Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu 21 czerwca 2018 r. w W.

na rozprawie

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o stwierdzenie nieważności ewentualnie uchylenie uchwał

I.  Stwierdza nieważność uchwały(...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialności z siedzibą w W. z dnia 10 listopada 2016 roku w przedmiocie udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody w trybie art. 211 § 2 k.s.h. na zajmowanie się przez T. R. oraz S. S. interesami konkurencyjnymi wobec (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..

II.  Umarza postępowanie w pozostałym zakresie.

III.  Znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania.

IV.  Nakazuje zwrócić przez Skarb Państwa – kasę Sądu Okręgowego w Warszawie powodowi S. K. kwotę 2000 zł (dwa tysiące złotych) stanowiącą połowę opłaty od pozwu, w części w której został cofnięty.

SSO Cezary Skwara

Sygn. akt XVI GC 1278/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 czerwca 2018 roku

Pozwem z dnia 9 grudnia 2016 r. powód na wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. w przedmiocie udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody w trybie art. 211 § 2 k.s.h. na zajmowanie się przez T. R. oraz S. S., tj. nowo powołanych członków Zarządu (...) sp. z o.o., interesami konkurencyjnymi wobec tej spółki, ewentualnie w przypadku nieuznania Uchwały (...) za nieważną, wniósł o jej uchylenie jako sprzecznej z dobrymi obyczajami, godzącej w interes (...) sp. z o.o. i mającej na celu pokrzywdzenie powoda. Powód wniósł również o uchylenie Uchwały (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. r. w przedmiocie odwołania wszystkich dotychczasowych członków Zarządu (...) sp. z o.o., tj. S. K. oraz T. R. oraz powołania T. R. i S. S. do Zarządu (...) sp. z o.o. jako sprzecznych z dobrymi obyczajami, godzących w interesy (...) sp. z o.o. i mających na celu pokrzywdzenia powoda. Jednocześnie powód wniósł o zasądzanie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że Uchwała (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. została podjęta z naruszeniem art. 244 k.s.h., co powoduje jej nieważność. Z kolei w przypadku Uchwały (...)i (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. powód wskazał, że zmiana w Zarządzie Spółki narusza dobre obyczaje, jest skierowana bezpośrednio w powoda oraz w jego ocenie stanowi poważne zagrożenie dla dobra interesów Spółki (pozew – k. 2 – 8).

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 maja 2017 r. (data stempla pocztowego – k. 199) pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że w jego ocenie nie zasługuje na uwzględnienie powództwo o stwierdzenie nieważności Uchwały (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r., bowiem podjęta uchwała odpowiada prawu i w nie jest sprzeczna z art. 244 k.s.h..Ponadto Uchwały (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. nie naruszają dobrych obyczajów. Ponadto podniósł, że powód nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie tezy, że pozostali wspólnicy mieli prowadzić działalność konkurencyjną, a nawet zmierzać do jej prowadzenia (odpowiedź na pozew – k. 172-184).

Pismem z dnia 28 marca 2018 r. powód cofnął pozew w części dotyczącej uchylenia Uchwał (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. oraz zrzekł się roszczenia w tym zakresie. Jednocześnie powód potrzymał powództwo w zakresie stwierdzenia nieważności/uchylenia Uchwały (...) oraz zasądzanie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pismo – k. 249-250).

Pismem z dnia 11 maja 2018 r. pozwany uznał powództwo w zakresie dotyczącym stwierdzenia nieważności uchwały (...) NWZ Wspólników pozwanej spółki wnosząc o wydanie wyroku stwierdzającego nieważność przedmiotowej uchwały, umorzenie postępowania w zakresie pozostałych uchwał i wzajemne zniesienie kosztów (pismo – k 261-263)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 września 2008 r. została zawarta Umowa spółki (...) sp. z o.o.

(dowód: kopia tekstu jednolitego umowy (...) z 15 września 2008 r. (akt notarialny, (...)numer (...), sporządzony przez notariusz J. D. prowadzącą kancelarię notarialną w W. przy ul. (...) – k. 64-70).

Powód S. K. jest wspólnikiem Spółki posiadającym (...)udziały, stanowiące ok. (...) kapitału zakładowego Spółki, dwaj pozostali wspólnicy, tj. T. R. i S. S. posiadają również każdy po (...)udziały, co łącznie daje im możliwość wykonywania prawa głosu stanowiących ok. (...) kapitału zakładowego Spółki.

(dowód: pełen odpis z Krajowego Rejestru Sądowego k. 49-51).

Wnioskiem z dnia 25 lipca 2016 r. wnioskodawca T. R. wniósł o upoważnienie siebie, jako wnioskodawcy, do zwołania Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników i ustalenie porządku obrad obejmującego, m. in.: (i) w pkt 7 - podjęcie uchwały w przedmiocie odwołania wszystkich Członków Zarządu Spółki, (ii) w pkt 8 - podjęcie uchwały w przedmiocie powołania T. R. oraz S. S. do Zarządu (...) oraz ( (...)) w pkt 10 - podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody w trybie art. 211 § 2 k.s.h. na zajmowanie się przez T. R. oraz S. S. interesami konkurencyjnymi wobec (...). Upoważnienie do zwołania Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) zostało udzielone postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie w dniu 5 października 2016 r., a zaproszeniem z dnia 24 października 2016 r. na Zgromadzenie zaplanowane na 10 listopada 2016 r. powiadomiono o nim powoda

(dowód: kopia postanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego z 5 października 2016 r. k. – 85-86, Zaproszenie na Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) sp. z o.o. z 24 października 2016 r. – k. 84).

Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) odbyło się w dniu 10 listopada 2016 r. w siedzibie Spółki. W trakcie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników wspólnicy, rozpatrując punkt 7 porządku obrad, podjęli uchwałę (...) w przedmiocie odwołania wszystkich członków Zarządu (...). Na skutek głosowania tajnego uchwała (...)została powzięta stosunkiem (...)głosów oddane w tym (...)głosów „za", (...)głosy „przeciw", (...)głosów „wstrzymujących się", przy czym adw. Ł. G., reprezentujący powoda na Zgromadzeniu, w oparciu o pełnomocnictwo załączone do protokołu, wniósł o zaprotokołowanie stosownego sprzeciwu co do podjęcia tej uchwały.

W trakcie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników wspólnicy, rozpatrując punkt 8 porządku obrad, podjęli uchwałę (...)w przedmiocie powołania T. R. oraz S. S. do Zarządu (...). Na skutek głosowania tajnego uchwała (...) została powzięta stosunkiem (...)głosów oddane w tym (...)głosów „za", (...)głosy „przeciw", (...)głosów „wstrzymujących się", przy czym adw. Ł. G., reprezentujący powoda na Zgromadzeniu, w oparciu o pełnomocnictwo załączone do protokołu, wniósł o zaprotokołowanie stosownego sprzeciwu co do podjęcia tej uchwały.

W trakcie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników wspólnicy, rozpatrując punkt 10 porządku obrad, podjęli uchwałę (...) w przedmiocie udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody w trybie art. 211 § 2 Kodeksu spółek handlowych na zajmowanie się przez T. R. oraz S. S. interesami konkurencyjnymi wobec (...). Na skutek głosowania tajnego uchwała (...) została powzięta stosunkiem (...)głosów oddane w tym (...)głosów „za", (...)głosy „przeciw", (...)głosów „wstrzymujących się", przy czym adw. Ł. G., reprezentujący powoda na Zgromadzeniu, w oparciu o pełnomocnictwo załączone do protokołu, wniósł o zaprotokołowanie stosownego sprzeciwu co do podjęcia tej uchwały.

(dowód: kopia protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) z 11 listopada 2016 r. k. – 87-93).

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przywołanych wyżej dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości Sądu, a które nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuję:

Powództwo w części dotyczącej stwierdzenia nieważności Uchwały (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie strona powodowa wnosiła na podstawie art. 252 § 1 k.s.h. o stwierdzenie nieważności, jako podjętej z naruszeniem art. 244 k.s.h., uchwały (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. w przedmiocie udzielenia przez Zgromadzenie Wspólników zgody w trybie art. 211 § 2 k.s.h. na zajmowanie się przez T. R. oraz S. S., tj. nowo powołanych członków Zarządu (...) sp. z o.o., interesami konkurencyjnymi wobec tej spółki, ewentualnie w przypadku nieuznania Uchwały za nieważną, na podstawie art. 249 § 1 k.s.h. wniósł o uchylenie jej jako sprzecznej z dobrymi obyczajami, godzącej w interesy (...) sp. z o.o. i mającej na celu pokrzywdzenie powoda.

Zgodnie z treścią art. 244 k.s.h. wspólnik nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz sporu między nim a spółką.

Celem przepisu jest zapobieżenie uczestnictwu wspólnika w podejmowaniu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu oraz dotyczących sporu między wspólnikiem a spółką. Regulacja ta ma chronić interesy spółki w konflikcie z interesami innych osób, dając preferencje interesom spółki ( S. Czepita, Z. Kuniewicz, Zakres podmiotowy wyłączenia od udziału w głosowaniu na zgromadzeniu spółki kapitałowej, PPH 2008, Nr 9, s. 21). Przepis ten realizuje pośrednio ochronę praw wspólników mniejszościowych, w sytuacji wystąpienia konfliktu pomiędzy wspólnikami.

Omawiany przepis nie zawiera zamkniętego katalogu uchwał dotyczących odpowiedzialności wspólnika wobec spółki. Wskazuje, że chodzi o odpowiedzialność z jakiegokolwiek tytułu, co wskazuje zarówno na odpowiedzialność kontraktową, deliktową i z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Przykładowo są tu wymienione uchwały dotyczące udzielenia absolutorium członkowi zarządu, który jest jednocześnie wspólnikiem, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki (art. 506, 508 k.c.) oraz dotyczące sporu między wspólnikiem a spółką (A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 1-300 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, 2018, LEX).

Na mocy art. 244 k.s.h. wspólnik jest wyłączony od głosowania, ale nie od uczestniczenia w zgromadzeniu wspólników i dyskusji nad uchwałami w sprawach jego odpowiedzialności wobec spółki i sporu między nim a spółką. Jego obecność uwzględniana jest również przy obliczaniu kworum, o ile jest ono wymagane.

Natomiast ogólny zakaz działalności konkurencyjnej członków Zarządu w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością został przewidziany art. 211 k.s.h., zgodnie z którym członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu.

Zakaz działalności konkurencyjnej polega na zabronieniu dokonywania członkom Zarządu wszelkich czynności stanowiących zachowanie, wiążące się z konkurencyjnym współdziałaniem na rynku, które należy uznać za godzące w interesy spółki. Skutki naruszenia tego zakazu mogą mieć charakter organizacyjny i odszkodowawczy (A. Kidyba, Komentarz do art. 211 KSH, Lex el/2016).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, Sąd uznał, że Uchwała (...)Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r. dotyczącą udzielenia zgody na zajmowanie się przez powołanych do Zarządu (...) T. R. oraz S. S. działalnością konkurencyjną należy traktować jako uchwałę dotyczącą odpowiedzialności wspólników T. R. i S. S. wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, a zatem wyżej wymienieni nie powinni brać udziału w głosowaniu nad tą uchwałą. Naruszenie przez wspólników będących jednocześnie członkami zarządu zakazu konkurencji określonego w art. 211 k.s.h., może bowiem stać się podstawą do odpowiedzialności odszkodowawczej wobec spółki.

W konsekwencji należy uznać, że Uchwała (...) jest nieważna, bowiem przy jej powzięciu brali udział wspólnicy, którzy powinni być od tego głosowania wyłączeni.

Niezależnie od powyższej argumentacji Sąd jest związany stanowiskiem pozwanego w zakresie uznania powództwa dotyczącego stwierdzenia nieważności Uchwały(...)

Stosownie do art. 213 § 2 k.p.c Sąd jest związanych uznaniem powództwa chyba, że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności materialnej pozwanego, który za zasadne uznaje zarówno roszczenie powoda, jak i przyznaje uzasadniające je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne, a w konsekwencji godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego żądanie pozwu (tak wyrok SA w Warszawie z dnia 27 października 2017 r. Vi ACa 1603/16, LEX nr 2446548). W wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 02 grudnia 2016 I ACa 657/16 r. Sąd stwierdził, że uznanie powództwa jest więc bezwarunkowym oświadczeniem woli i wiedzy pozwanego, który za zasadne uznaje zarówno roszczenie powoda, jak i przyznaje uzasadniające je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne. Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd jest związany uznanie powództwa przez pozwanego dotyczącym stwierdzenia nieważności Uchwały (...).

Sąd nie stwierdził również, aby złożone przez pozwanego oświadczenie materialnoprawne było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa.

Reasumując, Sąd uwzględnił powództwo w części dotyczącej uchwały (...)o czym orzekł w punkcie I wyroku.

W zakresie, w którym powód cofnął pozew tj. w odniesieniu do Uchwały (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 10 listopada 2016 r., Sąd orzekł na podstawie art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 § 1 k.p.c.

Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczeniem się roszczenia, aż do wydania wyroku. W niniejszej sprawie powód cofnął powództwo w części wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, a zatem zgoda pozwanego nie była wymagana.

W myśl art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął pozew ze skutkiem prawnym. W ocenie Sądu brak było podstaw, aby oświadczenie o częściowym cofnięciu pozwu uznać za niedopuszczalne w oparciu o przepis art. 203 § 4 k.p.c. Sąd umorzył w tej części postępowanie, o czym orzekł w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na postawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym ”W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu”.

Powód w zakresie żądania dotyczącego stwierdzenia nieważności Uchwały (...) wygrał sprawę, natomiast w pozostałej części cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia i w tym zakresie należało uznać go za stronę, która przegrała proces. Pozwany uznał powództwo dotyczące stwierdzenia nieważności Uchwały (...)oraz wniósł o wzajemne zniesienie kosztów. Wskazać należy, że z uwagi na fakt, że zarówno powód jak i pozwany ulegli, co do części żądania Sąd zniósł wzajemnie koszty postępowania, o czym orzekł w punkcie III wyroku.

Na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 3 lit a) u.k.s.c wobec cofnięcia części żądania pozwu przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana Sąd z urzędu zwraca powodowi połowę uiszczonej opłaty od pozwu w części, w której został cofnięty pozew o czym orzekł w punkcie IV wyroku.

SSO Cezary Skwara