Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

R. F. został oskarżony o to, że w dniu 22 marca 2017r w miejscowości Z., woj. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, mając 0,41 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu, prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny w postaci samochodu marki M. o nr rej. (...),

tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Zgierzu wyrokiem z dnia 11 września 2017 roku, w sprawie o sygn. akt II K 333/17:

1)  uznał oskarżonego R. F. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu, wypełniającego dyspozycję art. 178a § 1 k.k. i na podstawie art. 178a § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2)  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił wobec niego na okres 1 roku próby;

3)  na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat;

4)  na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 złotych;

5)  na podstawie art. 63 § 2 k.k. na poczet orzeczonego wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych zaliczył okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy od dnia 22 marca 2017 roku;

6)  zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych w całości.

Od powyższego wyroku apelację wniosła obrońca oskarżonego R. F. .

Obrońca oskarżonego, na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. zaskarżyła powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze oraz środkach karnych na korzyść oskarżonego.

Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 4 k.p.k. obrońca oskarżonego skarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu R. F., a polegającą na odmowie zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania pomimo zaistnienia przesłanek ustawowych tej instytucji i w konsekwencji odmowie orzeczenia wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów w ruchu lądowym na okres jednego roku w sytuacji, gdy zostały spełnione przesłanki zastosowania tegoż środka probacyjnego.

Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 k.p.k. obrońca oskarżonego powyższemu wyrokowi zarzuciła obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia – art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k., polegającą na:

- wywiedzeniu nieprawidłowych wniosków co do okoliczności mających znaczenie dla wymiaru kary, a mianowicie nierozważenie okoliczności, iż wyrok skazujący, a co za tym idzie orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów w ruchu lądowym na okres trzech lat, uniemożliwia oskarżonemu wykonywanie dotychczas prowadzonej działalności gospodarczej, co powoduje, iż reakcja prawnokarna przekracza stopień winy oskarżonego;

- wskazaniu stopna nietrzeźwości oskarżonego jako okoliczności obciążającej, podczas gdy ów stopień nie był znaczny, co winno przemawiać na korzyść R. F..

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonego R. F. na okres próby jednego roku i orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres jednego roku.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego R. F. nie zasługuje na uwzględnienie.

Przeprowadzając kontrolę instancyjną przedmiotowej sprawy należało stwierdzić, że sąd rejonowy w sposób rzetelny i kompetentny zebrał materiał dowodowy, wnikliwie go rozważył, a stanowisko swoje wszechstronnie i wyczerpująco uzasadnił.

Ustalenia faktyczne dokonane przez sąd meriti mieszczą się w ramach swobodnej oceny dowodów i pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k. Zostały one bowiem poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy, stanowiły wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego oraz były logicznie i wyczerpująco, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, uargumentowane w pisemnych motywach wyroku.

Sąd rejonowy przeprowadził szczegółową analizę zgromadzonych dowodów odnosząc się do okoliczności mogących stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Precyzyjnie wskazał też na przesłanki dokonanej oceny dowodów. Tok rozumowania sądu rejonowego przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest czytelny i poprawny logicznie, nie zawiera sprzeczności i dwuznaczności, a wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego przesłankach.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w niniejszej sprawie tego rodzaju uchybień, które skutkować musiałyby koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie reakcji karnoprawnej na popełnione przez oskarżonego R. F. przestępstwo, o co zwróciła się obrońca oskarżonego we wniesionym środku odwoławczym.

Orzeczenie o karze wymierzonej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwo zawarte w zaskarżonym wyroku również, w ocenie sądu odwoławczego, jest prawidłowe i nie ma powodu do jego zmiany.

W utrwalonym orzecznictwie wskazuje się, że „rażąca niewspółmierność kary”, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica (dysproporcja) pomiędzy sumą kar zasadniczych i środków karnych orzeczonych przez sąd pierwszej instancji a karą jaką należałoby sprawcy wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw sądowego wymiaru kary określonych w art. 53 k.k. Ma to miejsce zatem wówczas, gdy orzeczona kara nie uwzględnia należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie jej społecznego oddziaływania i celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma osiągnąć w stosunku do skazanego. Praktycznie zachodzi zaś wtedy, gdy orzeczona kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą „niesprawiedliwą” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 września 2010 roku, sygn. akt II AKa 266/10, opubl. LEX nr 686862).

Kontrola instancyjna skarżonego rozstrzygnięcia pozwoliła natomiast na stwierdzenie, iż w niniejszej sprawie sąd pierwszej instancji kierował się i w pełni uwzględnił zasady i dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary określone w art. 53 k.k., nie naruszając przy tym granic swobodnego uznania sędziowskiego. Sąd meriti w sposób właściwy uzasadnił swój pogląd dotyczący prawidłowej reakcji karnej na popełnione przez oskarżonego przestępstwo, wziął przy tym pod uwagę wszystkie okoliczności łagodzące w postaci uprzedniej niekaralności, przyznania się do winy, a także faktu, iż wiedzie on ustabilizowany tryb życia. Sąd pierwszej instancji uwzględnił również okoliczności obciążające w postaci przede wszystkim stopnia nietrzeźwości, co wpływa na ocenę stopnia jego społecznej szkodliwości, a także oddziaływania wymierzonej kary na społeczeństwo, a zatem biorąc pod uwagę prewencję generalną. Oskarżony miał 0,41 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a zatem wartość prawie dwukrotnie przewyższającą ustawowy dolny próg stanu nietrzeźwości. Jednocześnie oskarżony postanowił wsiąść do samochodu i przejechać nim odcinek drogi w zasadzie bezpośrednio po spożyciu wysokoprocentowego alkoholu w postaci wódki. Nie może go usprawiedliwiać okoliczność, iż nie czuł się on nietrzeźwy – wypijając taki rodzaj alkoholu i postanawiając kierować pojazdem musiał mieć świadomość, że nie jest trzeźwy, a tym samym – jak słusznie podkreślił sąd rejonowy – wykazał się rażąco lekceważącym stosunkiem do obowiązujących przepisów prawa. Dodatkowo nie może umknąć uwadze, że oskarżony postanowił przejechać niedługi odcinek drogi – około 500 metrów – tym bardziej jego zachowanie jest zatem niezrozumiałe i świadczące o braku poszanowania obowiązującego prawa – taką odległość oskarżony mógł przecież pokonać niekorzystając z pojazdu, albo prosząc kogoś znajomego o podwiezienie – nic nie stało na przeszkodzie pozostawieniu samochodu i wróceniu do niego dopiero w momencie, kiedy oskarżony z powrotem byłby trzeźwy. Takie okoliczności, w ocenie sądu odwoławczego, nie pozwalają na zastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego, które de facto stanowi najdalej idący środek o charakterze probacyjnym – bowiem powoduje rezygnację przez sąd z wymierzenia oskarżonemu kary za popełnione przez niego przestępstwo. Właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz jego dotychczasowy sposób życia nie stanowią jedynych przesłanek stosowania instytucji z art. 66 § 1 k.k. Jedną z przesłanek jest również społeczna szkodliwość popełnionego czynu, która – zgodnie ze wzmiankowanym przepisem – musi „nie być znaczna” – w stanie faktycznym niniejszej sprawy – biorąc pod uwagę stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu oraz fakt przystąpienia do jazdy w krótkiej odległości czasowej od zakończenia jego spożycia ta szkodliwość społeczna była z całą pewnością wyższa aniżeli wskazana jako przesłanka pozwalająca na skorzystanie z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Mając zatem powyższe na względzie należy uznać, że orzeczona przez sąd pierwszej instancji kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 1 roku próby nie nosi znamion kary rażąco niewspółmiernie surowej w rozumieniu przepisu art. 438 pkt 4 k.p.k. Podobnie jak nie nosi takich znamion zastosowany w stosunku do R. F. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat. Tego rodzaju środek karny zawsze stanowi pewną dolegliwość dla osoby, wobec której dotyczy, jednakże nie może być to przesłanka przemawiająca za zastosowaniem w stosunku do R. F. instytucji warunkowego umorzenia postępowania li tylko w celu pozyskania możliwości orzeczenia wobec niego wzmiankowanego środka karnego w niższym wymiarze. Brak jest zatem podstaw do uznania, że oskarżony zasługuje na zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego.

W tym stanie rzeczy, mając na względzie podniesione wyżej okoliczności, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając wniesioną przez obrońcę oskarżonego apelację za niezasadną.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy w Łodzi zasądził od oskarżonego R. F. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 140 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w niniejszej sprawie.