Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 lipca 2013r. i 27 sierpnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił A. P. prawa do emerytury, powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm. ).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania żądanego świadczenia, ponieważ nie udowodnił, że w wymaganym okresie 15 lat pracował w warunkach szczególnych ( uwzględniono ubezpieczonemu 7 lat 7 miesięcy i 6 dni pracy w warunkach szczególnych ).

Odwołanie od powyższych decyzji wniósł ubezpieczony, domagając się ich zmiany i przyznania żądanego świadczenia, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jego przyznania, w tym posiada wymagany okres pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się ponownie na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Zgodnie z art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. przysługuje emerytura, jeżeli osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny.

Natomiast w myśl art. 29 ust. 1 ustawy przytoczonej na wstępie – ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949r., będący pracownikami, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt 1 mogą przejść na emeryturę – mężczyźni – po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli mają co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy.

Modyfikacje w zakresie wieku przewiduje art. 32 ust.1 ustawy, uzależniając wcześniejsze nabycie prawa do emerytury od zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Natomiast art. 184 przytoczonej na wstępie ustawy stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zatem w powyższym zakresie zachowuje swoją aktualność Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm. ), wydane na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz. U. nr 0, poz. 267 ze zm. ).

Zgodnie z § 3 i 4 przytoczonego Rozporządzenia – za okresy zatrudnienia wymagane do uzyskania emerytury (…) uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Przy czym prawo do emerytury nabywa pracownik, który wykonywał prace w warunkach szczególnych, wymienione w wykazie A, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki :

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący : 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny,

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Jednocześnie w myśl § 2 ust. 1 wspomnianego Rozporządzenia – okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy ubezpieczony spełnia warunek wymaganego czasu pracy w warunkach szczególnych, niezbędny do uzyskania tzw. emerytury wcześniejszej.

Organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy w Spółdzielni Pracy Usług (...).

W celu rozstrzygnięcia powyższej kwestii Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w tym zapoznał się z dokumentami zgromadzonymi w aktach rentowych , a także przesłuchał ubezpieczonego i świadków B. L. i P. S. ( nagranie rozprawy z dnia 02.12.2013r. ). Akta pracownicze ubezpieczonego uległy zniszczeniu.

Po przeanalizowaniu wspomnianego wyżej materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza twierdzenia ubezpieczonego dotyczące posiadania wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika bowiem ze wspomnianych wyżej dowodów, ubezpieczony był zatrudniony w Spółdzielni (...) w okresie od 1 września 1969r. do 30 listopada 1989r., przy czym w okresie od 01.09.1969r. do 30.06.1972r. była to umowa o praktyczną naukę zawodu. W czasie nauki zawodu przez 3 dni w tygodniu odbywała się nauka w szkole, a przez kolejne 2 dni praktyka w warsztacie. Następnie ubezpieczony podjął pracę we wspomnianej Spółdzielni w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku mechanika pojazdów samochodowych. W okresie od 26.10.1972r. do 15.10.1974r. ubezpieczony odbywał służbę wojskową, po której powrócił do pracy na dotychczasowym stanowisku. Zakład pracy ubezpieczonego zajmował się prowadzeniem napraw pojazdów mechanicznych takich, jak W., Ł.,

Ż., N. itp. Ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako mechanik dokonując napraw pojazdów mechanicznych tylko i wyłącznie w kanałach remontowych. Wykonywał m.in. takie prace, jak montowanie silników, skrzyni biegów, wymiana sprzęgła, wymiana oleju, konserwacja podwozi. Gdy dany element wymagał dalszych napraw był przekazywany przez ubezpieczonego innym pracownikom, którzy pracowali poza kanałami remontowymi, a ubezpieczony montował go po naprawie, dokonując tej czynności w kanale remontowym. Ubezpieczony nie korzystał z urlopów bezpłatnych, nie miał też dłuższych okresów zwolnień lekarskich. Z uwagi na pracę w warunkach szczególnych otrzymywał zupy i mleko.

Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego oraz świadków, albowiem były one spójne, logiczne i potwierdzone dodatkowo przez złożone do akt dokumenty. Ponadto należy zaznaczyć, iż świadkowie zeznający w sprawie byli osobami obcymi dla ubezpieczonego, zatem nie byli bezpośrednio zainteresowani wynikiem sprawy, a dodatkowo jako osoby pracujące z ubezpieczonym, opierali złożone zeznania na własnych spostrzeżeniach.

Wspomniane wyżej dowody wskazują, że podczas zatrudnienia we wskazanej na wstępie Spółdzielni (...) w okresie po ukończeniu praktycznej nauki zawodu, ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prace w warunkach szczególnych, tj. pracę określoną w wykazie A dziale XIV pod poz. 16, rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że ubezpieczony spełnia wszystkie warunki niezbędne do przyznania emerytury , dlatego też Sąd zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje, jak w pkt 1 wyroku.

Jednocześnie, zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w pkt 2 wyroku zawarto orzeczenie o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem dopiero przeprowadzenie w toku postępowania sądowego dowody pozwoliły na rozstrzygnięcie sprawy, jak w pkt 1, przy czym postępowanie to nie mogło być prowadzone przez organ rentowy.

SSO Karolina Chudzinska - Koczorowicz