Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 441/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Hanna Wnękowska

Sędziowie: SSA Ewa Jethon

SSO (del) Katarzyna Wróblewska (spr)

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwester Leńczuk

Przy udziale prokuratora Grzegorza Łaby oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Banku (...) S.A.

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2018 roku

sprawy A. S. (1) córki P. i E. z domu L., ur. (...) w W.

oskarżonej o czyn z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 287 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 171 ust. 5 prawa bankowego w zw. z art. 12 kk i w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie z dnia 21 lipca 2017 roku, sygn. akt V K 217/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że z opisu przypisanego oskarżonej A. S. (1) czynu eliminuje dokonanie przelewu kwoty 2.007.000,00 złotych z rachunku bankowego nr (...) należącego do M. N. na konta J. B., K. K. i A. B. prowadzone w Banku (...) i za tak przypisany czyn skazuje oskarżoną na podstawie art. 279 § 1 kk w zb. z art. 287 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 171 ust. 5 prawa bankowego w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, a na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk wymierza jej karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności i grzywny 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych,

2.  na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązuje oskarżoną do naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) S.A. kwoty 790.200,00 złotych (siedemset dziewięćdziesiąt tysięcy dwieście złotych),

3.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonej okres pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24 sierpnia 2015r. do dnia 25 maja 2018r.,

4.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

5.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa 2.400,00 złotych (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem opłaty za obie instancje oraz pozostałe koszty sądowe poniesione w sprawie,

6.  zasądza od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego Banku (...) S.A. kwotę 600 złotych (sześćset złotych) tytułem zwrotu wydatków poniesionych na ustanowienie pełnomocnika.

UZASADNIENIE

A. S. (1) została oskarżona o to, że w okresie od 15 do 27 lipca 2015r. w W. i R. , województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, będąc obowiązana do zachowania tajemnicy bankowej, wykorzystała informacje stanowiące tajemnicę bankową, niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie, dokonała kradzieży z włamaniem mienia wielkiej wartości, przy czym jej rola polegała na tym, że znając hasło dostępu do konta bankowego T. R. o numerze (...) prowadzonego w Banku (...) SA podrabiając jego podpis na potwierdzeniu zlecenia przelewu oraz korzystając z nielegalnie uzyskanych kodów dostępu do tego rachunku, przy pomocy nieustalonego współsprawcy podającego się za T. R. przedstawiającego w placówce banku podrobiony dowód osobisty na dane T. R., założyła nowe konto o numerze (...) na dane w.w. umożliwiające dokonanie transakcji drogą elektroniczną, po czym przelała na nowo utworzone konto kwotę 913.310 złotych z konta T. R., którą to kwotę następnie przelała na konta Banku (...) o numerach (...) J. B., (...) K. K. oraz (...) A. B., a następnie z rachunku bankowego nr (...) należącego do M. N., dokonała przelewu łącznie kwoty 2 005.000 złotych na w.w. konta J. B., K. K. i A. B. prowadzone w Banku (...) , działając na szkodę T. R., M. N., P. P.SA oraz Banku (...) SA – tj. o czyn z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 287 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 171 ust. 5 prawa bankowego w zw. z art. 12 kk i w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga wyrokiem z dnia 21 lipca 2017r. w sprawie o sygn. akt V K 217/15 oskarżoną A. S. (2) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, przy czym ustalił, że oskarżona na wskazane w zarzucie konta, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonała przelewu: z konta należącego do T. R. łącznie kwoty 913 000, 00 złotych, zaś z konta należącego do M. N. łącznie kwoty 2 007.000,00 złotych i za to na podstawie art. 279 § 1 kk w zb. z art. 287 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 171 ust. 5 prawa bankowego w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk skazał ją, zaś na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk wymierzył jej karę 4 (czterech) lat pozbawienia wolności i grzywny 200 (dwieście) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych.

Na podstawie art. 39 pkt 2 kk, art. 41 § 1 kk i art. 43 § 1 kk orzekł wobec oskarżonej środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowisk związanych z dostępem do środków finansowych na okres 5 lat.

Na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżoną do naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) SA kwoty 2 797.200, 00 złotych.

Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonej okres pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24 sierpnia 2015r. do dnia 21 lipca 2017r.

Na podstawie art. 616 § 1 pkt 2 kpk i art. 627 kpk zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...)SA kwotę 2 140,20 złotych w tym stawkę podatku VAT tytułem wydatków poniesionych na ustanowienie pełnomocnika oraz na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w tym opłatę w kwocie 2 400,00 złotych.

Apelację od przedmiotowego wyroku złożył obrońca oskarżonej, który zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonej. Skarżący przedstawił zarzuty naruszenia art. 4 kpk, 7 kpk, 410 kpk. Naruszenie art. 201 kpk oraz art. 4 kpk, 9 § 2 kpk i 170 § 1 kpk. Ponadto obrońca oskarżonej wskazał na naruszenie art. 60 § 3 kk i 170 § 1 pkt 2 i 5 kpk oraz 170 § 1 pkt 2 i 4 kpk. Apelacja obrońcy zawiera rozwinięcie zarzutów i uzasadnienie.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu, bądź usunięcie z opisu czynu przypisanego oskarżonej elementów odnoszących się do:

- działania w krótkich odstępach czasu,

- działania poza okresem między 8.03 a 10.32 w dniu 15 lipca 2015r.

- podrobienia podpisu T. R.

-nielegalnego uzyskania kodów dostępu i dokonania kradzieży z włamaniem

- dokonania przelewów z rachunków bankowych należących do T. R. i M. N., a także uwzględnienia w tym opisie faktu ujawnienia przez oskarżoną organom ścigania informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotnych okoliczności jego popełnienia, a wymierzenie oskarżonej kary przy zastosowaniu nadzwyczajnego jej złagodzenia, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W przedmiotowej sprawie została złożona także apelacja przez pełnomocnika (...) SA (k.768-790). Na rozprawie w dniu 28 lutego 2018r. Sąd Apelacyjny na podstawie art. 430 § 1 kpk w zw. z art. 429 § 1 kpk apelację pełnomocnika (...) pozostawił bez rozpoznania, uznając, że została ona wniesiona przez osobę nieuprawnioną (k. 910). Na powyższe orzeczenie zostało złożone zażalenie. Sąd Apelacyjny w dniu 22 marca 2018r., po rozpoznaniu zażalenia pełnomocnika (...), utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie (k. 935-940).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W ocenie sądu odwoławczego, apelacja obrońcy oskarżonej jest częściowo zasadna, co skutkowało koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku, w tym także w zakresie orzeczonych kar i wysokości zobowiązania kompensacyjnego opartego o treść art. 46 § 1 kk. Większość wniosków obrońcy oskarżonej jest jednak całkowicie niezasadna, a wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji nie wskazuje jakie jeszcze czynności dowodowe winien przeprowadzić ten sąd.

Podkreślić należy, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozpraw. Tym niemniej Sąd Apelacyjny nie podzielił ustaleń faktycznych sądu meriti w zakresie przypisanego oskarżonej fragmentu czynu, polegającego na dokonaniu przelewu kwoty 2 007.000,00 złotych z rachunku bankowego nr (...) należącego do M. N. na konta J. B., K. K. i A. B. prowadzone w Banku (...) i w tym zakresie wyeliminował te ustalenia.

Odnośnie pozostałych ustaleń faktycznych sądu I instancji, stwierdzić należy, iż są one prawidłowe, a ocena materiału dowodowego zaprezentowana przez Sąd Okręgowy została dokonana wszechstronnie, a także zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd Apelacyjny nie stwierdził błędów logicznych, jak i faktycznych w rozumowaniu Sądu Okręgowego. Stanowisko Sądu I instancji zostało w sposób wyczerpujący uargumentowane w uzasadnieniu. Podstawę wyroku, zgodnie z art. 410 kpk, stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania. Wskazać należy, iż obraza art. 410 kpk zachodzi wówczas, gdy przy wyrokowaniu sąd opiera się na materiale dowodowym nieujawnionym na rozprawie głównej, albo opiera się tylko na części materiału ujawnionego (SA w Krakowie II AKa 118/13, KZS 2014, z. 1, poz. 68). Apelujący bliżej nie precyzuje w apelacji w czym dopatruje się obrazy tego przepisu. Wskazać należy także skarżącemu, że przekonanie każdego sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wówczas, gdy to przekonanie powstało po przeprowadzeniu wszystkich dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad obiektywizmu, prawidłowego rozumowania oraz, co istotne wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało logicznie i przekonująco uzasadnione (v. wyrok Sądu Najwyższego III KK 222/03 z dnia 14 stycznia 2004r., Prok. I Pr. 2004/6/4/8). W orzecznictwie trafnie podnosi się, że zarzut wadliwej oceny dowodów jest słuszny tylko wówczas: „gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania”, nie może ona natomiast sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu (v. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.03.1975r., II KR 355/74, OSNPG 9/1975, poz. 84). W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny dowodów, w zakresie pozostającym poza zmianą dokonaną przez sąd odwoławczy, a zasadność tych ocen i wniosków odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania.

Przechodząc do meritum apelacji obrońcy oskarżonej stwierdzić należy, iż nie jest zasadny zarzut dotyczący podrobienia podpisu T. R. na dyspozycji przelewu, co więcej zarzut ten jest wewnętrznie sprzeczny, albowiem z jednej strony skarżący podważa wyjaśnienia oskarżonej, by z drugiej strony do nich się odwoływać. Sąd meriti ustalił prawidłowo, iż to oskarżona dokonała podrobienia podpisu T. R., a niewątpliwie T. R. nie przelewał swoich pieniędzy na konta nieznanych mu osób i nie podpisał tego przelewu. Skarżący przywołuje w zarzucie ustalenia dokonane przez sąd meriti, iż osoba podająca się za T. R. również złożyła podpis na dokumencie przelewu, podkreślając, iż dokument przelewu zawiera tylko dwa podpisy, w tym jeden pracownika poczty. Przypomnieć jednak należy, iż sąd nie ustalił, że na dokumencie przelewu były trzy podpisy, a jedynie, że oskarżona, gdy zobaczyła, iż podpis dysponenta różni się od podpisu T. R. sama zdecydowała się podpisać przelew, co oznacza, iż poprzedni przelew zniszczyła i podpisała nowy dokument. Okoliczność powyższa wynika wprost z wyjaśnień oskarżonej, które być może nie są precyzyjne co do każdego szczegółu, tym niemniej zawierają podstawowe fakty o działalności przestępczej oskarżonej. Oskarżona sama przecież podała, że gdy „zobaczyła podpis zatelefonowała na infolinię i dowiedziała się, iż musi być identyczny, podczas tej rozmowy osoba podająca się za T. R. wyszła, wówczas sama zdecydowała się podpisać przelew”. (k.99).

Nie jest zasadny zarzut, iż dokument dyspozycji przelewu nie dotyczy przelewu wskazanego w opisie czynu, ale jakiegoś innego, dokonanego z konta T. R. na konto J. B.. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, w opisie czynu wskazano, iż oskarżona dokonała podrobienia podpisu T. R. na dyspozycji przelewu, co wynikało z wyjaśnień samej oskarżonej. Przypomnieć należy, iż oskarżona nie przelewała pieniędzy z konta o pierwotnym numerze (...), albowiem nie było możliwe dokonywanie transakcji drogą elektroniczną z tego konta. Oskarżona dokonała przelewu z nowo utworzonego konta (...) umożliwiającego dokonanie transakcji drogą elektroniczną na konto Banku (...) o numerach (...) należące do J. B. i ten przelew podpisała jako T. R..

Niewątpliwie opis czynu zarzucanego oskarżonej mógłby być bardziej precyzyjny, albowiem doprowadził już Sąd Okręgowy do konieczności zmiany jego treści, tym niemniej okoliczność podrobienia dokumentu na potwierdzeniu przelewu przez oskarżoną nie budzi wątpliwości sądu odwoławczego, w tym także fakt, iż uczyniła to oskarżona jako pracownik (...).

W tej sytuacji zarzut skarżącego, iż sąd I instancji nie przeprowadził dowodu z opinii biegłego specjalisty z zakresu pisma ręcznego, jest niezasadny. Podstawa powołania biegłego zachodzi wówczas, gdy dla ustalenia faktów sprawy niezbędne jest zbadanie okoliczności, których stwierdzenie wymaga wiadomości specjalnych. Dowodu z opinii biegłego nie można zastępować innym dowodem, np. dowodem z zeznań świadka posiadającego wiadomości specjalne. Tym niemniej w świetle wyjaśnień oskarżonej przyznającej na etapie postępowania przygotowawczego, iż dokonała podrobienia podpisu na dokumencie przelewu, jak i wskazania przez nią okoliczności w jakich to nastąpiło i powodów tego zachowania, dodatkowe sięganie do opinii biegłego jest zbędne. Zadaniem biegłych jest podzielenie się wiedzą specjalną z sądem, ułatwienie sądowi dokonania oceny dowodów i uczynienia na tym tle ustaleń faktycznych. W przedmiotowej sprawie, jednak powyższe było zbędne w świetle zgromadzonych dowodów, a zwłaszcza wyjaśnień oskarżonej.

Kolejne istotne zarzuty skarżącego dotyczą ustaleń sądu meriti związanych z dokonaniem przelewu pieniędzy z konta należącego do T. R. w wysokości 913 000, 00 złotych, podczas, gdy zdaniem skarżącego kwota ta była mniejsza i wynosiła 850 000 złotych, a także brak jest dowodów, aby oskarżona po 15 lipca 2015 dokonała jakichkolwiek przelewów. Powyższy zarzut jest niezasadny, przy czym należy odnieść się do niego łącznie. Skarżący nie zauważa bowiem, iż zachowanie oskarżonej przebiegało w kilku etapach, a także, że działała ona wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. Jak ustalił sąd I instancji T. R. posiadał na swoim koncie środki w wysokości 913.310 złotych, czego nie kwestionuje skarżący. Oskarżona w dniu 15 lipca 2015r. osobiście zarejestrowała przelew na kwotę 850 000 złotych z nowo utworzonego rachunku o numerze (...) na rachunek o numerze (...) zarejestrowany na J. B.. W dniu 24 lipca 2015r. z rachunku T. R. na rachunek K. K. przelano 50 000 złotych, a w dniu 27 lipca 2015r. przelano kolejną kwotę 13 000 złotych. Łącznie zatem z rachunku T. R. przelano w lipcu 2015r. 913 000 złotych. Okoliczność powyższa nie budzi wątpliwości, a zarzut skarżącego należy odnieść jedynie do świadomości oskarżonej o przelewach w dniach 24 i 27 lipca 2015r. Zdaniem sądu odwoławczego, A. S. (1) w tym zakresie miała pełną wiedzę i świadomość całego przestępstwa popełnionego na szkodę T. R.. Nie należy zapominać, iż działała ona wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami. Sama przecież oskarżona wskazała na inne osoby z którymi współdziała, a co więcej, od których otrzymała część wynagrodzenia. Działanie wspólnie i w porozumieniu polega na zachowaniu zgodnie z podziałem ról, co oznacza, iż nie każdy ze współsprawców musi osobiście realizować wszystkie znamiona przestępstwa. Zachowanie oskarżonej było podstawą dla bytu tego przestępstwa, bez jej wiedzy i roli nie doszłoby do zrealizowania przedmiotowego przestępstwa. Oskarżona wraz z innymi osobami była w zmowie wspólnego dokonania przestępstwa, wiedziała o stanie konta T. R., z którego osobiście zaakceptowała przelew w kwocie 850 000 złotych, wiedziała o pozostałej kwocie, a zatem akceptowała okoliczność pozostałych przelewów. Należy pamiętać, iż obiektywnym elementem współsprawstwa jest nie tylko wspólna realizacja czynności wykonawczej, lecz także sytuacja, gdy czyn jednego współsprawcy stanowi dopełnienie czynu drugiego współsprawcy, co nie oznacza, że każda z tych osób musi osobiście realizować czynności czasownikowe, stanowiące znamiona danego przestępstwa.

Skarżący słusznie zauważa, iż brak jest dowodów, iż w tych dwóch dniach to oskarżona osobiście dokonała przelewów, na co przywołuje wybrane tezy uzasadnienia sądu I instancji. Jednak obrońca oskarżonej pomija działanie oskarżonej wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, co powoduje, iż powyższy zarzut jest niesłuszny. W tym też kontekście niezasadny jest zarzut dotyczący działania w krótkich odstępach czasu. Jak najbardziej oskarżona działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami podjęła kilka zachowań przestępczych w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w rozumieniu art. 12 kk.

W przedmiotowej sprawie, Sąd Apelacyjny uwzględnił jednak zarzut skarżącego, iż w sprawie nie wskazano żadnych dowodów, iż oskarżona miała wiedzę, że T. R. był umocowany do wykonywania operacji bankowych z konta M. N., jak też współdziałała z nieustalonymi osobami w wykonywaniu przelewów z tego konta w dniach 21 lipiec 2015 – 27 lipiec 2015r.

Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne dotyczące faktu, iż w okresie czasu między 21 lipca 2015r. a 27 lipca 2015r. z rachunku M. N. o numerze (...) nieustalone osoby dokonały przelewu kwoty 2 007.000,00 złotych. Tym niemniej w sprawie nie wskazano dowodów, iż to oskarżona podała nieustalonym współsprawcom dane do tego rachunku, czy też miała świadomość, że w momencie otwarcia rachunku na dane T. R. można było uzyskać dostęp do rachunku (...) należącego do M. N.. W tym zakresie konieczne byłoby przeprowadzenie jeszcze postępowania dowodowego, a zatem poczynienie ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonej, co oczywiście jest sprzeczne z kierunkiem apelacji. Oskarżona zaprzeczyła, aby miała jakąkolwiek wiedzę o koncie M. N., a analiza danych z systemów operacyjnych banku i dokumentacji bankowej nie potwierdza jakichkolwiek działań oskarżonej na rachunku M. N.. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu nie przedstawił w tym zakresie żadnych ustaleń faktycznych, analizy dowodów i wniosków, poza lakonicznym stwierdzeniem, iż osoba podająca się za T. R. uzyskała dostęp do konta jego córki. Sąd Okręgowy nie wskazał jednak, czy oskarżona miała w tym zakresie jakąkolwiek świadomość, zamiar popełnienia czynu, na czym polegało jej działanie. Sąd I instancji nie wskazał na czym opiera swoje przekonanie, iż nieustaleni sprawcy działali „przy pełnej akceptacji A. S. (3)” (str 20 uzasadnienia). Niewątpliwie w zarzucie wskazano na współsprawstwo, tym niemniej nie wykazało postępowanie dowodowe jaka była rola oskarżonej w przestępstwie dokonanym na szkodę M. N.. Zdaniem Sądu Apelacyjnego sama zresztą akceptacja, czy aprobacja czynu zabronionego, która nie ma charakteru czynności wykonawczej, lub kierowania wykonaniem przez inną osobę nie uzasadnia przyjęcia współsprawstwa w popełnieniu czynu.

Dodatkowo należy podkreślić, iż brak jakichkolwiek zarejestrowanych czynności oskarżonej na rachunku M. N., analiza historii zapisanych w logach systemu Banku (...), wskazuje na brak wiedzy oskarżonej o umocowaniu T. R. do konta jego córki, a także o podjętych następnie przez nieustalone osoby działaniach. Także analiza zeznań T. I. nie wskazuje, aby oskarżona przeglądała dane M. N., dokonywała jakiś czynności, czy miała świadomość, iż z tego konta zostaną przelane pieniądze. Powtórzyć należy, iż uzasadnienie sądu I instancji nie zawiera żadnej analizy jakichkolwiek dowodów, wskazujących na świadomość oskarżonej, we wskazanym zakresie, czy na jakiekolwiek czynności sprawcze. Na marginesie jedynie wskazać należy, iż oskarżona nie była jedyną osobą , która w tym okresie przeglądała skany podpisów T. R. i dane w systemach informatycznych banku. Jak wskazał sąd meriti czynił to także inny pracownik banku (...), przy czym nie wykazano jego powiązań z działaniami oskarżonej.

W związku z powyższym sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że wyeliminował z opisu czynu dokonanie przelewu kwoty 2 007 000,00 złotych z rachunku bankowego należącego do M. N., na konta J. B., K. K. i A. B..

Nie są zasadne zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia art. 201 kpk poprzez jego niezastosowanie i niedopuszczenie uzupełniającej opinii biegłych psychiatrów i psychologa. Wbrew zarzutom skarżącego, w sprawie uzyskano opinie pisemne biegłych lekarzy psychiatrów i biegłego psychologa. Co więcej na rozprawie w dniu 2 marca 2017r. uzyskano dodatkowo uzupełniające opinie ustne od biegłych, którzy potwierdzili opinie pisemne złożone do akt sprawy (k. 527 i następne). Biegli wyraźnie stwierdzili, iż na podstawie akt sprawy i przeprowadzonego badania psychiatryczno – psychologicznego stan psychiczny A. S. (1) nie znosił, ani nie ograniczał rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Skarżący ponownie w apelacji podnosi, iż oskarżona miała poważne problemy psychiczne, stan napięcia, doznała także fizycznego strachu, zapominając, iż wskazane kwestie były przedmiotem rozważań biegłych. Wbrew też twierdzeniom skarżącego działania oskarżonej nie dotyczyły jedynie dnia 15 lipca 2015r., między godziną 8.03 a 10.37. W ocenie sądu odwoławczego, zupełnie niezrozumiały jest zarzut, iż biegłe nie zapytały się oskarżonej, o to jakie były odczucia oskarżonej w tym dniu i we wskazanych wyżej godzinach. Nie trzeba bowiem nawet wiedzy specjalnej, aby uznać, iż odczucia sprawcy popełniającego dany czyn nie mają znaczenia zwłaszcza dla ustalenia jego odpowiedzialności karnej. Niewątpliwie może mieć znaczenie dla wymiaru kary, gdy sprawca popełni jakiś czyn kierując się np. współczuciem dla danej osoby, chęcią niesienia pomocy, co jednak w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca. Oskarżona działała w sposób zaplanowany, realizowała poszczególne etapy przestępstwa, za które uzyskała korzyść majątkową.

Reasumując, nie doszło w przedmiotowej sprawie do naruszenia art. 201 kpk. Analizując ponownie zgromadzone opinie należy stwierdzić, iż są one logiczne, zgodne z doświadczeniem życiowym i wskazaniami wiedzy, są pełne i jasne i nie zachodzi sprzeczność między nimi. Opinie biegłych są przekonujące, a fakt, iż skarżący nie zgadza się z wnioskami opinii nie stanowi podstawy do stosowania art. 201 kpk. W przedmiotowej sprawie nie doszło do naruszenia art. 201 kpk, ani 170 § 1 kpk, czy 4, 9 § 2 kpk, albowiem wnioski dowodowe obrońcy nie wskazywały na żadne okoliczności z art. 201 kpk.

W ocenie sądu odwoławczego, nie jest zasadny także zarzut naruszenia art. 60 § 3 kpk, poprzez jego niezastosowanie i wymierzenie kary bez zastosowania nadzwyczajnego jej złagodzenia. Wbrew bowiem zarzutom skarżącego, oskarżona sama nie zawiadomiła, ani pracodawcy, ani organów ścigania o popełnionym przez siebie przestępstwie. Analiza akt wskazuje, iż zawiadomienie złożył Bank (...) SA w dniu 24 sierpnia 2015r.(k. 1). Według świadka T. I., w dniu 17 sierpnia 2015r, z bankiem skontaktował się T. R., wówczas też bank rozpoczął procedurę wyjaśniającą, gdy okazało się, że na koncie T. R. i jego córki M. N. nie ma środków pieniężnych. Oskarżona złożyła wyjaśnienia u pracodawcy dopiero w dniu 19 sierpnia 2015r. w trakcie kontroli przeprowadzonej przez komórkę kontroli (...) (k. 74-75). W dniu 24 sierpnia 2015r., po wpłynięciu zawiadomienia przez bank, oskarżona została zatrzymana (k. 58). Niewątpliwie złożyła wyjaśnienia, które w znacznej części stanowiły podstawę ustalenia jej odpowiedzialności karnej, tym niemniej nie stanowiły podstawy do zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Z treści apelacji wynika ponadto, że oskarżona została pozbawiona możliwości skorzystania z instytucji art. 60 § 3 kk, albowiem nie okazano jej wizerunków osób skazanych za przestępstwa podobne. Powyższy zarzut świadczy o niezrozumieniu instytucji z art. 60 § 3 kk, przewidującego obligatoryjne nadzwyczajne złagodzenie kary wobec sprawcy współdziałającego z innymi osobami, który ujawni wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonej nie tylko nie podała danych osób uczestniczących w przestępstwie, ale także nie podała wszystkich istotnych okoliczności popełnienia przez nich czynu. Co więcej, nawet podawała rozbieżnie imiona nieustalonych współsprawców (k. 236). Przerzucanie odpowiedzialności na organa ściągania jest niezrozumiałe. Trudno także zgodzić się ze skarżącym, aby prowadzący postępowanie przygotowawcze, czy też sąd miał obowiązek okazania oskarżonej całej kartoteki osób skazanych, aby ewentualnie mogła skorzystać z instytucji z art. 60 § 3 kk. Tu na marginesie można przyjąć, iż osoby współdziałające z oskarżoną niekoniecznie musiały być skazane, a być może doszło do zatarcia ich skazania, czy były skazane za innego rodzaju przestępstwa. Powstaje także pytanie jakiego okresu czasu powinna dotyczyć ta kartoteka, kolejne pytania wskazują już tylko na absurdalność stawianego zarzutu. Zdaniem sądu odwoławczego, istota tej instytucji polega na rozbiciu solidarności grupy przestępczej, ale inicjatywa należy do oskarżonego. To od oskarżonego, czy oskarżonej mają wypływać istotne informacje, umożliwiające organom ścigania ustalenie wszystkich sprawców i ich rzeczywistej roli w przestępczym procederze.

Zupełnie nie jest zrozumiały zarzut skarżącego, iż doszło do naruszenia art. 170 § 1 i 5 kpk poprzez oddalenie wniosków oskarżonej i jej obrońcy, a dotyczących okazania wizerunków osób skazanych za przestępstwa oszustwa i przywłaszczenia mienia w okresie 5 lat poprzedzających czyn zarzucany oskarżonej. Na marginesie powtórzyć należy pytanie, iż skarżący nie uzasadnia stawianych tez, dlaczego jego wniosek dotyczy osób skazanych za określony typ przestępstwa i dlaczego dotyczy 5 lat przed zdarzeniem. Sąd Okręgowy oddalał wnioski dowodowe w tym zakresie, wskazując, iż stworzenie bazy danych osób obejmujących być może kilkadziesiąt tysięcy zdjęć przedłużyłoby postępowanie karne. Sąd Okręgowy uznał także, iż dowód taki jest nieprzydatny dla stwierdzenia konkretnej okoliczności, czyli ustalenia współsprawców, co do których wyłączono materiały do odrębnego prowadzenia. Zdaniem sądu odwoławczego, decyzja sądu I instancji była słuszna, a ponadto dowodu takiego nie dałoby się przeprowadzić, albowiem nie do przewidzenia jest kto był współsprawcą, czy osoba rzeczywiście karana, a jeżeli karana to za jakiego typu przestępstwa.

Nie jest także zasadny zarzut obrońcy oskarżonej, iż sąd I instancji naruszył art. 170 § 1 pkt 2 i 4 kpk poprzez oddalenie wniosku o przesłuchanie świadka A. P.. W tym miejscu należy wskazać, iż z samych wyjaśnień oskarżonej wynika, iż nie wie, czy A. P. miała coś wspólnego ze sprawą (k. 236v). Sąd Okręgowy decyzją z dnia 9 września 2016r. oddalił prawidłowo wniosek dowodowy obrońcy oskarżonej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka, wskazując, iż zeznania tego świadka nie mają znaczenia dla sprawy, a ponadto we wniosku nie wskazano danych adresowych świadka (k. 321). Zarzut skarżącego, który nie sprecyzował ani wniosku dowodowego, ani nie wskazał danych świadka, iż sąd może sam podejmować próby odszukania osoby jest niezrozumiały, a co więcej wręcz niedopuszczalny w realiach rozpoznawanej sprawy.

Nie jest także zasadny zarzut zawarty w punkcie „b” apelacji kwestionujący ustalenia sądu, iż oskarżona w sposób nielegalny uzyskała kody dostępu, a także że posługując się nimi przełamała zabezpieczenia chroniące dostęp do rachunków bankowych, w sytuacji, gdy zdaniem obrońcy, oskarżona jako pracownik Banku (...) SA nie musiała takich kodów uzyskiwać, ani też przełamywać zabezpieczeń, gdyż w ramach swoich uprawnień miała dostęp do rachunków bankowych klientów. Niewątpliwie oskarżona miała dostęp do konta i rachunku T. R., co więcej była zobowiązana do zachowania tajemnicy bankowej, a swoim zachowaniem naruszyła art. 171 ust. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe. Sąd Okręgowy precyzyjnie jednak ustalił na czym polegało działanie oskarżonej, która przełamała zabezpieczenia elektroniczne do konta bankowego, poprzez uzyskanie kodów dostępu do bankowości elektronicznej umożliwiającego dokonanie przelewów, po uprzedniej zmianie numeru telefonu do kontaktu z klientem. Ustalenia te sąd odwoławczy podziela. Słusznie przyjęto kwalifikację zarówno z art. 279 § 1 kk i art. 287 § 1 kk pozostających w zbiegu z art. 294 § 1 kk. Reasumując zatem stwierdzić należy, iż lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku, w konfrontacji z materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie, pozwala na stwierdzenie, że oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona art. 279 § 1 kk w zb. z art. 287 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk oraz w zb. z art. 270 § 1 kk i w zb. z art. 171 ust. 5 prawa bankowego. Przyjęta przez sąd meriti ocena prawna zachowania oskarżonej jest prawidłowa, jak też nie uległa zmianie po dokonaniu przez sąd odwoławczy eliminacji części zarzucanego oskarżonej czynu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, adekwatną karą dla oskarżonej jest kara 3 (trzech) lat pozbawienia wolności i kara grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 50 złotych każda. Sąd Okręgowy słusznie orzekł wobec oskarżonej środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowisk związanych z dostępem do środków finansowych i w tym zakresie Sąd Apelacyjny utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. Sąd Apelacyjny kształtując wymiar kary pozbawienia wolności na okres 3 lat miał na uwadze zmiany jakich dokonał w zaskarżonym orzeczeniu i wyeliminowanie działania na szkodę M. N.. Kara 3 lat pozbawienia wolności jest karą adekwatną do stopnia zawinienia oskarżonej, a także uświadomi jej znacznie przestępnego działania. Niewątpliwie kara jest karą surową, ale nie niewspółmiernie surową, a jej dolegliwość nie przekracza stopnia winy oskarżonej, uwzględnia wysoki stopień społecznej szkodliwości jej czynu, bierze pod uwagę cele wychowawcze i zapobiegawcze, jak też potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd Apelacyjny na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonej okres pozbawienia wolności w sprawie od 24 sierpnia 2015r. do 25 maja 2018r. W związku z popełnieniem czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako całkowicie słuszne stało się wymierzenie oskarżonej dodatkowo kary grzywny w wysokości 200 stawek dziennych i przyjęciu wysokości jednej stawki na kwotę 50 złotych. Skala procederu oskarżonej, nawet po wyeliminowaniu działania na szkodę M. N. jest nadal wysoka, uzasadniająca wymierzenie jej stosunkowo wysokiej kary grzywny, a także przyjmując ustalenia sądu meriti w zakresie możliwości majątkowych oskarżonej, których nie kwestionował skarżący w apelacji.

Odnosząc się do obowiązku opartego o treść art. 46 § 1 kk, zasadne stało się zmniejszenie przedmiotowej kwoty do wysokości 790. 200,00 złotych , biorąc po uwagę także fakt, iż oskarżona w dniu 14 sierpnia 2015r. dobrowolnie zwróciła kwotę 122.800,00 złotych jaką uzyskała z przestępstwa. W przedmiotowej sprawie pokrzywdzony złożył stosowny wniosek o naprawienie szkody, tym niemniej na skutek zmiany zaskarżonego wyroku, wysokość szkody mogła obejmować wyłącznie realną szkodę jaką spowodowała swoim przestępnym działaniem oskarżona. Nie należy jednak zapominać, iż materiały dotyczące pozostałych sprawców zostały wyłączone do odrębnego postępowania, i możliwe jest dochodzenie roszczeń także po ustaleniu pozostałych sprawców.

W związku z powyższym, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji wyroku, nie znajdując także podstaw do zwolnienia oskarżonej od kosztów sądowych, w tym opłaty w wysokości 2 400 złotych za obie instancje. W związku ze złożonym wnioskiem zasądzono także od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego Banku (...) SA kwotę 600 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych na ustanowienie pełnomocnika.