Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 70/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2018 roku

Sąd Rejonowy w Grajewie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

Przewodniczący SSR Agnieszka Skrodzka

Protokolant Monika Walczak

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 roku w Grajewie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich L. i M. M. zastąpionych przez matkę B. G. (1)

przeciwko H. M.

o alimenty

1.  zasądza od pozwanego H. M. na rzecz małoletnich L. M. i M. M. kwoty po 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie na każdą z nich, łącznie kwotę 700 ( siedemset) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 01 sierpnia 2018 roku, płatne z góry do 10. dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie płatności którejkolwiek raty do rąk B. G. (1) jako ustawowej przedstawicielki małoletnich powodów;

2.  oddala powództwa w pozostałej części;

3.  odstępuje od obciążania stron kosztami postępowania w sprawie przejmując je na rachunek Skarbu Państwa;

4.  wyrokowi w pkt.1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn.akt III RC 70/18

UZASADNIENIE

B. G. (1) matka małoletnich L. i M. M. wniosła w ich imieniu pozew o alimenty przeciwko H. M.. Żądała zasądzenia kwot po 600 złotych miesięcznie, na każdą z córek poczynając od 01 czerwca 2018 roku.

W uzasadnieniu pozwu podała, że pozwany nie uczestniczy w wychowaniu i utrzymaniu małoletnich dzieci, mimo iż pracuje na stanowisku konserwatora z wynagrodzeniem 2100 zł brutto miesięcznie. Na B. G. (1) spoczywa cały ciężar utrzymania dzieci i mieszkania. Pracuje ona w (...) z wynagrodzeniem 2445 zł. brutto. Miesięczny koszt utrzymania dzieci wynosi łącznie ok 2300 złotych.

Pozwany H. M. uznał powództwo o alimenty do kwot po 350 zł miesięcznie, na każdą z córek poczynając od września 2018 roku, w pozostałej części wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił i zważył, co następuje.

Ze nieformalnego związku B. G. (1) i H. M.urodziło się dwoje dzieci: L. i M. M.. Strony pozostawał w związku i zamieszkiwały wspólnie do 20 czerwca 2018 roku. W listopadzie 2017 roku wynajęli mieszkanie na ul. (...) ( w toku postępowania egzekucyjnego i ustalenia miejsca pobytu dzieci przez Sąd sygn. akt III Nsm 204/17), po tym jak orzeczono wobec nich eksmisję z wynajmowanego wcześniej lokalu a oni odmówili przyjęcia przydzielonego od 01.09.2016 roku (k-39) lokalu (...). Koszty wynajmu mieszkania wynosiły 1200 złotych miesięcznie plus media (k 18-21). B. G. (1) podała, iż to ona ponosiła wszystkie koszty wynajmu mieszkania, opłat rachunków. Pozwany pracował od lutego 2018 roku nie dawał jej jednak żadnych pieniędzy na utrzymanie mieszkania i rodziny. B. G. (1) twierdzi, że związek ich rozpadł się, bo H. M. znęcał się psychicznie nad nią. Gdy wychodziła do pracy to przeglądał jej telefon, włamał się na jej pocztę elektroniczną, nie wypuszczał jej na noc do pracy. Podejrzewał o zdrady. To doprowadziło do tego, iż po zakończenia roku szkolnego wyprowadziła się z dziećmi z wynajmowanego mieszkania i zamieszkała tymczasowo w mieszkaniu swojej matki. Tam wyremontował pokój, w którym zamieszkała, dokładała 600 zł na utrzymaniem rodziny. Pozwany został na stancji za okres, jaki obejmowała wcześniej wpłacona kaucja.

H. M. przyznał, że były między stronami nieporozumienia, ale wg niego były niewspółmierne do wyprowadzenia się. On i inni byli zaskoczeni decyzją B. G. (1) .

Z (...) zaproponowano B. G. (1) mieszkanie socjalne, do którego, po przeprowadzeniu remontu, przeprowadziła się z dziećmi 01 sierpnia 2018 roku. Mieszkanie ma 35 m kw. składa się z jednego pokoju, kuchni i łazienki. Czynsz wynosi 104 zł. Opłata za energię elektryczną 100 zł miesięcznie. W mieszkaniu B. G. (1) założyła centralne ogrzewanie, na co wzięła 2200 zł. kredytu. Całkowity koszt remontu wyniósł 5000-6000 zł. Dodatkowo B. G. (1) wzięła na ten cel kredyt 3000 zł w banku na okres 3 lat, który spłaca w ratach po 600 zł miesięcznie. Resztę pieniędzy pożyczyła u wujka, aby nie brać większego kredytu w banku. Ponosi także koszt wyjść dzieci na basen 120 złotych miesięcznie.

B. G. (1) ma 35 lat. Jest zdrowa. Pracuje od lipca 2015 roku w (...) w G., jako doradca klienta na stanowisku świeża żywność, na pełnym etacie. Od 01.03.2018 roku zarabia miesięcznie 2445 zł brutto (k-6,7) netto 1840 zł. Obecnie pracuje tylko na dzienne zmiany. Otrzymuje zasiłki rodzinne, które od 01 maja 2018 roku wynoszą łącznie 153 zł miesięcznie ( z uwagi na dochód w rodzinie k-17) oraz zasiłku wychowawcze „500+”na dwoje dzieci - 1000 zł miesięcznie (k-16,35 ). Nie ma oszczędności, spłaca pożyczki zaciągnięte na remonty mieszkania. Podała, że do maja 2018 roku spłacała w ratach kredyt 20 000 złotych, jaki zaciągnęła w banku na spłatę zadłużenia z poprzedniego mieszkania stron. Twierdziła, iż spłaciła go sama a pozwany nie dożył się do spłaty zadłużenia. Pozwany nie dawał pieniędzy na utrzymanie rodziny. Jedynie w toku sprawy o alimenty w dniu 29.08.2018 roku dał jej kwotę 1000 złotych, na co otrzymał pisemne pokwitowanie, innych pokwitowań nie ma, bo nie było wpłat.

Wraz z B. G. (1) mieszkają małoletnie powódki. Podała, iż ojciec zabiera młodszą córkę M. i od czasu do czasu coś jej kupuje np. jakieś ubrania, słodycze. Starsza córka L. nie chce widywać się z ojcem.

Małoletnia L. M. urodziła się (...), ma 12,4 lat. Jest uczennicą VI klasy Szkoły Podstawowej. Należy do Harcerstwa. Zakup umundurowania w czerwcu 2018 roku wyniósł łącznie 105 zł. (k-24). W okresie wakacyjnym była na biwaku w bazie hufca (...) w O. – koszt 80 zł (k-23). W czerwcu 2018 roku chodziła do MOSIR na basen na naukę pływania. Kurs kosztował 75 zł (k-32). Jest zdrowa, jedynie w okresie wiosennym ma alergię na pyłki i wówczas przyjmuje leki. Nosi okulary, co 6 miesięcy ma wizyty kontrolne u okulisty. Wizyta kosztuje 70 zł. Ma wymieniane okulary. Ostatnie okulary zakupiono pod koniec listopada 2017 roku ( k-26) kosztowały 270 zł. Na nowy rok szkolny otrzymała bezpłatne podręczniki do nauki. Dokupić we własnym zakresie należało podręcznik do języka angielskiego i religii. Wyprawka na początek roku szkolnego: plecak, przybory, zeszyty, buty na zmianę kosztowały łącznie ok 400 złotych. Ubezpieczenie w szkole kosztowało 36 zł., składka na ksero 10 zł., zakup szczoteczki do zębów do szkoły, 25 zł komitet rodzicielski. Nie chodzi w szkole na obiady, bierze ze sobą drugie śniadanie: dwie kanapki, coś słodkiego i owoc- łączny koszt ok 8 zł.

Małoletnia M. M. urodziła się (...), ma 9 lat. Jest uczennicą III klasy Szkoły Podstawowej. Otrzymała w szkole podstawowe podręczniki do nauki. Dokupić we własnym zakresie należało podręcznik do języka angielskiego i religii. Wyprawka na początek roku szkolnego: plecak, przybory, zeszyty, buty na zmianę kosztowały łącznie ok 400 złotych. Ubezpieczenie w szkole kosztowało 36 zł., składka na ksero 10 zł., zakup szczoteczki do zębów do szkoły, 25 zł komitet rodzicielski. Jest zdrowa. Chodzi na tańce, zajęcia są bezpłatne. Nie chodzi w szkole na obiady, bierze ze sobą drugie śniadanie: dwie kanapki, coś słodkiego i owoc- łączny koszt ok 8 zł.

Pozwany H. M. ma 46 lat. Jest zdrowy. W sprawie sygn.akt. III. Nsm 204/17 ( k-66) podał, że kiedy miał 19 lat wyjechał do Hiszpanii. Tam przebywał z B. G. (1), tam urodziły się im dzieci. Po 11 latach wrócili do Polski, po tym jak nastał kryzys w Hiszpanii. Po powrocie nie umiał się odnaleźć w społeczeństwie, nie ma meldunku. W Hiszpanii żyli na bieżąco, nie mieli oszczędności na zakup mieszkania. Po powrocie do Polski wynajęli mieszkanie, którego nie chcieli opuścić. Po orzeczeniu eksmisji nie mieli gdzie iść. Odmówili przyjęcia lokalu socjalnego, bo nie było tam warunków a pani dyrektor (...) sama ich zachęcała do napisani odmowy przyjęcia lokalu. Chodzili do Burmistrza Miasta, aby przydzielił im lokal. Szukali stancji, ale ludzie nie chcieli zawierać umowy o najem a oni chcieli legalnie mieszkać a nie ” na dziko”. W styczniu 2018 roku podawał, że podejmuje prace dorywcze. Wyjeżdża okresowo do Anglii w celach zarobkowych. Był 4 miesiące, ale wrócił ze względu na sprawy sądowe. Przywiózł 15 tys. zł oszczędności. Twierdzi, że jak mieszkali razem oddawał B. G. (1) wszystkie zarobione przez niego pieniądze ok 1600 złotych miesięcznie. Pomógł spłacić zadłużenie z poprzedniego mieszkania. Z pobytów zarobkowych w Anglii dwa razy przywiózł po 15 tys. złotych.

W 2017 roku pozwany nie pracował, pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Z informacji Urzędu Skarbowego wynika, iż w 2017 roku uzyskał dochód 3132,60 zł z tytułu świadczenia wypłacanego przez Urząd Pracy w G. (k-43).

W dniu 01 marca 2018 roku H. M. został zatrudniony w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji w G. na pełen etat na czas określony do 31.10.2018 roku na stanowisku konserwator ( umowa k-8). Pozwany podał, iż faktycznie pracuje jako ratownik na Basenie Miejskim. Nie prowadzi szkółek pływackich. Nie ma innych dochodów. Zarabia 2100 zł brutto- z premią netto 1780 zł. Z zawodu jest mechanikiem. Pracuje na zmiany od godz. 6,00- do14,00 lub od 14,00 do 22,00. Nigdzie dodatkowo nie pracuje.

Po tym, jak B. G. (1) wyprowadziła ze stancji, nie stać było go na wynajmowanie tego mieszkania. Mieszkał jeszcze ok 3 tygodnie, przez okres, za jaki była zapłacona kaucja. Wyprowadził się w lipcu 2018 roku. Od tamtej pory śpi w swoim samochodzie na parkingu koło basenu, choć przyznał, iż jedną noc spędził pod domem, z którym mieszka B. G. (1) z dziećmi. Chce wynająć jakiś pokój, aby dzieci mogły go odwiedzać. W G. za wynajem pokoju trzeba zapłacić, co najmniej 700 zł miesięcznie. Poza małoletnimi L. i M. nie ma obowiązku alimentacyjnego wobec innych osób. Nie ma majątku. Jego matka mieszka w G., ale jej mieszkanie komunalne to pokój 12 m kw. gdzie wchodzi jedno łóżko i nie może u niej zamieszkać. Twierdzi, iż urządzałoby go tylko mieszkanie komunalne. Razem z B. G. (1) składał podanie o przydział lokalu, ale nie ujęto go w umowie, był w tej sprawie u Burmistrza i Dyrektor (...).

B. G. (1) podała, iż uzyskała informacje z (...), że H. M. był z pretensjami u Dyrektor (...) i skargą u Burmistrza. Złożył wniosek o przydział mu mieszkalnego lokalu komunalnego, ale po kilku dniach go wycofał. Noce spędza w samochodzie pod oknem jej mieszkania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci reguluje art.133 §1 kro, który nakłada na oboje rodziców obowiązek alimentacyjny względem dziecka, niemającego żadnego własnego majątku i niebędącego w stanie samodzielnie się utrzymać.

Małoletnie powódki L. i M. M. nie mają żadnego majątku, żadnych własnych dochodów pozwalających im na samodzielne utrzymanie.

Dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie stanowiłoby nadmierny dla nich ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami.

Zakres alimentów zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentacji, z drugiej od możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe rozumie się nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Wobec tego możliwości zarobkowe zobowiązanych nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznymi osiąganymi zarobkami.

Pozwany uzyskuje dochód ok 1800 zł netto, zbliżony do dochodu matki małoletnich powódek.

Przez usprawiedliwione potrzeby nie można rozumieć tylko tych najbardziej elementarnych potrzeb, ale te, które pozwalają na normalne, stosowne do wieku, utrzymanie i wychowanie uprawnionego do alimentacji ( tj. zapewnienie mieszkania, wyżywienia, nauki, ubrania, leczenia, rozrywek itp.).

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie i wychowanie ( art.135§2 kro).

Małoletnie L. i M. mieszkają wspólnie ze swoją matką. Ojciec nie sprawuje nad nim żadnej opieki, nie pomaga w ich wychowaniu. Utrzymuje sporadyczne kontakty z młodszą córką, starsza nie chce widzieć się z ojcem. Matka małoletnich w części swój obowiązek realizuje przez opiekę nad nimi, pielęgnację, zapewnienie mieszkania itd.

Przy ustalaniu wysokości alimentów zawsze zachodzi potrzeba zachowania rozsądnej równowagi pomiędzy zaspokojeniem potrzeb uprawnionego a poziomem życia zobowiązanego. Uwzględnienie roszczeń dziecka nie może doprowadzić do niedostatku rodziców. Kwota alimentów nie może zmierzać do poprawy sytuacji finansowej całej rodziny, ani też doprowadzić do niedostatku pozwanego.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20.10.1972 III CRN 470/71 stwierdził, że górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, choćby nawet nie zostały w tych granicach pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji.

Zgodnie z art. 135§3 kro „ Na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:

1) świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2016 r. poz. 169 i 195), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;

2) świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

3) świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. poz. 195);

4) świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych

Wobec powyższego zasiłek potocznie zwany „500 plus” oraz zasiłek rodzinny nie ma wpływu na wysokość obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka.

Zdaniem Sądu zasiłek ten powinien być przeznczony na poprawę warunków wychowawczych dziecka, na koszty związane z rozwojem jego zainteresowań, na dodatkowe potrzeby dziecka. np. jak małoletnie powódki- wyjście na basen, dodatkowe zajęcia takie jak tańce, czy przynależność do harcerstwa itp.

Przy ustalaniu wysokości alimentów zawsze zachodzi potrzeba zachowania rozsądnej równowagi pomiędzy zaspokojeniem potrzeb uprawnionego a poziomem życia zobowiązanego. Uwzględnienie roszczeń dziecka nie może doprowadzić do niedostatku rodziców.

Zdaniem sądu, żądana przez matkę małoletnich kwota po 600 złotych miesięcznie – łącznie 1200 złotych jest zbyt wygórowana. Kwota alimentów nie może doprowadzić pozwanego do niedostatku, poza uiszczeniu alimentów musi mieć środki także na własne utrzymanie. Kwota alimentów nie może zmierzać do poprawy sytuacji finansowej całej rodziny powódek.

Dlatego zdaniem sądu żądana kwota alimentów po 600 złotych miesięcznie przewyższa możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji oraz byłaby niewspółmiernie wysoka w porównaniu do kwoty, jaką na własne utrzymanie mogą przeznaczyć matka i ojciec małoletnich. Koszty wyżywienia dziecka to kwota ok 350 zł miesięcznie, do tego koszt zakupu odzieży, środków czystości, ubrań, przyborów szkolnych itd. Zdaniem sądu po doliczeniu do kwoty alimentów od ojca 350 złotych, części kwoty należnej od matki małoletnich (nie musi być równa kwocie od ojca, bo częściowo realizuje swój obowiązek przez opiekę nad dziećmi) da w sumie kwotę na zaspokojenie usprawiedliwionych ich potrzeb.

Pozwany uznał powództwo do kwot po 350 złotych miesięcznice na każdą z córek poczynając od września 2018 roku.

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek wnosiła o zasądzenie alimentów od czerwca 2018 roku.

Do 20 czerwca 2018 roku strony mieszkały wspólnie, prowadzili jedno gospodarstwo domowe. Pozwany przez to, część swego obowiązku wobec dzieci realizował przez bezpośrednią opiekę nad nimi. W dniu 29.08.2018 roku pozwany wpłacił B. G. (1) kwotę 1000 złotych na poczet alimentów na dzieci, na co żądał pisemnego pokwitowania. Pozwany podał, że wynagrodzenie za pracę dostaje ok 27 każdego miesiąca i zaraz dawał pieniądze partnerce. Nie ma jednak pokwitowania wpłaty żadnej kwoty pod koniec czerwca ani z końcem lipca, a tylko z sierpnia 2018 roku.

Sąd ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanego na łączną kwotę 700 złotych miesięcznie. Mając to na uwadze Sąd uznał, że kwota 1000 złotych jaką wpłacił – może być zaliczona w wysokości 700 zł alimentów za miesiąc lipiec i 300 złotych za tą część miesiąca czerwca 2018 roku, kiedy strony nie mieszkały wspólnie a pozwany nie łożył na dzieci. Dlatego bieżące alimenty ustalono poczynając od dnia 01 sierpnia 2018. Pozwany odpis pozwu otrzymał 28 czerwca 2018 roku (k-14) i powinien liczyć się z obowiązkiem realizacji swego obowiązku wobec dzieci.

O alimentach orzeczono na mocy art. 133§1 kro, art. 135 kro.

O kosztach postępowania w sprawie orzeczono na mocy art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku oraz art. 100 kpc. odstępując od obciążania pozwanego kosztami postępowania w sprawie przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na mocy art. 333§1 kpc.