Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1290/17

Dnia 20 września 2018r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Maciaszek

Protokolant: sekr. sądowy Kinga Puszczyńska

po rozpoznaniu dnia 28.06.2018r., 24.07.2018r., 20.09.2018r. sprawy

M. K. , syna M. i E. z domu S., ur. (...) w K.

oskarżonego o to, że:

w dniu 01 stycznia 2016r. w K. przywłaszczył powierzony mu do użytkowania naziemny zbiornik gazu o pojemności 22700 litrów. Nr (...) wartości 3500 zł czym działał na szkodę firmy (...) z siedzibą we W.

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.

1.  na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. warunkowo umarza postępowanie karne wobec M. K. oskarżonego o czyn wypełniający dyspozycję art. 284 § 2 k.k. popełniony w sposób opisany powyżej – przy ustaleniu daty czynu na dzień 1 marca 2016r. - tytułem próby na okres 1 (jednego) roku,

2.  na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 300 (trzysta) złotych płatne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej,

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 130 (sto trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

SSR Katarzyna Maciaszek

Sygn. akt II K 1290/17

UZASADNIENIE

Spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. zajmuje się dystrybucją gazu płynnego i wynajmem zbiorników klientom na podstawie zawieranych umów.

Początkowo oskarżony M. K. miał zawartą umowę o dostawę gazu z firmą (...). Na mocy umowy cesji z dnia 11 października 2012 r. klientów firmy (...) przejęła Spółka (...), a jej doradcy dostali zlecenie podpisania umów z dotychczasowymi klientami. Oskarżony przyjął ofertę i podpisał umowę. DragonGaz nabyła również instalacje od firmy (...).

W dniu 23 września 2014 r. firma (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. i oskarżony M. K. zawarli umowę kontynuacyjną o dostawę gazu i wynajem zbiornika naziemnego dla osób fizycznych, nie prowadzących działalności gospodarczej.

Na czas umowy o dostawę gazu Spółka wynajęła oskarżonemu zbiornik wraz z armaturami bezpośrednio do niego przynależnymi, bez reduktorów gazowych, o pojemności wodnej 2.700,00 litrów za kwartalną opłatę (czynsz) w wysokości brutto 623,15 zł. Wynajęty zbiornik stanowił własność DragonGazu, z wyłączeniem gruntów, na których się on znajdował.

Zgodnie z umową DragonGaz miał prawo rozwiązać umowę bez zachowania terminów wypowiedzenia tj. ze skutkiem natychmiastowym po pisemnym ostrzeżeniu klienta, gdy klient naruszy postanowienia umowy w szczególności: nie napełniał zbiornika gazem płynnym dostarczanym przez Spółkę przez okres dłuższy niż 2 lata, opóźniał się w zapłacie części lub całości jednej lub kilku faktur z tytułu dostaw gazu lub innych należności (oprócz czynszu za zbiornik przez okres dłuższy niż 30 dni od terminu zapłaty), bądź też opóźniał się w zapłacie czynszu za wynajem zbiornika za dwa pełne okresy płatności.

W przypadku rozwiązania umowy o dostawę gazu i wynajem zbiornika, klient zobowiązany był łącznie ze zbiornikiem do wydania książki rewizji zbiornika wystawionej przez Urząd Dozoru Technicznego, jeśli taką otrzymał.

Zapis umowy stanowił również, że w przypadku, gdy zostanie uzgodniony termin odbioru zbiornika, potwierdzony pismem GragonGaz i z jakiejkolwiek przyczyny leżącej po stronie klienta (np. nie wpuszczenie na nieruchomość celem demontażu zbiornika) demontaż zbiornika będzie niemożliwy zaś zbiornik nie będzie mógł być zdemontowany, klient zobowiązany będzie do zapłaty za każdorazowo podstawiony do odbioru zbiornika transport, zryczałtowanych kosztów transportu w wysokości 550 zł (płatnych na konto DragonGaz w ciągu 14 dni od daty otrzymania faktury).

W umowie nie było zawartej klauzuli pozwalającej na wejście bez zgody klienta na teren jego posesji.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego M. K. – k. 196; zeznania świadka T. H. – k. 197v; kserokopia faktury VAT nr (...) – k. 7; kserokopia zestawienia faktur – k. 8-10; kserokopia umowy kontynuacyjnej – k. 2-3).

Zbiornik o poj. 2.700 l, nadziemny, nr (...), rok produkcji 2003, wartości 3.500 zł pozostawiony na cele związane z umową (dostawy gazu płynnego) stał na posesji M. K.. Zbiornik ten znajdował się w odległości ok. 15-20 m od ulicy, za domem. Przymocowany był na stałe do betonowej podstawy. Odkręcenie go nie było możliwe, bez odpowiedniego sprzętu, z uwagi na śruby mocujące go i względy bezpieczeństwa.

Wypełnianie zbiornika było średnio raz w roku. Oskarżony najczęściej opłacał czynsz raz w roku, zdarzały mu się zaległości w opłatach. Przez okres około 2 lat nie tankował gazu.

Faktury dotyczące bieżących opłat przesyłane były na adres oskarżonego przy ul. (...) w K..

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego M. K. – k. 196 i verte, zawiadomienie o przywłaszczeniu zbiornika – k. 1; zdjęcia – k. 85-86; informacja z dn. 09.07.2018 r. – k. 201).

W dniu 30 listopada 2015 r. (...) Sp. z o.o. wystosowała do oskarżonego pismo, w którym poinformowała go, że z dniem 31 grudnia 2015 r. wypowiada mu umowę o dostawę gazu i wynajem zbiornika z dnia 23 września 2014 r. bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu nie dotrzymania warunków umowy tj. za zaległości finansowe, które na dzień sporządzenia pisma wynosiły 623,13 zł. Spółka zobowiązała się do demontażu zbiornika w ciągu dwóch miesięcy od daty doręczenia wypowiedzenia i wskazała, że poinformuje oskarżonego o dacie demontażu zbiornika.

W dniu 29 stycznia 2016 r. (...) Sp. z o.o. wyznaczyła oskarżonemu pisemnie listem poleconym datę demontażu zbiornika na dzień 19 lutego 2016 r. (przesyłka nie została podjęta w terminie). W dniu 25 lutego 2016 r. wyznaczono M. K. kolejny termin demontażu zbiornika na dzień 24 marca 2016 r., ale oskarżony również nie odebrał przesyłki. W dniu 24 marca 2016 r. Spółka wyznaczyła następny termin demontażu zbiornika na dzień 21 kwietnia 2016 r. (nie podjęto w terminie).

W dniach 24 lutego 2016 r. oraz 14 kwietnia 2016 r. na ul. (...) w K. udał się doradca Spółki (...), który na miejscu nikogo nie zastał. Wymieniony podejmował także próby kontaktu telefonicznego z oskarżonym, jednakże ten nie odbierał połączeń. Nie oddzwaniał również mimo wysyłanych mu wiadomości tekstowych z prośbę o kontakt. T. H. będąc pod posesją oskarżonego za każdym razem umieszczał w skrzynce na listy pismo z prośbą o kontakt.

Następnie w dniu 21 kwietnia 2016 r. na ul. (...) w K. udał się drugi doradca (...) Sp. z o.o. K. N., który na miejscu również nikogo nie zastał. K. N. usiłował skontaktować się z M. K., ale ten nie odbierał telefonów.

Oskarżony M. K. nie nawiązał z firmą żadnego kontaktu i nie dał żadnej informacji zwrotnej.

(dowód: zeznania świadków: B. D.- k. 29 i k. 197; T. H. – k. 70v.i 197v-198, K. N. – k. 203v., pismo z dn. 30.11.2015 r. wraz z dowodem doręczenia – k. 4-6v; zawiadomienie o przywłaszczeniu zbiornika – k. 1; kserokopia pisma z 29.01.2016 r. wraz z dowodem doręczenia – k. 11-12; kserokopia pisma z 24.03.2016 r. wraz z dowodem doręczenia – k. 13-15; informacja – k. 16; protokół kontroli stanu zbiornika – k. 17; protokół z wydania zbiornika – k. 42, informacja – k. 47-48, zdjęcia – k. 45-46, wezwanie z dowodem doręczenia – k. 49, 50 ).

W dniu 22 września 2017 r., w obecności oskarżonego M. K. i funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w K. zbiornik został odebrany przez przewoźnika PHU (...) i przewieziony do magazynu (...) Sp. z o.o.

(dowód: informacja z dn. 07.05.2018 r. – k. 186; pokwitowanie zdania zbiornika – k. 130).

Oskarżony M. K. ma 35 lat, jest kawalerem, na utrzymaniu ma córkę w wieku 8 lat (obowiązek alimentacyjny w wysokości ok. 450-500 zł). Posiada wykształcenie średnie – z zawodu technik żywienia zbiorowego. Prowadzi własną działalność gospodarczą uzyskując dochód w wysokości około 3.000,00 zł. Oskarżony nie był nigdy karany; nie leczył się psychiatrycznie.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k. 195v; karta karna – k. 210).

Oskarżony w toku postępowania przygotowawczego i sądowego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśniał, że był przekonany, iż w chwili wygaśnięcia umowy firma (...) wejdzie na nieruchomość i zabierze zbiornik. Przedmiotowy zbiornik nie był oskarżonemu potrzebny, nie zamierzał go również sprzedawać. Oskarżony wskazywał, że nie otrzymał od Spółki żadnego maila, a kontakt telefoniczny i listowy był utrudniony, ponieważ nie dbał należycie o odbiór korespondencji. Ze złożonych przez oskarżonego wyjaśnień wynika, że nie tankował gazu przez dwa lata zarówno u firmy (...), jak i w innych miejscach. Ponadto czynsz płacił najczęściej raz w roku i zdarzały mu się zaległości finansowe. M. K. jednocześnie przyznał, iż już wcześniej zdarzyła się podobna sytuacja i wiedział, że w takim przypadku dochodzi do rozwiązania umowy i konieczności wydania zbiornika. Jak sam wyjaśnił, w przeszłości doszło już w jego przypadku do takiej sytuacji i jedynie na skutek jego usilnych starań spółka kontynuowała z nim umowę.

Sąd dał wiarę jego wyjaśnieniom jako spójnym, logicznym i znajdującym potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Jako niewiarygodne należało ocenić wyjaśnienia oskarżonego, iż z umowy ze spółką (...) wynikało, że po zakończeniu umowy pracownicy spółki są uprawnieni do samowolnego wejścia na posesję celem demontażu zbiornika. Żaden z zapisów umowy nie potwierdza tej okoliczności. Jako niepolegające na prawdzie należało ocenić także wyjaśnienia oskarżonego, że kontakt ze strony Spółki sprowadzał się jedynie do pozostawiania pism w skrzynce na listy, do której to skrzynki oskarżony nie zaglądał z uwagi na ciągłe jej zapełnianie ulotkami reklamowymi. Wskazać bowiem należy, iż z wiarygodnych zeznań świadków wynika, że prócz korespondencji pozostawianej w skrzynce na listy przy ul. (...) (w miejscu zamieszkania oskarżonego) do wymienionego były wykonywane liczne połączenia telefoniczne na wskazany przez M. K. numer telefonu. Ponadto część korespondencji była przekierowywana na należącą do oskarżonego skrytkę pocztową. Ze skrytki pocztowej oskarżony także nie podejmował korespondencji.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków T. H., B. D. oraz K. N., gdyż ich zeznania były spójne, logiczne i stanowiły kompletną całość. Treść ich zeznań znajduje oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym. Nadto w ocenie Sądu zeznania te cechowała bezstronność – osoby te były bowiem obce dla stron, a przez to niezainteresowane wynikiem sprawy.

Spółka (...) Sp. z o.o. we W. pismem z dnia 7 maja 2018 r. wskazała, że nie jest poszkodowaną, ponieważ zbiornik gazu został odebrany w dniu 22 września 2017 r. i przewieziony do jej magazynu.

Sąd uznał także za wiarygodne dowody z dokumentów, albowiem ich autentyczność i wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, ani nie stała w sprzeczności z żadnym innym dowodem, a tym samym nie budziła wątpliwości.

Przestępstwo określone w art. 284 § 2 k.k. stanowi kwalifikowany typ przywłaszczenia. Przepis ten chroni własność, posiadanie oraz inne prawa rzeczowe i obligacyjne przysługujące danemu podmiotowi do rzeczy ruchomej. Przestępstwo to ma charakter materialny, a do jego znamion należy skutek w postaci utraty przez właściciela (posiadacza) rzeczy ruchomej powierzonej sprawcy.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób nie budzący wątpliwości wykazał, że w dniu 1 marca 2016 r. oskarżony M. K. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa określonego w art. 284 § 2 k.k., polegającego na przywłaszczeniu sobie powierzonej mu rzecz ruchomej tj. zbiornika gazu stanowiącego własność (...) Sp. z o.o. we W.. Poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne sprowadzające się do niespornego przyjęcia, iż wypowiedzenie umowy na dostawę gazu i wynajem zbiornika nastąpiło z dniem 31 grudnia 2015r. (zgodnie z treścią pisma z dnia 30 listopada 2015r. – k. 4) implikowały konieczność zmiany opisu czynu poprzez ustalenie daty czynu na dzień 1 marca 2016r. W wymienionym piśmie zakreślono bowiem dwumiesięczny termin na demontaż wynajętego zbiornika. Stąd też należało uznać, iż do przywłaszczenia doszło po upływie wskazanego terminu, kiedy oskarżony nie podjął jakichkolwiek działań zmierzających do wydania przedmiotu właścicielowi (mimo pełnej świadomości, że doszło do rozwiązania umowy i zbiornik winien zostać zwrócony). Oskarżony nie dokonał zwrotu przedmiotu w wyznaczonym terminie, tj. do 28 lutego 2016 r. Nie umożliwił Spółce zdemontowania w/w zbiornika. Z oskarżonym nie tylko nie było kontaktu listowego, ale również telefonicznego, a przede wszystkim osobistego. Ignorował wszelkie próby nawiązania z nim kontaktu i odzyskania zbiornika. Spółka (...) kilkukrotnie podejmowała próby odzyskania zbiornika, kierując do oskarżonego liczne listy polecone, jak i swoich doradców celem ustalenia terminu demontażu zbiornika. Oskarżony nie wywiązał się z warunków zawartej umowy, a jej przedmiot potraktował w bezprawny sposób, jakby był jego właścicielem.

Materiał dowodowy, będący przedmiotem analizy i oceny Sądu, pozwala ponadto na przypisanie oskarżonemu winy, gdyż w czasie swojego bezprawnego i karalnego zachowania, mając możliwość podjęcia decyzji zgodnej z wymogami prawa, nie dał posłuchu normie prawnej. Nadto nie ujawniły się przy tym żadne okoliczności wyłączające bezprawność czy winę.

Zważywszy, że w dniu 22 września 2017 r. zbiornik gazu płynnego został odebrany i przewieziony do magazynu (...) Sp. z o.o. Sąd uznał, że zachodzą przesłanki do zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania przewidziane w art. 66 k.k.

Stosownie do art. 66 § 1 i 2 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności (§ 2).

Przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Oskarżony nie był wcześniej karany, a fakt popełnienia zarzucanego mu czynu nie budził wątpliwości. Spełnione zostały zatem formalne przesłanki, umożliwiające warunkowe umorzenie postępowania.

Zdaniem Sądu w realiach niniejszej sprawy można przyjąć, że wina oskarżonego jak i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Zdaniem Sądu przestępne działanie oskarżonego wynika z faktu, że nie podjął on żadnych działań celem umożliwienia pracownikom Spółki (...) wejścia na teren swojej posesji i zdemontowania zbiornika. Jego postawę cechowała jedynie całkowita bierność, która przełożyła się na uniemożliwienie właścicielowi objęcia swojej rzeczy prawowitym władztwem.

Nadto w przedmiotowej sprawie istotne jest też zarówno to, że zbiornik gazu został w dniu 22 września 2017 r. odebrany i przewieziony do magazynu (...) Sp. z o.o., jak i to, że w/w Spółka nie czuje się poszkodowaną (k. 186). Sąd miał także na uwadze wartość przedmiotu objętego czynem.

W ocenie Sądu należało zatem uznać, że sposób życia, postawa i właściwości osobiste oskarżonego (który w przeszłości nigdy nie był karany) pozwalają na przyjęcie tezy, że mimo warunkowego umorzenia postępowania będzie on w przyszłości przestrzegać porządku prawnego, a w szczególności nie popełni on nowego przestępstwa. Sąd uznał przy tym, iż dla odniesienia wobec oskarżonego należytych efektów zapobiegawczych i wychowawczych będzie adekwatny i jednocześnie wystarczający okres próby 1 roku. Ponadto – celem maksymalizacji efektu wychowawczego - Sąd orzekł wobec niego świadczenie pieniężne w kwocie 300 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (pkt. 1 i 2 wyroku).

Na podstawie art . 627 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k. Sąd obciążył oskarżonego kosztami, uznając, że ich uiszczenie ze względu na jego sytuację majątkową i osobistą nie będzie zbyt dla niego uciążliwe. Na wysokość kosztów złożyły się kwoty: 60 zł tytułem opłaty ustalonej w oparciu o art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 1983 nr 49 poz. 223 z późn. zm.), kwota 30 zł tytułem opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego ustalonej w oparciu o § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 663) oraz kwota 40 zł tytułem wydatków za doręczenia wezwań i innych pism ustalona zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013r., poz. 663).

.

S.S.R. Katarzyna Maciaszek