy ul. (...) w C. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych A. M. i R. M. kwoty 9857,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Na wartość przedmiotu sporu składa się kwota 9.276,59 zł z tytułu zaległych opłat związanych z użytkowaniem lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w C. w okresie od miesiąca września 2015 roku do miesiąca marca 2017 roku. Ponadto powód do kwoty roszczenia głównego doliczył odsetki liczone na dzień 31 grudnia 2016 roku w kwocie 305,10 zł oraz podatek od towarów i usług w kwocie 276 zł. należny pełnomocnikowi powoda z tytułu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu powód podał, że pozwani są właścicielami lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w budynku przy ulicy (...) w C.. Będąc członkami wspólnoty mieszkaniowej uchylają się od zapłaty należnych na jej rzecz opłat , tj. nie ponoszą opłat związanych z eksploatacją lokalu w okresie od września 2015 roku do marca 2017 roku.

Pozwani A. M. oraz R. M. nie złożyli odpowiedzi na pozew, pomimo prawidłowego wezwania i pouczenia o skutkach niestawiennictwa, nie stawili się na rozprawie wyznaczonej na dzień 21 listopada 2017 roku, nie złożyli w niniejszej sprawie żadnych wyjaśnień ani nie żądali przeprowadzenia rozprawy pod swoją nieobecność.

W dniu 21 listopada 2017 roku Sąd Rejonowy w C. wydał w sprawie wyrok zaoczny, w którym powództwo uwzględnił co do kwoty 9276,59 zł, a w pozostałym zakresie oddalił.

Apelację od tego wyroku, w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 i 2, wniosła powódka. Zarzuciła naruszenie art. 15 ustawy o własności lokali oraz art. 484 kc. W konkluzji wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie dalszej kwoty 305,10 zł tytułem odsetek.

Sąd Okręgowy, mając na uwadze art. 387 § 2 ¹ kpc, zważył, co następuje:

Apelacja powódki zasługiwała na uwzględnienie.

Wydany w sprawie wyrok jest wyrokiem zaocznym, w rozumieniu art. 339 kpc. Niewątpliwie zachodziły w niniejszej sprawie podstawy do wydania wyroku zaocznego, gdyż spełnione zostały przesłanki wskazane w tym przepisie (pozwani nie stawili się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę) a równocześnie nie zaszła żadna z okoliczności wymienionych w art. 340 § 1 kpc (pozwani nie żądali przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności, nie składali też w sprawie ustnych ani pisemnych wyjaśnień).

W świetle tego przepisu przyjmowanie za prawdziwe twierdzeń faktycznych powoda zawartych w pozwie lub w innych pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą jest wyłączone, jeżeli budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W literaturze wskazuje się, że punktem odniesienia dla oceny, czy spełnione są powyższe przesłanki, jest treść pozwu lub innych pism procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, a nie dowody załączone do pozwu (tak też K. Weitz - Komentarz do art. 339 KPC). Twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych budzą uzasadnione wątpliwości wtedy, gdy są one wzajemnie sprzeczne lub niezgodne albo się wzajemnie wykluczają, względnie są ze swej istoty nieprawdopodobne bądź sprzeczne z faktami, które są znane powszechnie (art. 228 § 1 kpc) albo znane sądowi urzędowo (art. 228 § 2 kpc). Przytoczenie twierdzeń o okolicznościach faktycznych w celu obejścia prawa wystąpi w sytuacji, w której chodzi o to, aby wyrok wywarł skutek prowadzący do takiego obejścia, np. w celu uzyskania zasądzenia alimentów w ponadprzeciętnej wysokości po to, aby skorzystać z pierwszeństwa zaspokojenia w podziale sumy uzyskanej z egzekucji do majątku pozwanego. Żadna z tych sytuacji nie nastąpiła w niniejszej sprawie. Przepis art. 339 § 2 kpc in principio jako zasadę ustanawia założenie, że twierdzenia o okolicznościach faktycznych zawarte w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą stają się podstawą faktyczną wyroku zaocznego bez ich weryfikacji w postępowaniu dowodowym.

Z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji nie wynika, aby fakt zalegania z opłatami, zatem ich nieuiszczanie w terminie budził wątpliwości Sądu, Sąd oddalił powództwo w zaskarżonej części uznając, iż powódka nie udowodniła wysokości roszczenia z tego tytułu, bowiem nie wskazała w jaki sposób dokonała naliczenia odsetek od nieterminowych wpłat. Tymczasem zachowanie pozwanych pozwalało przyjąć tę okoliczność za przyznaną w rozumieniu art. 230 kpc. Jak słusznie przyjmują sądy powszechne wydając wyrok zaoczny postępowania dowodowego w zasadzie się nie przeprowadza a robi się to jedynie wyjątkowo i tylko po to, by przekonać się, czy twierdzenia pozwu nie budzą wątpliwości, albo nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Przyjmuje się również, iż założeniem ustawodawcy było, że skoro pozwany - prawidłowo powiadomiony o pretensji strony powodowej - nie wdaje się w spór, to znaczy, że faktom w pozwie powołanym nie zaprzecza. Dlatego właśnie wyrok zaoczny może uwzględniać powództwo nawet wówczas, gdy powód nie przedstawia żadnych dowodów (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2017 r., VI ACa 208/16, L.). Znalazło to wyraz w przepisie art. 339 § 2 kpc, który jako zasadę ustanawia założenie, że twierdzenia o okolicznościach faktycznych zawarte w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą stają się podstawą faktyczną wyroku zaocznego bez ich weryfikacji w postępowaniu dowodowym (vide: wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 maja 2017 r., VI ACa 280/16 i z dnia 10 maja 2017r., VI ACa 167/16 - L.).

W judykaturze podkreśla się też, że nie można przyjąć, że sama treść dołączonych do pozwu odpisów dokumentów prywatnych uzasadnia wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń powoda zawartych w pozwie, jeżeli nie są one wzajemnie sprzeczne lub niezgodne, albo się wzajemnie nie wykluczają, czy też są ze swej istoty nieprawdopodobne. Oczywiście wartość dowodowa tych dokumentów mogłaby być podważana w procesie przez stroną pozwaną, która jednak nie uczestniczył w rozprawie, nie zaprzecza faktom objętym tymi dokumentami (art. 230 kpc), co uprawnia sąd do przyjęcia tych faktów za prawdziwe bez dowodu (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 marca 2017 r.
I ACa 899/16, L.).

Domniemanie powyższe dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Przepis art. 339 kpc jest wyjątkowy i nie może być wykładany rozszerzająco (vide: uzasadnienie wyroku SN z 18 lutego 1972 r., III CRN 539/71, Legalis nr 16044). Zatem sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu, w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc. W judykaturze utrwalony jest pogląd, iż negatywny wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (vide: wyrok SN z 7 czerwca 1972 r., III CRN 30/72, L.; wyrok SN z 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, Legalis nr 44542; wyrok SN z 6 czerwca 1997 r., I CKU 87/97, L.; wyrok SN z 15 marca 1996 r., I CRN 26/96, L.; wyrok SN z 15 września 1967 r., III CRN 175/67, L.).

Przepisem prawa materialnego jest również art. 6 kc, na który powołał się Sąd Rejonowy, jednak w realiach niniejszej sprawy w sytuacji gdy ewidentnym było nieuiszczanie przez pozwanych należności w terminie, brak było podstaw do kwestionowania dokumentu prywatnego, w postaci kartoteki za okres dochodzony pozwem (k-10).

Wobec powyższego, na mocy art. 386 § 1 kpc, orzeczono jak w punkcie I sentencji. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 108 § 1, 98 i 99 kpc oraz § 10 ust. 1 w zw. z § 2 pkt 1 rozporządzenia MS z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

IV Ca 217/18

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE