Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Artur Fornal

Sędzia SO Elżbieta Kala

Sędzia SO Marek Tauer

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2018 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

przy udziale uczestnika A. S.

o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 23 lipca 2018 r., sygn. akt BY XIII Ns-Rej. KRS (...)

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie.

Elżbieta Kala Artur Fornal Marek Tauer

Sygn. akt VIII Gz 213/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy (Sąd rejestrowy) zawiesił przedmiotowe postępowanie o wpis zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym dla podmiotu (...) sp. z o.o. dotyczących zarządu tej spółki poprzez wykreślenie danych A. S. i zmianę danych J. Z. polegającą na wpisaniu, że pełni on funkcję prezesa zarządu ww. spółki – do czasu prawomocnego rozpoznania innej sprawy z wniosku tej samej spółki o wpis zmian toczącej się przed tym Sądem pod sygn. akt BY XIII Ns-Rej KRS (...) (art. 177 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).

Przedmiotowe postanowienie wydane zostało w wyniku rozpoznania przez Sąd rejestrowy skargi wnioskodawcy na postanowienie referendarza sądowego z dnia 19 czerwca 2017 r. o zawieszeniu na tej samej podstawie niniejszego postępowania, które to orzeczenie – na skutek wniesienia powyższej skargi – utraciło moc (art. 398 ²² § 2 k.p.c.).

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że rozpoznanie wniosku inicjującego niniejsze postępowanie wymaga w pierwszej kolejności przesądzenia czy w chwili podejmowania uchwały nr 3 Zgromadzenia Wspólników z dnia 15 maja 2018 r. (mającej stanowić podstawę żądanego wpisu) A. S. był nadal członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o., a ta okoliczność będzie przedmiotem ustaleń w postępowaniu o sygnaturze BY XIII Ns-Rej KRS (...), w której to sprawie Sąd rejestrowy przesądzi dopiero czy członkostwo A. S. w zarządzie ww. spółki ustało już na podstawie wcześniejszej uchwały Zgromadzenia Wspólników z dnia 23 stycznia 2018 r. Sąd pierwszej instancji wyraził przy tym pogląd, że kolejne powołanie A. S. do zarządu tej spółki (na podstawie uchwały nr 2 z dnia 15 maja 2018 r.) nie jest ważne, a to z braku jego zgody. Natomiast ocena czy odwołanie tej osoby w tym samym dniu (ww. uchwałą nr 3) z funkcji w zarządzie wywołało skutki prawne będzie możliwa dopiero po prawomocnym zakończeniu sprawy BY XIII Ns-Rej KRS (...). W ocenie Sądu pierwszej instancji pozwoli to poczynić dalsze ustalenia, co do tego czy do ustania jego członkostwa w zarządzie spółki doszło jednak dopiero na podstawie ww. uchwały z dnia 15 maja 2018 r.

Na powyższe postanowienie zażalenie wniósł wnioskodawca zarzucając mu naruszenie art. 201 § 4 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie i błędne uznanie, że powołanie A. S. do zarządu mocą uchwały nr 2 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) sp. z o.o. z dnia 15 maja 2018 r. nie było ważne z powodu braku zgody A. S., podczas gdy przepis ten nie wymaga dla ważności powołania zgody powołanego członka zarządu.

Na wypadek uznania, że dla powołania A. S. do zarządu mocą ww. uchwały konieczna była jednak jego zgoda skarżący zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia poprzez nieuzasadnione ustalenie, że nie wyraził on zgody na takie powołanie, podczas gdy wolę objęcia stanowiska w zarządzie A. S. wyraził w sposób dorozumiany, zaskarżając podjętą następnie w tym samym dniu (15 maja 2018 r.) uchwałę o swoim odwołaniu, a także twierdząc wobec osób trzecich (stron w procesach, kontrahentów oraz banków), że cały czas pozostaje członkiem zarządu ww. spółki.

W konsekwencji powyższych naruszeń skarżący zarzucił także naruszenie art. 177 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez ich zastosowanie i zawieszenie postępowania, w sytuacji gdy przesłanki do tego nie zachodzą w niniejszej sprawie. Wskazując na powyższe skarżący (wnioskodawca) domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia.

W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, że w postępowaniu w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS (...) – o wpis zmian w zarządzie ww. spółki na podstawie uchwał podjętych w dniu 23 stycznia 2018 r. (o odwołaniu A. S. z funkcji prezesa zarządu i powierzeniu tej funkcji J. Z.) – które także zostało zawieszone nieprawomocnie przez Sąd rejestrowy, z tym że do czasu rozpoznania powództwa o jej uchylenie, wnioskodawca ostatecznie (pismem z dnia 22 maja 2018 r.) cofnął wniosek wobec uznania, że kolejne uchwały z dnia 15 maja 2018 r. (stanowiące podstawę wpisu żądanego w niniejszej sprawie), zgodnie z treścią ww. uchwały nr 2, ostatecznie usuwać miały wątpliwości co do składu zarządu ww. spółki, a także umożliwić wpis zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym zgodnie z wolą Zgromadzenia Wspólników. Skarżący zauważył ponadto, że wprawdzie zgodnie z przepisem art. 19a ust. 5 zd. 1 ustawy o KRS do wniosku o wpis osób reprezentujących podmiot rejestrowy należy dołączyć oświadczenie obejmujące zgodę na ich powołanie, w niniejszej jednak sprawie przedmiotem żądania wniosku nie jest wpisanie danych A. S., a jedynie ich wykreślenie.

Skarżący podniósł także, że chociaż obie uchwały o odwołaniu A. S. z zarządu (tj. uchwała nr 1 z dnia 23 stycznia 2018 r. oraz uchwała nr 3 z dnia 15 maja 2018 r.) zostały przez niego zaskarżone, to jednak nie doszło dotąd do ich prawomocnego uchylenia, ani też nie wstrzymano ich wykonalności. Obie uchwały zatem obowiązują i wywołują skutek już od chwili ich podjęcia, a sam wpis zmian dotyczących informacji o osobach wchodzących w skład zarządu ma charakter deklaratoryjny. Tymczasem Sąd rejestrowy nie tylko w niniejszej sprawie, lecz także w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS (...) bezpodstawnie zawieszając postępowanie rejestrowe uchyla się od samodzielnej oceny ważności i skuteczności odwołania A. S. z zarządu ww. spółki. W ocenie skarżącego jest to podyktowane prawdopodobnie nadmierną ostrożnością, nieuzasadnioną jednak, skoro wola wspólników nie może w tej kwestii budzić wątpliwości.

1.0.1.Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.

Uwzględniając informacyjną i legalizacyjną funkcję publicznego rejestru, ważną zarówno dla danej osoby prawnej (podmiotu rejestrowego) jak i dla jej kontrahentów, wskazane jest – w ocenie Sądu odwoławczego – aby co do zasady umożliwiać i to bez zbędnej zwłoki, podmiotowi podlegającemu obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowemu w zakresie danych osób uprawnionych do jego reprezentacji (art. 694 ³ § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 20a ust. 1 i 3 i art. 47 ust. 1, a także w zw. z z art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym [tekst jedn. : Dz.U. z 2018 r., poz. 986 ze zm. - dalej jako „ustawa o KRS”) poddanie pod osąd w postępowaniu rejestrowym okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie ujawnienia dotyczących tego danych w rejestrze.

Znaczenie merytorycznej oceny gdy chodzi o ujawnienie powyższych informacji w pełni uwidacznia się w świetle wynikającej z art. 17 ust. 1 ustawy o KRS zasady domniemania prawdziwości danych w rejestrze, która została ustanowiona w interesie wszystkich uczestników obrotu, dla których rejestr ten jest jawny (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 124/08, OSP 2010, nr 1, poz. 1). Trzeba podkreślić również, że zgodnie z regulacją art. 23 ust. 1 ustawy o KRS sąd rejestrowy obowiązany jest zbadać czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. Sąd ten – w myśl regulacji zawartej w art. 23 ust. 2 ustawy o KRS – badać ponadto musi czy zgłoszone dane są zgodne ze stanem rzeczywistym, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości (tak Sąd Najwyższy m.in. w uchwale z dnia 20 stycznia 2010 r., III CZP 122/09, OSNC 2010, Nr 7-8, poz. 107, a także w uzasadnieniu postanowienia z dnia 24 lipca 2013 r., III CNP 1/13, OSNC 2014, nr 4, poz. 43).

Jeśli natomiast ustalone zostanie, że wszczęte zostały różne postępowania rejestrowe w których tożsamy pozostaje jednak – jak w niniejszej sprawie – przedmiot oceny sądu sprowadzający się do rozstrzygnięcia o tym jakie osoby podlegają ujawnieniu w rejestrze jako wchodzące w skład organu uprawnionego do reprezentacji danego podmiotu (art. 39 pkt 1 ustawy o KRS) to z uwagi na wskazane wyżej okoliczności co do zasady nie powinno być uzasadnione zawieszanie któregokolwiek z nich do czasu zakończenia drugiego. Może to bowiem w konsekwencji uniemożliwić kompleksową ocenę okoliczności stanowiących podstawę wpisu danych, które powinny zostać ujawnione w rejestrze, a także odwlec w czasie ich aktualizację. W każdym takim przypadku może zostać zagrożona pewność obrotu, a także interesy samego podmiotu rejestrowego oraz jego kontrahentów.

Z mocy natomiast regulacji art. 219 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 7 ustawy o KRS także i w postępowaniu rejestrowym (nieprocesowym) możliwe jest zarządzenie przez sąd połączenia kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku (zob. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2013 r., I CSK 258/12, OSNC 2013, Nr 7 – 8, poz. 95, a także wyrok tego Sądu z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 83/11, OSNC-ZD 2012, nr C, poz. 60).

Nie przesądzając jednak oceny czy w niniejszej sprawie – biorąc pod uwagę aktualny stan rejestru z którego wynika, że w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą BY XIII Ns-Rej KRS (...) w dniu 19 października 2018 r. dokonano jednak wykreślenia danych A. S. jako prezesa i członka zarządu wnioskodawcy, a ujawniono w tym charakterze J. Z. ( zob. wydruk informacji odpowiadającej odpisowi pełnemu z KRS – w załączeniu) – taka decyzja procesowa o połączeniu spraw pozostających ze sobą w związku jest jeszcze uzasadniona, a także nie rozstrzygając o zgodności z prawem (a ewentualnie także z rzeczywistym stanem rzeczy), po myśli art. 23 ustawy o KRS, uchwał mających stanowić podstawę wpisu żądanej zmiany danych – do czego na obecnym etapie postępowania nie jest jeszcze uprawniony Sąd odwoławczy – uznać jednak należy, że z pewnością nie było uzasadnione zawieszenie w niniejszej sprawie postępowania rejestrowego na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., a także w zw. z art. 7 ustawy o KRS.

Uzasadnione jest w tej sytuacji uchylenie zaskarżonego postanowienia, o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 386 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

Elżbieta Kala Artur Fornal Marek Tauer