Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Irena Prochowicz

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2014 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 17 lipca 2013 roku

Nr (...)

Oddala odwołanie.

sygn. akt V U 1458/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 17 lipca 2013 r., powołując się na treść ustawy z dnia l7 grudnia l998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) odmówił A. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując w uzasadnieniu, że komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 15 lipca 2013 r. orzekła, iż nie jest on niezdolny do pracy.

A. G. wniósł odwołanie od tej decyzji. Nie zgodził się z decyzją
i stwierdził, że komisja lekarska nie zapoznała się z dokumentacją medyczną obrazującą jego aktualny stan zdrowia. Wskazał, że od 2000 r. jest osobą trwale całkowicie niezdolną do pracy a jego stan zdrowia ulega ciągłemu pogorszeniu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując
te same argumenty, które wskazywał w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

A. G. urodzony (...), z wykształceniem podstawowym,
bez wyuczonego zawodu, pracował jako rolnik oraz manewrowy w (...)w B.i jako manewrowy w (...) Przedsiębiorstwie (...)w B.. Obecnie, począwszy od marca 2008 r. pracuje jako portier.

Dnia 28 grudnia 1999 r. złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 17 stycznia 2000 r. orzekł, że jest on całkowicie niezdolny do pracy od sierpnia 1999 r. do stycznia 2003 r. Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 21 stycznia 2000 r. odmówiono wnioskodawcy prawa do renty ponieważ w ostatnim dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę bądź przed powstaniem niezdolności nie udowodnił 5 – letniego okresu ubezpieczenia a ponadto niezdolność do pracy powstała
w okresie dłuższym niż 18 miesięcy od ustania zatrudnienia. W wyniku złożonego przez wnioskodawcę odwołania biegli sądowi z zakresu urologii, onkologii, psychiatrii i neurologii
w sprawie VU 913/00 Sądu Okręgowego w B.uznali, że wnioskodawca z powodu raka gruczołu krokowego, od sierpnia 1999 r. jest całkowicie trwale niezdolny do pracy zaś pozostałe rozpoznane schorzenia tj. przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego bez ograniczenia sprawności narządu ruchu i reakcje sytuacyjne typu depresyjnego nie wpływają na zdolność do pracy. Odwołanie wnioskodawcy zostało oddalone wyrokiem
sądu wydanym w wyżej wskazanej sprawie w dniu 24 listopada 2000 r. (akta ZUS).

Dnia 30 kwietnia 2013 r. wnioskodawca ponownie złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. W wyniku rozpoznania tego wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wydał decyzję odmowną – obecnie zaskarżoną. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że w orzeczeniu z dnia 15 lipca 2013 r. komisja lekarska ZUS uznała,
że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (akta ZUS).

W celu ustalenia czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy oraz zweryfikowania orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika oraz komisję lekarską ZUS, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza sądowego z zakresu onkologii (k. 14).

Po analizie dokumentacji medycznej i przeprowadzeniu badania przedmiotowego, biegły sądowy rozpoznał u A. G. raka gruczołu krokowego, który jest leczony hormonalnie od 1999 r., stan po radioterapii gruczołu krokowego na przełomie 2001
i 2002 r., bóle kręgosłupa krzyżowego i stawów kolanowych.

Biegły stwierdził, że choroba nowotworowa gruczołu krokowego, na którą cierpi wnioskodawca, leczona hormonalnie od 1999 r. do chwili obecnej i radioterapeutycznie na przełomie 2001 i 2002 r., pozostaje przez cały czas w fazie remisji. W ciągu tego okresu nie stwierdzono ani jednego nawrotu choroby a dolegliwości, na które uskarża się wnioskodawca nie czynią go niezdolnym do pracy (k. 19, 20).

Wnioskodawca zgłosił zarzuty do tej opinii zarzucając, że choroba nowotworowa nie jest w fazie remisji. Wskazał na pogorszenie stanu zdrowia wynikające z przyjmowania leków hormonalnych. Zarzucił biegłemu postawienie diagnozy w ciągu 5 minut bez zapoznania się
z dokumentacją medyczną obejmującą okres 14 lat leczenia (k. 24).

Na rozprawie 16 stycznia 2014 r. wnioskodawca wyjaśnił, że całość posiadanej przez niego dokumentacji medycznej złożył wraz z wnioskiem o rentę. Wyjaśnił, że biegły sądowy pytał go o aktualne badania lekarskie, niemniej jednak wnioskodawca ich nie posiadał, gdyż całość dokumentacji medycznej złożył przy wniosku o rentę a termin tomografii komputerowej został mu wyznaczony na lipiec 2014 r. Wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych dodatkowo z zakresu urologii, psychiatrii i neurologii, tak jak to miało miejsce przy rozpoznawaniu poprzedniego wniosku o rentę w 2000 r., przy czym wyjaśnił, że jedyny lekarz, u którego się leczy to lekarz onkolog.

Sąd uznał, że zarzuty do opinii biegłego stanowią niezasadną polemikę wynikającą
z subiektywnego odczucia wnioskodawcy. Biegły w sporządzonej opinii wskazał bowiem,
że zapoznał się z dokumentacją medyczną. Również treść opinii potwierdza powyższe (choćby wskazana w opinii nazwa i częstotliwość przyjmowanych leków hormonalnych – obecnie Eligart, wcześniej Zoladex raz na trzy miesiące). Co więcej, biegły stwierdził, że w trakcie oględzin sądowo- lekarskich wnioskodawca nie posiadał aktualnych wyników badań, co przyznał na rozprawie sam wnioskodawca.

Z powodów wyżej wskazanych, zdaniem Sądu, nie istnieją okoliczności uzasadniające kontynuację postępowania dowodowego poprzez przeprowadzenie kolejnych dowodów z opinii innych biegłych (z uwagi na brak dokumentacji medycznej) i uzupełnienie złożonej opinii
(ze względów wskazanych wyżej). Specyfika dowodu z opinii biegłego polega m.in. na tym,
że jeżeli taki dowód został przez sąd dopuszczony, to stosownie do treści art. 286 kpc opinii dodatkowego biegłego można żądać jedynie "w razie potrzeby". Potrzeba taka nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii, lecz być następstwem umotywowanej krytyki dotychczasowej opinii. Taka sytuacja nie miała miejsca w rozpoznawanej sprawie, co wskazano wyżej. Ponadto sam wnioskodawca przyznał, że nie leczy się u innych lekarzy niż lekarz onkolog. Ponadto opinia biegłych sporządzona w 2000 r. wskazywała, że jedyną przyczyną stwierdzonej przez nich niezdolności do pracy jest rak gruczołu krokowego. Pozostałe schorzenia pozostawały bez wpływu
na zdolność wnioskodawcy do pracy. Nadmienić również należy, że konieczność oczekiwania na specjalistyczne badania nie jest przesłanką, która powoduje niezdolność do pracy
w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej.

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił wniosek dowodowy wskazany wyżej a zgłoszony przez wnioskodawcę na rozprawie.

Stosownie do treści art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227
ze zm.) zwanej dalej ustawą emerytalną, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub nie później niż 18 miesięcy od ich ustania.

Zgodnie zaś z treścią art. 12 tej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

W rozpoznawanej sprawie nie budziło wątpliwości, że wnioskodawca cierpi na określone schorzenia jednakże o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 01.12.2000 r., II UKN 113/00, OSNP 2002/14/343). W ocenie biegłego zarówno choroba nowotworowa, która pozostaje
w fazie remisji jak i dolegliwości wskazywane przez wnioskodawcę nie czynią go niezdolnym do pracy.

W ocenie Sądu należało podzielić wnioski i wywód opinii biegłego. Opinia została bowiem wydana przez specjalistę właściwego z uwagi na rodzaj schorzenia,
po przeprowadzeniu oględzin wnioskodawcy oraz analizie dokumentacji medycznej. Stwierdzone schorzenia zostały przez biegłego opisane a wnioski opinii logicznie uzasadnione.

Opinia ta, zdaniem Sądu, stanowi wystarczający materiał do oceny zdolności do pracy wnioskodawcy. Podkreślić należy, że przy orzekaniu o niezdolności do pracy sąd bierze pod uwagę nie tylko aktualny stan zdrowia ubezpieczonego, koniecznym jest również uwzględnienie poziomu kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego. Biorąc zatem pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanych prac, poziom wykształcenia i wiek należy uznać, że A. G. nie jest niezdolny do pracy.

Samo subiektywne poczucie wnioskodawcy, że jest niezdolny do pracy, nie dowodzi istnienia tej niezdolności. Występowanie schorzeń, przyjmowanie leków, korzystanie z porad
i pomocy lekarzy czy nawet leczenia szpitalnego nie powoduje samo przez się, ani nie dowodzi niezdolności do pracy. Dopiero kiedy nasilenie chorób jest takie, że w znacznym stopniu ogranicza zdolność do wykonywania pracy odpowiadającej kwalifikacjom, można mówić
o niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy emerytalnej. Sąd Najwyższy w wyroku
z dnia 20 maja 2013 r. (sygn. akt I UK 650/12) stwierdził, że podstawą do przyznania świadczenia jest przygotowana przez biegłych ocena stanu zdrowia osoby ubiegającej się o nie. Nie są brane pod uwagę subiektywne odczucia zainteresowanego.

Zważywszy również na specyfikę oceny dowodu z opinii biegłego, która wyraża się
w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, jedynie w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, z uwzględnieniem kryteriów poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, sposobu motywowania sformułowanych w nich stanowisk oraz stopnia stanowczości wyrażonych w nich ocen, Sąd nie znalazł podstaw
do zakwestionowania tego dowodu w niniejszej sprawie. Oceny tej nie może również zmienić fakt, że wnioskodawca w 2000 r. został uznany przez biegłych sądowych za osobę trwale całkowicie niezdolną do pracy bowiem aktualnie nie jest on osobą niezdolną do pracy, z uwagi na remisję choroby. Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do tej renty sąd ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
20 maja 2004 r., sygn. II UK 395/03, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia
20 czerwca 2013 r., sygn. III AUa 106/13).

W pełni podzielając ustalenia i wnioski opinii, Sąd uznał, że A. G. nie udowodnił istnienia u niego niezdolności do pracy, a stwierdzenie tej przesłanki stanowiło warunek konieczny nabycia prawa do renty.

Z tego też powodu odwołanie jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu
na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.