Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ga 289/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Sądu Okręgowego Przemysław Grochowski (spr.)

Sędziowie : Sędzia Sądu Okręgowego Beata Błotnik

Sędzia Sądu Okręgowego Liliana Stępkowska

Protokolant : Elżbieta Zentar

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2016 roku w L.

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.

o 1.033,20 złotych z ustawowymi odsetkami

na skutek apelacji powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. od wyroku z dnia 10 lutego 2016 roku w sprawie VIII GC 1682/15 Sądu Rejonowego Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku

I. oddala apelację;

II. zasądza od powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) spółki akcyjnej w S. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO B.Błotnik SSO P. G. SSO L. S.

IX Ga 289/16

UZASADNIENIE

Powództwo dotyczyło zasądzenia od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 1.033,20 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 12 lipca 2013 roku do dnia zapłaty, a także kosztów postępowania na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.. W uzasadnieniu powódka wskazała, że dochodzona należność jest tytułem dopłaty odszkodowania za szkodę w związku z uszkodzeniem auta w kolizji drogowej w postaci kosztu najmu pojazdu zastępczego zgodnie z fakturą VAT nr (...) wystawioną 9 maja 2013 roku na kwotę 2.066,40 zł.

Wyrokiem z dnia 10 lutego 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku oddalił powództwo, zasądził od powódki na rzecz powódki kwotę 897 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 180 zł kosztów zastępstwa procesowego, a także nakazał powódce uiścić na rzecz Skarbu Państwa –Kasy Sądu Rejonowego Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku kwotę 304,16 zł tytułem kwot tymczasowo wydatkowanych z sum budżetowych Skarbu Państwa.

W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że strony postępowania są przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. W dniu 4 kwietnia 2013 roku doszło do kolizji, w której kierujący samochodem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...), wymusił pierwszeństwo na przejeżdżającym nadrzędną drogą samochodzie marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W wyniku kolizji uszkodzony został pojazd marki V. poszkodowanego T. O.. Sprawca kolizji ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w (...) S.A. w S., której w dniu 5 kwietnia 2013 roku zgłoszono szkodę. Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne. Po oględzinach pojazdu przez rzeczoznawcę wydał poszkodowanemu protokół szkody ze wskazanymi częściami i podzespołami zakwalifikowanymi do naprawy. Dnia 10 kwietnia 2013 roku poszkodowany T. O. oddał uszkodzone auto do naprawy do zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. wraz z protokołem szkody i tego samego dnia zawarł z tą spółką umowę najmu pojazdu zastępczego marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...) za opłatą czynszu najmu 120 złotych netto za każdy rozpoczęty dzień najmu bez limitu przejechanych kilometrów. Zakład naprawczy przystąpił do naprawy pojazdu i po zdemontowaniu części uszkodzonego V. stwierdził dodatkowe nieobjęte protokołem szkody uszkodzenia w postaci rozerwanego mocowania wspornika lewego przedniego, połamanej obudowy sterownika ogrzewania W., połamanego uchwytu dolnego reflektora, pogiętego błotnika i mocowania W.. W związku z tym zgłosił ubezpieczycielowi wniosek o dodatkowe oględziny rzeczoznawcy, które miały miejsce w dniu 11 kwietnia 2013 roku. Tego samego dnia po akceptacji rzeczoznawcy zakład naprawczy zamówił części do naprawy, które zostały nadesłane w piątek 19 kwietnia 2013 roku po godzinie 15.00. Naprawa nadesłanymi częściami rozpoczęła się w poniedziałek 22 kwietnia 2013 roku i trwała dwa dni. T. O. odebrał naprawione auto 24 kwietnia 2013 roku (środa) i tego samego dnia zwrócił samochód zastępczy. W dniu 9 maja 2013 roku (...) sp. z o.o. wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.066,40 zł brutto z tytułu najmu auta zastępczego na okres naprawy przez 14 dni z dzienną stawką najmu 147,60 zł, powiększoną o 23 % podatku VAT. Poszkodowany T. O. przez wszystkie dni najmu korzystał z oddanego mu do używania samochodu zastępczego w takim samym zakresie, jak z uszkodzonego pojazdu V.. Pojazd zastępczy był mu niezbędny do dojazdów do pracy jego i jego żony. Umową o powierniczy przelew wierzytelności z dnia 9 maja 2013 roku poszkodowany T. O. przelał na (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przysługującą mu wierzytelność wobec (...) S.A. w związku ze szkodą z dnia 4 kwietnia 2013 roku. Decyzją z 11 czerwca 2013 roku (...) S.A przyznała odszkodowanie w kwocie 1.033,20 zł brutto za 7 dni najmu pojazdu zastępczego, a w pozostałym zakresie odmówiła wypłaty odszkodowania. Na mocy uchwały z dnia 9 października 2014 roku nastąpiło połączenie (...) Spółki Akcyjnej w S. z (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S. w ten sposób, że (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. przejęła cały majątek (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. i stała się jej następcą prawym.

Stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie powołanych dokumentów, wydruków, zeznań świadków T. O. i M. S. (1) oraz opinii biegłego sądowego. Ustalenia biegłego oraz wyciągane przez niego wnioski zostały ocenione za rzetelne, trafne i zgodne z zasadami logicznego rozumowania. Ponadto Sąd Rejonowy dał wiarę dowodom z dokumentów prywatnych stanowiących w zakresie wynikającym z treści art. 245. k.p.c. w myśl którego dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, które go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Jako spójne, logiczne i znajdujące potwierdzenie w dowodach z dokumentów Sąd pierwszej instancji ocenił również relacje świadków, z wyjątkiem tej części zeznań M. S. (1), w których podał, że eksploatację pojazdu wykluczały połamane mocowania reflektora lewego oraz uszkodzony sterownik W., bowiem w tym zakresie zeznania M. S. (1) pozostawały w sprzeczności z wiarygodną i należycie uzasadnioną opinią biegłego. W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy zważył, co następuje. Powódka jako cesjonariusz wierzytelności, dochodziła roszczenia o dopłatę odszkodowania z tytułu kosztu najmu pojazdu zastępczego w związku z kolizją drogową z dnia 4 kwietnia 2013 roku. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej w S., której ogół praw i obowiązków przeszedł na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.. Strona pozwana nie negowała zasady swojej odpowiedzialności z tytułu umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu, ani legitymacji powódki do dochodzenia przedmiotowego roszczenia na podstawie umowy powierniczego przelewu wierzytelności. Zakwestionowała natomiast zasadność najmu pojazdu zastępczego ponad okres 7 dni uznany przez nią w toku postępowania likwidacyjnego. Na mocy art. 805 § 1 i § 2 pkt 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. W myśl art. 822 § 1 k.c. w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Przepis art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz 1152 ze zm.) przewiduje natomiast, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest między innymi uszkodzenie mienia. Zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w zw. z § 1 tego przepisu i w zw. z art. 435 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na osobie lub mieniu tylko na zasadach ogólnych. Przesłanką odpowiedzialności pozwanej jest wina sprawcy szkody, który zawarł z (...) Spółce Akcyjnej w S. umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek zderzenia się samochodów ponosi sprawca, za którego odpowiada zakład ubezpieczeń i odpowiedzialność ta winna być oceniana w myśl przytoczonego art. 436 § 2 k.c. Odpowiedzialność na podstawie art. 436 k.c. oparta jest na zasadzie ryzyka, bowiem ruch mechanicznego środka komunikacji postrzegany jest jako zdarzenie wywołujące zwiększone ryzyko powstania szkody, które w całości obciążać powinno posiadacza tego środka komunikacji. Na poszkodowanym spoczywa ciężar dowodu jedynie co do powstania, charakteru i wysokości szkody oraz co do istnienia związku przyczynowego między ruchem mechanicznego środka komunikacji, a tą szkodą. Na posiadaczu środka komunikacji spoczywa z kolei ciężar dowodu wykazania okoliczności egzoneracyjnych w postaci wystąpienia siły wyższej albo wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą posiadacz nie ponosi odpowiedzialności (Wojciech Dubis, Komentarz do Kodeksu Cywilnego pod redakcją E. Gniewek, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2004, tezy 1,2 i 14 do art. 436 k.c., s. 1098-1099 i 1102). Szkoda stanowi uszczerbek w majątku poszkodowanego polegający na stracie poniesionej przez poszkodowanego, albo pozbawieniu go korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono rozumianych jako różnica między obecnym jego stanem majątkowym, a tym stanem jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Celem odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku wyrządzonego w sferze majątkowej poszkodowanego, czyli kompensacja oznaczająca, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Cel ten realizuje naprawienie szkody uwzględniające indywidualną sytuacje poszkodowanego, przy czym granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczone są przez normalny związek przyczynowy między zdarzeniem wywołującym uszczerbek, a szkodą. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega naprawieniu według ogólnych zasad określonych w art. 361-363 k.c. oraz regulacji zawartych w art. 13 i rozdziale drugim wyżej powołanej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych - poprzez wypłatę odpowiedniej sumy ubezpieczenia. W myśl art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zaś §2 tego przepisu reguluje, że w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie zaś z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. W doktrynie i judykaturze za normalne następstwo zdarzenia kolizji drogowej uznaje się nie tylko uszkodzenie pojazdu, ale również pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z auta w czasie jego naprawy, a w przypadku definitywnej utraty rzeczy za okres niezbędnym do nabycia nowego auta, nie dłuższy niż do uzyskania odszkodowania, ewentualnie zwrotu innego przedmiotu. Wydatki w postaci czynszu najmu pojazdu zastępczego stanowią szkodę majątkową podlegającą naprawieniu na ogólnych zasadach, przy czym wydatki te muszą być konieczne. Wydatki konieczne to wydatki niezbędne do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela, a obciążeniem dłużnika (uchwała Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 roku, sygn. akt III CZP 5/11, LEX 1011468). Sąd Rejonowy dokonując oceny roszczenia pozwu brał nie tylko pod uwagę fakturę VAT i umowę najmu, lecz całokształt okoliczności sprawy, wynikający również z niespornych twierdzeń stron, dokumentacji, a także zeznań świadków, a przede wszystkim opinii biegłego, którego wiedza specjalna nie budziła zastrzeżeń stron, ani wątpliwości Sądu. Opinia biegłego M. B. (1) potwierdziła, że uszkodzenia pojazdu powstały w kolizji wskazywanej w pozwie, poszkodowany nie przyczynił się do jej powstania i skutków, a stawka najmu 120 złotych netto była akceptowalna ze względu na klasę i wiek pojazdu oraz miejscowość. Zasadnicze znaczenie tej opinii dotyczyło spornej kwestii zasadnego czasu najmu pojazdu zastępczego. Biorąc pod uwagę zarówno zakres szkody oraz czas naprawy biegły stwierdził, że zasadny okres najmu pojazdu zastępczego wynosił maksymalnie 5 dni, a wypłata odszkodowania za okres 7 dni stanowiła ukłon ubezpieczyciela w kierunku klienta i warsztatu. Biegły wskazał, że naprawa pojazdu nie była skomplikowana i absolutnie istniała możliwość wydania pojazdu do czasu zgromadzenia koniecznych części oraz wskazał, że najem pojazdu zastępczego przez czas 8 dni oczekiwania na cześć był nieuzasadniony ekonomicznie, a koszty tego najmu w kwocie 1.180 zł (8x147 zł/dobę brutto) ocenił jako zbędne koszty szkody. Na rozprawie biegły szczegółowo wyjaśnił dlaczego opiniował, że uszkodzenia pojazdu po kolizji 4 kwietnia 2013 roku pozwalały na użytkowanie auta w oczekiwaniu na naprawę zamówionymi częściami, a swoje wyjaśnienia w zakresie charakteru uszkodzeń obrazował dodatkowo wydrukami zdjęć omawianych części.

Sąd Rejonowy ocenił powołaną opinię biegłego za miarodajną dla rozstrzygnięcia spornej w sprawie kwestii, przyjmując, że zastrzeżenia powódki do tej opinii, zostały przez biegłego wyjaśnione bardzo wyczerpująco. Jednocześnie z uwagi na treść tej opinii Sąd uznał, że koszty najmu pojazdu zastępczego stanowiły szkodę poszkodowanego, rozumianą jako różnica pomiędzy jego stanem majątkowym przed kolizją, a stanem po kolizji, która była skutkiem kolizji, jednakże tylko w zakresie przyznanym poszkodowanemu w toku postępowania likwidacyjnego. W pozostałym zakresie dochodzonym pozwem Sąd przyjął, iż wydatki te nie były celowymi i ekonomicznie uzasadnionymi. Orzeczenie o kosztach Sąd oparł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Ponadto, z uwagi na fakt, iż wydatki Sądu w niniejszym procesie przekroczyły kwotę 700 zaliczki uiszczoną przez pozwaną, stosownie do wyniku postępowania Sąd nakazał powódce uiścić kwotę 304,16 złote wydatkową tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa.

W apelacji od tego wyroku powódka wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku
w całości poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 1.033.20 zł
wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lipca 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję według norm przepisanych, ewentualnie - o jego uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, zarzucając :

- naruszenie przepisu art. 233 § l k.p.c. w zw. z art. 278 § l k.p.c. poprzez nadużycie zasady swobodnej oceny dowodów w zakresie oceny dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji i analizy zdarzeń drogowych i wyceny ruchomości inż. M. B. (1) poprzez błędne uznanie na podstawie opinii tegoż biegłego, iż pojazd marki V. nr rej. (...) uszkodzony w związku z kolizją z dnia 4 kwietnia 2013 roku był sprawny technicznie, a poszkodowany mógł go używać do momentu sprowadzenia przez warsztat części zamiennych niezbędnych do naprawy, podczas gdy opinia ta stwierdzająca możliwość użytkowania wskazanego pojazdu pomimo jego uszkodzenia, pozostaje w sprzeczności z powszechnie i bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa tj. art. 66 ust, l pkt l i 5 w zw. z art. 81 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 2012 r. póz. 1137 z późn. zm.) oraz przepisami wykonawczymi do tej ustawy tj. Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (tj. Dz. U. z 2015 r. póz. 776; zm.: Dz. U. z 2015 r. póz. 1076) zwłaszcza w odniesieniu do treści Załącznika nr l do niniejszego rozporządzenia - w świetle tych przepisów usterki reflektora (grupa 4 podzbiór 4.1.1.) są zakwalifikowane jako usterki istotne (wyłączające możliwość użytkowania pojazdu): brak światła, źródła światła lub jego uszkodzenie; uszkodzenie układu projektowego (odbłyśnik i klosz); niepewne mocowanie światła, brak lub niedziałanie świateł drogowych/mijania, zatem uznać należało, że pojazd nie był sprawny technicznie, a jego użytkowanie bez zakończenia naprawy przez warsztat groziłoby niebezpieczeństwem dla życia i zdrowia kierowcy jak również innych uczestników ruchu;

- naruszenie przepisu art. 233 § l k.p.c. w zw. z art. 258 k.p.c. poprzez nadużycie zasady swobodnej oceny dowodów w zakresie oceny dowodu z zeznań świadka M.
S. i odmowę przyznania wiarygodności temu dowodowi w zakresie, w jakim
świadek wskazał, iż eksploatację pojazdu wykluczały połamane mocowania reflektora
lewego oraz uszkodzony sterownik W., albowiem pozostawały one w sprzeczności z
uznaną za wiarygodną przez Sąd I instancji opinią biegłego sądowego inż. M. B. (1),
podczas gdy zeznania świadka M. S. (2) stanowiły znaczący dowód dla
ustalenia istotnych okoliczności dla rozstrzygnięcia sprawy, co Sąd I instancji zmarginalizował, co świadczy o braku dokonania przez Sąd wszechstronnej oceny materiału dowodowego w niniejszej sprawie;

- naruszenie przepisu art. 361 k.c. i 363 k.c. poprzez błędną wykładnię i uznanie, iż przyznane odszkodowanie nie musi pokrywać w całości poniesionych przez poszkodowanego, udokumentowanych i uzasadnionych kosztów najmu pojazdu zastępczego zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania;

- naruszenie przepisów art. 66 ust. l pkt l i 5 w zw. z art. 81 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 2012 r. póz. 1137 z późn. zm.) oraz przepisów wykonawczych do tejże ustawy tj. Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (tj. Dz. U. z 2015 r. póz. 776; zm.: Dz. U. z 2015 r. póz. 1076) poprzez ich niezastosowanie, co w konsekwencji doprowadziło do oparcia zaskarżonego orzeczenia na opinii biegłego sądowego, której oceny Sąd Rejonowy dokonał z pominięciem tychże przepisów.

W odpowiedzi na apelację pozwana wnosiła o oddalenie apelacji w całości, jak też o zasądzenie od powódki kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja, w świetle podnoszonych w niej zarzutów, nie prowadziła do uwzględnienia sformułowanych w niej wniosków.

Za prawidłowe przyjąć należało ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji oraz dokonana przez ten Sąd ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela również dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną ustalonych okoliczności faktycznych.

Nie zasługiwało na uwzględnienie stanowisko skarżącego co do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. Apelujący zarzucił naruszenie polegające na nadużyciu zasady swobodnej oceny dowodów poprzez błędne uznanie na podstawie opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji i analizy zdarzeń drogowych i wyceny ruchomości, że samochód marki V. nr rej. (...) uszkodzony w związku z kolizja z dnia 4 kwietnia 2013 roku był sprawy i mógł być używany do czasu oddania go do warsztatu. W dalszej części zarzutu skarżący wskazał przepisy prawa o ruchu drogowym które zostaną omówione w dalszej części uzasadnienia z uwagi na ich materialnoprawny charakter.

Odnosząc się do wykładni art. 233 § 1 k.p.c. wskazać należy, iż jego naruszenie polega na błędnym uznaniu, że przeprowadzony w sprawie dowód ma moc dowodową i jest wiarygodny albo że wiarygodności i mocy dowodowej jest pozbawiony. Prawidłowe postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wskazania konkretnych zasad, które sąd naruszył i dowodów, przy ocenie których do naruszenia takiego doszło (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach, z dnia 22 stycznia 2016 roku, sygn. akt. I ACa 881/15). W odniesieniu do dowodu z opinii biegłego, w orzecznictwie podkreśla się, iż dowód podlega ocenie Sądu z zastosowaniem art. 233 § 1 k.p.c., według właściwych dla przedmiotu opinii kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 roku, sygn. akt I CKN 1170/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 roku, sygn. akt V CKN 1354/00). Wnioski biegłego wyrażone w opinii, co do zasady, powinny być jednoznaczne i stanowcze. Przyjmuje się jednak, że czyni zadość obowiązkowi biegłego wskazanie przez niego stopnia prawdopodobieństwa, jeżeli ze względu na nieustalenie wszystkich istotnych okoliczności faktycznych albo ze względu na aktualny stan wiedzy przedstawienie sądu kategorycznego jest niemożliwe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 1967 roku, sygn. akt I PR 174/67, OSNC 1968, nr 2, poz. 26; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1972 roku, sygn. akt II CR 470/72, LEX nr 7180). W świetle art. 278 k.p.c. w orzecznictwie wskazuje się, że samo niezadowolenie strony oceny przedstawionej przez biegłego nie uzasadnia dopuszczenia przez sąd orzekający innych dowodów z opinii biegłego jeżeli istota sprawy wymagająca wiadomości specjalnych została wystarczająco omówiona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2009 roku, sygn. akt. CSK 642/08; LEX nr 511998; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2003 roku, sygn. akt V CKN 1622/00, LEX nr 141384,).

Odnosząc powyższe rozważania do niniejszej sprawy trzeba zauważyć, iż zarzut naruszenia dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. nie znajduje podstaw, przy czym część zarzutu dotycząca materialnoprawnej oceny opinii biegłego zostanie omówiona w dalszej części rozważań. W odniesieniu do naruszeń powyższej wskazanych przepisów wskazać należy, iż skarżąca nie zdołała wykazać, by Sąd pierwszej instancji uchybił zasadom logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego, czy też poczynił ustalenia stojące w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, co stanowi warunek konieczny uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Biegły M. B. (2) przedstawił w niniejszej sprawie opinię pisemną na temat stanu technicznego pojazdu, w tym w zakresie możliwości dopuszczenia pojazdu do ruchu z uszkodzonymi elementami. Kwestia ta była również przedmiotem ustnej opinii uzupełniającej w której biegły szczegółowo odniósł się do wniosku podnoszonych przez powoda pytań. Biegły w opinii uzupełniającej w sposób jednoznaczny dał odpowiedź na pytanie powódki co do kwestii dopuszczalności samochodu do użytku, zaś argumentacja została przez biegłego poparta załączonymi fotografiami. Dowód ten będący kluczowym w niniejszej znalazł potwierdzenie w pozostałym zgormadzonym w sprawie materiale dowodowym : w zeznaniach świadka T. O. oraz dowodach z dokumentów, którym Sąd Rejonowy dał wiarę. Apelująca w żaden sposób oceny tej nie zdołała w apelacji podważyć. Nie przedstawiła żadnych argumentów przemawiających za wysnuciem z przedmiotowej opinii wniosków innych, niż przedstawione przez Sąd I instancji. Stąd też powyższy zarzut uznać należy jedynie za polemikę z prawidłową oceną dowodu opinii biegłego Sądu I instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego również drugi z zarzutów nie zasługiwał na uwzględnienie. Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 258 k.p.c. polegające na odmowie przyznania wiarygodności zeznaniom świadka M. S. (2) w zakresie, w jakim świadek wskazał, iż eksploatację pojazdu wykluczały połamane mocowania reflektora lewego oraz uszkodzony sterownik W.. Nie powtarzając analizy dotyczącej art. 233 k.p.c. podnieść należy kilka uwag odnośnie dyspozycji art. 258 k.p.c. zgodnie z którym strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe. W pierwszej kolejności wskazać należy, że art. 258 k.p.c. dotyczy treści wniosku dowodowego, a więc sąd nie może go naruszyć (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2001 roku, sygn. akt I PKN 500/00, LEX nr 537008). Zaskarżony przepis w istocie reguluje obowiązki strony powołującej się na dowód z zeznań świadka. W odniesieniu do samej oceny zeznań świadka uznać należy, że analiza zeznań świadka obejmuje ustalenie tego, co świadek w swojej wypowiedzi pozytywnie stwierdza, jakie okoliczności faktyczne poznał za pomocą swoich zmysłów osobiście. W ocenie wartości dowodowej zeznań bierze się pod uwagę ich zgodność logiczną oraz szczerość wypowiedzi. Brak jednak sprzeczności w zeznaniach nie musi świadczyć o ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (T. Demendecki [w:] A. Jakubecki, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Lex, 2016). Powyższe oznacza, że uznanie zeznań za wiarygodne nie zobowiązuje sądu do oparcia się nich. Może bowiem zaistnieć sytuacja gdzie zeznania świadka złożone według jego najlepszej wiedzy o danych okolicznościach będą niezgodne z prawdą obiektywną, mimo że w jego wewnętrznej subiektywnej ocenie są prawdziwe.

Wobec powyższego zarzut skarżącego na uwzględnienie nie zasługiwał. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał analizy materiału dowodowego i wyciągnął z przeprowadzonych dowodów słuszne wnioski. Nie ulega wątpliwości, iż świadek M. S. (1) składając zeznania, przekazał informacje według swojej najlepszej wiedzy, jednakże w sytuacji rozbieżności pomiędzy wnioskami płynącymi z poszczególnych dowodów sprawiły, iż Sąd Rejonowy mając na uwadze całokształt dowodów musiał przychylić się do stanowiska najbardziej odpowiadającego prawdziwym okolicznościom faktycznym. Zadaniu temu Sąd pierwszej instancji sprostał, dokonując prawidłowej oceny dowodów i w konsekwencji wydał prawidłowy wyrok. Zeznania M. S. (2) we wskazanym zakresie nie znajdują oparcia w innych zgromadzonych w sprawie dowodach. Przede wszystkim, jak prawidłowo wskazał Sąd Rejonowy, opinia biegłego wydana w oparciu o pozostały materiał dowodowy w sposób jednoznaczny przesądziła okoliczność wymagającą wiedzy specjalistycznej, iż samochód V. nadawał się do użytku przed oddaniem go do naprawy. Stąd też zeznania świadka M. S. (2) w zakresie którym twierdził, iż pojazd ze wskazanymi uszkodzeniami nie nadawał się do użytku, zostały słusznie ocenione przez Sad pierwszej instancji jako nieprawdziwe. Twierdzenia powódki zawarte w apelacji negujące ustalenia Sądu pierwszej instancji w powyższym zakresie nie mają oparcia w żadnym z przedstawionych dowodów. Stanowią one w istocie subiektywną ocenę strony na temat orzeczenia wydanego przez Sąd pierwszej instancji. W istocie uwzględnienie zarzutów prowadziłoby do wniosków sprzecznych z prawidłowo ustalonym stanem faktycznym, a przede wszystkim z miarodajną dla oceny dochodzonego roszczenia opinii biegłego. Mając na względzie powyższe uznać należy powyższy zarzut za bezzasadny a postepowanie dowodowe za przeprowadzone zgodnie z prawem i zasadami doświadczenia życiowego.

Kolejny zarzut dotyczył naruszenia przepisów prawa materialnego. Skarżąca zarzuciła błędną wykładnie dyspozycji art. 361 k.c. i 363 k.c. poprzez uznanie, iż przyznane odszkodowanie nie musi pokrywać w całości poniesionych przez poszkodowanego, udokumentowanych i uzasadnionych kosztów najmu pojazdu zastępczego zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania.

W stosunku do zarzutu pozwanego wskazać należy, iż kwestia ta została poruszona w treści uzasadnienia Sądu Rejonowego. Wskazał on na stanowisko orzecznictwa w tym zakresie które w niniejszej sprawie zostało w prawidłowy sposób zastosowane. W tym też zakresie Sąd Okręgowy podziela ustalenia poczynione przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i przyjmuje za własne, co sprawia, iż nie zachodzi potrzeba ich powtarzania i ponownego przytaczania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97 – OSNAP 1998 r., nr 9, poz. 104 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1999 r., I PKN 521/98 – OSNAP 2000 r., nr 4, poz. 143). Celem uzupełnienia wskazać należy, iż z analizy treści art. 361 k.c., pozostającego w ścisłym związku z art. 363 k.c., wynika obowiązek naprawienia szkody przez zapewnienie wierzycielowi całkowitej kompensaty wywołanego uszczerbku, który nie może jednak prowadzić do jego nieuzasadnionego wzbogacenia (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2016 roku, I ACa 950/15, LEX nr 2044269).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy po analizie uzasadnienia zaskarżonego wyroku uznał, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej wykładni przepisów zawartych w art. 361 k.c. oraz art. 363 k.c. Dokonując oceny dochodzonego pozwem roszczenia Sąd ten wziął pod uwagę zarówno fakturę VAT i umowę najmu, jak i całokształt okoliczności sprawy, wynikający również z niespornych twierdzeń stron, dokumentacji, zeznań świadków, a przede wszystkim opinii biegłego, którego wiedza specjalistyczna nie budziła zastrzeżeń stron, ani wątpliwości Sądu pierwszej instancji, co Sąd Okręgowy w pełni podziela. Wobec powyższego powyższy zarzut na uwzględnienie nie zasługiwał.

Ostatni z zarzutów dotyczy naruszenia przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym tj. art. 66 ust 1 pkt 1 i 5 oraz art. 81 tejże ustawy, a także przepisów wykonawczych zawartych w treści Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach. Skarżący już w pierwszym zarzucie wskazał, iż Sąd Rejonowy błędnie uznał opinię biegłego za prawidłową mimo, iż w świetle tych przepisów sprecyzowanych w załączniku do wskazanego rozporządzenia (grupa 4 podzbiór 4.1.1.) usterki reflektora są zakwalifikowane jako usterki istotne (wyłączające możliwość użytkowania pojazdu): brak światła, źródła światła lub jego uszkodzenie; uszkodzenie układu projektowego (odbłyśnik i klosz); niepewne mocowanie światła, brak lub niedziałanie świateł drogowych/mijania, zatem uznać należało, że pojazd nie był sprawny technicznie, a jego użytkowanie bez zakończenia naprawy przez warsztat groziłoby niebezpieczeństwem dla życia i zdrowia kierowcy jak również innych uczestników ruchu.

Zgodnie z pierwszym z naruszonych przepisów tj. art. 66 ust. 1 pkt 1 p.r.d., pojazd uczestniczący w ruchu ma być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzystanie z niego nie zagrażało bezpieczeństwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało porządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę, a tym samym zapewniało tzw. bezpieczeństwo czynne oraz bezpieczeństwo bierne. Z kolei zgodnie z pkt 5 pojazd uczestniczący w ruchu musi być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzystanie z niego zapewniało dostateczne pole widzenia kierowcy oraz łatwe, wygodne i pewne posługiwanie się urządzeniami do kierowana, hamowania, sygnalizacji do oświetlenia drogi przy równoczesnym jej obserwowaniu (Ł. M., Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, LexisNexis, 2012). Ustawodawca w dyspozycji art. 81 p.r.d. uregulował obowiązek właściciela m.in. pojazdu samochodowego do przedstawiania go do badania technicznego.

Powyższy zarzut dotyczy w istocie oceny przydatności samochodu do eksploatacji. Zarzut uznać należało za bezzasadny. Z analizy treści opinii biegłego wynika, iż uszkodzony samochód pomimo zaistniałych uszkodzeń był bezpieczny dla ruchu. Pomimo niewskazania wprost przez biegłego treści zaskarżonych przepisów nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa opinia wydana została w oparciu o specjalistyczną wiedzę na podstawie wszelkich przeprowadzonych dowodów wraz z uwzględnieniem wszelkich okoliczności sprawy. Sąd Okręgowy podziela ustalenia Sądu I instancji który wskazał, że opinia uzupełniająca biegłego w sposób szczegółowy wyjaśniała wątpliwości powódki dotyczące dopuszczalności do ruchu uszkodzonego pojazdu do czasu oczekiwania na naprawę. Ponadto ponownie analizując zarówno pisemną jak i ustną opinię uzupełniającą biegłego, Sąd Okręgowy również doszedł do przekonania o jej prawidłowości oraz kluczowego jej znaczenia dla przedmiotowego rozstrzygnięcia. Ustosunkowując się do zadanego pytania odnośnie jezdności pojazdu biegły szczegółowo wyjaśnił dlaczego uszkodzenia jednego z mocowań oświetlenia nie zagraża w żaden sposób bezpieczeństwu w ruchu. Biegły jednoznacznie wskazał że pojazd z takim uszkodzeniem jest pojazdem jezdnym. Na poparcie swoich twierdzeń biegły przedstawił również zdjęcia obrazujące prawidłowe mocowanie nieuszkodzonych reflektorów oraz wyjaśnił przyczyny swoich ustaleń. O ile jest prawdą jak wskazuje skarżąca, że na podstawie wskazanego w załączniku do zaskarżonego rozporządzenia punktu usterki reflektora kwalifikuje się jako usterki istotne, o tyle dowód z opinii biegłego wprost wskazuje, że uszkodzenie jednego z czterech mocowań reflektora w pojazdach marki V. w tym konkretnym przypadku nie spełniają warunków do uznania ich za usterki istotne co w konsekwencji prowadzić by mogło do uznania uszkodzonego pojazdu za niezdatny do ruchu. Stąd tez nie sposób się zgodzić z zarzutem naruszenia art. 66 ust. 1 pkt 1, 5 p.r.d. oraz art. 81 p.r.d. oraz przepisów wykonawczych do tejże ustawy. Wobec powyższego w ocenie Sądu Okręgowego powyższy zarzut również nie zasługiwał na uwzględnienie.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 385 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania apelacyjnego, zważywszy na jego wynik, orzekł w oparciu o art. 98 § 1 kpc, zaś należność z tego tytułu objęła, w myśl art. 98 § 3 kpc w zw. z art. 99 kpc wynagrodzenie radcy prawnego (§10 ust.1 pkt 1 w zw. z §2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października września 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO B. Błotnik SSO P. G. SSO L. S.