Sygn. akt V U 170/18
Dnia 17 kwietnia 2018 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie :
Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska
Protokolant st. protokolant Anna Sobańska
po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2018 r. w Kaliszu
odwołania J. P.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
z dnia 19 grudnia 2017 r. Nr (...)
w sprawie J. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
o rekompensatę
1. Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 19 grudnia 2017 r., znak (...), w ten sposób, że przyznaje odwołującemu J. P. prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach poczynając od dnia 1 października 2017 roku.
2. Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., na rzecz odwołującego J. P. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
W dniu 03.10.2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. został złożony wniosek o emeryturę z uwzględnieniem rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla J. P..
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 19.12.2017r. w sprawie (...) przyznając odwołującemu emeryturę od dnia 01.10.2017 r., odmówił J. P. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.
Od tej decyzji, w dniu 24.01.2018 r. J. P. wniósł odwołanie, w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca na stanowisku majstra robót drogowych w okresie od 17.06.1991 r. do 31.07.1994 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K., na którym to stanowisku wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do rekompensaty do emerytury.
W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie spełnił warunków do przyznania rekompensaty, gdyż nie wykazał 15 lar pracy w szczególnych warunkach.
Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:
Odwołujący urodził się dnia (...) Organ rentowy uznał odwołującemu okres pracy w szczególnych warunkach od 01.01.1979 r. do 31.05.1991 r. wynoszący 12 lat i 5 miesięcy. Organ rentowy nie uznał odwołującemu jako okresu pracy w szczególnych warunkach dla celów rekompensaty w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, okresu wykonywania pracy jako majster robót drogowych w okresie od 17.06.1991 r. do 31.07.1994 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadał status pracownika. Od dnia 01.10.2017 r. odwołującemu przyznano emeryturę w myśl art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych dla celów prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, na stanowisku majstra robót drogowych.
Odwołujący w okresie od 01.09.1973 r. do 31.05.1991 r. pracował w (...) w K.. Ze świadectwa pracy z dnia 31.05.1991 r. wynika, iż odwołujący pracował na stanowisku technik w (...) od dnia 01.01.1974 r. do dnia 31.12.1978 r. i majster w (...) od dnia 01.01.1979 r. do dnia 31.05.1991 r. W okresie od 23.04.1974 r. do 16.04.1976 r. odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową. W dniu 11.09.2017 r. odwołującemu wystawiono świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Wskazano okres od 01.01.1979 r. do 31.05.1991 r., stanowisko majster, starszy majster, prace przy kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe są wykonywane prace wymienione w wykazie. Powołano wykaz A dział XIV poz. 24 przepisów ogólnych oraz wykaz A dział XIV poz. 24 punkt 1 zarządzenia Nr 64 Ministra Komunikacji z dnia 29.06.1983 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej.
W okresie od 17.06.1991 r. do 31.07.1994 r. r. odwołujący zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Usługowo- Handlowym (...) w K.. Firma ta zajmowała się budową dróg oraz remontami dróg. W dniu 21.09.2017 r. A. W. wystawił odwołującemu świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Wskazano okres od 17.06.1991 r. do 31.07.1994 r., stanowisko: prace przy kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe są wykonywane prace wymienione w wykazie. Powołano wykaz A dział XIV poz. 24 przepisów ogólnych oraz wykaz A dział XIV poz. 24 punkt 1 zarządzenia Nr 64 Ministra Komunikacji z dnia 29.06.1983 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej.
Odwołujący w firmie (...) wykonywał prace jako majster robot drogowych. Organizował, nadzorował i kontrolował prace ekip, które wykonywały prace przy budowie i remontach dróg. Odwołujący kierował pracami robotników drogowych, brukarzy, asfalciarzy, operatorów ciężkiego sprzętu, kierowców samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Praca odwołującego odbywała się w terenie, bezpośrednio przy wykonywaniu prac przy wykonywania koryta drogi, układaniu podłoża, układaniu kostki brukowej, wykonywaniu nawierzchni asfaltowej, dostarczaniu potrzebnego materiału budowalnego.
(dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków Z. B., A. C., Z. P.)
Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez mężczyznę przed ukończeniem podstawowego wieku emerytalnego przewidują przepisy ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2015 r. poz. 965) W myśl tych przepisów emerytura pomostowa przysługuje pracownikowi, który spełnił następujące warunki:
1. urodził się po dniu 31.12.1948 r.,
2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
4. wykazuje okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
5. przed dniem 01.01.1999 r. wykonywał prace szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
6. po dniu 31.12.2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy,
7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.
Zgodnie z art. 49 cyt ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje także osobie, która:
1. po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy,
2. spełnia warunki określone w art. pkt 1-5 i 7 oraz art. 5-12 ustawy,
3. po dniu wejścia w życie ustawy miał wymagany w przepisach okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy.
Dla celów ustalenia uprawnień do emerytury pomostowej za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach związanych z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym im pracę na dotychczasowym stanowisku – prace wymienione w załączniku nr. 1 oraz prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej związanego z procesem starzenia się – wykaz nr. 2
Warunkiem nabycia prawa do emerytury pomostowej dla mężczyzny jest ukończenie 60 roku życia.
Aby wykonywaną pracę, ocenianą w myśl przepisów dotychczasowych można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz rodzaj pracy wymieniony w wykazach prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stanowiących załączniki Nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.
Praca operatora koparki jest pracą wymienioną w Wykazie A Dział V poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, natomiast nie mieści się w wykazie stanowiącym załączniki Nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.
Zgodnie z art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z FUS wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Rekompensata przysługuje w formie dodatku do kapitału początkowego.
Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do tego, czy odwołujący wykazuje 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Odwołującemu jako okresy pracy w szczególnych warunkach, poza okresem 12 lat i 5 miesięcy uznanym, uwzględnić należy okres pracy w szczególnych warunkach jako majster robót drogowych od dnia 17.06.1991 r. do dnia 31.07.1994 r.
Odwołujący wykazuje 15 lat pracy w szczególnych warunkach co uprawnia go do doliczenia do kapitału początkowego rekompensaty przewidzianej w ustawie o emeryturach pomostowych od daty przyznania emerytury.
Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 14 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd orzekł o uwzględnieniu odwołania. O kosztach orzeczono w myśl art. 98 Kodeksu postępowania cywilnego.
SSO Marzena Głuchowska