Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III RC 609/17

UZASADNIENIE

Powód D. M. (1) pozwem wniesionym w dniu 29 listopada 2017 roku (data nadania) wniósł przeciwko pozwanemu K. M. o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny względem pozwanego ustał. Powód uzasadnił żądania wskazując, że pozwany pomimo osiągnięcia pełnoletniości nie podjął pracy.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Pozwany wskazał, że powód w ogóle nie uzasadnił na czym polega zmiana w sytuacji faktycznej stron od poprzedniego ustalenia obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanego. Ponadto podniósł, że kontynuuje naukę, a także podejmował dorywcze prace, jak również odbywał praktyki w agencji ubezpieczeniowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany K. M. jest synem powoda D. M. (1) i I. M.. Pozwany urodził się w dniu (...). Powód ma także drugiego syna – D., który ma 24 lata.

Okoliczności bezsporne.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem z dnia 12 maja 2017 roku w sprawie o sygn. III RC 47/16 obniżył począwszy od dnia 21 lipca 2016 roku alimenty do łożenia których D. M. (1) zobowiązany był na rzecz K. M. na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 13 września 2012 roku w sprawie o sygn. III RC 331/12 i to z kwoty po 500 złotych miesięcznie do kwoty po 350 złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 20-go każdego miesiąca do rąk K. M. wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

Dowód:wyrok k. 91 w aktach sygn. III RC 47/16.

Alimenty w kwocie po 500 złotych miesięcznie były ściągane od powoda przez komornika. Na prośbę powoda, pozwany po wydaniu przez Sąd ww. wyroku cofnął wniosek egzekucyjny. Od tego czasu do listopada 2017 roku powód dobrowolnie płacił alimenty w obniżonej przez Sąd kwocie po 350 złotych miesięcznie. Od grudnia 2017 roku (tj. po wniesieniu pozwu w niniejszej sprawie) powód przestał płacić alimenty.

Dowód:zajęcie k. 16-20, zeznania świadka I. M. – nagranie 42:00.

Powód D. M. (1) nie pracuje, nie prowadzi działalności gospodarczej. Utrzymuje się z oszczędności. Dorywczo projektuje wnętrza i ogrody za symboliczne kwoty. Powód do lipca 2016 roku prowadził działalność gospodarczą w zakresie produkcji odzieży, która przynosiła mu godziwe zyski. W lipcu 2016 roku powód zawiesił działalność ze względu na pogorszenie się sytuacji na rynku. Powód mieszka w P. razem ze swoim drugim synem D.. D. M. (2) pracuje i dokłada się do utrzymania gospodarstwa domowego. Powód jest zdrowy, nie cierpi na żadne dolegliwości.

Dowód:zeznania powoda – nagranie 02:00-12:00, 39:00-43, informacja z (...) k. 70, zaświadczenia z US k. 75-76.

Powód miesięcznie płaci za mieszkanie ok. 1.000 złotych, razem z opłatami za wodę, ogrzewanie, wywóz śmieci. Za prąd płaci ok. 68 złotych co dwa miesiące. Na wyżywienie wydaje ponad 300 złotych miesięcznie i ok. 100 złotych na środki czystości. Powód odzieży nie kupuje, bo sam ją sobie szył w przeszłości.

Dowód: zeznania powoda – nagranie 12:00-20:00.

Pozwany w dniu 26 kwietnia 2013 roku ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. A. A. w K. z dobrymi wynikami w nauce. Po ukończeniu liceum pozwany podjął studia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w K. jednak zrezygnował z nich po pół roku, gdyż nie spełniły jego oczekiwań. W dniu 8 stycznia 2016 roku pozwany ukończył naukę w Szkole Policealnej dla dorosłych PlusEdukacja w zawodzie technik informatyk z dobrymi wynikami.

Jednocześnie od 1 października 2015 roku pozwany studiuje w (...) Akademii (...)-Wydziale Zamiejscowym w O. na niestacjonarnych studiach z zarządzania. Czesne wynosi 390 złotych miesięcznie. Zajęcia odbywają się w O. w soboty i w niedziele.

Uzyskanie stopnia licencjata trwa 3 lata; pozwany kończy naukę we wrześniu 2018 roku, wtedy będzie bronić pracę licencjacką. Planuje kontynuować edukację i uzyskać stopień magistra. Rozważa kontynuację studiów w trybie dziennym.

Dowody:świadectwa k. 22-23, zaświadczenie k. 24, k. 69, zeznania pozwanego – nagranie 43:14, 51:03, zeznania świadka I. M. – nagranie 09:00, polecenie przelewu k. 25, informacje z uczelni k. 61-68.

W trakcie nauki pozwany odbywał praktyki w sklepie komputerowym oraz w pełnym wymiarze czasu pracy w agencji ubezpieczeniowej – licząc, że zostanie w niej w przyszłości zatrudniony. W ostatnim roku nauki pozwany poświęcił się pisaniu pracy licencjackiej. Zdarzało się również, że pozwany musiał jechać do W. w dzień powszedni na konsultację z promotorem.

Dowód:zeznania pozwanego – nagranie 54:00.

Pozwany podjął pracę już w czerwcu 2016 roku, ale został oszukany przez pracodawcę. Następnie pracował przy rozwożeniu kurczaków, jednak ta praca zbyt kolidowała z nauką. W 2017 roku przez 2 miesiące pracował w delikatesach, ale wkrótce jego stanowisko zostało zlikwidowane. Później przez kilka miesięcy pracował także w agencji ochroniarskiej, jednak tam zredukowano etaty.

Dowody:zeznania świadka I. M. – nagranie 27:00, umowa k. 26, skierowanie k. 27, umowa k. 28, zaświadczenie k. 58, informacja o dochodach k. 59

Pozwany mieszka ze swoją babcią w O.. Utrzymuje się ze świadczeń otrzymywanych przez babcię, oszczędności i pieniędzy przekazywanych mu przez matkę w kwocie ok. 500-600 złotych miesięcznie. Matka pozwanego nie pracuje, natomiast pomaga prowadzić działalność gospodarczą swojemu konkubentowi.

Czynsz w mieszkaniu wynosi 450 złotych, prąd kosztuje ok. 230 złotych co dwa miesiące, gaz z butli – 55 złotych miesięcznie. Pozwany na odzież przeznacza ok. 100 złotych miesięcznie, na środki czystości ok. 50-60 złotych, na wyżywienie min. 400 złotych. Pozwany płaci również czesne w kwocie 390 złotych miesięcznie. Pozwany ponosi koszty dojazdów do O. w kwocie 50-60 złotych miesięcznie.

Dowody:zeznania świadka I. M. – nagranie 17:00, zeznania pozwanego – 51:00, zaświadczenie z US k. 56-58, k. 60.

Powód obecnie nie utrzymuje kontaktu z pozwanym.

Dowód:zeznania powoda – nagranie 20:10-32, zeznania pozwanego – nagranie 58:00.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów prywatnych i urzędowych, jak również zeznania świadka I. M. oraz zeznań stron.

Sąd uznał za niewiarygodne zeznania powoda w zakresie, w jakim twierdzi, że utrzymuje się w zasadniczej części z oszczędności, że jego obecne oszczędności wynoszą ok. 10.000 złotych, natomiast oszczędności w chwili zawieszenia działalności gospodarczej wynosiły 20.000 złotych. Przede wszystkim należy zauważyć, że zeznania powoda w tym zakresie są nielogiczne. Od zawieszenia działalności gospodarczej przez powoda do chwili obecnej minęły 2 lata i jest niemożliwe, żeby przez cały ten czas powód żył tylko za łączną kwotę 10.000 złotych (20.000 złotych minus 10.000 złotych, które rzekomo ma obecnie), skoro jednocześnie powód zeznał, że same opłaty za mieszkanie wynoszą 1.000 złotych miesięcznie. Nadto należy zauważyć, że w toku poprzedniego procesu o obniżenie alimentów (sygn. III RC 47/16) powód zeznał, że miał tylko nikłe oszczędności w kwocie 2-3 tys. złotych (por. akta sygn. III RC 47/16, k. 49v).

Sąd zważył co następuje:

Pozwany wniósł o ustalenie ustania jego obowiązku alimentacyjnego względem jego syna – K. M..

Powództwo nie jest zasadne. Zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego („kro”) obowiązek alimentacyjny (tj. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Stosownie do art. 129 § 1 kro, obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Natomiast w myśl art. 133 § 1 i 3 kro: Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka wygasa wtedy, gdy dziecko jest w stanie się samodzielnie utrzymać, a ponadto, gdy alimentacja względem dziecka nie jest połączona z nadmiernym uszczerbkiem dla rodzica.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe prowadzi do wniosku, że nie zostały spełnione przesłanki wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego D. M. (1) względem jego syna – K. M..

Przede wszystkim K. M. nie jest w stanie się jeszcze samodzielnie utrzymać i zaspokoić w ten sposób swoich uzasadnionych potrzeb. Pozwany nie pracuje na stałe, ponieważ kontynuuje naukę. Jednocześnie pozostali członkowie jego rodziny (tj. matka i babcia) nie posiadają środków wystarczających na pokrycie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb pozwanego.

Pozwany ukończył szkołę średnią z dobrymi wynikami i w związku z tym kontynuuje edukację w szkole wyższej. W międzyczasie pozwany ukończył także szkołę policealną. Konieczność nauki w znacznym stopniu utrudnia więc pozwanemu podjęcie pracy. Co prawda pozwany studiuje zaocznie, jednak pozostałe dni tygodnia musiał poświęcać na naukę, pisanie pracy licencjackiej, dojazdy do biblioteki, wyjazdy na konsultacje z promotorem, a także na praktyki, które odbywał w pełnym wymiarze czasu pracy. Pozwany osiąga zadowalające wyniki w nauce i wkrótce obroni pracę dyplomową i otrzyma tytuł licencjata. Nie ma również przeszkód, aby kontynuował naukę na studiach magisterskich. Należy przy tym mieć na uwadze, że ukończenie szkoły wyższej wydatnie polepszy sytuację pozwanego na rynku pracy i ułatwi mu zdobycie stanowiska.

Nie jest również prawdą, że pozwany nie dołożył starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Pozwany podejmował pracę czterokrotnie: przy rozwożeniu towarów, przy dystrybucji kurczaków, w sklepie i w agencji ochrony. Na skutek okoliczności niezależnych od pozwanego (redukcji etatów, czy oszukania przez pracodawcę) pozwany nie miał możliwości pracy na stałe, pomimo chęci. Jednocześnie pozwany odbył pełnoetatowe praktyki w agencji ubezpieczeniowej, gdzie ma szansę na zatrudnienie.

Nie można również zgodzić się ze stanowiskiem powoda, że konieczność uiszczania alimentów na rzecz pozwanego naraża powoda na niezaspokojenie jego potrzeb. W orzecznictwie sądowym panuje utrwalone stanowisko, że rodzic jest zobowiązany podzielić się ze swoim dzieckiem nawet najskromniejszymi środkami, jakimi dysponuje. Zapłata na rzecz pozwanego alimentów w kwocie 350 złotych miesięcznie nie jest żądaniem wygórowanym. Jak już wspomniano wyżej, Sąd nie dał wiary powodowi, że utrzymuje się wyłącznie z oszczędności. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że powód posiada jeszcze inne źródło utrzymania albo też wysokość zgromadzonych środków pieniężnych jest znacznie wyższa, niż powód deklaruje. Ponadto, nawet jeżeli powód rzeczywiście nie miałby pieniędzy na swoje utrzymanie, to należy pamiętać, że jest osobą zdrową i sprawną, a więc zdolną do podjęcia stałej pracy. Trudno, aby powód nie znalazł satysfakcjonującej go oferty w ciągu dwóch lat, w szczególności, że mieszka w pobliżu Ł., która oferuje szeroki rynek pracy.

Podane przyczyny prowadzą do wniosku, że obowiązek powoda względem pozwanego istnieje w dalszym ciągu. W związku z tym powództwo podlega oddaleniu.

Na podstawie art. 102 kpc Sąd postanowił nie obciążać stron kosztami procesu.