Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2018 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa (...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W.

przeciwko H. M.

o zapłatę

I.  utrzymuje w całości Wyrok Zaoczny sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 17 kwietnia 2018 r. w sprawie IC 25/18,

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.689 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

IC 25/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W. wniósł o zasadzenie od pozwanej H. M. kwoty 41.837,52 zł z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie w od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenie kosztów procesu.

Roszczenie swoje uzasadnił tym, że pozwana oraz (...) Bank (...) S.A. zawarli w dniu 19.06.2012 r. umowę bankową, na podstawie której pozwana otrzymała określoną kwotę pieniędzy, jednocześnie zobowiązując się do jej zwrotu na warunkach określonych w umowie. Na podstawie art. 492 § 1 pkt. 1 k.s.h. nastąpiło połączenie poprzez przeniesienie całego majtku (...) Bank (...) S.A. na A. Bank.

W dniu 22.12.2016 r. (...) Bank S.A. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, cedując na jego rzecz całość praw i obowiązków wynikających z umowy pożyczki.

W dniu 11.04.2017 r. strony zawarły umowę ugody. Zgodnie z jej treścią pozwana złożyła oświadczenie o uznaniu co do zasady i wysokości, wierzytelności przysługującej wierzycielowi pierwotnemu i zobowiązała się do jej spłaty. Jednocześnie strony uzgodniły, że spłacana przez pozwaną wierzytelność będzie powiększona o odsetki umowne liczone od kwoty bazowej ugody począwszy od daty płatności pierwszej raty. Strona pozwana dokonała wpłaty kwoty 100 zł, która została zaliczona na poczet odsetek. Strona powodowa dochodzi kwoty ugody pomniejszonej o dokonaną wpłatę.

Wyrokiem Zaocznym z dnia 17 kwietnia 2018 r. w sprawie IC 25/18, Sąd Rejonowy w Szczytnie zasądził od pozwanej na powoda kwotę 41.837,52 zł z odsetkami umownymi wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie w od dnia 9.11.2017 r. do dnia zapłaty, koszty procesu w kwocie 5.689 zł, nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

Pozwana złożyła sprzeciw od Wyroku zaocznego zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu swego stanowiska wskazała, że nie zawierała z powodem umowy, na którą powołuje się powód. Podniosła, że gdyby sąd ustalił, że pozwana zawarła umowę, na którą powołuje się powód, to nie otrzymała od żadnej kwoty z tego tytułu. Pozwana zakwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia. Podniosła, że powód nie wykazał legitymacji czynnej do działania w niniejszej sprawie. Zaprzeczyła by powód zawarł ważną i skuteczną umowę cesji wierzytelności i by przedmiotem cesji była wierzytelność dochodzona niniejszym pozwem. Podniosła zarzut przedawnienia roszczenia. Podniosła zarzut zastosowania w umowie pożyczki, klauzul niedozwolonych skutkujących ich bezskutecznością i nieważnością oraz sprzecznych z treścią przepisu art. 359 § 2 ¹ k.c. stanowiącego o treści odsetek maksymalnych. W ocenie pozwanej postanowienia umowy pożyczki w zakresie, w jakim przewidują opłaty dodatkowe, na które pozwana nie miała wpływu są niedozwolone.

Sąd Rejonowy, ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19.06.2012 r. pozwana zawarła z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w G. umowę kredytu gotówkowego nr (...) przeznaczonego częściowo na spłatę zobowiązań finansowych. Zgodnie z umową pozwana otrzymała kredyt gotówkowy przeznaczony częściowo na spłatę zobowiązań finansowych w wysokości 34.100 zł na okres od 19.06.2012 r. do 12.10.2020 r. Kredy został udzielony na spłatę zobowiązań pozwanej w (...) Bank (...) w kwocie 2.789 zł, w (...) w S. w kwocie 16.155 zł, w (...) Bank S.A. w kwocie 9.610 zł. Pozwana upoważniła bank do pomniejszenia kwoty kredytu o należności banku: prowizję w kwocie 2.046 zł, koszty przelania kwot, łącznie o kwotę 3.500 zł. Od kwoty kredytu ustalone zostały odsetki umowne, które za cały okres kredytowania wynoszą 31.543,99 zł. W imieniu banku umowę zawarł M. J.. (dowód: umowa k. 4-5 akt ICo 528/14)

Pozwana wydała bankowi dyspozycję uruchomienia kredytu przez przelanie kwoty 2.789 zł na rachunek w banku (...) , kwoty 16.155 zł na rachunek w (...) w S., kwoty9.610 zł na rachunek w (...) Bank S.A., kwoty 3.500 zł na swoje cele konsumpcyjne na rachunek w Banku (...) S.A. . (dowód: dyspozycja k. 70)

Pismem z dnia 28.05.2014 r. (...) Bank (...) S.A. wypowiedział pozwanej umowę kredytu nr (...). W dniu 21.07.2014 r. złożył do Sądu Rejonowego w Szczytnie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnego przeciwko H. M. obejmującego zadłużenie z tytułu umowy kredytu nr 100003121341. Postanowieniem z dnia 23 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. przeciwko H. M.. (dowód: dokumenty ze sprawie ICo 528/14 k.2,3,20) W dniu 26 października 2015 r. wpłynął wniosek (...) Bank S.A. o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. przeciwko H. M., zaopatrzonemu w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 23.07.2014 r., na rzecz następcy wierzyciela (...) Bank S.A. Postanowieniem z dnia 27 października 2015 r., w sprawie ICo 838/15, Sąd Rejonowy w Szczytnie uwzględnił wniosek. (dowód: dokumenty ze sprawy ICo 838/15 k. 2-12)

W dniu 22.12.2016 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności. Zgodnie z tą umową powód nabył wierzytelności, w tym wierzytelność w stosunku do pozwanej wynikającą z umowy kredytowej nr (...). (dowód: umowa k. 21-22, wyciąg elektroniczny z załącznika do umowy cesji k.24, załącznik nr 1 do umowy cesji k. 72-73, pełnomocnictwa k. 98-120)

W dniu 11.04.2017 r. powód i pozwana zawarli ugodę, zgodnie z którą pozwana uznała wierzytelność wynikającą z umowy nr (...) z dnia 19.06.2012 r. zawartej z (...) Bank S.A., a nabytej przez powoda od (...) Bank S.A. na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 22.12.2016 r., w kwocie 39.494,29 zł, i zobowiązała się do jej spłaty. Strony ustaliły, że spłata ma nastąpić w ratach a spłacana przez pozwaną kwota zostanie powiększona o odsetki umowne, liczone od całej wierzytelności i należne wierzycielowi za cały okres trwania ugody. Ugoda została zawarta od 11.04.2017 r. do 11.03.2027 r. Na podstawie ugody pozwana zobowiązała się do spłaty kwoty 64.825,05 zł na poczet której składają się: kwota 39.494,29 zł, kwota 25.330,76 zł tytułem odsetek umownych naliczanych zgodnie ze stopą oprocentowania wskazaną w § 3 ust. 1 ugody, tj. 9 % w stosunku rocznym. (dowód: ugoda k.26-28) Na poczet należności wynikającej z ugody pozwana uiściła kwotę 100 zł. Pismem z dnia 27.07.2017 r. powód wypowiedział ugodę. (dowód: pismo k.25)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową. Pozwana bowiem nie przedstawiła żadnych dowodów.

W ocenie sądu za niezasadny należy uznać zarzut pozwanego braku legitymacji powoda do dochodzenia roszczenia.

Z przedstawionych przez stronę powodową dokumentów wynika bowiem, że . pozwana w dniu 19.06.2012 r zawarła z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w G. umowę kredytu gotówkowego nr (...) przeznaczonego częściowo na spłatę zobowiązań finansowych. Zgodnie z tą umową pozwana otrzymała kredyt gotówkowy przeznaczony częściowo na spłatę zobowiązań finansowych w wysokości 34.100 zł na okres od 19.06.2012 r. do 12.10.2020 r. Z jej treści wynika, że kredy został udzielony na spłatę zobowiązań pozwanej w (...) Bank (...) w kwocie 2.789 zł, w (...) w S. w kwocie 16.155 zł, w (...) Bank S.A. w kwocie 9.610 zł. W umowie pozwana upoważniła bank do pomniejszenia kwoty kredytu o należności banku: prowizję w kwocie 2.046 zł, koszty przelania kwot, łącznie o kwotę 3.500 zł. Od kwoty kredytu ustalone zostały odsetki umowne, które za cały okres kredytowania wynoszą 31.543,99 zł. Z przedstawionych przez powoda dokumentów w postaci umowy wynika, że w imieniu banku umowę z pozwaną zawierał M. J.. Zgodnie z art. 97 k.c. osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.

Niezasadny jest zatem zarzut pozwanej, że nie zawierała żadnej umowy z której wynika wierzytelność dochodzona pozwem.

Z treści tej umowy oraz dyspozycji uruchomienia kredytu, wynika że pozwana zadecydowała o tym, że kwota kredytu zostanie przelanie w wysokości 2.789 zł na rachunek w banku (...) , w wysokości 16.155 zł na rachunek w (...) w S., w wysokości 9.610 zł na rachunek w (...) Bank S.A., a w wysokości 3.500 zł na cele konsumpcyjne pozwanej na rachunek w Banku (...) S.A. . Pozwana, zatem faktycznie mogła nie otrzymać fizycznie kwoty kredytu wynikającej z tej umowy gdyż została ona przeznaczona na spłatę jej zadłużenie wobec innych podmiotów.

Z przedstawionych przez powoda dokumentów wynika, że wierzytelność ta była przedmiotem cesji na rzecz powoda. Powód przedłożył umowę przelewu wierzytelności z dnia 22.12.2016 r. zawartą z (...) Bank S.A. z siedzibą w W.. Z załączników do tej umowy, czy to w postaci wyciągu z elektronicznego załącznika do umowy cesji, czy wydruku z załącznika nr 1 do tej umowy wynika, że powód nabył wierzytelność w stosunku do pozwanej wynikającą z umowy kredytowej nr (...). Powód przedłożył dowody w postaci pełnomocnictwa udzielonego M. T., wypisów z Krajowego Rejestru Sądowego z których wynika umocowanie osób podpisujących umowę przelewu wierzytelności do działania w imieniu podmiotów ją zawierających.

Nie może się ostać również podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia. Roszczenie w stosunku do pozwanej stało się wymagalne w momencie wypowiedzenia umowy przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank (...) S.A. Z dokumentów akt sprawy ICo 528/14 wynika, że nastąpiło to pismem z dnia 28.05.2014 r. Zgodnie z art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania sprawy lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Zgodnie z Wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 12.01.2012 r. w sprawie II CSK 203/11, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia. W takiej sytuacji przedawnieniem biegnie na nowo z chwila zakończenia postępowania klauzulowego. (por. Wyrok SN z dnia 21.07.2017 r. ICSK 6/17)

W dowodów zebranych w niniejszej sprawie wynika, że (...) Bank (...) S.A. w dniu 21.07.2014 r. złożył do Sądu Rejonowego w Szczytnie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnego przeciwko H. M. obejmującego zadłużenie z tytułu umowy kredytu nr 100003121341. Postanowieniem z dnia 23 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. przeciwko H. M.. W tej sytuacji należy przyjąć, że bieg terminu przedawnienia, który wynosi 3 lata biegnie na nowo od dnia wydania postanowienia, 23.07.2014 r. Przy czym skutki przerwania biegu przedawnienia wywołane przez zbywcę wierzytelności odnoszą się co do zasady także do cesjonariusza. Nabywa on wierzytelność w takim kształcie, w jakim przysługiwała ona zbywcy, także pod względem stanu jej przedawnienia. W konsekwencji, jeżeli bieg terminu przedawnienia uległ przerwaniu, cesjonariusz wstępuje w tę samą sytuację, w której w chwili zbycia wierzytelności pozostawał cedent – zostaje objęty skutkami tej przerwy. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26.10.2016 r. III CZP 60/16)

Należy wskazać, że w dniu 11.04.2017 r. powód i pozwana zawarli ugodę, zgodnie z którą pozwana uznała wierzytelność wynikającą z umowy nr (...) z dnia 19.06.2012 r. zawartej z (...) Bank S.A., a nabytej przez powoda od (...) Bank S.A. na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 22.12.2016 r., w kwocie 39.494,29 zł, i zobowiązała się do jej spłaty. Takie zachowanie należało potraktować jako świadomość pozwanej istnienia wierzytelności i wolę spełnienia zobowiązania, co pozwala zakwalifikować ta czynność, jako uznanie roszczenia.

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że uznanie roszczenia może być dokonane w dwóch formach: jako uznanie właściwe oraz uznanie niewłaściwe. Pierwsze stanowi nieuregulowaną odrębnie umowę ustalającą, co do zasady i zakresu istnienie lub nieistnienie jakiegoś stosunku prawnego, drugie zaś określone jest jako przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.03.1997 r. II CKN 46/97, OSNC 1997/10/143) Uznanie niewłaściwe jest to każdy przypadek wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenia za istniejące. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.03.2003 r. (...) 11/01)

W praktyce o uznaniu niewłaściwym można mówić, gdy dłużnik dokona spłaty części długu, zapłaty odsetek, skieruje do wierzyciela wniosek o rozłożenie długu na raty, odroczenie terminu płatności lub o zwolnienie z odsetek lub długu. Zachowania te stanowią uznanie długu, gdyż wynika z nich, że dłużnik jest świadomy, iż ma dług wobec danej osoby. Przyznaje wobec wierzyciela istnienie długu.(por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.03.2004 r. V CK 346/03)

Powyższe rozważania dają podstawę do stwierdzenia, że zawarcie przez pozwaną z powodem powołanej ugody, stanowiło potwierdzenie istnienia zobowiązania, a w konsekwencji czynność przerywającą bieg terminu przedawnienia zgodnie z art. 123 § 1 pkt. 2 k.p.c. zgodnie z którym bieg przedawnienie roszczenia przerywa się przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, a skutkiem przerwania biegu terminu jest to, że przedawnienie biegnie na nowo. (art.124 k.c.)

Do zawarcia przez strony ugody doszło w okresie gdy nie upłynął termin przedawnienia liczony od daty wydania przez Sąd Rejonowy w Szczytnie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, w dniu 23 lipca 2014 r.

Na datę wniesienia pozwu, w dniu 9.11.2017 r. należy przyjąć, że roszczenie nie było przedawnione.

Ponieważ, jak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26.10.2016 r. III CZP 60/16, nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwanie biegu przedawnienia spowodowanego wszczęciem egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzonego w klauzule wykonalności, Sąd pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z dokumentów znajdujących się w akta egzekucyjnych KM 3423/14.

Z przedstawionej przez powoda ugody wynika, że pozwana przyznała, że ma zadłużenie w kwocie 39.494,29 zł. Zgodziła się spłacać je w ratach a spłacana przez nią kwota miała być powiększona o odsetki umowne, liczone od całej wierzytelności i należne wierzycielowi za cały okres trwania ugody. Na podstawie ugody pozwana zobowiązała się do spłaty kwoty 64.825,05 zł na poczet której składają się: kwota 39.494,29 zł, kwota 25.330,76 zł tytułem odsetek umownych naliczanych zgodnie ze stopą oprocentowania wskazaną w § 3 ust. 1 ugody, tj. 9 % w stosunku rocznym. Powód oświadczył, że na poczet należności wynikającej z ugody pozwana uiściła kwotę 100 zł. Mając na uwadze postanowienia ugody brak jest podstaw do podważenia wysokości należności dochodzonej przez powoda pozwem.

Należy zauważyć, że zawarta przez pozwaną z (...) Bank (...) S.A. umowa o kredyt, jak i ugoda zawarta z powodem, nie zawierają postanowień obciążających pozwaną dodatkowymi opłatami, a zatem nie zawierają klauzul niedozwolonych.

Żądanie w zakresie odsetek umownych wynika z zawartej przez strony ugody i nie stanowi w ocenie sądu klauzuli niedozwolonej.

W tym stanie rzeczy na mocy art.353k.c., art. 720 k.c., art.. 347 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 k.p.c., na które składa się opłata od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika, opłata skarbowa od pełnomocnictwa.

z/1.(...)

2.(...)

3.(...)

(...)