Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie IV Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowak - Januchta

Protokolant: Paulina Puzia

w obecności oskarżyciela publicznego: pełnomocnika r. pr. K. T.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu: 18.10.2018 r.

sprawy

K. K. c. R. i T. z d. R., ur. (...) w Ż.

obwinionej o to, że:

nie dopełniła obowiązków wynikających z art. 59 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1803, z późn. zm.), polegającego na tym, że jako przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą i zbierający zużyte baterie i akumulatory przenośne, prowadząc działalność na terenie Województwa (...) nie przedłożyła Marszałkowi Województwa (...) w ustawowym terminie, o którym mowa w art. 76 ust. 1 ustawy o odpadach, sprawozdania o masie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 rok,

tj. o wykroczenie z art. 237 a ust. 1 pkt 4 ustawy o odpadach

- orzeka -

I.  Obwinioną K. K. uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu z art. 237 a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach i na podstawie art. 39 § 1 k.w. odstępuje od wymierzenia kary;

II.  Zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 130 (sto trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych w tym kwotę 30 (trzydzieści ) złotych tytułem opłaty.

Sygn. akt IV W 455/18

UZASADNIENIE

K. K. została obwiniona o to, że nie dopełniała obowiązków wynikających z art. 59 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1803, z pózn. Zm.), polegającego na tym, że jako przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą i zbierający zużyte baterie i akumulatory przenośne, prowadząc działalność na terenie Województwa (...) nie przedłożyła Marszałkowi Województwa (...) w ustawowym terminie, o którym mowa w art. 76 ust. 1 ustawy o odpadach, sprawozdania o masie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 rok, tj. o wykroczenie z art. 237a ust. 1 pkt 4 ustawy o odpadach.

Na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił co następuje.

K. K. od 4 listopada 1999 roku prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). Przeważającym przedmiotem działalności jest zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne (według Polskiej Klasyfikacji Działalności – kod 38.11.Z).

(dowód: wyciąg z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej k. 23-24)

W 2016 roku w związku z prowadzoną przez K. K. działalnością gospodarczą, jej przedsiębiorstwo zgromadziło 67 kilogramów zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych. Sprawozdanie o masie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 rok zostało nadane w polskiej placówce pocztowej w dniu 17 marca 2017 roku na adres Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) – Departamentu Opłat Środowiskowych.

(dowód: sprawozdanie o masie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 rok k. 1, 21-22, kserokopia koperty wraz ze stemplem pocztowym k. 2v, potwierdzenie nadania k. 20)

K. K. nie odbierała korespondencji kierowanej do niej w związku z uchybieniem terminu do złożenia wskazanego powyżej sprawozdania. Została wezwana do stawiennictwa w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego celem złożenia wyjaśnień, bądź nadesłania pisemnych wyjaśnień. K. K. nie podjęła w terminie dwukrotnie awizowanej korespondencji.

(korespondencja awizowana k. 4, pismo wzywające do złożenia wyjaśnień k. 5)

Obwiniona w chwili czynu miała 41 lat, jest przedsiębiorcą – prowadzi działalność gospodarczą. Nie była dotąd karana za przestępstwo ani przestępstwo skarbowe.

(dowód: dane o karalności k. 31, dane osobopoznawcze zawarte we wniosku o ukaranie k. 8)

Sąd zważył, co następuje.

Na wstępnie rozważań dotyczących podstawy dowodowej wyroku zaznaczyć wymaga, iż jakkolwiek obwiniona – prawidłowo wezwana na termin rozprawy (wezwanie odebrała osobiście k. 34) – nie stawiła się i nie złożyła wyjaśnień przed Sądem, to w dyspozycji Sądu znajdował się wystarczający i kompletny materiał dowodowy pozwalający na poczynienie kategorycznych ustaleń w niniejszej sprawie.

W szczególności strony postepowania (których gwarancje procesowe umożliwiające uczestnictwo w rozprawie głównej zostały w pełni zachowane) nie zgłaszały zastrzeżeń do treści zgromadzonych w sprawie dokumentów. Zwłaszcza dowód w postaci kserokopii koperty wraz ze stemplem pocztowym (k. 2), jako szczególnie doniosły w okolicznościach niniejszej sprawy, nie budził żadnych wątpliwości stron, a zwłaszcza Sądu. Na podstawie przedmiotowego dowodu Sąd był władny ustalić sprawstwo obwinionej, która uchybiła terminowi do złożenia sprawozdania o masie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 rok. Wszak data wskazana na stemplu pocztowym stanowi urzędowe potwierdzenie nadania przesyłki pocztowej. Na potwierdzenie powyższej okoliczności wskazuje wiarygodny dowód w postaci potwierdzenia nadania (k. 20), który ma jednoznaczny charakter i został dostarczony przez obwinioną wraz ze sprzeciwem od wyroku nakazowego.

Sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących podważyć zawartość dokumentów w postaci danych o osobie z Krajowego Rejestru Karnego (k. 31) oraz wyciągu z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (k. 23-24).

Podsumowując tę część rozważań należy wskazać, iż Sąd uznał za w pełni wiarygodne wszystkie dowody zgromadzone w toku niniejszego postepowania oraz ujawnione przez Sąd na rozprawie głównej. Ukazują one logiczny i nie budzący żadnych wątpliwości ciąg zdarzeń. Dokumentacja zgromadzona w aktach sprawy stanowi spójny i niewykazujący sprzeczności materiał, na bazie którego oparto faktyczną podstawę rozstrzygnięcia. W szczególności, Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania autentyczności ani prawdziwości treści zawartych w zgromadzonej dokumentacji.

Przechodząc do rozważań prawnych, wskazać należy na wstępnie kluczowe przepisy, z których wynikał obowiązek obwinionej do zgłoszenia w terminie sprawozdania.

Artykuł 59 ust. 3 ustawy o bateriach i akumulatorach (Dz.U. 2009 Nr 79 poz. 666) stanowi, że zbierający zużyte baterie przenośne lub zużyte akumulatory przenośne, który przekazuje zużyte baterie lub zużyte akumulatory bezpośrednio prowadzącemu zakład przetwarzania, sporządza sprawozdanie zawierające informacje, o których mowa w art. 75 ust. 2 pkt 1 i 9 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie.

Następnie, w myśl art. 237a ust 1 pkt 4 ustawy o odpadach (Dz.U. 2013 poz. 21) podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75 przedmiotowej ustawy, obowiązane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do sporządzania i składania sprawozdań – na podstawie art. 34 ust. 2, art. 35 ust. 1, art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 6, art. 41 ust. 3, art. 59 ust. 3 i art. 64 ust. 5 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach – sporządzają i składają je, za rok 2015 i za rok 2016, stosując przepisy dotychczasowe, z tym że ten, kto wbrew obowiązkowi, nie sporządza i nie przekazuje tych zbiorczych zestawień danych, sprawozdań lub wykazu zakładów przetwarzania lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze grzywny, o której mowa w art. 180a ustawy o odpadach (kto, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 76, nie składa sprawozdania, podlega karze grzywny).

Czyn opisany powyżej stanowi wykroczenie „pozakodeksowe”, do którego w myśl art. 48 k.w. stosuje się przepisy części ogólnej Kodeksu wykroczeń.

Następnie warto przytoczyć treść art. 76 ust. 1 ustawy o odpadach, który stanowi, że podmioty obowiązane do sporządzenia sprawozdań, o których mowa w art. 73, art. 74a i art. 75, składają je w terminie do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy właściwemu marszałkowi województwa. Zaś w myśl art. 76 ust. 5 ustawy o odpadach do terminu złożenia sprawozdań, o którym mowa w art. 76 ust. 1, stosuje się art. 57 § 4 i 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Powołane powyżej przepisy prawnoadministracyjne wskazują, że jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą, a nadto – co istotne w niniejszej sprawie - termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe.

Mając na uwadze treść powyżej wskazanych przepisów oraz ustalenia faktyczne, nie ulega wątpliwości, iż obwiniona prowadząca działalność gospodarczą w zakresie zbierania odpadów innych niż niebezpieczne była zobowiązana do złożenia określonego w art. 75 ust 2 pkt 1 i 9 ustawy o odpadach sprawozdania o masie zebranych zużytych baterii i zużytych akumulatorów przenośnych za 2016 roku do dnia 15 marca 2017 roku. Nie ulega również wątpliwości, iż obwiniona uchybiła temu obowiązkowi, ponieważ przedmiotowe sprawozdanie zostało nadane w placówce pocztowej w dniu 17 marca 2017 roku. Mając na uwadze treść art. 57 § 5 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, prawnie doniosła jest jedynie data stempla pocztowego (data nadania), nie zaś data umieszczona w treści pisma – oznaczająca rzekomy dzień sporządzenia dokumentu.

Wypada wspomnieć, iż w myśl ugruntowanej wśród przedstawicieli doktryny i orzecznictwa regule, znamion strony podmiotowej, a zatem zamiaru, jak też jego postaci, nie wolno domniemywać. Jednakowoż analiza materiału dowodowego wsparta dyrektywami zasad doświadczenia życiowego oraz rozsądnej oceny pozwala na ustalenie, iż obwiniona działała w warunkach umyślności w formie zamiaru wynikowego. Obwiniona jako przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą od 1999 roku musiała mieć świadomość ciążących na niej obowiązków, przewidywała możliwość popełnienia przedmiotowego wykroczenia i rezygnując z postąpienia w zgodzie z normą sankcjonowaną, godziła się na wypełnienie znamion wykroczenia (art. 6 § 1 k.w.).

Wobec tego, obwiniona wypełniła swoim zachowaniem znamiona wykroczenia wskazanego w treści art. 237a ust. 1 pkt 4 ustawy o odpadach.

Wina obwinionej w okolicznościach ustalonego stanu faktycznego nie budzi wątpliwości. Nie ujawniono, aby obwiniona działała w warunkach atypowej sytuacji motywacyjnej, czy też aby miały miejsce okoliczności tego rodzaju, które wyłączały możliwość dania posłuchu normie prawnej zawartej w art. 237a ust. 1 pkt 4 ustawy o odpadach. Zatem nie stwierdzono okoliczności warunkujących możliwość wyłączenia przypisania obwinionej winy. Biorąc jednak pod uwagę okoliczności sprawy stopień zawinienia należy określić jako niski.

Uwzględniając okoliczności stanowiące o stopniu społecznej szkodliwości czynu przypisanego obwinionej (art. 47 § 6 k.w.) należy podnieść, iż stopień ten był nieznaczny. W szczególności świadczy o tym fakt, iż dobro prawne w postaci ochrony środowiska oraz racjonalnej gospodarki odpadami nie zostało naruszone przez czyn obwinionej. Nie stwierdzono również, iż wykroczenie którego dopuściła się K. K. doprowadziło do powstania jakiejkolwiek szkody – ani rzeczywistej, aktualnej, ani grożącej w przyszłości. Odnosząc się do przesłanki okoliczności popełnienia czynu, to nie można tracić z pola widzenia faktu, iż kontekst sytuacyjny niniejszej sprawy dobitnie wskazuje, iż mówiąc wprost – obwinionej umknął z pamięci obowiązek złożenia przedmiotowego sprawozdania. Uchybienie to zostało „naprawione” przez obwinioną natychmiast, tj. już drugiego dnia po upływie ustawowego terminu. Wobec tego, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, nie sposób przypisać obwinionej lekceważącego stosunku do ciążącego na niej obowiązku. Nie negując faktu, iż każdy przedsiębiorca – zwłaszcza doświadczony – obowiązany jest do terminowego i rzetelnego wywiązywania się z ustawowych obowiązków, to nie budzi wątpliwości fakt, iż opóźnienie jakiego dopuściła się obwiniona jest oraz ilość ilość zadeklarowanych odpadów (67 kg) jawią się jako marginalne. Nie bez znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu obwinionej jest również fakt, iż jak ustalono to powyżej, K. K. działała w warunkach umyślności, w jej formie zamiaru ewentualnego. Oceniając zaś jej motywację nie uszedł uwadze Sądu fakt, iż materiał dowodowy nie dostarcza informacji pozwalających na przyjęcie, iż obwiniona działała z pobudek zasługujących na szczególną dezaprobatę – okoliczności wskazują wręcz na „przegapienie” terminu wskazanego w art. 76 ustawy o odpadach. Tym samym, oceniając kompleksowo przedstawione powyżej przesłanki, nie budzi wątpliwości fakt, iż stopień społecznej szkodliwości czynu obwinionej należy ocenić jako nieznaczny.

Z uwagi na powyższe stwierdzenia Sąd miał na względzie treść art. 33 k.w., który stanowi, iż organ orzekający wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę za dane wykroczenie, oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i biorąc pod uwagę cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego, zaś wymierzając karę, organ orzekający bierze pod uwagę w szczególności rodzaj i rozmiar szkody wyrządzonej wykroczeniem, stopień winy, pobudki, sposób działania, stosunek do pokrzywdzonego, jak również właściwości, warunki osobiste i majątkowe sprawcy, jego stosunki rodzinne, sposób życia przed popełnieniem i zachowanie się po popełnieniu wykroczenia.

W szczególności jako okoliczność łagodzącą Sąd uwzględnił starania obwinionej o swoiste „konwalidowanie” uchybionego obowiązku oraz jej dotychczasową niekaralność, co z uwagi na czas prowadzenia działalności gospodarczej (od 1999 roku) ma niebagatelne znaczenie. Nadto w myśl art. 33 § 3 pkt 4 k.w. Sąd uznał za okoliczność łagodzącą prowadzenie przez obwiniona nienagannego życia przed popełnieniem wykroczenia.

Sąd nie dopatrzył się okoliczności obciążających.

Mając na baczeniu powyższe ustalenia, biorąc pod uwagę niski stopień zawinienia oraz nieznaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd uznał, iż sprawiedliwą i adekwatną reakcją wymiaru sprawiedliwości na wykroczenie popełnione przez obwinioną będzie odstąpienie od wymierzenia jej kary – w myśl art. 39 § 1 k.w. Wskazane powyżej szczegółowo okoliczności wskazują bowiem, iż kontekst sytuacyjny popełnionego wykroczenia zasługuje na szczególne uwzględnienie, co znalazło swój wyraz w treści pkt. I niniejszego wyroku.

W pkt. II Sąd orzekł o kosztach procesu obciążając nimi – w myśl art. 119 k.p.w. – obwinioną. Na przedmiotowe koszty złożyły się koszty sądowe w wysokości 100 złotych (w myśl § 3 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty sądowej od wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia) oraz 30 złotych (zgodnie z treścią art. 5 w zw. z art. 21 pkt. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych).