Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 990/17 upr/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2018 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

M. M.

przeciwko:

S. P. (P.)

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego S. P. na rzecz powoda M. M. kwotę 194,00 zł (sto dziewięćdziesiąt cztery złote) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 września 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 217,00 zł (jeden tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 990/17/3

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 września 2016 roku wniesionym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przeciwko S. P., powód M. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 2 396 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 29 września 2018 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powód wskazał że 11 lutego 2014 r. zawarł z pozwanym umowę o świadczenie dostępu do Internetu na czas 1 roku od daty podpisania. Powód wskazał, że jest operatorem telekomunikacyjnym a pozwany na mocy w/w umowy zobowiązał się do uiszczania opłat w wysokości 97 zł. Usługa została zrealizowana. Dnia 21 marca 2016 r. pozwany złożył wypowiedzenie umowy. Pozwany uiszczał opłatę za pierwsze 24 miesiące korzystania z usługi. Od dnia 13 marca 2016 r. pozwany przestał płacić z świadczona usługę. Pozwany nie złożył pisma reklamacyjnego ani poprawnego wypowiedzenia umowy dlatego też usługa świadczona była bez przerwy do dnia 30 kwietnia 2016 r. by następnie 20 sierpnia 2016 r. zostać rozwiązana w trybie natychmiastowym przez powoda z powodu niewywiązywania się z umowy przez pozwanego. Powód wskazał, że zażądał zwrotu przyznanych ulg abonamentowych oraz ulg aktywacyjnych wyszczególnionych w umowie nakładając notę obciążeniową zgodnie z § 10 pkt. 3 umowy. Pozwany nie uiści należnych opłat.

W dniu 1 marca 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał w sprawie VI Nc-e (...) nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Pozwany S. P. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, domagając się oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenia kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że w związku ze zbyt małą przepustowością łącza pismem z dnia 21 marca 2016 r. pozwany wypowiedział umowę zawartą z powodem 11 lutego 2014 r. Pozwany wskazał, że § 10 pkt 3 umowy zawiera klauzulę, która jest nieważna jako sprzeczna z ustawą. Zdaniem pozwanego wprowadzeniem do umowy postanowienia, zgodnie z którym użytkownikiem nie może wypowiedzieć umowy nie narażając się przy tym na konieczność zapłaty określonej kwoty pieniężnej stoi w sprzeczności z art. 746 k.c. W ocenie pozwanego twierdzenie powoda, iż wypowiedzenie umowy nie zostało przyjęte nie znajduje żadnego uzasadnienia. Wolą bowiem pozwanego nie było składanie reklamacji jak twierdzi powód ale rozwiązanie stosunku prawnego. Pozwany wskazał, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z uwagi na okoliczności leżące po stronie powoda, nie można zatem obciążyć pozwanego odszkodowaniem z tytułu wcześniejszego wypowiedzenia umowy. Pozwany wskazał, że również trzeba mieć na uwadze, że do momentu wypowiedzenia umowy przez okres 24 miesięcy terminowo uiszczał opłatę za usługi powoda. Pozwany wskazał że treść § umowy nie odpowiada wymogom zakreślonym w ustawie prawo telekomunikacyjne wobec czego nie może stanowić źródła roszczenia.

Sąd ustali co następuje:

Pozwany prowadzi działalność gospodarczą polegająca na sprzedaży pieczarek. Internet pozwanemu jest niezbędny dla poprawnego działania firmy, ponieważ pieczarki to towar szybko psujący się wobec czego realizacja zamówienia oraz komunikacja z klientem musi być bardzo szybka. Pozwany jest zobowiązany do udzielenia odpowiedzi niektórym klientom w ciągu trzech godzin od nadesłania maila gdyż w przeciwnym wypadku grożą nam surowe kary umowne.

Dowód: zeznania świadka M. P. (k. 108-109).

W dniu 11 lutego 2014 r. strony zawarły umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Umowa został zawarta na czas określony 12 miesięcy. Zgodnie z § 1 ust. 1 o ile użytkownik nie wyrazi innego oświadczenia woli przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta w ust. 1 umowa zawarta na czas określony uważana będzie za przedłużoną na czas określony 12 miesięcy. Zgodnie z § 1 ust. 3 o ile użytkownik nie wyrazi innego oświadczenia woli przed upływem okresu na jaki umowa został przedłużona, tj. 12 miesięcy umowa uważana będzie za przedłużoną na kolejny czas określony 12 miesięcy. W myśl § 1 ust. 4 o ile użytkownik nie wyrazi innego oświadczenia woli przed upływem okresu, na jaki umowa została przedłużona w ust. 4, umowa uważana będzie za przedłużoną na czas nieokreślony.

W myśl § 7 operator gwarantuje przepustowość łączna na poziomie 50% maksymalnej wartości.

Zgodnie z § 10 ust. 1 każda ze stron może wypowiedzieć umowę z 1 miesięcznym okresem wypowiedzenia ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego. § 10 ust. 3 przewidywał, że w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy zawartej na czas określony jednak po okresie wyszczególnionym w ust. 3 przez użytkownika lub przez operatora usługi z winy użytkownika przed upływem okresu obowiązywania umowy zawartej na czas określony, użytkownik będzie zobowiązany do zapłaty kwoty w wysokości ulgi przyznanej użytkownikowi w związku z zawarciem umowy na czas określony, pomniejszonej o proporcjonalna jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania.

Zgodnie z § 10 ust. 10 w przypadku automatycznego przedłużenia umowy na czas nieokreślony zapis pkt 3 nie stosuje się.

Dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych (k. 16-17, 41-42), cennik usług (k. 19-20, 45), regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych (k. 46-49), zeznania świadka M. P. (k. 108-109), zeznania powoda M. M. (k. 112).

Zgodnie kartą aktywacyjną maksymalna szybkość pobierania danych wynosiła do 20 M. natomiast maksymalna szybkość wysyłania danych wynosiła do 2,5 M..

Dowód: karta aktywacyjna (k. 43).

Pozwany w trakcie obowiązywania umowy liczył na to, że dojdzie do modernizacji sieci i dane będą przesyłane światłowodem zamiast anteną nadawczą, co spowoduje ciągłość przesyłu danych drogą internetową.

Dowód: zeznania świadka M. B. (k. 111).

W trakcie obowiązywania umowy łącze było niestabilne a parametr wysyłania danych spadał nawet do 0,04 M.. Zdarzało się bardzo często, że w ogóle nie było Internetu i nie można było odbierać wiadomości mailowych jak i wysyłać informacji.

Dowód: zeznania świadka M. P. (k. 108-109) zeznania świadka G. P. (k. 110), zeznania świadka M. B. (k. 111).

Wobec nie wyrażenia innego świadczenia woli przez użytkownika na podstawie § 10 ust. 1 umowa po okresie 12 miesięcy został przedłużona na kolejne 12 miesięcy a następnie od marca 2016 r. ponownie na okres 12 miesięcy na podstawie § 1 ust. 3 umowy.

Okoliczności bezsporne.

Pozwany pismem z dnia 21 marca 2016 r. wypowiedział zawartą z powodem umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 21 marca 2016 r.

Dowód: pismo z 21 marca 2016 r. (k. 21), protokół zdawczy odbiorczy (k. 44).

Powód w okresie wypowiedzenia wystawił na rzecz powoda tytułem świadczonej usługi fakturę VAT z dnia 1 marca 2016 r. w kwocie 97 zł oraz fakturę VAT z dnia 1 kwietnia 2016 r. również na kwotę 97 zł.

Dowód: faktury VAT (k. 50-51).

Dnia 20 sierpnia 2016 r. powód sporządził pismo dotyczące rozwiązania umowy z dnia 1 lutego 2014 r. W tym dniu powód wystawił notę obciążeniową, w której wskazał, że obciąża pozwanego kwotą 2 202 zł w związku z niedotrzymaniem umowy z dnia 11 lutego 2014 r.

Dowód: pismo z 20 sierpnia 2016 r. (k. 52), nota obciążeniowa (k. 53).

Wezwaniem do zapłaty z dnia 20 sierpnia 2016 r.. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2 396 zł.

Dowód: wezwanie od zapłaty (k. 54).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości.

Sąd przyznał atrybut wiarygodności zeznaniom świadków M. P., G. P., M. B. oraz powoda M. M. bowiem są one rzeczowe, logiczne i korespondujące z zebraną w sprawie dokumentacją.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne tylko częściowo, w zakresie opłat abonamentowych w okresie wypowiedzenia.

Podstawą powództwa jest umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Umowa ta uregulowana jest w ustawie z dnia 16 lipca 2004r Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 171 poz. 1800 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 pkt. 41 przywołanej ustawy świadczenie usług telekomunikacyjnych to wykonywanie usług za pomocą własnej sieci, z wykorzystaniem sieci innego operatora lub sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjnej wykonywanej przez innego dostawcę usług.

Fakt zawarcia przedmiotowej umowy nie jest sporny między stronami. Pozwany pismem z dnia 21 marca 2016 r. wypowiedział zawartą z powodem umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 21 marca 2016 r. W ocenie Sadu wbrew twierdzeniom strony powodowej w/w wypowiedzenie było skuteczne.

Zgodnie z § 10 ust. 1 zawartej umowy każda ze stron może wypowiedzieć umowę z 1 miesięcznym okresem wypowiedzenia ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego.

Faktury objęte pozwem wystawione zostały za miesiąc marzec i kwiecień 2016 r. a zatem w okresie wypowiedzenia umowy. Pozwany nie kwestionuje korzystania z usług w okresie objętym fakturami, ani wysokości kwot tam uwidocznionych. W związku z czym powództwo jest uzasadnione, co do kwoty 194 zł (97 zł x 2 = 194 zł).

Brak jest natomiast podstaw do zasądzenia na rzecz powódki kary w związku z rozwiązaniem umowy. Powód wskazał, że zażądał zwrotu przyznanych ulg abonamentowych oraz ulg aktywacyjnych wyszczególnionych w umowie nakładając notę obciążeniową zgodnie z § 10 pkt. 3 umowy. W tym zakresie powód odwołał się do art. 57 ust 6 ustawy z dnia 16 lipca 2004r Prawo Telekomunikacyjne.

Zgodnie z § 10 ust. 3 umowy w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy zawartej na czas określony jednak po okresie wyszczególnionym w ust. 3 przez użytkownika lub przez operatora usługi z winy użytkownika przed upływem okresu obowiązywania umowy zawartej na czas określony, użytkownik będzie zobowiązany do zapłaty kwoty w wysokości ulgi przyznanej użytkownikowi w związku z zawarciem umowy na czas określony, pomniejszonej o proporcjonalna jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania.

Zawarcie zapisu przewidującego sankcję finansową jest, co do zasady dopuszczalne zgodnie z zasadą swobodnego kształtowania stosunku prawnego (art. 385 1k.c.). Uściślenia przy tym wymaga, że zastrzeżenie umowne przewidujące obowiązek zapłaty określonej kwoty w związku z rozwiązaniem umowy na czas oznaczony nie jest karą umowną w rozumieniu art. 483 §1 k.c., gdyż nie jest związane z nienależytym wykonaniem zobowiązania, ale z wykonaniem uprawnienia prawokształtujacego. W doktrynie trafnie przyjmuje się, że ulga może dotyczyć opłat za usługę telekomunikacyjną lub opłat za instalację zakończenia sieci, a także warunków sprzedaży urządzenia końcowego. Konieczne jest jednak wyraźne określenie wartości ulgi przyznanej abonentowi w umowie, najlepiej poprzez jej kwotowe wskazanie. W przypadku, gdy ulga jest przyznawana z różnych tytułów, np. zmniejszenie opłaty aktywacyjnej oraz zmniejszenie ceny aparatu telefonicznego, możliwe jest określenie kwot składających się na łączną wysokość ulgi. Na kalkulację wysokości ulgi wpływają: wysokość benefitu promocyjnego; upust na opłacie aktywacyjnej; wysokość subsydiowania promocyjnych telefonów; koszt obsługi procesu sprzedaży, prowizja od sprzedaży itp. Ulga ta pomniejszana jest o jej proporcjonalną wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania (por. Maciej Rogalski Komentarz do art.57 ustawy - Prawo telekomunikacyjne teza 23 opubl. Lex Omega). W postanowieniu z dnia 9 września 2011r (sygn. akt III SK 20/11 opubl. Lex nr 1232614) Sąd Najwyższy jednoznacznie wskazał, że przepis art. 57 ust. 6 p.t. określa granice roszczenia dostawcy usług telekomunikacyjnych w przypadku jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług telekomunikacyjnych z winy abonenta tak, że "nie może przekroczyć określonej w umowie równowartości ulgi przyznanej abonentowi". W uzasadnieniu wskazano, że brak określenia wartości ulgi narusza art. 57 ust 6, bo nie jest możliwe uchwycenie (weryfikacja) określonej „kary” w stosunku do ulgi rzeczywiście przyznanej.

W niniejszym postępowaniu powód nie był w stanie szczegółowo określić sposobu obliczenia kwoty wskazanej w nocie obciążeniowej. Kwoty ulg z różnych tytułów powinny też być proporcjonalnie zmniejszone według momentu rozwiązania umowy oraz długości obowiązywania umowy. Nie sposób, też zrozumieć ulgi aktywacyjnej skoro umowa do czasu jej rozwiązania była dwukrotnie przedłużana, wobec braku oświadczenia o niekontynuowaniu umowy.

Należy mieć jednak na uwadze że roszczenie o zwrot przyznanej ulgi nie przysługuje dostawcy usług, jeżeli abonent w sposób uprawniony rozwiązuje umowę przed terminem z powodów leżących po stronie dostawcy usług (Prawo telekomunikacyjne P. 2013, wyd. 3/P.).

W niniejszej sprawie zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że do wypowiedzenia umowy doszło z powodów leżących po stronie dostawcy usługi tj. nie wywiązywania się w trakcie obowiązywania umowy z obowiązku określonego w § 7 ust. 4 zawartej umowy. W myśl § 7 ust. 4 umowy powód gwarantował przepustowość łącza na poziomie 50% maksymalnej wartości. Zgodnie z treścią przedłożonej do akt sprawy kartą aktywacyjną maksymalna szybkość pobierania danych wynosiła do 20 M. natomiast maksymalna szybkość wysyłania danych wynosiła do 2,5 M.. Zgromadzony materiał dowodowy wykazał natomiast, że łącze było niestabilne i parametr wysyłania danych spadał nawet do 0,04 M..

Oczywistym dla Sądu pozostaje, że skoro dla pozwanego, prowadzącego sprzedaż towaru szybko psującego się, decydujące znaczenie miał odpowiednio szybki transfer danych w celu kontaktu z odbiorcami towaru. Zatem nieprawidłowe świadczenie tej usługi przez operatora powodowało, że zawarta umowa nie spełniała celu, dla jakiego została zawarta wobec czego pozwany uprawniony był do wypowiedzenia umowy. Trzeba podkreślić, że pozwany wielokrotnie wskazywał pracownikom powoda, że usługa nie jest prawidłowo wykonywana.

Pozwany nie przeczył, że powód zawsze reagował na zgłoszenia, jednak próby naprawienia łącza i przywrócenia swobodnego przesyłu danych drogą internetową były nieskuteczne lub pomagały tylko na jakiś czas.

Zatem w ocenie Sądu wobec faktu iż do wypowiedzenia umowy doszło z powodów leżących po stronie dostawcy usług roszczenie o zwrot przyznanej ulgi nie przysługuje powodowi.

Podkreślić należy również że zapis § 10 ust. 3 stanowił wzorzec umowy, o którym mowa w art. 384 § 1 k.c. Zgodnie z brzmieniem art. 385 § 2 k.c. wzorzec umowy powinien być sformułowany jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Ze względu na fakt, że wzorce umowy są skierowane do nieoznaczonego kręgu adresatów, wykładni wzorców należy dokonywać wyłącznie według metody obiektywnej i ustalać sens wzorca z punktu widzenia wiedzy i możliwości poznawczych typowego adresata wzorca. Dlatego też podstawowe znaczenie mają językowe reguły wykładni. Ustalenie znaczenia poszczególnych zapisów wzorców winno być dokonywane sposób ścisły z uwzględnieniem całkowitego zakazu interpretacji rozszerzającej.

Analiza zapisu § 10 ust. 3 umowy nie pozwala na jednoznaczne ustalenie kiedy rozwiązanie umowy będzie skutkować zapłatą kwoty w wysokości ulgi przyznanej użytkownikowi gdyż ciężko wskazać do jakiego okresu wyszczególnionym w ust. 3 się odnosi. W samym § 10 nie zostały wyszczególnione żadne okresy a zatem nie może chodzić o ust. 3 tego paragrafu. Przyjmując nawet, że w zapisie zawartym § 10 ust. 3 znajduje się omyłka pisarska i odnosi się on do okresów wskazanych w § 1 umowy to należy stwierdzić, że powyższy zapis nie miałby również zastosowania, gdyż do wypowiedzenia umowy doszło w trakcie trwania okresu wskazanego w § 1 ust. 3 a nie po okresie wyszczególnionym w 1 § ust. 3. Mając powyższe na uwadze również ze względu na niejasność zapisu § 10 ust. 3 umowy w ocenie Sądu nie mógł mieć on zastosowania w niniejszym stanie faktycznym.

Mając powyższe na uwadze Sąd w punkcie 1 sentencji wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 194 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 września 2016 r. do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W związku z tym pozew w części dotyczącej żądania odsetek ustawowych, również zasługuje na uwzględnienie.

W związku z uznaniem przez Sąd dochodzonego roszczenia w części tj. w kwocie 194 złotych, Sąd oddalił powództwo w zakresie pozostałej kwoty, tj. 2202 złotych (2396 zł – 194 zł = 2202 zł) orzekając o tym w punkcie 2 sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Sąd mając na uwadze, że pozwany uległ tylko w nieznacznej części Sąd postanowił wyłożyć na stronę powodową obowiązek zapłaty wszystkich kosztów. Na łączną kwotę kosztów postępowania pozwanego złożyły się kwoty: 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz 1200 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych co daje łączną kwotę 1 217 zł.

SSR Jolanta Brzęk