Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 305/17

UZASADNIENIE

U. K. przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów B. K. i A. K., pozwem, który wpłynął dnia 25 października 2017 roku wniosła o zmianę wyroku rozwodowego poprzez zasądzenie od pozwanego W. K. alimentów w kwocie po 1 000 złotych miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów, tj. łącznej kwoty 2 000 zł miesięcznie. Nadto wniosła o udzielenie zabezpieczenia roszczenia w kwocie po 1 000 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich dzieci.

W dniu 31 października 2017 r. Sąd wydał postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia, którym oddalił wniosek.

Pełnomocnik W. K. w odpowiedzi na pozew z dnia 5 czerwca 2018 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. K., ur. (...) oraz A. K., ur. (...) pochodzą ze związku małżeńskiego U. K. i W. K..

(d. odpisy aktów urodzenia k. – 6-7)

U. K. i W. K. na mocy wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie o sygnaturze akt III C 1024/16 uzyskali rozwód, zaś wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi Sąd powierzył obojgu rodzicom, ustalając że miejscem zamieszkania A. K. będzie każdorazowe miejsce zamieszkania ojca, zaś B. K. każdorazowe miejsce zamieszkania matki. Kosztami utrzymania małoletnich powodów Sąd obciążył oboje rodziców, ustalając że W. K. będzie ponosił koszty utrzymania swojej córki A. K., a U. K. będzie ponosiła koszty utrzymania swojego syna B. K..

(d. wyrok SO Warszawa-Praga z dn. 19 grudnia 2016 r. – k. 36 akt III C 1024/16 tego Sądu)

U. K. i W. K. pomimo oficjalnego rozstania oraz rozwiązania związku małżeńskiego nadal zamieszkują razem, wraz z małoletnimi dziećmi. Obecnie są w trakcie sprzedaży wspólnego domu. Przedstawicielka ustawowa powodów podpisała umowę rezerwacyjną kupna nowego mieszkania, pozwany zaś deklaruje chęć wynajęcia mieszkania, zaś uzyskaną ze sprzedaży i podziału sumę pieniędzy zamierza przeznaczyć na zakup działki budowlanej i budowę domu. Pozwany również podjął kroki celem realizacji swoich zamierzeń. U. K. oraz W. K. zamierzają sprzedać dom, w którym obecnie mieszkają za kwotę 420 000 zł. Rodzice małoletnich mają już osoby chętne na zakup ich domu. W krótkim czasie ma być zawarta umowa sprzedaży. Matka powodów zawarła z deweloperem umowę rezerwacyjną nowego 40 metrowego mieszkania wraz z miejscem parkingowym, które planuje zakupić za kwotę 120 000 zł. Koszt utrzymania tego mieszkania będzie wynosił: 200 zł/mc – czynsz, 30 zł/mc za osobę – wywóz śmieci oraz opłata za wodę. W nowym mieszkaniu zamieszka matka powodów wraz z nimi i nowym partnerem. Niespełna 18-letnia A. K. chce mieszkać z matką, powiedziała już uprzednio o tym ojcu, który zaakceptował decyzję córki. Z matka zamieszka również syn B.. Po wydaniu wyroku rozwodowego, rodzice małoletnich powodów zgodnie z jego treścią utrzymywali swoje dzieci. Opłatami związanymi z mieszkaniem dzielili się po równo, oboje dokonywali zakupów zarówno dla A. K. jak i B. K.. Obowiązki związane z wychowywaniem dzieci również dzielili pomiędzy sobą – w jednym tygodniu małoletniego powoda odwoził do szkoły ojciec, w drugim zaś matka. Taki stan trwał do przełomu sierpnia i września 2017 r., kiedy to zdaniem U. K., pozwany przestał partycypować w kosztach utrzymania swojej córki. Zaprzestał robienia odpowiednich zakupów spożywczych powódka wymaga specjalistycznej diety, zaś W. K. nie zwracał na to uwagi, kupując składniki których A. K. jeść nie powinna. Przekazywał swojej córce na konto 400-500 zł miesięcznie, za które to środki opłacała korepetycje z matematyki oraz pożytkowała na własne potrzeby. Resztę potrzeb powódki opłacała jej matka.

(d. rachunki – k. 83-151, 180-191, umowa rezerwacyjna dotycząca zakupu lokalu mieszkalnego przez U. K. k. 198-200, zeznania U. K. – k. 155-156v, 158, 201, zeznania W. K. – k. 156v-158, 201-202)

U. K. zatrudniona jest w firmie (...) sp. z o.o. na stanowisku pakowacza. Osiąga wynagrodzenie w kwocie 1 992,44 zł miesięcznie netto plus premie średnio 2 200 zł miesięcznie. Nadto pobiera zasiłek w kwocie 154 zł z tytułu niepełnosprawności syna. W 2017 roku matka wykazała dochód w kwocie 26 095,87 zł. Spotyka się z nowym partnerem, z którym zamierza zamieszkać w nowym mieszkaniu. W. K. jest zawodowym kierowcą, zatrudnionym w P.P.H.U. (...) s.c. Zarabia jak wynika z zaświadczenia wydanego przez pracodawcę kwotę 2200 brutto tj. 1 604,53 zł miesięcznie netto. W tej samej firmie pozwany pracuje od około 18-19 lat. Nadto otrzymuje świadczenie 500+ w kwocie 500 zł miesięcznie oraz świadczenie rodzinne w kwocie 190 zł na rzecz córki. Przedstawicielka ustawowa powodów szacuje koszt utrzymania małoletnich dzieci na kwoty po około 1 500 zł miesięcznie. Na koszty utrzymania B. K. składają się między innymi: przedszkole – 280 zł/mc, leki – 80 zł/mc, środki czystości – 50 zł/mc, wyprawka szkolna – 300 zł rocznie (25 zł/mc), książki – 140 zł rocznie (12 zł/mc), komitet rodzicielski – 60 zł rocznie (5 zł/mc), kurtka jesienna/zimowa – 300 zł rocznie (25 zł/mc), odzież – 1 000 zł rocznie (42 zł/mc), żywność – ok. 415 zł/mc, dojazd do przedszkola – 150 zł/mc, wycieczki szkolne – 150 zł rocznie (15 zł/mc), ubezpieczenie – 42 zł rocznie (3,50 zł/mc), zajęcia taneczne – 35 zł/mc. Dziecko jest pod opieką dietetyka, nefrologa. Wizyty są nieodpłatne ale ponoszone są koszty dojazdów do Centrum (...), które miesięcznie wynoszą około 100 zł. Z uwagi na pracę zmianowa matka musi korzystać ze wsparcia opiekunki dla syna, której płaci 10 zł. za godzinę. Matka dowozi syna do przedszkola, ojciec robi to co drugi tydzień rano. Odległość do przedszkola wynosi 2,5 kilometra. Małoletni powód został uznany przez (...) do spraw Orzekania o Niepełnosprawności za osobę niepełnosprawną, wymagającą stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji. A. K. cierpi na zaburzenia przemiany węglowodanów, otyłość, insulino oporność, przez co wymaga przestrzegania odpowiedniej diety, z niską zawartością tłuszczu i węglowodanów oraz aktywności fizycznej. Koszta jej utrzymania, przedstawicielka ustawowa określa również na kwotę ok. 1 500 zł miesięcznie, na co składają się: środki czystości – 50 zł/mc, wyprawka szkolna – 200 zł rocznie (16,50 zł/mc), książki – 700 zł rocznie (58 zł/mc), komitet rodzicielski – 100 zł rocznie (8,50 zł/mc), kurtka jesienno/zimowa – 300 zł rocznie (25 zł/mc), odzież – 1 000 zł rocznie (42 zł/mc), żywność – ok. 415 zł/mc, dojazd do szkoły – 80 zł/mc, karnet na zajęcia sportowe – 100 zł/mc, wycieczki szkolne – 1 500 zł rocznie (150 zł/mc), ubezpieczenie – 44 zł rocznie (3,70 zł/mc), korepetycje – 200 zł/mc. Pozwany zeznał, iż na utrzymanie córki przeznaczał kwotę łączną około 1200 zł. z udziałem w kosztach utrzymania domu. Na jej konto ojciec wpłaca co miesiąc 400-500 zł. Ojciec zapewniał córce udział w zajęciach sportowych w formie basenu, pokrywał koszty korepetycji, opłacał bilet miesięczny, dokonywał opłat na (...). Pozwany dał córce 200 EUR kieszonkowego na wycieczkę szkolną do Portugalii. Matka wskazała, iż przeznacza na utrzymanie córki miesięcznie około 500 zł. A. K. opiekuje się młodszym bratem B. i wówczas gdy zostaje z nim w domu to otrzymuje od matki kieszonkowe ok.100-150 zł. miesięcznie.

(d. pozew z dn. 25.10.2017 r. – k. 1-4, wykaz operacji na rachunku – k. 19-31, 160-164, faktury- k.83-149, orzeczenie o niepełnosprawności – k. 9, dokumentacja medyczna – k. 10-13, 195, 197, polisa ubezpieczeniowa – k. 14-15, zaświadczenie – 196, d. zeznania U. K. – k. 155-156v, 158, 201, zeznania W. K. – k. 156v-158, 201-202, d. zaświadczenie – k. 8, 77-78, 171-174, PIT – k. 79-82, 165-168)

W oparciu o ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd zważył ,co następuje:

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty przedstawione przez strony i załączone do akt sprawy, w tym informacje o leczeniu, zatrudnieniu i dochodach stron oraz rachunki poświadczające koszta utrzymania powodów. Sąd za wiarygodne uznał ponadto zeznania U. K. i W. K.. Zeznania stron są w głównej mierze spójne i nie wykluczają się wzajemnie. Sąd odmówił waloru wiarygodności jedynie zeznaniom U. K. w zakresie, w jakim twierdzi, iż pozwany nie przyczynia się do kosztów utrzymania powodów. Przedstawione przez W. K. rachunki oraz faktury dowodzą, iż partycypuje on w kosztach utrzymania zarówno córki, jak i syna. Niewątpliwie zasady utrzymania małoletnich dzieci U. K. i W. K. ustalone zostały w wyroku rozwodowym, w którym rozdzielone zostały one zgodnie z ustalonym miejscem zamieszkania dzieci. Niewątpliwym jest również, iż po rozwodzie byli małżonkowie mieszkali wspólnie z dziećmi w jednym domu. Jak wynika z ich zgodnych zeznań stan ten podlega zmianie. Strony zamierzają sprzedać dom, faza transakcji jest zaawansowana. Jak wynika z zeznań stron znalazły one osoby zainteresowane kupnem ich domu. Sytuacja ta warunkuje dalsze plany zarówno U. K. jak i W. K.. Matka małoletnich zawarła umowę rezerwacyjną na zakup lokalu mieszkalnego, a ojciec dzieci zamierza kupić działkę budowlaną i rozpocząć budowę domu. W międzyczasie W. K. chce wynająć mieszkanie. Strony zgodnie zeznały, iż dzieci chcą zamieszkać z matką. Stan ten jest już ustalony między nimi. A. K. wskazała, że nie chce mieszkać z ojcem. Sytuacja taka jak wynika z zeznań rzutuje również na świadczenie przez rodziców na utrzymanie dzieci.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Dziecko przy tym ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi nawet swoimi najmniejszymi dochodami. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego o czym stanowi art. 135 § 1 k.r. i op. W myśl art. 138 k.r. i op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. W ocenie Sądu niewątpliwym jest, iż nastąpiła zmiana w zakresie sytuacji będącej podstawą uprzedniego ustalenia zasad utrzymania małoletnich przez ich rodziców ustalonych w orzeczeniu rozwodowym. Zmiana ta związana jest z przewidywaną sprzedażą wspólnego domu i wolą małoletniej A. zamieszkania z matką. Jak wynika ze zgodnych zeznań stron jest to okoliczność uznana przez rodziców małoletnich za pewną. Sytuacja ta zmienia stan, w którym Sąd uprzednio rozdzielił zasady utrzymania dzieci wskazują je zgodnie z ustaleniem ich zamieszkania przy każdym z rodziców bez określania wysokości alimentów. W ocenie Sądu na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem powodów składają się koszty: opłata za przedszkole, opiekunka, leki, wyprawka szkolna, książki, odzież, żywność, dojazdy do placówek edukacyjnych, wycieczki szkolne, karnety za zajęcia sportowe, ubezpieczenia i korepetycje. Nadto należy mieć na uwadze udział małoletnich w kosztach utrzymania mieszkania. Koszty te obecnie ponoszone są przez oboje rodziców w zbliżonych częściach. Jak wynika z zeznań stron niezależnie od ustaleń wyroku rozwodowego rodzice uczestniczą w ponoszeniu opłat za utrzymanie dzieci wzajemnie to jest matka pokrywa część kosztów utrzymania córki, ojciec świadczy również na utrzymanie syna. Jednakże po wyprowadzce do nowego mieszkania sytuacja ta ulegnie w sposób jednoznaczny zmianie i wobec przewidywanego zamieszkania dzieci z matką to na niej będą spoczywać te koszty bezpośrednio. Niewątpliwie koszty utrzymania mieszkania o mniejszej powierzchni znajdującego się w bloku są niższe od kosztów związanych z utrzymaniem domu jednorodzinnego, jednakże po sprzedaży domu pozwany do czasu uregulowania jego sytuacji zamierza wynajmować mieszkanie, co wiązać się będzie z opłaceniem poza rachunkami czynszu. Niewątpliwie wraz ze wspólnym zamieszkaniem dzieci z matką obowiązki osobiste wobec dzieci będą spoczywać na niej podobnie jak i koszty utrzymania. Ojciec w tej sytuacji w ocenie Sądu winien mieć określoną wysokość jego obowiązku alimentacyjnego wobec małoletnich. Ustalając kwotę należnych powodom alimentów, Sad wziął pod uwagę możliwości zarobkowe pozwanego oscylujące w kwocie ponad 2 200 zł miesięcznie birąc pod uwagę charakter pracy, wykonywany przez niego zawód, długość zatrudnienia u tego samego pracodawcy. Nadto Sąd wziął pod uwagę usprawiedliwione koszty utrzymania małoletnich, z których wyższe są koszty związane z utrzymaniem A. z uwagi na uzasadnione potrzeby związane z korepetycjami, potrzebami szkolnymi, czy udziałem w zajęciach sportowych i usprawiedliwiona ich część wynosi około 1200 zł. miesięcznie. W przypadku zaś małoletniego B. Sąd wziął pod uwagę koszty związane z przedszkolem, niezbędnymi wizytami lekarskimi i uznał, iż łączna ich wysokość to kwota około 900 złotych. Te elementy kosztowe są różne dla dzieci, natomiast wspólne i zbliżone kwotowo są koszty ich wyżywienia, zakupu środków czystości czy udział w kosztach zamieszkania. Sąd uznał za zasadne ustalenie obowiązku alimentacyjnego ojca wobec małoletnich na kwoty odpowiednio 700 zł. na rzecz A. i 500 zł. na rzecz B.. W ocenie Sądu kwota ta mieści się w możliwościach zarobkowych pozwanego uwzględniając jego zawód, doświadczenie zawodowe. Wobec powyższego na podstawie art. 138 k.r. i op. oraz art. 133 i 135 k.r. i op . orzeczono jak w sentencji. O zwrocie opłaty sądowej, z której zwolniona była strona powodowa orzeczono na podstawie art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art.98 k.p.c. mając na uwadze wynik postępowania.