Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2017 r. w Gliwicach

sprawy M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 25 kwietnia 2017 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 932/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 kwietnia 2017r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu M. S. ( S. ) prawa
do emerytury na podstawie art.114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ ubezpieczony nie przedłożył żadnych nowych dowodów mających wpływ na zmianę decyzji z dnia 15 lipca 2015r.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji domagał się przyznania prawa do emerytury
z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych - od dnia 19 kwietnia 2017r. oraz zasądzenia od organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, iż organ rentowy błędnie nie zaliczył mu do pracy
w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia: w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ł. od dnia 2 lutego 1976r. do dnia 25 września 1978r. oraz w Brygadzie (...) przy Urzędzie Miasta i Gminy w R. od dnia 20 listopada 1978r. do dnia
15 września 1979r., kiedy to wykonywał pracę traktorzysty, wymienioną w wykazie A dziale VIII poz.3.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony M. S. w dniu (...). ukończył wiek 60 lat.

Legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 25 – letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu łącznie 13 lat, 2 miesiące i 8 dni na dzień 1 stycznia 1999r., zamiast wymaganych 15 lat,
to jest następujące okresy zatrudnienia:

- od dnia 1 czerwca 1973r. do dnia 31 grudnia 1975r. w (...) w S.
na stanowisku zwrotniczego i nastawniczego,

- od dnia 1 czerwca 1985r. do dnia 30 czerwca 1985r. i od dnia 1 lutego 1986r. do dnia 28 lutego 1986r. w Ośrodku (...) w S. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowcy ciągnika,

- od dnia 14 sierpnia 1986r. do dnia 31 grudnia 1992r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony,

- od dnia 1 grudnia 1994r. do dnia 31 grudnia 1998r. w (...) S.C. w G.
na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.

W rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 4 marca 2015r. organ rentowy decyzją z dnia 24 marca 2015r. na podstawie art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury wcześniejszej, gdyż ubezpieczony nie osiągnął wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 2 lata, 7 miesięcy.

W rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 7 lipca 2015r. organ rentowy ponownie odmówił prawa do emerytury na podstawie w/w uregulowań prawnych, gdyż
na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił wymaganego 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
a jedynie 13 lat, 2 miesiące i 8 dni. Organ rentowy wskazał, iż do pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył okresów od dnia 14 września 1982r. do dnia 31 maja 1985r.
i od dnia 1 lipca 1985r. do dnia 31 stycznia 1986r. z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego
w Ośrodku (...) w S. na stanowisku pomocnika kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, ponieważ stanowisko to nie figuruje w powołanym zarządzeniu, jak również nie zostało ujęte jako praca w szczególnych warunkach w przedłożonym świadectwie.

W rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 10 września 2015r. organ rentowy decyzją z dnia 15 września 2015r. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury
na podstawie art.114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, bowiem ubezpieczony nie przedłożył nowych dowodów mających wpływ na zmianę decyzji z dnia 15 lipca 2015r. Organ rentowy dodał, iż do pracy w warunkach szczególnych uwzględnił ubezpieczonemu okres jego zatrudnienia w (...) w S. od dnia 1 czerwca 1973r. do dnia 31 grudnia 1975r., co nastąpiło decyzją z dnia 15 lipca 2015r.

Decyzji powyższych ubezpieczony nie kwestionował doprowadzając tym samym
do ich uprawomocnienia.

W dniu 19 kwietnia 2017r. ubezpieczony złożył kolejny wniosek o przyznanie prawa do emerytury, w rozpoznaniu którego organ rentowy wydał decyzję skarżoną.

Ubezpieczony od dnia 2 lutego 1976r. do dnia 25 września 1978r. był zatrudniony
w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ł. Zakładzie Usług (...) w R. na stanowisku traktorzysty, w tym od dnia 28 kwietnia 1976r. do dnia 13 kwietnia 1978r. odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Ubezpieczony faktycznie pracował jako traktorzysta, prowadził traktor marki U., którym w okresie od wiosny do jesieni wykonywał prace polowe takie jak orka, siew, opryski, a także transportował np. ziemniaki, buraki ze Spółdzielni do punktów skupu, które oddalone były od Spółdzielni o około 30 km. Zimą przy użyciu tego traktora z doczepionymi maszynami zajmował się odśnieżaniem, porządkowaniem dróg, a dodatkowo transportował mleko od gospodarzy do punktów skupu.

W okresie od dnia 20 listopada 1978r. do dnia 15 września 1979r. ubezpieczony
był zatrudniony w Brygadzie (...) – Budowlanej przy Urzędzie Miasta i Gminy
w R. również na stanowisku traktorzysty.

Ubezpieczony prowadząc traktor marki U. z doczepioną przyczepą zajmował
się transportem materiałów budowlanych i ich rozładowywaniem dla potrzeb remontów domów, mieszkań. Czasami kilka razy w ciągu dnia przewoził materiały budowlane. Zimą zajmował się natomiast odśnieżaniem i piaskowaniem dróg.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, zeznań świadka H. P. i zeznań ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy
z dnia 10 sierpnia 2017r. czas 00:05:29 – 00:31:04 ), jako okoliczności jednoznacznie wynikające z tych dowodów i niekwestionowane przez strony, pozwalające na stanowcze rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego M. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U.
z 2016r., poz.887 ) zwanej dalej ustawą, prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948r., który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31 grudnia 1998r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych
na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo
do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo
do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Niespornym było, iż ubezpieczony M. S. ukończył wiek emerytalny
60 lat, legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym co najmniej 25 – letnim okresem składkowym i nieskładkowym oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Okoliczność sporna w rozpoznawanej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, a konkretnie możliwości zaliczenia do takiej pracy okresów zatrudnienia ubezpieczonego w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ł. od dnia 2 lutego 1976r. do dnia 25 września 1978r. oraz w Brygadzie (...) przy Urzędzie Miasta i Gminy w R. od dnia 20 listopada 1978r. do dnia 15 września 1979r. Ubezpieczony bowiem domagał się uwzględnienia tych okresów podnosząc, iż pracował wówczas jako traktorzysta.

W wykazie A dziale VIII zatytułowanym: „ W transporcie i łączności ” poz. 3 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze wymienione zostały: „ prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych ”.

W ostatnio ukształtowanym na tle tego przepisu orzecznictwie Sądu Najwyższego, które tut. Sąd w pełni podziela, wyrażono stanowisko, iż uwzględnienie w wykazie A, dziale VIII poz. 3 prac kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych nie oznacza, że należy uznać za pracę w szczególnych warunkach kierowanie tymi pojazdami przy jakichkolwiek innych zadaniach (rodzaju pracy) niż zadania transportowe. Prace uznane za wykonywane w warunkach szczególnych bez względu na miejsce ich wykonywania i rodzaj zostały wymienione w dziale XIV zatytułowanym „prace różne”. Tymczasem inne działy wykazu obejmują wymienione w nich prace w powiązaniu z rodzajami zakładów pracy lub ich częściami. Nie można uznać, że praca kierującego ciągnikiem jest zawsze pracą „w transporcie”, także wówczas, gdy kierujący niczego nie transportuje, lecz wykonuje przy pomocy ciągnika prace polowe np. sieje, orze, nawozi, spulchnia glebę itp. Takie stanowisko wypływa z faktu, że w świetle przepisów wykazu A wyodrębnienie prac ma charakter stanowiskowo – branżowy, gdy pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach tego wykazu wymieniono konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Taki sposób kwalifikacji prawnej tychże prac nie jest dziełem przypadku. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym ( por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2016r. I UK 218/15, 3 grudnia 2013r. I UK 172/13, 13 sierpnia 2015r. II UK 298/14, 5 maja 2016r. III UK 121/15 ).

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, iż ubezpieczony
jako kierowca traktora w pierwszym ze spornych okresów zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ł., wykonywał głównie prace polowe - od wiosny do jesieni, natomiast zimą prace przy odśnieżaniu, porządkowaniu dróg. Wykonywanie zaś takich prac nie pozwala na zaliczenie tego okresu do pracy w warunkach szczególnych. Wprawdzie, dodatkowo ubezpieczony świadczył również traktorem usługi transportowe, lecz nie były one wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a więc codziennie i przez pełną dniówkę roboczą obowiązującą pracownika.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Brygadzie (...) przy Urzędzie Miasta i Gminy w R., kiedy to ubezpieczony zajmował
się transportem materiałów budowlanych, to ewentualne uwzględnienie tego okresu, oczywiście po wyłączeniu z niego miesięcy zimowych, podczas których ubezpieczony pracował przy utrzymaniu dróg i tak pozostawałoby bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem ubezpieczony nadal nie legitymowałby się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

W konsekwencji powyższego Sąd stwierdził, iż ubezpieczony nie spełnił wszystkich koniecznych przesłanek prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych i stąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) SSO Grażyna Łazowska