Sygn. akt I ACa 1378/17
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 września 2017 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Sławomir Jamróg |
Sędziowie: |
SSA Jerzy Bess SSA Grzegorz Krężołek (spr.) |
Protokolant: |
sekr.sądowy Marta Matys |
po rozpoznaniu w dniu 22 września 2017 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa (...) spółki z o.o. w K.
przeciwko (...) spółce z o.o. w K. w likwidacji
o zapłatę
na skutek apelacji strony powodowej
od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie
z dnia 8 września 2014 r. sygn. akt IX GC 296/13
oddala apelację.
SSA Jerzy Bess SSA Sławomir Jamróg SSA Grzegorz Krężołek
Sygn. akt : I ACa 1378/17
Strona powodowa A. T. - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. , w pozwie skierowanym przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. - obcenie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji w K. , domagała się zasądzenia sumy 128 299,56 zł wraz z ustawowymi odsetkami od następujących kwot cząstkowych:
- 45.650,83 zł od dnia 4 lutego 2012 r. ,
- 24.650,65 zł od dnia 27.03.2013r.,
- 17.329,58 zł od dnia 27.03.2013r ,
- 41.020,50 zł od dnia 27.03.2013r oraz obciążenia przeciwniczki procesowej kosztami postępowania.
Motywując żądanie wskazała , że strony zawarły w dniu 14 marca 2011r ustną umowę o roboty budowlane , w ramach której powódka wykonała prace adaptacyjne w lokalu użytkowym znajdującym się na terenie Centrum (...) „ , w K. przy ul. (...).
Za prace , które zostały przez zamawiającą odebrane , przy aprobacie jakościowej i ilościowej ich realizacji , powódka nie otrzymała wynagrodzenia , którego obecnie dochodzi.
Strona pozwana odpowiadając na pozew , domagała się jego oddalenia oraz obciążenia powódki kosztami postępowania.
W swoim stanowisku procesowym zaprzeczyła aby była w postępowaniu biernie legitymowaną albowiem nigdy nie zawierała ze spółką (...) umowy na podstawie której powódka dochodzi obecnie roszenia sformułowanego w pozwie.
Argumentowała , że jako odrębny podmiot korporacyjny została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 10 maja 2011r , a zatem m później aniżeli data umowy do której , jako podstawy swojego żądania odwołuje się powódka .
Pozwana podnosiła także , że A. - T. zawierając ją zdawała sobie sprawę jaki podmiot jest drugą stroną umowy i że nie jest nią (...) spółka z o. o. a spółka (...) z siedzibą w K. , która została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego z dniem 1 października 2008r , a z którą już wcześniej współpracowała gospodarczo , zawierając inne umowy na realizację robót budowlanych.
O braku tożsamości obu tych podmiotów ; obecnie pozwanej (...) , obecnie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wK. i (...)spółki z ograniczona odpowiedzialnością świadczy również to , że nadane im zostały odrębne numery KRS ale także REGON i NIP.
Wyrokiem z dnia 8 września 2014r , Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił powództwo.
Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :
Spółka (...) [ nie zawierająca w oznaczeniu swojej firmy kreski ] z siedzibą w K., została wpisana do KRS dnia 1 października 2008. Jej wspólnikiem jest D. S. (1).
W dniach 1 oraz 3 marca 2011 r. reprezentujący powódkę H. J. (1), sporządził ofertę na roboty budowlane , służące adaptacji lokalu użytkowego , położonego w budynku Centrum (...) „ przy ul. (...) w K.,
Oferta ta została przyjęta przez (...) spółkę z o. o. w K. i ówczesny prezes jej jednoosobowego zarządu spółki z o. o. (...) w K. –E. M. (1) udzieliła pełnomocnictwa powódce, w osobie H. J. do reprezentacji spółki wobec zarządzającej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., w zakresie wykonania prac budowlanych dla adaptacji tego pomieszczenia biurowego, które było przedmiotem zawartej uprzednio umowy najmu tego pomieszczenia , w tym również przedkładania dokumentacji technicznej celem jej zatwierdzania oraz dokonywania zmian zgodnie z sugestiami (...).
Dokument pełnomocnictwa , jednoznacznie identyfikował spółkę (...), wskazując w swoim nagłówku wszystkie dane tej identyfikacji służące w tym numery KRS , NIP i REGON.
Umowa o wykonanie prac adaptacyjnych lokalu pomiędzy powódką a (...) została zawarta w formie ustnej w dniu 14 marca 2011r.
Wynikające z niej obowiązki strona powodowa wykonywała za pośrednictwem swoich podwykonawców . Z ich udziałem konsultowała ze spółką firmą (...) - zarządcą budynku biurowego - sposób ich realizacji.
Za wykonane prace adaptacyjne A. – T. wystawiła , w dniu 30 lipca 2011 r, wobec (...) spółki z o. o. trzy faktury , obejmujące należności za te roboty.
Ówczesny prezes jej zarządu , odmówił ich zapłaty.
W dniu 30 grudnia 2011r analogiczne dokumenty rozliczeniowe powódka przesłała (...) spółce z ograniczoną od odpowiedzialnością, także bez skutku w postaci ich finansowej realizacji.
Z dalszej części ustaleń Sądu I instancji wynika , że strona pozwana została wpisana do Krajowego Rejestru Sadowego w dniu 10 maja 2011r pod firmą (...), mającą swoją siedzibę w K..
Od 7 czerwca 2013r zmieniła nazwę na A. I. i przeniosła siedzibę do K..
Podstawą dokonanych ustaleń była treść zgromadzonych w sprawie dokumentów , których wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron.
Sąd oddalił natomiast wnioski powódki o prowadzenie dowodów z zeznań wnioskowanych świadków , uznając ich relacje za nieprzydatne dla poczynienia na ich podstawie ustaleń doniosłych dla rozstrzygnięcia. W szczególności uznał , iż nie mogą mieć informacji o decydującym dla jego treści stwierdzeniu z jakim podmiotem spółka (...) zawierała umowę , która ma być podstawą dla dochodzenia roszczeń zgłoszonych w pozwie przeciwko (...) spółce z o. o. w K. - obecnie (...) spółka z o.o. - w likwidacji , w K..
Dokonując oceny roszczenia powódki Sąd Okręgowy ograniczył ją do rozważań dotyczących zarzutu braku legitymacji biernej do udziału w postępowaniu A. I. w K..
Odwołując się na ich wstępie do pojęcia legitymacji procesowej , ukształtowanego w literaturze przedmiotu i orzecznictwie oraz konsekwencji stwierdzenia jej braku wobec strony procesu dla wyniku postępowania , wskazał , że analiza dokumentów zgromadzonych w postępowaniu rozpoznawczym uzasadnia wniosek , że strona pozwana nie jest , w rozstrzyganymi sporze , biernie legitymowana.
Dała ona bowiem podstawę do wniosku , że to nie z pozwaną ale z innym podmiotem, jako , zamawiającym - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (...) , A. – T. zawarła umowę o realizację prac adaptacyjnych lokalu biurowego przy ul. (...) w K. z której wywodzi swoje roszczenie , niewłaściwie je kierując przeciwko niej.
Sad Okręgowy zwrócił przy tym uwagę , że zarówno ustne ustalenia , które poprzedziły zawarcie umowy , która jest podstawa roszczenia / zwartej także w tej formie /, dokonywane za pośrednictwem wspólnika (...) D. S. (1) , jak również korespondencja, w czasie realizacji umowy i dokumenty służące rozliczeniu zrealizowanych prac przekonują o tym , iż były prowadzone , a faktury przesyłane pierwotnie do spółki , która nie jest w sprawie pozwaną.
Tym samym , zdaniem Sądu I instancji , nie można w sposób usprawiedliwiony uznać , że pomiędzy powódką a pozwaną został nawiązany węzeł obligacyjny , który mógłby uzasadnić skierowanie wobec niej roszczenia o zapłatę za prace , które A. - T. wykonała.
Adresatem tej pretensji finansowej mogłaby być natomiast , będąca odrębnym podmiotem , spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w K..
W apelacji od tego orzeczenia strona powodowa , zaskarżając je w całości, domagała się w pierwszej kolejności jego zmiany i uwzględnienia żądania pozwu.
Domagała się także obciążenia przeciwniczki procesowej kosztami postępowania apelacyjnego.
Jako wniosek ewentualny sformułowała żądanie uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :
- błędu w ustaleniach faktycznych , stanowiących podstawę zaskarżonego wyroku.
Zdaniem skarżącej , podnoszona wada miała polegać na nieprawidłowym przyjęciu przez Sąd Okręgowy , że roszczenie dochodzone pozwem nie jest zasadne , w sytuacji , gdy jak wskazywała spółka (...) , pozwana [ za która apelująca konsekwentnie uznawała (...) , obecnie (...) spółkę z o. o. w likwidacji w K. ] , jest kosztem powódki bezpodstawnie wzbogacona,
- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla treści rozstrzygnięcia istotne znaczenie a to art. 233 kpc , jako następstwa nie swobodnej , a dowolnej oceny przez Sąd , zgromadzonych w sprawie dowodów . Następstwem tej dowolności miało być także nie uwzględnienie wniosków dowodowych złożonych przez powódkę.
W motywach apelacji strona powodowa poza powołaniem ponownie tych samych okoliczności faktycznych , do których odwoływała się w podstawie faktycznej powództwa , wskazywała dodatkowo , że zawierając w formie ustnej umowę na podstawie której zrealizowała prace adaptacyjne w lokalu przy ul. (...) w K. , została wprowadzona w błąd przez D. S. (1) co do tego jaki podmiot jest jej drugą stroną, występując jako zmawiający.
Sposób działania tak D. S. (1) jako wspólnika spółki z o. o. (...) [ bez kreski ] jak i ówczesnego prezesa jednoosobowego jej zarządu E. M. (1) , upewniał powódkę , iż istnieje tylko jeden podmiot korporacyjny o tej nazwie.
Tymczasem okazało się , że została powołana [ później] kolejna spółka z o. o. o łudząco podobnej nazwie , [ które nawzajem rozróżniała w członach nazw firm spółek tylko kreska ] , chociaż osoby D. S. i M. M. łączyły je nadal. O. bowiem reprezentowali obydwie spółki.
Takie działanie zmierzało, zdaniem skarżącej do wyłudzenia świadczenia bez wykonania własnego zobowiązania przez pozwaną które , jak wskazuje konsekwentnie skarżąca, ma umowną podstawę i obciąża spółkę (...) - obecnie (...) w likwidacji w K. . To ten podmiot , zadaniem apelującej była zamawiającą w ramach umowy zawartej w dniu 14 marca 2011r .
Odnosząc się do tego , iż umowa zawarta przez strony nie miała formy pisemnej , skarżąca argumentowała , że pozostaje to bez znaczenia dla możliwości skutecznego dochodzenia przez nią roszczenia albowiem nawet gdyby jego podstawa nie miała charakteru obligacyjnego to jego źródłem , w okolicznościach sprawy , są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu , niewątpliwym po stronie pozwanej , kosztem A. - T..
Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :
Środek odwoławczy strony powodowej nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu albowiem w ostatecznym wyniku rozstrzygniecie objęte kontrolą instancyjną odpowiada prawu.
Nie ma racji skarżąca powołując zarzut błędu w ustaleniach faktycznych , podobnie jak zarzut procesowy , przekroczenia granic swobodnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów.
Zważywszy na argumentację , którą spółka (...) powołała by uzasadnić pierwszy z nich, usprawiedliwionym jest wniosek , że za jego pośrednictwem w istocie nie zmierza ona do podważenia faktów ustalonych w sprawie [ na podstawie treści dowodów z dokumentów , których żadna ze stron nie kwestionowała w zakresie zgodności ich treści ze stanem rzeczywistym , a skarżąca nie neguje ich z tego punktu widzenia także w środku odwoławczym ] ale , odwołując się do niego , kwestionuje dokonaną przez Sąd I instancji ocenę tych okoliczności jako takich , które nie dają podstawy do uwzględnienia powództwa , kwalifikowanego [ dotąd ] przez skarżącą jako mającego obligacyjną - umowną- podstawę.
Jej zdaniem podnoszona wada ma polegać na tym , że Sąd nie uwzględnił żądania jako należnego apelującej na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Tego rodzaju niekonsekwencja powódki wyklucza uznanie zarzutu za trafny, gdyż, w warunkach nie podnoszenia zarzutu naruszenia prawa materialnego , nie może on , pośrednio, służyć do zakwestionowania sposobu w jaki Sąd stosuje , oceniając roszczenie , normy prawno - materialne. Weryfikacja tej oceny zakłada bowiem implicite to , że okoliczności faktyczne ustalone w sprawie nie są przedmiotem kontrowersji , co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.
Zagadnienie związane z odmienną niż dotąd kwalifikacją dochodzonego roszenia będzie jeszcze przedmiotem dodatkowych uwag , w dalszej części uzasadnienia.
Nie ma też racji spółka (...) gdy ponosi drugi z zarzutów , zarzut procesowy.
Jak można wnioskować z treści motywów środka odwoławczego powódce chodzi, w jego ramach , o naruszenie pierwszej jednostki redakcyjnej przepisu art. 233 kpc , skoro nie powołuje żadnych argumentów mogących świadczyć o tym , że Sąd I instancji miałby naruszyć §2 tej normy.
Omawiając ten zarzut przypomnieć trzeba, odwołując się do utrwalonego i podzielanego przez skład Sądu Apelacyjnego rozstrzygającego sprawę , stanowiska Sądu Najwyższego , wypracowanego na tle wykładni art. 233 §1 kpc , iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia tego przepisu wymaga od strony wykazania na czym , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów polegała nieprawidłowość postępowania Sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń.
W szczególności strona ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [ lub ] zasadami logicznego rozumowania , czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia.
Nie oparcie stawianego zarzutu na tych zasadach , wyklucza uznanie go za usprawiedliwiony, pozostając dowolną , nie doniosłą z tego punktu widzenia polemiką oceną i ustaleniami Sądu niższej instancji.
/ por. w tej materii , wyrażające podobne stanowisko , powołane tylko przykładowo, orzeczenia Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005 , sygn. III CK 3/05 , obydwa powołane za zbiorem Lex/
Lektura uzasadnienia , jakie dla jego usprawiedliwienia powołuje powódka przekonuje , iż nie zawiera ono takiej , opisanej w powyższy sposób rzeczowej krytyki oceny dokonanej przez Sąd. Co więcej , poza przedstawieniem własnej wersji zdarzeń i ich oceny , mającej potwierdzić zasadność prezentowanego stanowiska prawnego , tego rodzaju polemiki skarżąca spółka nie próbuje nawet podjąć.
To zaniechanie wyklucza możliwość podzielenia także i tego zarzutu.
W tym kontekście powiedzieć także należy , chociaż i w tym zakresie powódka nie tłumaczy dlaczego oddalenie oferowanych przez nią osobowych wniosków dowodowych miałoby przemawia za jego trafnością , że Sąd ma prawo ocenić wnioski dowodowe zgłaszane przez stronę z punktu widzenia ich przydatności dla poczynienia na ich podstawie ustaleń faktycznych doniosłych z punktu widzenia treści rozstrzygnięcia. Nie jest zatem nieprawidłowością, decyzja procesowa o oddaleniu ich części jako dla zrealizowania tego celu nieprzydatnych.
Jak wynika z treści motywów orzeczenia Sąd Okręgowy dokonał , przez pryzmat tego właśnie kryterium, selekcji źródeł dowodowych zaoferowanych przez strony i wyraźnie w tych motywach wskazał dlaczego zdecydował o nie prowadzeniu dowodu z zeznań świadków.
Nie sposób przy tym mówić , że oddalając te wnioski powódki Sąd naruszył art. 233 §1 kpc skoro o niepoprawnej [ na skutek dowolności ] ocenie dowodów można mówić tylko w odniesieniu do dowodów rzeczywiście przeprowadzonych , wśród których dowody osobowe [ wskazane ponownie w treści motywów apelacji ] nie znalazły się.
Uznanie obu zarzutów za nie trafne ma m. n.in. i tę konsekwencję , iż ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy, Sąd II instancji przyjmuje za własne.
Wymagają one uzupełnienia przez Sąd Apelacyjny , dla którego podstawą są dokumenty , których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana .
Przedstawia się ono następująco :
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedziba w K. , wpisana do Rejestru Przedsiębiorców KRS w dniu 1 października 2008r pod numerem (...) , identyfikowana była także przez numer REGON (...) oraz NIP (...).
Ujawnioną w KRS jej siedziba był K. ul. (...).
Jakakolwiek z treści wpisów ujawnionych w KRS wynikało , że zarząd spółki został powołany , a jego prezes może spółkę reprezentować jednoosobowo , to jednak dane osoby prezesa nie zostały w tym rejestrze ujawnione.
Z treści innych dokumentów znajdujących się w aktach jak np. umowa o roboty budowlane i dostawę zawarta pomiędzy powódką jako wykonawcą, a spółką jako zamawiającym , w dniu 8 grudnia 2010r , której przedmiotem było wykonanie przez A.- T. na rzecz zleceniodawcy – (...) budynków mieszkalnych i gospodarczych w M. – K. , aneksu do niej oraz umowy najmu lokalu użytkowego - biurowego , w ramach budynku przy ul. (...) w K. pomiędzy tą spółką jako najemcą , a (...) spółka z o. o. w K. , w dniu 14 marca 2011r wynika , że (...) , identyfikowana przez wskazane numery KRS , NIP i REGON , była reprezentowana przy dokonywaniu tych czynności prawnych przez E. M. (1) jako prezesa zarządu , a podawany wówczas adres jej siedziby lub adres dla korespondencji to K. ul. (...).
/ dowód : umowa najmu z dnia 14 marca 2011r / k. 534/ , umowa o roboty budowlane i dostawę z dnia 8 grudnia 2010r i aneks do niej z dnia 28 marca 2011r/ k. 518-525 oraz k. 526-527 akt /
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) została powołana , na podstawie umowy z dnia 29 marca 2011r , sporządzonej w formie aktu notarialnego, w kancelarii notarialnej B. O. w K. Rynek Główny 30 - Rep A (...).
Została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców KRS pod numerem (...) , w dniu 10 maja 2011r.Wskazana w tym rejestrze jej siedziba to najpierw K. ul. (...) następnie ul. (...). Identyfikowały ja dodatkowo numer NIP (...) i numer REGON (...) oraz nr NIP (...).
Pierwszym prezesem jednoosobowego zarządu była E. M. (1) sprawująca tę funkcję najpierw pomiędzy 10 maja 2011r i 9 czerwca tego roku., a następnie pomiędzy 2 stycznia 2012r i 13 września 2012r,. Zastąpił ją na tym stanowisku najpierw K. B. , a po drugim ustąpieniu, P. K..
Spółka zmieniła nazwę na (...) oraz przeniosła siedzibę do K. na ul., P. 91 , co zostało ujawnione w KRS z dniem 7 czerwca 2013r.
Wobec rezygnacji z funkcji prezesa zarządu przez P. K. , Sąd Rejonowy (...), w K. , postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2016r , w sprawie o sygnaturze KA VIII NS Rej KRS (...) , ustanowił w trybie art. 42 kc kuratora w celu powołania orangów spółki. Kurator wobec braku takiej możliwości wniósł o jej rozwiązanie.
Postanowieniem z 19 stycznia 2017r Sąd Rejestrowy w (...), w sprawie o sygnaturze KA VIII Ns Rej KRS (...) , orzekł o rozwiązaniu spółki , powołując likwidatora.
/ dowód : odpis zupełny KRS dotyczący spółki (...) w K. poprzednio (...) / k. 500-503 akt , postanowienia Sadu Rejestrowego KRS K. Wschód z 19 stycznia 2017r i 10 kwietnia2017r k. 817 i 818 /
Na podstawie faktów przyjętych przez Sąd II instancji za własne oraz tych , które ustalił dodatkowo nie można uznać , że apelacja strony powodowej jest uzasadniona.
Jak wskazano już wcześniej, spółka (...) w dalszym ciągu , także w środku odwoławczym konsekwentnie uznaje , że umowa ustna z której wywodziła swoje żądanie zapłaty uzgodnionego wynagrodzenia za roboty budowlane służące adaptacji pomieszczeń biurowych w budynku przy ul. (...) w K. została zawarta pomiędzy nią jako wykonawcą i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w K..
Tymczasem z ustaleń poczynionych w sprawie, a w szczególności z dokumentów przedłożonych w postępowaniu , których wiarygodności skarżąca nie kwestionowała , wynika , że umowa tej spółki została zawarta w dniu 29 marca 2011r , a zatem później aniżeli data umowy o roboty budowlane z której , jak wynika z podstawy faktycznej powództwa powódka wywodzi swoje roszczenie.
Z samych twierdzeń powódki znajdujących się w pozwie [ następnie konsekwentnie podtrzymywanych ] wynikało , że umowa ta - w formie ustnej - została zwarta w dniu 14 marca 2011r
Nie mogła to być umowa ze stroną pozwaną bo ona, w tej dacie , nie istniała jako odrębny podmiot prawa. Dość przypomnieć , ze została wpisana do rejestru przedsiębiorców KRS, nabywając osobowość prawną , z dniem 10 maja 2011r.
Nie są przekonywające argumenty skrzącej podnoszące , iż zarówno spółka z o. o. (...) , wpisana do KRS z dniem 1 października 2008r z siedziba w K. oraz spółka z o. o. (...) z siedzibą w K. - obecnie (...) w likwidacji z siedzibą w K. to, wobec tożsamości osób prezesa zarządu i wspólnika w okresie istotnym z punktu widzenia rozstrzygnięcia to tylko formalnie dwa odrębne podmioty z których drugi łudząco nazwą firmy podobny do pierwszego, powołany został przez D. S. (1) i E. M. (1) tylko dla wprowadzenia w błąd strony powodowej i uzyskania jej kosztem nienależnej korzyści majątkowej.
Rzeczywiście należy odnotować tę niemal całkowitą zbieżność oznaczenia firm obu spółek. Tym nie mniej działająca na rynku robót budowlanych , jako profesjonalista, powódka nie może się na tę zbieżność skutecznie powoływać.
Po pierwsze dlatego , że jej kontrahentem w dacie zawierania umowy o wykonanie robót adaptacyjnych mogła być jedynie spółka z o. o. (...) albowiem inny podmiot o tej samej nazwie lub o nazwie do niej bardzo zbliżonej , mający tę samą strukturę organizacyjno – korporacyjną nie istniał.
Po wtóre , nawet gdyby założyć , że wątpliwość taka mogłaby powstać jako efekt twierdzonej przez A. - T. złej woli E. M. , a w szczególności D. S. już w czasie realizacji umowy uprzednio zawartej , to dostateczną była ilość cech odróżniających obydwa podmioty, aby należycie dbający o własne interesy gospodarcze profesjonalny podmiot jakimi jest i ówcześnie była powódka , miał realną możliwość ich wzajemnego odróżnienia. Wystarczy przypomnieć , że każda ze spółek miała odrębny numer KRS , numer NIP i REGON. Inne były także ich siedziby , także na terenie miasta K..
Po trzecie, wyrażona w apelacji ocena przeciwna nie jest usprawiedliwiona także dlatego , że powódka wcześniej była kontrahentką spółki z o. o. (...) i nie budziło jej wątpliwości z kim i jak reprezentowanym podejmuje i kontynuuje kooperację na rynku usług budowlanych.
Dla potwierdzenia zasadności takiego wniosku wystarczy powołać treść aneksu do umowy o roboty budowlane i dostawy z 8 grudnia 2010r , który został podpisany przez stronę powodową ze spółką (...) , reprezentowaną przez E. M. jako prezesa zarządu , w dniu 28 marca 2011r , a zatem już po zawarciu umowy , która miała stanowić podstawę obecnie dochodzonego roszczenia.
Te fakty odczytane i poddane całościowej analizie potwierdzają zasadność zasadniczego wniosku prawnego Sądu I instancji , zgodnie z którym strona pozwana spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w K. - obecnie (...) w likwidacji w K., nie jest biernie legitymowana do występowania w sporze w charakterze strony pozwanej.
Legitymacja procesowa , niezależnie od tego czy zostanie odniesiona do strony czynnej czy biernej procesu, jest właściwością podmiotu wobec którego Sąd może rozstrzygać , na podstawie ustalonych w sprawie faktów , o zastosowaniu zindywidualizowanych norm prawa materialnego. Legitymacja ta jest zatem merytoryczną przesłanką rozstrzygnięcia. Jej brak na datę zamknięcia rozprawy , prowadzi do oddalenia powództwa.
W rozstrzyganej sprawie powódka skierowała swoje roszczenie procesowe zindywidualizowane przez treść żądania oraz powołane dla jego uzasadnienia okoliczności faktyczne , przeciwko niewłaściwemu podmiotowi - spółce , która na datę zawarcia umowy z której je wywodzi , jeszcze nie istniał.
Wobec argumentów , jakie powódka powołała w motywach apelacji należy jeszcze zauważyć , chociaż jedynie w formie uwag czynionych na marginesie generalnej oceny środka odwoławczego , że :
- poza ocena Sądu II instancji musiała pozostać powołana przez skarżącą , po raz pierwszy na etapie postępowania odwoławczego kwalifikacja dochodzonego roszczenia , jako mającego swoją podstawę w przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Tego rodzaju zmiana , stanowiąc niedopuszczalną w świetle art. 383 kpc zmianę żądania , wykluczała ją.
/ por . w tej materii także , zbieżne z zaprezentowanym stanowiskiem uwagi T. Wiśniewskiego w komentarzu do kodeksu postępowania cywilnego t II s. 104 , Wydawnictwo Wolters Kluwer Business 2013. /
- twierdzenia strony powodowej , że została wprowadzona w błąd przez E. M. (1) , a w szczególności D. S. (1) były prawnie irrelewantne z punktu widzenia oceny rozstrzygnięcia Sądu I instancji , skoro żadna z tych osób nie była w sporze stroną pozwaną, a roszczenie kierowane przez skarżącą konsekwentnie przeciwko spółce (...), obecnie (...) w likwidacji miało obligacyjną / umowną/ podstawę.
- fakt , że strona powodowa tak w podstawie faktycznej powództwa jak i w toku postępowania rozpoznawczego przed Sądem I instancji nie wiązała odpowiedzialności pozwanej z okresem , kiedy ta była spółką w organizacji , w rozumieniu art. 161 w zw z art. 13 kodeksu spółek handlowych , wykluczył ocenę roszczenia A.- T. przez pryzmat tych norm.
Z podanych przyczyn , w uznaniu apelacji za niezasadną , Sąd Apelacyjny orzekł o jej oddaleniu , na podstawie art. 385 kpc.
Sąd II instancji nie rozstrzygał o kosztach postępowania apelacyjnego na racz strony pozwanej , takie bowiem żądanie nie zostało przez jej likwidatora zgłoszone.
SSA Grzegorz Krężołek SSA Sławomir Jamróg SSA Jerzy Bess