Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Zuchora

po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w B.

przeciwko T. F. (1)

o zapłatę 7.929,18 zł

na skutek zarzutów pozwanego od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym

1.  utrzymuje w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany w dniu 18 grudnia 2017 roku przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi w sprawie o sygn. VIII Nc 11150/17, za wyjątkiem orzeczenia o kosztach procesu, które uchyla;

2.  nie obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu należnych stronie powodowej.

Sygn. akt VIII C 131/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 3 listopada 2017 roku powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wystąpił przeciwko pozwanemu T. F. (2) o zapłatę kwoty 7.929,18 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwany poprzez podpisanie weksla z dnia 2 marca 2017 roku zobowiązał się do zapłaty oznaczonej w jego treści sumy pieniężnej, opiewającej na kwotę 7.929,18 zł. Wezwany do wykupu weksla pozwany nie dokonał żadnej wpłaty. (pozew 4-6)

W dniu 18 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (VIII Nc 11150/17), którym nakazał pozwanemu, aby w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacił powodowi z weksla kwotę 7.929,18 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1.292 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (nakaz zapłaty k. 15)

Od powyższego nakazu zarzuty wywiódł pozwany zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości, a także o zwolnienie od kosztów sądowych w całości. W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż powód nie przedłożył dokumentów, które dowodziłyby zasadności dochodzonego w sprawie roszczenia. (zarzuty k. 18-19v.)

Postanowieniem z dnia 26 stycznia 2018 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi zwolnił pozwanego od kosztów sądowych w całości. (postanowienie k. 24)

W odpowiedzi na zarzuty powód podtrzymał stanowisko wyrażone w pozwie. Wyjaśnił, iż na mocy umowy pożyczki pozwany zobowiązał się do spłaty kwoty 8.640 zł, na którą złożyła się kwota udzielonej pożyczki – 4.000 zł, opłata przygotowawcza – 129 zł, prowizja – 3.067 zł, cena usługi (...) – 800 zł oraz odsetki umowne. Zobowiązanie miało zostać spłacone w 36 ratach po 240 zł każda, wymagalnych w terminie do 11-go dnia każdego miesiąca, począwszy od kwietnia 2017 roku. Pozwany nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania, wobec czego pismem z dnia 11 września 2017 roku powód wypowiedział umowę pożyczki. Powód wskazał przy tym, iż naliczone opłaty oraz prowizja nie przekraczają limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu. Ponadto wyjaśnił, iż prowizja stanowi umowne wynagrodzenie za możliwość skorzystania przez pożyczkobiorcę ze środków finansowych pożyczkodawcy przez czas trwania umowy, opłata przygotowawcza została naliczona, jako koszt związany z przygotowaniem umowy, w tym zgromadzeniem koniecznych dokumentów i dokonaniem weryfikacji zdolności kredytowej pozwanego oraz uruchomieniem środków, z kolei opłata za (...) była związana ze skorzystaniem przez pozwanego z fakultatywnej usługi, na mocy której otrzymywał on szereg korzyści. (odpowiedź na zarzuty k 33-36)

Na rozprawie w dniu 15 stycznia 2018 roku pełnomocnik powoda oraz pozwany nie stawili się. (protokół rozprawy k. 58)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany T. F. (1) zawarł w dniu 1 marca 2017 roku z powodem umowę pożyczki gotówkowej nr (...), na mocy której powód udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 4.000 zł (całkowita kwota pożyczki). Wypłaconą kwotę wraz z opłatą przygotowawczą – 129 zł, wynagrodzeniem prowizyjnym – 3.067 zł, opłatą za (...) – 800 zł oraz odsetkami umownymi w wysokości 9,91% w skali roku – 644 zł, łącznie 8.640 zł, pozwany zobowiązał się spłacić w 36 ratach po 240 zł każda, wymagalnych w terminie do 11-go dnia każdego miesiąca, począwszy od kwietnia 2017 roku. Opłata przygotowawcza, w myśl postanowień umowy, była pobierana za czynności faktyczne związane z rozpatrzeniem wniosku, przygotowaniem oraz zawarciem umowy i udzieleniem pożyczki. Wynagrodzenie z tytułu (...) było natomiast związane z wykupioną przez pozwanego usługą o charakterze fakultatywnym, na mocy której w czasie trwania umowy mógł on skorzystać z szeregu dodatkowych uprawnień: złożenia wniosku o odroczenie rat/obniżenie rat oraz o przyspieszoną wypłatę kwoty pożyczki, a także otrzymywał powiadomienia SMS o przelewie pożyczki na konto, terminie płatności raty oraz zaksięgowaniu jej płatności.

Na zabezpieczenie pożyczki pożyczkobiorca obowiązany był wystawić i przekazać pożyczkodawcy w dniu podpisania umowy jeden weksel in blanco „nie na zlecenie”, który zachowywał ważność do momentu całkowitej spłaty zobowiązań wynikających z umowy pożyczki. W przypadku, gdy opóźnienie pożyczkobiorcy w płatności kwoty równej jednej racie przekraczało 30 dni, pożyczkodawca był uprawniony do wypowiedzenia umowy po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, a także do wypełnienia weksla na zasadach określonych w deklaracji wekslowej. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni. Od zadłużenia przeterminowanego powód był uprawniony do naliczania odsetek umownych za każdy dzień zwłoki w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie.

Zgodnie z deklaracją wekslową pozwany upoważnił powoda do wypełnienia weksla, do wpisania domicyliata i wypełnienia weksla na sumę odpowiadającemu jego zadłużeniu wobec pożyczkodawcy wynikającemu z umowy pożyczki łącznie z faktycznie poniesionymi przez pożyczkodawcę kosztami, m.in. w przypadku powstania po stronie pożyczkobiorcy zaległości z zapłatą jakiegokolwiek zobowiązania pieniężnego wynikającego z umowy pożyczki oraz upływu 7 dni od wezwania pożyczkobiorcy do zapłaty należnych kwot. (umowa pożyczki wraz z załącznikami k. 37-42, deklaracja wekslowa k. 43)

Z tytułu zaciągniętej pożyczki pozwany dokonał wpłat na łączną kwotę 722 zł. Pismem z dnia 11 sierpnia 2017 roku powód wezwał pozwanego do spłaty w terminie 7 dni zadłużenia w kwocie 478 zł tytułem zaległych rat wymagalnych w dniach 11 lipca 2017 roku i 11 sierpnia 2017 roku pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki, a następnie, wobec braku spłaty, pismem z dnia 11 września 2017 roku wypowiedział umowę pożyczki oraz poinformował o wypełnieniu weksla na kwotę 7.929,18 zł. Zadłużenie to obejmowało: kwotę niespłaconej pożyczki – 7.918 zł oraz odsetki umowne – 11,18 zł. (weksel k. 7, wypowiedzenie umowy k. 8, karta klienta k. 44-45, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 46, wydruk z książki nadawczej k. 47-49, wydruk ze strony internetowej operatora pocztowego k. 50-51, wyliczenie odsetek k. 59)

Pozwany T. F. (1) ma 37 lat. Samotnie prowadzi gospodarstwo domowe utrzymując się z zasiłku chorobowego w wysokości 1.700 zł miesięcznie. Poza mieszkaniem komunalnym pozwany nie posiada żadnego majątku, nie dysponuje również oszczędnościami, ani wartościowymi przedmiotami. Na utrzymanie mieszkania pozwany wydaje 850 zł, ponadto spłaca kredyt w wysokości 300 zł miesięcznie. Pozostałą część środków pieniężnych pozwany przeznacza na zakup wyżywienia, środków czystości, odzieży. (oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 20-21v.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości, nie była również kwestionowana przez strony procesu (pozwany nie zakwestionował dokumentów złożonych przez powoda wraz z odpowiedzią na zarzuty).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w całości i podlega uwzględnieniu.

Powód wykazał swoje roszczenie w stosunku do pozwanego załączonymi do pozwu oraz odpowiedzi na zarzuty dokumentami, a pozwany, choć w treści zarzutów zaskarżył wydany w sprawie nakaz zapłaty w całości, to jednocześnie nie przedstawił żadnych twierdzeń, które podważałyby zasadność żądania powoda, w szczególności nie udowodnił (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.), aby spłacił swoje zobowiązanie wynikające z zawartej z powodem umowy pożyczki w kwocie wyższej, aniżeli wskazał to powód. Pozwany nie kwestionował przy tym swojego podpisu pod umową pożyczki z dnia 1 marca 2017 roku oraz wekslem, nie podważał również zasadności naliczenia poszczególnych opłat składających się na całkowitą kwotę do zapłaty. Zaznaczenia wymaga, że suma tychże opłat nie przekracza limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 496 k.p.c. utrzymał w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi w dniu 18 grudnia 2017 roku w sprawie o sygn. akt VIII Nc 11150/17, za wyjątkiem orzeczenia o kosztach procesu, które uchylił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., mając na uwadze szczególnie trudną sytuację życiową pozwanego, która, zdaniem Sądu, oceniana przez pryzmat zasad współżycia społecznego, uzasadnia odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Zgodnie z treścią wskazanego przepisu, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Sposób skorzystania z art. 102 k.p.c. jest przy tym suwerennym uprawnieniem sądu orzekającego i od oceny tegoż sądu należy przesądzenie, że taki szczególnie uzasadniony wypadek nastąpił w rozpoznawanej sprawie oraz usprawiedliwia odstąpienie od obowiązku ponoszenia kosztów procesu (por. m.in. postanowienie SN z dnia 25.03.2011 r., IV CZ 136/10, LEX nr 785545; postanowienie SN z dnia 19.01.2012 r., IV CZ 118/11, LEX nr 1169157; postanowienie SN z dnia 26.01.2012 r., III CZ 10/12, OSNC 2012/7-8/98; postanowienie SN z dnia 9.02.2012 r., III CZ 2/12, LEX nr 1162689). W ocenie Sądu taki właśnie szczególny wypadek zachodzi w stosunku do pozwanego. T. F. (1) utrzymuje się wyłącznie z zasiłku chorobowego, którego wysokość wystarcza pozwanemu zaledwie na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania i bieżących wydatków na zaspokojenie potrzeb życia codziennego. Uwzględniając powyższe okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że pozwany nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów procesu, które zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy winien ponieść, jako przegrywający proces w całości.

ZARZĄDZENIE

(...)

Sędzia SR Anna Bielecka-Gąszcz