Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1460/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 czerwca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział
w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2016 r., poz. 887), po rozpatrzeniu wniosku
z dnia 28 marca 2017 roku odmówił W. A. przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska (...) orzeczeniem z dnia 9 czerwca 2017 roku stwierdziła, że W. A. nie jest niezdolny do pracy. Wobec powyższego brak było podstaw prawnych do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(decyzja – k. 72 akta ZUS)

Od decyzji ZUS, w dniu 7 lipca 2017 roku, odwołanie złożył wnioskodawca wskazując, że nie zgadza się z ustaleniami Komisji Lekarskiej organu rentowego. W ocenie odwołującego, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS jest nieprawidłowe i stoi w sprzeczności ze stanem faktycznym, ponieważ schorzenia, na jakie cierpi, takie jak cukrzyca oraz padaczka, uniemożliwiają mu wykonywanie pracy zarobkowej. Ponadto, wnioskodawca podkreślił, że jego aktualny stan zdrowia nie rokuje poprawy, a w ostatnim czasie się pogorszył.

(odwołanie – k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie z 19 lipca 2017 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 3)

Na rozprawie z dnia 13 czerwca 2018 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz wniósł o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu oświadczając, że nie były one pokryte w żadnej części.

(stanowisko strony – e – protokół rozprawy z dnia 13 czerwca 2018 roku – 00:11:28 – 00:12:05 – k. 51, płyta CD)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

W. A. urodził się (...). Z wykształcenia jest piekarzem i pracował przez kilka lat w zawodzie. Od 1 sierpnia 2003 roku pobierał rentę
z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Ubezpieczony posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 28 marca 2017 roku ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k. 66 – 67 akta ZUS)

W opinii Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 15 maja 2017 roku rozpoznano
u wnioskodawcy: cukrzycę typu I poddającą się leczeniu, padaczkę z rzadkimi napadami, zaburzenia zachowania.

W uzasadnieniu opinii wskazano, że jak wynika z wpisów diabetologa, ubezpieczony nie bada glikemii i nie stosuje się do zaleceń lekarza. Wizyty u diabetologa odbywa dwa razy w roku. W opinii psychologa brak jest podstaw do orzekania o niezdolności do pracy. Obecna dysfunkcja organizmu u osoby niepoddającej się zaleceniom lekarzy prowadzących, nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy, przy zastosowaniu prawidłowego odżywiania oraz wdrożeniu farmakoterapii. Możliwe jest zatem wykonywanie pracy zgodnej
z kwalifikacjami, przy zachowaniu przeciwwskazań wynikających z istniejących schorzeń.

(opinia lekarska z dnia 15 maja 2017 roku – k. 72 – 73 dokumentacji medycznej, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 15 maja 2017 roku – k. 69 akta ZUS)

W wyniku złożonego przez wnioskodawcę sprzeciwu z dnia 23 maja 2017 roku, sprawę rozpoznała Komisja Lekarska ZUS, która w orzeczeniu z dnia 9 czerwca 2017 roku, na podstawie dokumentacji leczenia i badania własnego, podtrzymała orzeczenie lekarza orzecznika o braku podstaw do orzeczenia dalszej długotrwałej niezdolności do pracy
w rozumieniu ustawy rentowej.

(sprzeciw wnioskodawcy – k. 74, dokumentacji medycznej, opinia lekarska z dnia 9 czerwca 2017 roku – k. 75 – 77 dokumentacji medycznej, orzeczenie Komisji Lekarskiej z dnia 9 czerwca 2017 roku – k. 71 akta ZUS)

Z punktu widzenia diabetologicznego u wnioskodawcy rozpoznano cukrzycę typu I, wyrównaną względnie, powikłaną retinopatią prostą bez cech postępu, padaczkę.

Na podstawie przeprowadzonego badania, badań uzupełniających i dokumentacji zawartej w aktach sprawy stwierdzono, że cukrzyca typu I jest niewyrównana, z dużymi wahaniami glikemii, ale jest niepowikłana w stopniu istotnym, a stopień jej zaawansowania nie powoduje niezdolności do pracy. Wnioskodawca wymaga stałej opieki i częstych wizyt
w Poradni Diabetologicznej, odpowiedniej dawki insuliny, dostosowanej do niej diety
i wysiłku fizycznego, ale cukrzyca nie powoduje niezdolności do pracy na ogólnie dostępnym rynku pracy. Istnieją jednak znaczne ograniczenia w zajmowanym stanowisku pracy, wnioskodawca nie powinien pracować na wysokości, przy maszynach w ruchu, w zmiennych warunkach pogodowych oraz w nocy.

Wnioskodawca był uznany za częściowo niezdolnego do pracy przez 8 lat. W tym czasie nie pojawiły się żadne nowe powikłania i nieznacznie poprawiło się wyrównanie cukrzycy. Stan zdrowia wnioskodawcy nie pogorszył się oraz nie było konieczności hospitalizacji. Intensywna insulinoterapia mimo, że wydaje się skomplikowana pozwala na zdecydowanie lepsze wyrównanie i większą swobodę w codziennym funkcjonowaniu.

Tym samym uznano wnioskodawcę za zdolnego do wykonywania pracy zarobkowej.

(pisemna opinia biegłego diabetologa, dr n. med. M. P. – k. 12 – 13, pisemna uzupełniająca opinia biegłego diabetologa, dr n. med. M. P. – k. 45)

Z punktu widzenia neurologicznego u wnioskodawcy rozpoznano padaczkę z rzadkimi napadami. Wnioskodawca ma rozpoznaną od 2002 roku padaczkę. Napady występowały często, ale po włączeniu drugiego leku do farmakoterapii w 2015 roku ilość napadów w 2016 oraz 2017 roku zmniejszyła się. Badaniem neurologicznym nie stwierdzono objawów uszkodzenia układu nerwowego, które powodowałyby długotrwałą niezdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Istniejące przeciwwskazania stanowiskowe, wynikające z rozpoznania padaczki, nie powodują naruszenia sprawności organizmu
w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy.

Wnioskodawca pobierał świadczenie rentowe do 30 kwietnia 2017 roku. Główną przyczyną przyznania tego świadczenia była cukrzyca typu I nieodpowiednio kontrolowana. Padaczka z rzadkimi napadami, po uwzględnieniu przeciwwskazań stanowiskowych,
nie narusza sprawności organizmu w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej. Wnioskodawca na rynku pracy, z powodu padaczki, jest osobą niepełnosprawną (powinien wystąpić o przyznanie stopnia niepełnosprawności),
ale zdolną do wykonywania pracy zarobkowej zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

(pisemna opinia biegłego neurologa, dr n. med. J. B. – k. 14 – 16, pisemna uzupełniająca opinia biegłego neurologa, dr n. med. J. B. – k. 46)

Z punktu widzenia psychiatrycznego u wnioskodawcy rozpoznano zaburzenia osobowości i zachowania u osoby z padaczką i cukrzycą insulinozależną. Wnioskodawca pobierał świadczenia rentowe z tytułu częściowej, okresowej niezdolności do pracy od 2003 roku do 30 kwietnia 2017 roku z powodu padaczki oraz cukrzycy insulinozależnej. Obecnie wystąpił o dalsze świadczenia, ale uznany został za zdolnego do pracy. Wnioskodawca jest pod opieką diabetologa i neurologa. Z informacji zawartych w aktach rentowych wynika,
że był konsultowany przez psychiatrę w 2012 roku. Stwierdzono wówczas zaburzenia depresyjno – lękowe adaptacyjne prawdopodobnie na bazie zaburzeń osobowości. Brak jest dokumentacji psychiatrycznej z dalszego okresu. Ponadto, wnioskodawca potwierdza, że nie leczy się psychiatrycznie. Był również badany przez specjalistę psychologa ZUS. Badanie wykazało, iż procesy pamięci bezpośredniej, zdolności koncentracji uwagi i koordynacji wzrokowo – ruchowej funkcjonują bez zaburzeń, natomiast potwierdziły fakt agrawacji przez niego trudności natury emocjonalnej. Z punktu widzenia psychologicznego wnioskodawca jest zdolny do pracy.

Obecnie w badaniu psychiatrycznym nie stwierdzono objawów depresyjnych, psychotycznych, otępiennych. W obrazie klinicznym zaznaczają się zaburzenia osobowości
i zachowania (okresowa drażliwość, napięcie, impulsywność). Zaobserwowano również tendencję do wyolbrzymiania występujących u niego problemów. Zaburzenia psychiczne występujące u wnioskodawcy nie powodują znacznego ograniczenia zdolności do pracy. Mając na uwadze powyższe, wnioskodawca jest zdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

(pisemna opinia biegłego psychiatry, dr n. med. H. K. – k. 17 – 18)

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych diabetologa, neurologa oraz psychiatry.

W ocenie Sądu opinie biegłych diabetologa, neurologa oraz psychiatry są w pełni wiarygodne. Zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy. Wyżej wskazani biegli zapoznali się szczegółowo z całą przedłożoną dokumentacją lekarską z przebiegu chorób i leczenia wnioskodawcy i na podstawie tej dokumentacji oraz badania bezpośredniego wydali opinie, które są wewnętrznie spójne, logiczne i kompletne. Opinie w sposób jednoznaczny i przejrzysty obrazują stan zdrowia odwołującego i w oparciu o aktualne wskazania wiedzy medycznej kategorycznie rozstrzygają kwestię wpływu stwierdzonych u niego schorzeń na zdolność do pracy, przy uwzględnieniu kwalifikacji zawodowych wnioskodawcy.

W toku postępowania, wobec zgłoszonych przez pełnomocnika wnioskodawcy zastrzeżeń co do opinii biegłych specjalistów, Sąd przeprowadził także dowód z opinii uzupełniających. Ponadto, wszelkie wątpliwości, w ocenie Sądu zostały wyjaśnione
w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych. Z opinii biegłych wynika jednoznacznie, że występujące u wnioskodawcy schorzenia nie czynią go osobą niezdolną do pracy. Z tych też powodów, Sąd Okręgowy w pełni podzielił wnioski wynikające z opinii sądowo – lekarskich i uznając je za pełnowartościowe dowody oparł na nich ustalenia faktyczne w sprawie.

Ponadto, Sąd Okręgowy postanowił oddalić wniosek pełnomocnika wnioskodawcy
o przesłuchanie odwołującego w charakterze strony, jako pozostający bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Należy podkreślić, że decydujące znaczenie przypisuje się wnioskom wynikającym z opinii biegłych lekarzy specjalistów, bowiem posiadają oni wiedzę specjalistyczną z zakresu schorzeń na jakie powołuje się odwołujący. Jednocześnie zeznania wnioskodawcy stanowiłyby jedynie o subiektywnych odczuciach wnioskodawcy co do jego stanu zdrowia, podczas gdy istotne w sprawie są okoliczności obiektywne, oparte o wskazania wiedzy medycznej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 57 pkt. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2018 roku, poz. 1270) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu o ile jest niezdolny do pracy,
ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność powstała w okresach wymienionych w tym przepisie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Na podstawie art. 107 prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

W oparciu o art. 12 ust. 1 wskazanej ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest zaś osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2), a częściowo niezdolną do pracy - osoba, która
w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).

Na mocy art. 13 ust. 1 przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Wskazane w cyt. przepisie art. 57 warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Brak choćby jednego z nich powoduje brak prawa do świadczenia.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie, a oparty na wiarygodnych
i przyjętych przez Sąd opiniach biegłych sądowych lekarzy specjalistów z dziedzin schorzeń, na które powołuje się wnioskodawca, wykazuje jednoznacznie, że organ rentowy zasadnie uznał wnioskodawcę za osobę zdolną do pracy zarobkowej.

Sąd w pełni uznał wartość dowodową opinii diabetologa, neurologa oraz psychiatry, na podstawie których ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie, nie zawierają żadnych braków i ostatecznie wyjaśniły wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli podkreślili, że analizując stan zdrowia wnioskodawcy, wszystkie jego chorzenia oraz stopień naruszenia sprawności organizmu
w kontekście zdolności do pracy zarobkowej zgodnej z poziomem kwalifikacji zawodowych, uznali że wnioskodawca jest zdolny do pracy. Ponadto, wnioskodawca w ocenie neurologa jest osobą niepełnosprawną (powinien wystąpić o przyznanie stopnia niepełnosprawności),
ale zdolną do wykonywania pracy zarobkowej zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Także biegli innych specjalności nie znaleźli podstaw do uznania W. A. za osobę niezdolną do pracy zarobkowej, zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych.

Opinie te zostały sporządzone w oparciu o wyniki badania bezpośredniego oraz analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej. Biegli szczegółowo i w sposób pełny określili schorzenia występujące u badanego oraz ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy.

Wnioskodawca miał możliwość zapoznania się z wnioskami wypływającymi z opinii biegłych lekarzy specjalistów oraz ustosunkowaniem się do nich. W wyniku zgłoszonych zastrzeżeń, Sąd Okręgowy dopuścił także jako dowód w sprawie pisemne opinie uzupełniające.

Tym samym w sprawie niniejszej ostatecznie nie pojawiły się kontrargumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności opinii biegłych. Biegli z zakresu diabetologii, neurologii oraz psychiatrii, na podstawie opinii których Sąd się oparł, zgodnie podali, że schorzenia występujące u wnioskodawcy nie powodują niezdolności do pracy.

Natomiast sam fakt istnienia u wnioskodawcy schorzeń, potwierdzonych przez biegłych ani ilość tych schorzeń, nie może być utożsamiany z całkowitą niezdolnością do pracy odwołującego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k. p. c. oddalił odwołanie.

W punkcie drugim sentencji wyroku Sąd Okręgowy, na podstawie § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia
3 października 2016 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 1714), zasądził na rzecz adwokat M. B. kwotę 110,70 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu wnioskodawcy.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

K. J.