Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 75/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 września 2017 r., w sprawie I C 1496/17 Sąd Rejonowy w Zgierzu zasądził od S. R. na rzecz (...) Bank (...) SA z siedzibą we W. kwotę 48.332,20 złotych z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie więcej jednak niż w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie co do kwoty 44.749,92 złotych od dnia 26 października 2016 roku do dnia zapłaty ; zasądził od S. R. na rzecz (...) Bank (...) SA z siedzibą we W. kwotę 625,69 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu ; nakazał pobranie od S. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwoty 1.812 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej .

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 27 stycznia 2014 roku S. R. zawarł umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z bankiem (...) SA za pośrednictwem agenta T. S. działającego jako pośrednik kredytowy . Zgodnie z tą umową pożyczkobiorca otrzymał kredyt gotówkowy w wysokości 61.857,48 złotych na okres od 27 stycznia 2014 roku do dnia 18 lutego 2020 roku . Udzielona pożyczka została pomniejszona o prowizję od udzielonej pożyczki gotówkowej w wysokości 2.950 zł oraz opłatę za ochronę ubezpieczeniową w kwocie 8.907,48 zł . Pożyczkobiorca otrzymał do dyspozycji kwotę 50.000 zł oprocentowanej w wysokości 9,9 % w stosunku rocznym nie więcej niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Pożyczkobiorca zobowiązał się do całkowitej spłaty pożyczki wraz z odsetkami w 72 ratach miesięcznych płatnych do 18 dnia każdego miesiąca począwszy od 18 marca 2014 roku na rachunek utworzony na spłatę rat. W razie opóźnienia pożyczkobiorcy w zapłacie dwóch pełnych rat Bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem zwykłym do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni. Spłata pożyczki została rozłożona na 72 raty po 1.152,27 złotych każda płatne począwszy od 18 marca 2014 roku . Pozwany dokonywał na konto wskazane przez Bank regularnych wpłat miesięcznych w wysokości 1.152,27 zł od lutego 2014 roku do grudnia 2014 roku . W styczniu 2015 roku dokonał dwóch wpłat tj. 23 stycznia 2015 – 500 zł oraz 30 stycznia 2015 wpłata 663 zł . W dniu 19 marca 2015 roku wpłynęła wpłata 2.242 zł i w dniu 30 marca 2015 wpłata 113 zł . Następne wpłaty o nieregularnym terminie spłaty i różnych wpłacanych kwotach były dokonywane w kwietniu , maju, lipcu sierpniu wrześniu , listopadzie i grudniu 2015 roku . W styczniu 2016 roku była ostatnia wpłata 1621 zł . W dniu 11 marca 2016 roku S. R. wystąpił do banku – powoda w sprawie , o renegocjację warunków spłaty zadłużenia wynikającego z umowy o kredyt z dnia 27 stycznia 2014 roku nr (...) z powodów zmniejszenia wpływów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Pozwany zaproponował odroczenie terminu spłat rat na okres co najmniej 6 miesięcy oraz obniżenie wysokości raty miesięcznej spłaty zobowiązania do 470 złotych. Bank pismem z dnia 5 kwietnia 2016 roku odmówił renegocjacji spłaty zadłużenia wskazując , że na dzień pisma zaległość na rachunku wyniosła 3.510,29 złotych. W dniu 5 września 2016 roku Bank wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki z 30 dniowym terminem wypowiedzenia . Wypowiedzenie zostało doręczone pozwanemu w dniu 12 września 2016r. W dniu 25 października 2016 roku Bank sporządził wyciąg z ksiąg Banku , z którego wynika ,że należność względem S. R. wyniosła 48.332,20 złotych .

Jak ustalił dalej Sąd Rejonowy, w dniu 11 września 2014 roku wiceprezesi Zarządu Banku tj. B. J. i M. R. udzielili pełnomocnictwa nr (...) M. M. – pracownikowi Departamentu Egzekucji Komorniczej m.in. do reprezentowania Banku przed sądami powszechnymi we wszystkich instancjach z zastrzeżeniem bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa o przymusie adwokacko – radcowskim , organami egzekucyjnymi, organami administracji publicznej i samorządowej, a także innymi organami właściwymi w sprawach dochodzenie należności od dłużników Banku oraz w sprawach o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych. Ponadto M. M. została upoważniona tym pełnomocnictwem do przygotowywania , podpisywania , składania pism procesowych , odbioru pism , dokumentów w tym wyroków , orzeczeń , postanowień i zarządzeń , przeglądania akt oraz uzyskiwania odpisów , wypisów , kopii dokumentów zgromadzonych w aktach oraz do składania oświadczeń woli w imieniu Banku w zakresie wypowiadania umów kredytowych. Zgodnie z zapisem KRS nr (...) na dzień sporządzenia pełnomocnictwa do składania oświadczeń woli w zakresie praw i obowiązków majątkowych Banku byli uprawnieni : a/ dwóch członków zarządu łącznie b/ jeden członek zarządu z prokurentem . B. J. i M. R. są członkami Zarządu jako wiceprezesi Zarządu.

Apelację od tego wyroku złożył pozwany. Zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów prawa procesowego mających istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 207 § 6 k.p.c. i art. 217 § 2 i 3 k.p.c. poprzez zezwolenie powodowi na złożenie dalszych wniosków dowodowych w sytuacji gdy powód jako profesjonalista w branży finansowej powinien mieć wyższy standard staranności jego fachowości, a tym samym winien z należytą starannością przygotować pozew i załączyć do niego podstawowe dokumenty i dowody; pozwolenie pozwanemu na uzupełnienie dowodów w późniejszym okresie zachwiało równowagą na niekorzyść będącego i tak słabszą stroną konsumenta tj. pozwanego, w sytuacji gdy, że strona powodowa nie przygotowała starannie pozwu pod względem materiału dowodowego gdyż uważała że pozwany nie złoży sprzeciwu; wiedząc że powód nienależycie przygotował materiał dowodowy Sąd podjął inicjatywę w celu dopuszczenia dodatkowego materiału dowodowego po czasie; także podjął inicjatywę w celu rozstrzygnięcia na korzyść powoda; naruszenie prawa procesowego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 232 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. wobec uznania przez Sąd I instancji, że moc dowodowa przedłożonych dokumentów prywatnych, jakim jest wyciąg z ksiąg Banku jest w pełni wiarygodny i stanowił podstawę ustalenia roszczenia powoda podczas gdy dowód ten był kwestionowany przez stronę pozwaną, a brak jest jakichkolwiek innych dowodów potwierdzającego i ustalającego właściwą kwotę roszczenia, co bezzasadnie doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż strona powodowa udowodniła swoje roszczenie co do wysokości, podczas gdy nie wykazała precyzyjnie należnej kwoty wynikającej ze stosunku zobowiązaniowego będącego przedmiotem niniejszej sprawy; naruszenie prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy - tj. art. 233 § 1 k.p.c., skutkujące wadliwością ustaleń faktycznych, a polegające na nierozważeniu przez Sąd Rejonowy w sposób bezstronny i wszechstronny przedstawionych w sprawie dowodów w postaci umowy pożyczki, pełnomocnictwa, wydruku z KRS powoda, oświadczeń i pism prowadzące do błędnego ustalenia, że umowę pożyczki zawierał upoważniony pracownik Banku, a tym samym błędne ustalenie, iż umowa jest ważna w sytuacji gdy umowa była zawierana poza siedzibą Banku, a tym samym powinno być precyzyjnie wskazane umocowanie osób zawierających tę umowę, podczas gdy niniejszego jest brak w przedmiotowej spawie, a brak wykazania umocowania osób zawierających umowę pożyczki i przyjęcie, że osoby podpisane na umowie nie miały prawa zawierać takich umów prowadzi do przekonania, że umowa ta nie może stanowić podstawę żądania pozwu z uwagi na jej nieważność; błędne ustalenie, iż powód przekazał jakiekolwiek środki pieniężne pozwanemu w sytuacji braku przedłożenia przez powoda takowego dowodu i braku udowodnienia przez powoda faktu przekazania pozwanemu środków pieniężnych, co nie pozwala na jednoznacznie stwierdzenie, jak poczynił to Sąd I instancji, iż pozwany otrzymał do dyspozycji kwotę 50.000,00 zł. w sytuacji gdy mógł on otrzymać na przykład inną kwotę pomniejszoną o ewentualne opłat, brak wykazania faktu przekazania pozwanemu środków pieniężnych sprowadza się również do bezzasadnego ustalenia przez Sąd I instancji, udowodnienia przez powoda podstawy swojego roszczenia i wysokości dochodzonego roszczenia w sytuacji gdy pozwany kwestionował wysokość ewentualnej pożyczki; naruszenie przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na wynik sprawy w postaci art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak odniesienia się w uzasadnieniu wyroku do wszystkich zarzutów podnoszonych przez stronę pozwaną m.in. w zakresie zasadności dochodzonego roszczenia i jego wysokości oraz braku kompleksowego rozważenia zarzutów możliwego wyzysku w sytuacji gdy powód wskazuje, iż przekazał pozwanemu środki w wysokości 50.000,00 zł. oraz przedstawia, że zostały dokonane wpłaty w wysokości 27.412,49 zł., a kwota roszczenia opiewa na kwotę 48.332,00 zł. to kwota zakładanego zysku powoda znacznie przekracza zasady uczciwego obrotu, w sytuacji gdy przy zysku ponad 50% można śmiało mówić o wyzysku a już szczególnie w świetle przytoczonych argumentów o fikcyjnym ubezpieczeniu i jego wygórowanej wysokości w stosunku do udzielanej pożyczki, którego zarzutu Sąd I instancji również nie rozpoznał i się do niego nie odniósł; naruszenie przepisu prawa materialnego tj. 6 k.c. poprzez niewłaściwego jego zastosowanie i przerzucanie na pozwanego obowiązku dowodzenia bezzasadności roszczenia i innych okoliczności, naruszając fundamentalną zasadę postępowania dowodowego, gdzie ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie kto zaprzecza z tych względów przekładanie na słabszą w sporze stronę pozwaną ciężaru dowodu jest naruszeniem tej bezstronności; naruszenie przepisu prawa materialnego tj. art. 98 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie prowadzące do bezzasadnego przyjęcia prawidłowości umocowania pełnomocnika powoda w toku niniejszej sprawy podczas gdy pełnomocnictwo do dokonania czynności procesowych winno zostać ustanowione odrębnie od pełnomocnictwa ogólnego.

W konkluzji pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postepowania za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył,

co następuje :

Apelacja jest bezzasadna. Nie doszło do naruszenia przepisu art. 207 § 6 k.p.c. Jak stanowi ten przepis Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Nie można w tej sprawie twierdzić , że złożenie przez stronę powodową dokumentacji dotyczącej pożyczki po wydaniu nakazu zapłaty było spóźnione. Była to bowiem wyłącznie reakcja na treść sprzeciwu od nakazu zapłaty, w którym nota bene pozwany także nie podniósł wszystkich zarzutów. Nadto, przepis art. 207 § 6 k.p.c. , z uwagi na jego konstrukcję – „lub” pozwala Sądowi na dopuszczenie spóźnionych nawet dowodów o ile nie wpłynie to na szybkość postępowania . Taka właśnie sytuacja w tej sprawie miała miejsce. W identyczny sposób należy ocenić zarzut naruszenia przepisu art. 217 § 2 i 3 k.p.c.

Nie doszło także do naruszenia przepisów art. 232 w zw. z art. 245 k.p.c. Ustaleń faktycznych w sprawie Sąd I instancji dokonał w oparciu o całokształt materiału dowodowego. Podnieść tu należy, że z treści apelacji niejako wynika , jakby pozwany w ogóle zaprzeczał zawarciu umowy pożyczki i faktowi otrzymania od strony powodowej środków pieniężnych , co stoi w całkowitej sprzeczności z treścią umowy pożyczki , którą pozwany podpisał , z faktem dokonywania przez pewien czas spłat pożyczki i z faktem zwrócenia się przez pozwanego z prośbą o zmianę warunków umowy. Próba zaprzeczenia umowie pożyczki powoduje, że wszelkie twierdzenia pozwanego stają się niewiarygodne.

Wbrew tezie apelacji , Sąd I instancji nie naruszył przepisu art. 233 § 1 k.p.c. ,a apelacja nie wskazuje na czym miałoby polegać naruszenie przez Sąd meriti zasady swobodnej oceny dowodów. Kwestię reprezentacji Banku przy zawieraniu umowy Sąd I instancji rozpoznał bezbłędnie, a apelacja stanowi tu jedynie polemikę mającą na celu uchronienie pozwanego przed oczywistym obowiązkiem zwrotu przedmiotu świadczenia.

Nie doszło także do naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. Sąd nota bene nie jest obowiązany w uzasadnieniu orzeczenia odnieść się do wszystkich zarzutów stawianych przez strony w toku procesu. Odnosi się do zarzutów istotnych i racjonalnych. Natomiast ewentualne naruszenie zasad współżycia społecznego , przy zawieraniu umowy pożyczki lub zaistnienie klauzul abuzywnych musi być dowiedzione przez pozwanego, a nie powoda.

Wbrew tezie apelacji, Sąd I instancji nie złamał przepisu art. 6 k.c. albowiem oparł się na dowodach przedstawionych przez stronę powodową, które po prostu przez pozwanego nie zostały obalone.

Nie został także naruszony przepis art. 98 k.c., gdyby zresztą do tego naruszenia doszło – nie wpłynęłoby to w żaden sposób na sferę interesów pozwanego.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.