Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 1790/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Jan Klocek

Protokolant: st.sekr.sądowy Iwona Stefańska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Jerzego Piwki

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2014 roku

sprawy R. S.

oskarżonego o przestępstwo z art.178 a § 4 kk, art.178 a § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 24 września 2013 roku sygn. akt XII K 778/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  w ramach zarzucanego oskarżonemu w punkcie II a/ o czynu uznaje go za winnego tego, że w dniu 17 lipca 2013 r. w miejscowości B. gm. B. kierował rowerem po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości, to jest wykroczenia z art. 87 § 1 a kw (w brzmieniu Ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie Ustawy – Kodeks Postępowania Karnego oraz niektórych ustaw – Dz. U. z 2013 r. poz. 1247) i za czyn ten na podstawie art. 87 § 1 kw w zw. z art. 24 § 1 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 600 (sześćset) złotych;

2.  uchyla punkt V wyroku;

3.  na podstawie art. 87 § 4 kw (powołanej ustawy) w zw. z art. 29 § 1 i 2 kw orzeka względem R. S. środek karny w postaci zakazu prowadzenia rowerów na okres 1 (jednego) roku;

4.  zwalnia oskarżonego z obowiązku ponoszenia opłaty za obie instancje

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  wydatkami za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

IX Ka 1790/13

UZASADNIENIE

Prokurator Prokuratury Rejonowej K. (...)w K.oskarżył R. S.o to, że w dniu 15 czerwca 2013 roku w miejscowości B.gm. B.będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości przez Sąd Rejonowy w Kielcach sygn. akt XII K 2219/08 kierował w ruchu lądowym samochodem marki C.o nr rej. (...)w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym stężeniu 0,63 mg/dm3 alkoholu w wydychanym powietrzu, czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 178 a § 4 kk.

Ponadto Prokurator Prokuratury Rejonowej(...)w K.oskarżył R. S.o to, że w dniu 17 lipca 2013 roku w miejscowości B.gm. B.kierował rowerem po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym stężeniu 0,38 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, czym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 178 a § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział XII Karny wyrokiem z dnia 24 września 2013 roku oskarżonego R. S. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie pierwszym stanowiącego przestępstwo z art. 178 a § 4 k k i za ten czyn na podstawie art. 178 a § 4 kk wymierzył oskarżonemu karę pięciu miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1, 2 i 4 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej wobec R. S. kary pięciu miesięcy pozbawienia wolności warunkowo zawiesił ustalając okres próby na cztery lata.

Na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzekł wobec R. S. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres trzech lat.

Oskarżonego R. S. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie drugim stanowiącego przestępstwo z art. 178 a § 2 kk i za ten czyn na podstawie art. 178 a § 2 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył mu karę grzywny w rozmiarze czterdzieści stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę dwadzieścia złotych.

Na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzekł wobec R. S. środek karny w postaci zakazu prowadzenia rowerów na okres jednego roku.

Na podstawie art. 627 kpk zasądził od R. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę dwieście dziewięćdziesiąt złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, w tym dwieście złotych tytułem opłat od orzeczonych kar.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 24 września 2013 roku wniósł Prokurator Prokuratury Rejonowej (...) w K.i na podstawie art. 425 kpk i art. 444 kpk zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego.

Powołując się na przepisy art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 4 kpk Prokurator wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kar jednostkowych wymierzonych oskarżonemu w rozmiarze pięciu miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby czterech lat – za czyn z art. 178 a § 4 kk, oraz kary grzywny w wysokości sześćdziesiąt stawek dziennych po dwadzieścia złotych każda za czyn z art. 178 a § 2 kk wynikającą z niedostatecznego uwzględnienia winy sprawcy i stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów przejawiających się w sposobie działania to jest poczuciu bezkarności i lekceważącej postawie wobec obowiązującego prawa, w wysokim stężeniu alkoholu w organizmie w dniu 15 czerwca 2013 roku w kierowaniu rowerem w stanie nietrzeźwości w godzinach największego natężenia ruchu oraz w popełnieniu dwóch przestępstw podobnych w krótkim odstępie czasowym, co ostatecznie doprowadził do wymierzenia oskarżonemu kary nie odpowiadającej jej prewencyjnym i wychowawczym celom i nie uwzględniającej ustawowych dyrektyw wymiaru kary nakazujących zwracać uwagę na sposób działania sprawcy i okoliczności jego czynu, a przez to w sposób niewłaściwy kształtujący świadomość prawną społeczeństwa.

Podnosząc ten zarzut na podstawie art. 427 § 1 kpk Prokurator Prokuratury Rejonowej (...)w K.wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie R. S.za przestępstwo z art. 178 a § 4 kk kary pięciu miesięcy pozbawienia wolności oraz kary jednego miesiąca pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178 a § 2 kk i orzeczenie kary łącznej pięciu miesięcy pozbawienia wolności oraz utrzymaniu w mocy wyroku w pozostałej części.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja Prokuratora nie zasługiwała na uwzględnienie, jednakże jej wniesienie skutkowało istotną zmianą zaskarżonego wyroku na korzyść oskarżonego.

Z urzędu bowiem należało dostrzec, że w dniu 27 września 2013 roku, z mocą od dnia 9 listopada 2013 roku uchwalono ustawę o zmianie Ustawy Kodeks Postępowania Karnego oraz niektórych ustaw – Dz. U z 2013 roku, poz. 1247 na mocy której dotychczasowe przestępstwo określone w art. 178 a § 2 kodeksu karnego, poprzez uchylenie tego przepisu (prowadzenie innego niż mechaniczny pojazd po drodze publicznej …w stanie nietrzeźwości …) uległo depenalizacji a więc przestało być przestępstwem i stało się wykroczeniem o jakim mowa w art. 87 § 1 a kodeksu wykroczeń.

W związku z tym należało zmienić co do istoty zaskarżony wyrok i w ramach zarzucanego oskarżonemu w pkt. II aktu oskarżenia czynu a przypisanego oskarżonemu wyrokiem uznano R. S. za winnego tego, że w dniu 17 lipca 2013 roku w miejscowości B. gmina B. kierował rowerem po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości to jest wykroczenia z art. 87 § 1 a kw.

Konsekwencją tego stało się uchylenie pkt V zaskarżonego wyroku czyli orzeczonego na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk zakazu prowadzenia rowerów na okres jednego roku.

Skoro czyn popełniony przez oskarżonego, opisany w pkt II aktu oskarżenia stał się wykroczeniem to należało na nowo wymierzyć karę R. S. i Sąd Odwoławczy uznał, że właściwą sankcją na podstawie art. 87 § 1 kw w zw. z art. 24 § 1 kw będzie kara grzywny w wysokości sześciuset złotych.

Za wymiarem tego rodzaju kary i w tej wysokości przemawiało to, że stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego jest wysoki. Przesądzało o tym to, że oskarżony prowadził rower po bardzo ruchliwej drodze, przez co stwarzał duże zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Nadto znaczenie miała uprzednia karalność oskarżonego za podobny czyn oraz fakt, że miesiąc wcześniej popełnił znowu przestępstwo określane w art. 178 a § 4 kk opisane w punkcie I aktu oskarżenia.

Przy tym rozmiar kary uwzględnia okoliczność, że sytuacja materialna oskarżonego jest na tyle trudna, że nie uzasadnione było sięgania po karę w wyższym wymiarze.

Nadto Sąd Okręgowy uznał, że niezbędne jest orzeczenie względem oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia rowerów i orzeczono ten zakaz na okres jednego roku w oparciu o przepisy art. 87 § 4 kw w zw. z art. 29 § 1 i 2 kw. Takie rozstrzygnięcie uzasadniało było potrzebą wyeliminowania oskarżonego, stwarzającego zagrożenie w ruchu lądowym, jako uczestnika tego ruchu, a jednocześnie winno uświadomić sprawcy, że musi ponieść konsekwencje dolegliwe na tyle by w przyszłości szanował istniejący porządek prawny.

Reasumując należało zgodnie z art. 437 § 1 kpk zmienić zaskarżony wyrok w części opisanej powyżej, a w pozostałym zakresie orzeczenie utrzymano w mocy.

Jak bowiem wspomniano wcześniej brak było podstaw do uwzględnienia apelacji Prokuratora żądającej zmiany wyroku i odstąpienie od warunkowego zawieszenia wykonania kary pięciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo opisane w punkcie I aktu oskarżenia.

Wyjątkowość instytucji traktującej o warunkowym zawieszeniu wykonania kary przy skazaniu sprawcy za przestępstwo z art. 178 a § 4 kk oznacza, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach należy dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia stosować.

Sąd rozpoznający sprawę dokonał w tym zakresie prawidłowych ustaleń i przedstawił je w spełniającym ustawowe wymogi uzasadnieniu. Wyeksponowany został czynnik społeczny zasadzający się na ustaleniu, że oskarżony w istocie jest jedynym żywicielem rodziny tworzonej z niepracującej małżonki i kilkorga dzieci. Tenże oskarżony podejmuje działania do polepszenia bytu rodziny poprzez remont domu na co nie zwrócono uwagi w apelacji. W końcu nie może uchodzić uwadze fakt, że powyższe okoliczności dają podstawy do stawiania pozytywnej prognozy względem oskarżonego i uznania, że mimo nie wykonania kary pozbawienia wolności R. S. będzie przestrzegał porządku prawnego i nie powróci do przestępstwa. Jeśli zaś zawiedzie zaufanie to okres próby jest ukształtowany w długim czasie co umożliwi realizację celów kary.

Trudna sytuacja materialna oskarżonego uzasadniała zwolnienie go od ponoszenia opłaty za obie instancje od wymierzonych na nowo kar, a jednocześnie nakazywała zwolnienie R. S. z obowiązku ponoszenia wydatków w postępowaniu odwoławczym zgodnie z art. 17. 1.) ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, DZ. U nr 49 poz. 223 z 1983 roku i art. 634 kpk oraz art. 626 § 1 kpk.

SSO Jan Klocek