Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSA Anna Cesarz

Sędziowie SA Wiesława Kuberska

del. SO Ryszard Badio (spr.)

Protokolant sekretarz sądowy Lidia Milczarek

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa J. W.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą
w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 6 marca 2018 r. sygn. akt X GC 1006/16

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje i nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego
w Ł. na rzecz Radcy Prawnego Ł. Ż. prowadzącego Kancelarię Radcy Prawnego w Ł. kwotę 3.321 (trzy tysiące trzysta dwadzieścia jeden) zł brutto z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I AGa 205/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 6 marca 2018 r., wydanym w sprawie z powództwa J. W. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, Sąd Okręgowy w Łodzi:

1.  odrzucił pozew o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych w postaci:

a.  nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w dniu 13 października 1998 roku w sprawie o sygn. akt XVIII Ng 2145/98, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt I ACa734/02 w zakresie kwoty 67.933,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 5 sierpnia 1998 roku do dnia zapłaty;

b.  wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 24 maja 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt X GC 12/2000, w zakresie punktów I i III, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 listopada 2000 roku;

2.  oddalił powództwo o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych w postaci:

a.  wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 kwietnia 2003 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 734/02, w zakresie punktu 2, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku;

b.  wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 sierpnia 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 583/00;

c.  wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 czerwca 2002 r. wydanego w sprawie o sygn. akt X GC 1451/00, w zakresie pkt IV, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 734/02;

3.  zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz radcy prawnego Ł. Ż. kwotę 3.600 zł powiększoną o stawkę podatku VAT, tj. łącznie kwotę 4.428 zł tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce J. W. z urzędu.

Sąd pierwszej instancji dokonał następujących ustaleń faktycznych, które Sąd Apelacyjny w całości podziela i przyjmuje za własne:

Sąd Okręgowy w Łodzi prawomocnym wyrokiem z 24 maja 2000 r. o sygn. akt X GC 12/00 zasądził od J. W. na rzecz Towarzystwa (...) S.A. Oddział w Ł. kwotę 53.145,59 zł z ustawowymi odsetkami od 20 listopada 1998 r. i oddalił powództwo w pozostałej części, a nadto obciążył ją kosztami procesu w kwocie 10.370,11 zł, zasądzając je na rzecz Towarzystwa. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem wydanym 22 sierpnia 2000 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 583/00 oddalił apelację powódki. Postanowieniem z 14 listopada 2000 roku nadano klauzulę wykonalności. J. W., w pozwie z 14 czerwca 2010 roku, skierowanym do Sądu Okręgowego w Łodzi przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. wniosła na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. o pozbawienie w całości wykonalności następujących tytułów wykonawczych: a) nakazu zapłaty z 13 października 1998 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi, w sprawie XVIII NG 2145/98, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, zasądzającego od J. W. na rzecz pozwanego kwotę 67.933,20 zł z odsetkami od 5 sierpnia 1998 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania; b) wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 24 maja 2000 r. w sprawie X GC 12/00 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności zasądzającego od J. W. na rzecz pozwanego kwotę 51.145,59 zł wraz z odsetkami od 20 listopada 1998 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania. Wyrokiem z 15 lipca 2013 roku Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie o sygn. akt II C 505/13 oddalił powyższe powództwo. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem wydanym 8 kwietnia 2014 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 1237/13 oddalił apelację powódki. Postanowieniem z 15 lipca 2015 roku Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt II CSK 823/14 odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej powódki do rozpoznania, wobec czego wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi o sygn. akt II 505/13 uprawomocnił się z dniem 8 kwietnia 2014 roku. Wyrokiem z 19 czerwca 2002 roku, wydanym w sprawie X GC 1451/00 z powództwa Towarzystwa (...) S.A. Oddział w Ł. przeciwko J. W. o zapłatę 125.000 zł Sąd Okręgowy w Łodzi uchylił nakaz zapłaty z 13 października 1998 r. wydany przez Sąd Rejonowy w Łodzi w sprawie XVIII NG 2145/98 w stosunku do J. W. w zakresie kwoty 57.066,80 zł wraz z odsetkami od tej kwoty i kosztami procesu oddalając powództwo w tym zakresie. Sąd utrzymał w mocy nakaz zapłaty w pozostałej części i zasądził od J. W. na rzecz Towarzystwa (...) S.A. Oddział w Ł. kwotę 5.921,37 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Przedmiotowy wyrok zaskarżyła J. W.. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 4 kwietnia 2003 r. wydanym w sprawie I ACa 734/02 oddalił jej apelację. Postanowieniem z 7 maja 2003 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi nadał powyższemu wyrokowi Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 kwietnia 2003 roku klauzulę wykonalności w zakresie punktu drugiego. Tym samym postanowieniem nadano klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Łodzi z 19 czerwca 2002 roku wydanemu w sprawie o sygn. akt X GC 1451/00 w zakresie punktu czwartego. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 4 września 2000 roku zmianie uległa nazwa pozwanej spółki Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna na Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna. Ostatecznie nazwę Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna pozwany uzyskał na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 12 kwietnia 2005 roku, sygn. akt sprawy WA.XX NS-REJ.KRS/(...). Wniosek o wszczęcie egzekucji na podstawie tytułów wykonawczych - wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt: X GC 12/2000 z 24 maja 2000 r. oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi sygn. akt: I ACa 583/00 z 22 sierpnia 2000 r. opatrzonych klauzulą wykonalności z 14 listopada 2000 r. został złożony przez wierzyciela Towarzystwo (...) S.A. do kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi H. J. w dniu 8 grudnia 2000 roku. W dniu 28 grudnia 2000 r. przesłano do powódki J. W. zawiadomienia o wszczęcie egzekucji. Komornik Sądowy H. J. na podstawie wniosku wierzyciela o rozszerzenie egzekucji, w sprawie KM 1403/00 wystawiła 3 listopada 2005 roku zawiadomienie o wszczęciu i rozszerzeniu egzekucji na podstawie tytułów wykonawczych: nakazu zapłaty XVIII Ng 2145/98 z 13 października 1998 roku, wyroku Sądu Apelacyjnego z 4 kwietnia 2003 r. sygn. akt I ACa 734/02 i wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 19 czerwca 2002 r. sygn. akt X GC 1451/00. Pozwany pismem z 10 sierpnia 2005 roku został zobowiązany przez Komornika Sądowego H. J. do wykazania stosownymi dokumentami zmiany nazwy wierzyciela. W odpowiedzi na wezwanie przedłożył on do akt komorniczych poświadczone notarialnie odpisy postanowień wraz z odpisem z rejestru przedsiębiorców KRS wierzyciela. Aktualnie postępowanie egzekucyjne wszczęte na wniosek wierzyciela (pozwanego) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej wobec powódki J. W. prowadzone jest przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi H. J. pod sygn. KM 1403/00 na podstawie następujących tytułów wykonawczych:

-

wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 24 maja 2000 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt: X GC 12/00,

-

wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 kwietnia 2003 toku wydanego w sprawie o sygnaturze akt: I ACa 734/02 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 7 maja 2003 roku,

-

wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 sierpnia 2000 roku, sygnatura akt: I ACa 583/00 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 14 listopada 2000 roku,

-

wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 czerwca 2002 roku, sygnatura akt: X GC 1451/00 zaopatrzony w klauzulę wykonalności z 7 maja 2003 roku,

-

nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia z 13 października 1998 roku, sygnatura akt: XVIII Ng 2145/98 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 7 maja 2003 roku.

W tak ustalonych okolicznościach faktycznych sąd pierwszej instancji doszedł do wniosku, że podstawa faktyczna i prawna żądania wskazana przez powódkę co do żądania pozbawienia w całości wykonalności dotyczących tytułów wykonawczych:

- nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w dniu 13 października 1998 roku w sprawie o sygn. akt XVIII Ng 2145/98, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt I ACa734/02 w zakresie kwoty 67.933,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 5 sierpnia 1998 roku do dnia zapłaty;

- wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 24 maja 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt X GC 12/2000, w zakresie punktów I i III (jeden i trzy), któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 14 listopada 2000 roku

jest w niniejszej sprawie identyczna z powoływanymi w sprawie o sygn. akt II C 505/13, prawomocnie rozstrzygniętej wyrokiem z dnia 15 lipca 2013 roku. Zauważył, że powódka podnosiła w obu sprawach tożsame twierdzenia, iż jej zdaniem postępowania egzekucyjne o sygn. akt KM 1403/00, wszczęte na podstawie wskazanych tytułów wykonawczych nie mogły doprowadzić do skutecznego przerwania biegu terminów przedawnienia. W ocenie sądu pierwszej instancji merytoryczne rozstrzyganie o żądaniu pozwu w tej części stanowiłoby naruszenie powagi rzeczy osądzonej, co skutkowało odrzuceniem pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. W pozostałym zakresie powództwo było w ocenie sądu pierwszej instancji bezzasadne, jako że powódka nie wykazała zajścia przesłanek z art. 840 §1 pkt., 2 k.p.c. w związku z art. 788 § 1 k.p.c. z których wywodziła swoje roszczenie. Sąd Okręgowy nie uwzględnił zarzutu nadania klauzuli wykonalności na nieistniejący podmiot, a co za tym idzie nieważności tytułów wykonawczych na podstawie których pozwany prowadzi egzekucję wobec powódki. Nie doszło bowiem przekształcenia podmiotowego pozwanego, przesunięć majątkowych na rzecz innego podmiotu, ani także do przejścia wierzytelności na rzecz innego podmiotu. Nie wystąpiły zatem podstawy do wystąpienia przez pozwanego z wnioskiem o nadanie kolejnej klauzuli wykonalności w trybie art. 788 k.p.c., a tożsamość podmiotów wskazanych w tytule wykonawczym i występujących w postępowaniu egzekucyjnym pod inną nazwą lub nazwiskiem mogła być wykazana przed organem egzekucyjnym, co też pozwany uczynił. Sąd Okręgowy doszedł również do wniosku, że wierzytelności przysługujące pozwanemu objęte wyrokami: Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 kwietnia 2003 roku (sygn. akt I ACa 734/02), Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22 sierpnia 2000 roku (sygn. akt I ACa 583/00), Sądu Okręgowego w Łodzi z 19 czerwca 2002 r. (sygn. akt X GC 1451/00) nie uległy przedawnieniu. W przypadku tytułów wykonawczych dotyczących powódki dziesięcioletnie terminy przedawnienia rozpoczęły swój bieg odpowiednio: w sprawie I ACa 734/02 – 4 kwietnia 2003 roku, w sprawie I ACa 583/00 – 22 sierpnia 2000 roku, w sprawie X GC 1451/00 – 4 kwietnia 2003 roku. Przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnymi orzeczeniami nastąpiło poprzez złożenie przez wierzyciela (pozwanego) wniosku o wszczęcie egzekucji w dniu 8 grudnia 2000 roku do Komornika Sądowego H. J., a tym samym wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec powódki J. W. pod sygnaturą akt 1403/00. W dniu 3 listopada 2005 roku z wniosku wierzyciela nastąpiło rozszerzenie egzekucji o kolejne tytuły wykonawcze. Wszystkie te zdarzenia doprowadziły do przerwania biegu terminu przedawnienia i nastąpiły w trakcie trwania 10-letniego okresu przedawnienia wynikającego z art. 125 § 1 zd. 1 k.c. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że skoro egzekucja wszczęta na podstawie wniosku wierzyciela (pozwanego) w 2000 roku przeciwko dłużnikowi J. W., rozszerzona o kolejne tytuły wykonawcze w 2005 roku wciąż trwa i na dzień wydawania wyroku w przedmiotowej sprawie nie zakończyła się, to termin przedawnienia roszczeń z wskazanych tytułów wykonawczych nie rozpoczął swojego biegu. Co do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22 sierpnia 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 583/00 sąd pierwszej instancji wskazał, iż orzeczenie to nie zawiera rozstrzygnięcia, które podlegałoby wykonaniu w drodze egzekucji w stosunku do powódki, a zatem powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu jako bezzasadne. O kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła powódka, zarzucając:

1.  naruszenie art. 379 pkt 2 k.p.c., w związku z treścią art. 64 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i pominięcie okoliczności, że podmiot na rzecz którego zostały wydane tytuły wykonawcze nie posiada zdolności sądowej, co skutkuje nieważnością rzeczonych postępowań;

2.  naruszenie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., poprzez jego błędne zastosowanie i odrzucenie powództwa o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych w postaci:

-

nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z 13.10.1998r., sygn. akt XVIII Ng 2145/98, wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi (w zakresie, w którym nie został uchylony wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19.06.2002 r., sygn. akt X GC 1451/00) - data zaopatrzenia w klauzulę wykonalności - 07.05.2003 r.;

-

wyroku z 04.04.2003 r., sygn. akt I ACa 734/02, wydanego przez Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny (w zakresie punktów I i III) - data zaopatrzenia w klauzulę wykonalności - 07.05.2003 r.;

poprzez bezzasadne uznanie, iż w przedmiotowym stanie faktycznym, podstawa prawna i faktyczna żądań powódki jest identyczna jak w ramach postępowania prowadzonego pod sygn. akt II C 505/13, w którym orzeczono prawomocnym wyrokiem z dnia 15 lipca 2013 roku;

3.  naruszenie art. 233 § 1 i 2 w związku z art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, polegającej na zupełnym pominięciu dla oceny zasadności przedstawionych przez powódkę roszczeń:

a)  podniesionego zarzutu braku zdolności sądowej strony postępowania na rzecz której wydano tytuły wykonawcze przeciwko powódce, których pozbawienia wykonalności powódka się domaga;

b)  poprzez przyjęcie, iż powódka podniosła zarzut nieważności postępowań, w ramach, których uzyskano tytuły wykonawcze przeciwko powódce, w związku ze zmianą firmy przez pozwaną, a nie w oparciu o brak zdolności sądowej powódki w ramach postępowań o zapłatę (tj. ODDZIAŁU SP. Z P.O.);

4.  naruszenie art. 125§1 k.c. poprzez jego zastosowanie i błędne przyjęcie, iż roszczenia stwierdzone tytułami wykonawczymi dotkniętymi nieważnością przedawniają się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy;

5.  naruszenie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. poprzez jego zastosowanie i błędne przyjęcie, że bieg przedawnienia roszczeń przysługujących pozwanej został przerwany poprzez czynności procesowe dotknięte nieważnością;

6.  naruszenie art. 118 k.c. poprzez zaniechanie jego zastosowania i pominięcie okoliczności, że roszczenia objęte tytułami wykonawczymi, których pozbawienia wykonalności domaga się powódka w ramach niniejszego postępowania, uległy przedawnieniu z upływem lat trzech licząc od dnia ich wymagalności, wobec faktu, iż nieważne czynności procesowe podejmowane przez pozwaną nie mogły skutecznie doprowadzić do przerwania biegu terminów przedawnienia przedmiotowych roszczeń.

Wskazując na powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie żądań pozwu. Alternatywnie, z ostrożności procesowej, wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. wskazać należy, co następuje. Skarżąca zarzucała, iż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił, dlaczego uznał że postawa faktyczna żądania wskazana przez powódkę w trakcie niniejszego postępowania jest identyczna z podstawą faktyczną żądania pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych, zgłoszonego w ramach postępowania prowadzonego pod sygn. akt II C 505/13. Apelująca argumentowała, że tożsamość podstawy faktycznej i prawnej obu postępowań nie zachodziła w żadnej części, jako że w ramach postępowania pod sygn. akt II C 505/13 powódka nie zarzucała nieważności postępowań w których wydano tytuły wykonawcze wobec braku zdolności sądowej strony, co z kolei stanowiło podstawę prawną jej roszczeń zgłoszonych w niniejszej sprawie.

Stanowiska tego nie sposób podzielić. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że zarówno w sprawie o sygn. akt II C 505/13 jak i w sprawie niniejszej powódka podnosiła tożsame twierdzenia, iż postępowania egzekucyjne o sygn. akt KM 1403/00, wszczęte na podstawie tytułów wykonawczych:

- nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w dniu 13 października 1998 roku w sprawie o sygn. akt XVIII Ng 2145/98, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt I ACa734/02 w zakresie kwoty 67.933,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 5 sierpnia 1998 roku do dnia zapłaty, oraz

- wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 24 maja 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt X GC 12/2000, w zakresie punktów I i III (jeden i trzy), któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 listopada 2000 roku - jest identyczna w niniejszej sprawie, jak również w sprawie o sygn. akt II C 505/13, w której orzeczono prawomocnym wyrokiem z dnia 15 lipca 2013 roku,

zdaniem powódki nieważnych, nie mogły doprowadzić do skutecznego przerwania biegu terminów przedawnienia. W obu więc postępowaniach, jak sąd pierwszej instancji trafnie zauważył, była podnoszona kwestia nieważności wskazanych postępowań związana z rzekomym wydaniem orzeczeń na rzecz podmiotów nieistniejących, jak również związana z tą nieważnością kwestia przedawnienia roszczeń. Sąd pierwszej instancji prawidłowo zatem ocenił, że zarówno podmioty jak i przedmiot obu postępowań były tożsame, i prawidłowo w tych okolicznościach zastosował art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. z uwagi na powagę rzeczy osądzonej w omawianym zakresie.

Pozostałe zarzuty apelacji koncentrowały się wokół kwestii braku zdolności sądowej strony, na rzecz której wydano tytuły wykonawcze objęte powództwem o pozbawienie wykonalności. Skarżąca upatrywała jej w tym, iż w treści wszystkich tytułów wykonawczych, których pozbawienia wykonalności się domaga, wskazano że wydano je na rzecz Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. Oddziału w Ł.. Skoro zaś oddział spółki akcyjnej nie posiada zdolności sądowej i procesowej, to w ocenie skarżącej postępowania w których wydano przedmiotowe tytuły wykonawcze były nieważne, a objęte tymi tytułami należności nie mogą być egzekwowane.

Zarzuty te są chybione. Przede wszystkim zauważyć należy, że w pozwie który zainicjował niniejszą sprawę powódka nie powoływała się na nieważność postępowań w których wydano objęte powództwem tytuły wykonawcze z uwagi na ich wydanie na rzecz oddziału spółki akcyjnej pozbawionego zdolności sądowej. Zarzut ten niewątpliwie był możliwy do sformułowania już na początkowym etapie postępowania, skoro skarżącej wiadomy był wówczas sposób oznaczenia stron w kwestionowanych tytułach wykonawczych. Powódka opierała powództwo na okoliczności odmiennej, dotyczącej zmiany nazwy przez pozwanego, co w jej ocenie skutkowało wydaniem tytułów wykonawczych na podmiot już nieistniejący. Zgodnie z art. 843 § 3 w zw. z art. 840 § 1 k.p.c. w pozwie w sprawie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności powódka powinna przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Skoro zatem zarzut braku zdolności sądowej strony, na rzecz której wydano tytuły wykonawcze, nie pojawił się w pozwie, to skarżąca nie była uprawniona do podnoszenia go na dalszym etapie postępowania, w tym również na etapie postępowania apelacyjnego.

Niemniej gdyby nawet podniesienie wskazanego zarzutu było dopuszczalne, to trzeba podkreślić, że nieważność postępowania w którym doszło do wydania tytułu wykonawczego, wynikająca z braku zdolności sądowej strony tego postępowania, nie stanowi okoliczności uzasadniającej wszczęcie powództwa przeciwegzekucyjnego. Przesłanki wystąpienia z powództwem przeciwegzekucyjnym zostały bowiem enumeratywnie wymienione w art. 840 § 1 k.p.c., a powoływane przez skarżącą okoliczności nie są objęte hipotezą tego przepisu. Okoliczności te można ewentualnie rozważać jako podstawę skargi o wznowienie postępowania czy wszczęcia postępowania o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, co wykracza jednak poza zakreślony żądaniem powódki zakres niniejszej sprawy.

Niezależnie od powyższego, sąd pierwszej instancji nie dopatrzył się w niniejszej sprawie nieważności postępowań w których wydano tytuły wykonawcze, pozbawienia wykonalności których domaga się powódka. Postępowania te nie były bowiem – w ocenie Sądu Apelacyjnego - prowadzone przez podmiot pozbawiony zdolności sądowej. W omawianych tytułach wykonawczych zamieszczono wprawdzie przy oznaczeniu strony sformułowanie „oddział w Ł.”, co nie znaczy że stroną tego postępowania był oddział spółki akcyjnej. Uznać raczej należy, iż oznaczenie to miało jedynie charakter porządkujący, doprecyzowujący z działalnością której jednostki powoda (pozwanego w niniejszej sprawie) związane były roszczenia rozpoznawane w sprawie. Mogło to mieć znaczenie dla wewnętrznych rozliczeń strony, natomiast nie było istotne z punktu widzenia oceny jego zdolności sądowej. Wbrew zresztą stanowisku skarżącej, w sprawach zakończonych wydaniem omawianych tytułów wykonawczych pełnomocnictwa były wystawiane przez zarząd spółki akcyjnej, co prowadzi do wniosku, że to ona była ich stroną. W orzecznictwie wyrażane jest zresztą stanowisko, aprobowane również przez sąd odwoławczy, zgodnie z którym pewne nieprecyzyjne zapisy przez oznaczeniu strony występującej w postępowaniu sądowym nie przesądzają w każdym przypadku, iż stroną jest podmiot nieposiadający zdolności sądowej. Dodanie do nazwy osoby prawnej określenia jej jednostki organizacyjnej nie oznacza zawsze woli, aby to taki podmiot nieposiadający zdolności sądowej był stroną w sprawie (por. wyrok SA w Szczecinie z 19 grudnia 2012 roku, I ACa 535/12). Warto odwołać się również do orzeczenia Sądu Najwyższego z 1 kwietnia 2003 roku, sygn. akt II CKN 1422/00, w którym wskazano, iż niewłaściwe określenie strony polegające na wskazaniu jednostki organizacyjnej osoby prawnej zamiast tej osoby prawnej nie pociąga za sobą nieważności postępowania – w postępowaniu bierze bowiem właściwy podmiot, a jedynie nieprecyzyjnie oznaczony.

W konsekwencji za bezzasadne uznać należało zarzuty naruszenia art. 118 k.c. art. 123 § 1 pkt 1 k.c., art. 125 § 1 k.c., jako że postępowań w których wydano kwestionowane tytuły wykonawcze nie sposób uznać za nieważne. Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że stwierdzone tymi tytułami roszczenia przedawniają się z upływem lat dziesięciu, stosownie do art. 125 § 1 k.c., zaś termin ich przedawnienia dotychczas nie upłynął. Sąd Apelacyjny podziela również stanowisko i argumentację sądu pierwszej instancji co do nieistotności faktu zmiany nazwy pozwanego w kontekście przesłanek powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 § 1 k.p.c.

Zauważyć również należy, że wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22 sierpnia 2000 roku wydany w sprawie o sygn. akt I ACa 583/00 nie zawiera rozstrzygnięcia, które podlegałoby wykonaniu w drodze egzekucji w stosunku do powódki, na co prawidłowo wskazał sąd pierwszej instancji oddalając w tym zakresie powództwo, a czego skarżąca nie kwestionowała zresztą w apelacji.

Konkludując, skarżąca nie wykazała zaistnienia przesłanek wymienionych w art. 840 § 1 k.p.c. które pozwalałyby na pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych w postaci: wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 kwietnia 2003 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 734/02, w zakresie punktu 2, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku, wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 22 sierpnia 2000 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 583/00 czy też wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 czerwca 2002 r. wydanego w sprawie o sygn. akt X GC 1451/00, w zakresie pkt IV, któremu nadano klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 734/02. Powództwo w tym zakresie podlegało zatem oddaleniu, o czym prawidłowo orzekł sąd pierwszej instancji. W szczególności Sąd pierwszej instancji bezbłędnie ustalił, że w przedmiotowym wypadku miała miejsce tylko zmiana nazwy wierzyciela, nie zaś przejście uprawnień opisanych w tytułach egzekucyjnych na inny podmiot, co pozwalałoby na odwołanie się do dyspozycji art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c..

Z powyższych względów apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1715) Sąd Apelacyjny przyznał i nakazał wypłacić radcy prawnemu Ł. Ż. wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu na etapie apelacyjnym.