Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 364/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Łochowski

Sędziowie SO Paweł Iwaniuk

SO Beata Janiszewska (spr.)

Protokolant sekr. sądowy Iwona Iwaniec

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2014 r. w W. sprawy

z powództwa E. S.

przeciwko K. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie

z dnia 4 grudnia 2012 r., sygn. akt I C 262/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od E. S. na rzecz K. W. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn. akt IV Ca 364/13

UZASADNIENIE

Apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji oraz dokonaną przez ten Sąd ocenę dowodów, w związku z czym nie zachodzi potrzeba powtórzenia poczynionych już ustaleń (postanowienie SN z 26.04.2007 r., II CSK 18/07, Lex 966804). Sąd podziela również to ustalenie (wbrew stanowisku Sądu I instancji - k. 124 uznane za istotne dla rozstrzygnięcia sprawy), że E. S. wyraziła zgodę na pozostawienie przez K. W. wprowadzonych w lokalu ulepszeń. Wniosek taki wynika z uznanych za wiarygodne zeznań świadków H. R. (k. 111), P. C. (k. 83), zeznań pozwanego (k. 113), jak i z zeznań powódki w tej części, w której stwierdziła ona, że bezpośrednio po uzyskaniu od pozwanego informacji o zamiarze rezygnacji z najmu lokalu dała ogłoszenia w celu wynajęcia pomieszczenia przez kolejną, zainteresowaną tym osobę (k. 112-113). Zeznania te w sposób spójny świadczą o wyrażeniu przez powódkę woli zachowania lokalu w takiej postaci, w jakiej istniał on po zakończeniu stosunku najmu z pozwanym. Powyższy wniosek znajduje potwierdzenie w tym, że powódka, mimo kontaktów z pozwanym, zwróciła się do niego o przywrócenie stanu poprzedniego dopiero w lipcu 2010 r. Ponadto poczynione ustalenie koresponduje z faktem, że lokal miał bardzo atrakcyjny wygląd i był w dobrym stanie po wykonanym niedawno remoncie. Uzasadnione było zatem oczekiwanie, że będzie atrakcyjną propozycją na rynku najmu lokali.

Wynika z tego, że powódka najpierw wyraziła zgodę na zachowanie ulepszeń, następnie jednak, po kilkumiesięcznych, bezskutecznych próbach wynajęcia lokalu, uznała, że wprowadzone przez pozwanego zmiany ograniczają funkcjonalność pomieszczenia jako lokalu usługowego. Bez wprowadzenia zmian może on być bowiem wykorzystany jedynie jako lokal gastronomiczny. Trudności z wynajęciem pomieszczenia na ten cel skłoniły powódkę, jak należy wnosić z okoliczności sprawy, do zmiany pierwotnego stanowiska i zażądania od pozwanego kilka miesięcy później przywrócenia lokalu do swego stanu poprzedniego, tzn. sprzed zmian wprowadzonych przez pozwanego.

Z perspektywy dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny okoliczności sprawy za bezprzedmiotowe należy uznać zarzuty naruszenia art. 479 i art. 480 k.c. Z przyczyn bowiem wyjaśnionych w dalszych wywodach uzasadnienia powódce nie przysługiwało roszczenie o wykonanie przez pozwanego prac restytucyjnych. Rozważenia natomiast wymagały ujęte w punktach 3. i 4. zarzuty naruszenia art. 471 i art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty te są niezasadne.

Trafnie Sąd I instancji nie uwzględnił zgłoszonego przez powódkę żądania zapłaty kwoty 17 100 złotych tytułem utraconych korzyści w wysokości odpowiadającej wartości czynszu najmu za okres od stycznia do września 2010 r. Powody niezasadności tego żądania sięgają jednak dalej niż podkreślane przez Sąd nieudowodnienie wysokości roszczenia odszkodowawczego. Powódka powstanie szkody związała z określonym zdarzeniem: niemożnością uzyskiwania dochodów w związku z ustaniem stosunku najmu w sytuacji, w której czas trwania najmu był oznaczony w umowie. Tymczasem do ustania tego stosunku prawnego doszło wskutek rozwiązania umowy umową rozwiązującą, o czym świadczy zawarte między stronami porozumienie (k. 59). Skoro powódka przystała na rozwiązanie umowy, nie może skutecznie wywodzić z tego faktu powstania obowiązku odszkodowawczego po stronie pozwanego. Nie jest to bowiem zdarzenie, z którym może być wiązana odpowiedzialność odszkodowawcza. Bez znaczenia pozostawało również to, czy następnie powódka była w stanie w krótkim okresie wynająć lokal. Brak takiej możliwości oraz związane z tym skutki finansowe dla powódki mieściły się w sferze ryzyka związanego z prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej, nie mogły natomiast stanowić podstawy do skutecznego żądania od pozwanego naprawienia szkody.

Uwzględnienia żądania pozwu w omawianym zakresie nie uzasadniał także kolejny, podniesiony w toku sprawy argument (k. 85): że niewykonanie przywrócenia stanu poprzedniego doprowadziło do uniemożliwienia powódce wynajęcia lokalu. Powódka nie wyjaśniła, dlaczego tak ujmowane odszkodowanie miałoby być obliczane według stawki czynszu określonej w umowie z pozwanym. Niezależnie jednak od tej uwagi, nie można pominąć, że powódka nie udowodniła, by złożono jej ofertę zawarcia umowy najmu z czynszem w/w wysokości, której jednak nie mogła przyjąć z powodu niewykonania przez pozwanego prac remontowych. Nie zostało wykazane (a w podanej przez powódkę postaci – nie byłoby także wystarczające do uwzględnienia żądania pozwu) ogólne stwierdzenie, że „wiele osób było zainteresowanych wynajęciem lokalu, ale nie w formie, w jakiej znajdował się w wyniku bezprawnego nieprzywrócenia do stanu poprzedniego przez Pozwanego” (k. 131 oraz na k. 132). Do odmiennego wniosku nie prowadzi powołanie się przez powódkę na fakt natychmiastowego wynajęcia lokalu po wykonaniu prac (k. 132). Powódka nie wykazała bowiem, że już wcześniej nie uzgodniła zawarcia umowy, a prace były wykonywane z uwzględnieniem zamiaru wynajęcia lokalu konkretnemu najemcy. Co więcej, przeciwny wniosek wydaje się wynikać z zestawienia daty zakończenia remontu w końcu września oraz zawarcia nowej umowy najmu od października 2010 roku.

Podstawowe jednak znaczenie ma poczynione uprzednio ustalenie, że powódka stwierdziła względem pozwanego, iż chce zachować lokal w postaci, w jakiej istniał on po ustaniu stosunku najmu. W sensie prawnym oznaczało to, że powódka złożyła oświadczenie o zachowaniu ulepszeń, wykonując tym samym swe uprawnienie do wyboru wynikające z normy wywodzonej z art. 676 in medio, in fine k.c. Późniejsza zmiana dokonanego wyboru nie była możliwa, w analizowanej bowiem sytuacji zastosowanie znajduje art. 365 k.c. per analogiam, dotyczący zobowiązania przemiennego. Wybór świadczenia przemiennego jest w sensie prawnym wykonaniem uprawnienia prawokształtującego. Zasady składania i odwoływania tego oświadczenia określają przepisy art. 61 k.c. Z chwilą dokonania wyboru zobowiązanie staje się zobowiązaniem z jednym tylko świadczeniem. Forma oświadczenia o dokonaniu wyboru zależy od formy czynności prawnej, zastosowanie znajduje tu art. 77 § 1 k.c. W okolicznościach sprawy fakt dokonania przez powódkę wspomnianego wyboru, mimo niezachowania formy pisemnej ad probationem, dowiedziono m.in. zeznaniami obu stron postępowania.

W świetle powyższego nie zachodziły podstawy do przyjęcia, że powódce przysługiwało roszczenie o wykonanie przez pozwanego obowiązku czynienia, w związku natomiast z odmową pozwanego wykonania prac remontowych – możliwość przeprowadzenia tych prac na koszt pozwanego (w ramach wykonania zastępczego, art. 480 k.c.) lub roszczenie odszkodowawcze. Także zatem w tym zakresie, tzn. drugiego ze zgłoszonych w pozwie żądań zapłaty, powództwo podlegało oddaleniu.

Wobec niezasadności zarzutów apelacji, podlegała ona oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.), obciążając pozwaną kosztami procesu w instancji odwoławczej w kwocie 1200 złotych tytułem opłaty za czynności radcy prawnego ustalonej zgodnie z § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 490).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji wyroku.

.