Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 08 czerwca 2017 (data prezentaty) małoletnia powódka K. W. (1) reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową M. K. wniosła o zmianę obowiązku alimentacyjnego zasądzonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W., IV Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 04 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt IV RC 490/11, na rzecz małoletniej K. W. (1) z kwoty 800 (osiemset) złotych miesięcznie do kwoty 2000 (dwa tysiące) złotych miesięcznie poczynając od dnia wniesienia powództwa. Nadto małoletnia powódka reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową, wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz o udzielenie zabezpieczenia powództwa w zakresie obowiązku alimentacyjnego w kwocie tożsamej jak we wniosku głównym (pozew k. 3-8v).

Postanowieniem z dnia 24 czerwca 2017 r. tut. Sąd oddalił wniosek strony powodowej o udzielenie zabezpieczenia (postanowienie k. 122-127).

W odpowiedzi na pozew z dnia 09 sierpnia 2017 (data prezentaty) pozwany K. W. (2) działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa głównego w całości. Wniósł także, o zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na pozew k. 161-165).

W dniu 09 października 2017 r., na rozprawie, pozwany K. W. (2), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł pozew wzajemny o obniżenie, ze skutkiem od dnia wniesienia pozwu wzajemnego, alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 04 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt IV RC 490/11 z kwoty 800 (osiemset) złotych miesięcznie do 500 (pięćset) złotych miesięcznie płatnych z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniej K. W. (1) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Nadto wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia powoda wzajemnego poprzez zobowiązanie, by na czas trwania postępowania tytułem alimentów uiszczał na rzecz małoletniej K. W. (1) kwotę 500 zł miesięcznie do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowo płatności (pozew wzajemny k. 279- 282).

Postanowieniem z dnia 12 października 2017 r. tut. Sąd oddalił wniosek powoda wzajemnego o udzielenie zabezpieczenia (postanowienie k. 335-339).

W dniu 19 października 2017 r. małoletnia powódka reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową, zastępowaną przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła odpowiedź na pozew wzajemny o obniżenie alimentów, w której żądała oddalenia powództwa wzajemnego w całości oraz oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia (odpowiedź na pozew wzajemny k. 343-346v).

Strony podtrzymały swoje stanowiska do końca postępowania (protokół rozprawy k. 490).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia K. W. (1) urodziła się w dniu (...) w W.. Pochodzi z nieformalnego związku (...) (odpis skrócony aktu urodzenia k. 10).

Dnia 04 września 2012 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w W. w sprawie o sygn. akt IV RC 491/11 wydał wyrok, którym podwyższył alimenty ustalone w sprawie o sygn. akt IV RC 340/08 w dniu 18 września 2008 r. na rzecz małoletniej K. W. (1) od ojca K. W. (2) z kwoty 500 (pięćset) zł miesięcznie do kwoty 800 (osiemset) zł miesięcznie płatne do 10-tego dnia każdego miesiąca do rąk matki M. K. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 03 października 2011 r. (k. 11).

W dacie orzekania alimentów sytuacja stron wyglądała następująco:

Małoletnia K. W. (1) miała 8 lat. Mieszkała wraz z matką w mieszkaniu własnościowym 3 pokojowym. Uczęszczała do II klasy szkoły podstawowej. Ogólnie zdrowa. Zdiagnozowano u niej alergię.

Matka małoletniej określiła miesięczny koszt utrzymania córki na kwotę 2 400 zł. W skład wcześniejszych wydatków wchodziło wyżywienie, ubrania, kosmetyki – 800 zł, opłaty mieszkaniowe 405,82 zł, wyprawka szkolna 500 zł, koszty opiekunki 200 zł, zajęcia dodatkowe 256 zł, leki na alergię 200 zł, leki na infekcje 100 zł. Wzrost kosztów wiązał się przede wszystkim z uczęszczaniem małoletniej na zajęcia dodatkowe 256 zł, leki na alergię 200 zł, wyprawka szkolna ok. 500 zł. Od stałych kosztów utrzymania odeszły opłaty związane z przedszkolem w wysokości 450 zł. (akta sygn. IV RC 490/11).

Przedstawicielka ustawowa M. K. mieszkała wraz z córką we własnościowym mieszkaniu. Ponosiła opłaty związane z mieszkaniem w wysokości 740 zł. Pracowała na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży i zakupów w firmie (...) Sp. z.o.o. Z tego tytułu otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 5 420 zł brutto.

Pozwany K. W. (2) był wówczas kawalerem. Mieszkał w mieszkaniu własnościowym, który wykupił za kwotę ok. 30 000 zł, z czego wkład w gotówce wynosił 6 000 zł. Koszt utrzymania mieszkania wynosił ok. 1 000 zł, na co składały się opłaty za czynsz, gaz, prąd oraz rata kredytowa w wysokości 500 zł. Pozwany prowadził własną działalność gospodarczą jednoosobową „Halma K. W.” w zakresie obsługi ofiar wypadków. Z tego tytułu otrzymywał średnio miesięczny dochód w wysokości 3 000 zł. Posiadał zobowiązanie finansowe w postaci kredytu w wysokości 13 000 zł zaciągniętego na potrzebę spłaty innych zobowiązań. W dniu 19 czerwca 2012 r. uległ wypadkowi. Przeszedł dwie operacje i poruszał się na wózku inwalidzkim. Po wypadku nie pracował. Nie otrzymywał zasiłku chorobowego (akta sygn. IV RC 490/11).

Obecna sytuacja stron wygląda następująco:

Małoletnia powódka K. W. (1) ma 13 lat. Mieszka z matką oraz jej partnerem. Uczęszcza do VII klasy Szkoły Podstawowej im. O. 190 w W.. Pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów: dermatologa, stomatologa, ortodonty oraz okulisty (k. 111-113, 119, 146-147). Korzysta z pomocy psychologicznej (k. 323, 331).

Miesięczny koszt utrzymania córki matka szacują na kwotę 3 018,70 zł, na co składają się następujące wydatki: wyżywienie (1114 zł/mc obiady w szkole + 550 zł/ mc wyżywienie w domu) 664 zł, odzież 300 zł, kosmetyki dziecięce 50 zł, prowadzenie gospodarstwa domowego przypadające na małoletnią (734,10/3 osoby = 244,70 zł) 244,70 zł, kultura 40 zł, szkoła oraz zajęcia dodatkowe 470 zł, bieżące artykuły do szkoły 20 zł, wydatki na leki i lekarzy 120 zł, wakacje 250 zł, okulary 30 zł, opłata roczna w zakresie wyprawki do szkoły 80 zł, wyposażenie pokoju 100 zł, środki czystości 50 zł, dermokosmetyki 100 zł, rozrywka 400 zł, opieka dla mał. powódki 100 zł (k. 30-60,64,65-69,70-74,120).

Na rozprawie w dniu 22 stycznia 2018 r. przedstawicielka ustawowa wskazała, że koszt utrzymania małoletniej kształtuje się następująco: mieszkanie 265 zł, wyżywienie 650 zł, odzież i obuwie 300 zł, środki czystości 100 zł, leki 100 zł, basen 130 zł, wydatki związane ze szkołą 35-40 zł, zajęcia z języka angielskiego 320 zł, wyprawka 40 zł, wypoczynek 300 zł, wypożyczenie sprzętu 50 zł, wakacje ok. 1500 zł, terapia psychologiczna ok. 500 zł (tygodniowo 120 zł), wyposażenie pokoju małoletniej 114 zł, rozrywka 40 zł, kieszonkowe ok. 150 zł (5 zł dziennie), okulista 30 zł, wizyty lekarskie raz na pół roku 140 zł, wizyty dermatologiczne i zakup leków 50 zł, Ponadto wskazała na jednorazowe koszty związane z zakupem roweru w kwocie 1200 zł, przyjęcie urodzinowe 600 zł.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki M. K. ma 39 lat. Jest technikiem ekonomistą. Pozostaje w związku partnerskim. Zatrudniona w firmie (...) Sp. z.o.o. sp. k. na stanowisku Kierownika D. Zakupów, osiągając z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 6410,03 zł netto – przy uwzględnieniu umowy zlecenia zawartej z (...) sp. z. o. o.. Za okres od listopada 2016 r. do kwietnia 2017 r. osiągnęła wynagrodzenie w kwocie 1411,72 zł netto z tytułu zajmowania stanowiska Kierownika D., ponadto za ww. okres otrzymała wynagrodzenie w kwocie 4 999,31 zł netto z tytułu świadczonych usług w oparciu o umowę zlecenie. W okresie od 01.11.2016 r. do 30.04.2017 r. otrzymała wynagrodzenie w kwocie 4998,31 zł (k. 76). Posiada oszczędności w kwocie 10 000 zł (k. 491).

W 2016 r. M. K. uzyskała dochód w kwocie 79 477,04 zł (k. 77-80).

Koszty utrzymania domu matka małoletniej powódki szacuje na kwotę 784,10 zł, na co składają się koszty prowadzenia gospodarstwa domowego (734,10: 3 osoby) oraz koszty związane z zakupem środków czystości to kwota ok. 50 zł. (k. 5).

Pozwany główny K. W. (2) ma 43 lata. Jest elektromechanikiem. Pozostaje w nowym związku partnerskim. Z tego związku posiada małoletnie dziecko H. W., która urodziła się w dniu (...) /k. 465/. Od 2008 r. prowadził działalność gospodarczą związaną z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat. Obecnie nie współpracuje z firmą (...) S.A., która 27 kwietnia 2017 r. wypowiedziała umowę o pracę zawartą w 2010 r. Od 2012 r. prowadził szkolenia dla psów. Obecnie się już tym nie zajmuje. Aktualnie zarabia 9500 zł (k. 494). Po wypadku w 2013r. pozwany przeszedł operacje (k. 316-317, 320). Jest posiadaczem S. (...) o wartości ok. 50000 zł oraz motoru marki H. o wartości 8000-12000 zł. Pozwany jest właścicielem dwóch nieruchomości objętych księgami wieczystymi o nr: (...) – grunty rolne w miejscowości K. o pow. 0, 1725 ha /k. 85-93/oraz (...) – lokal mieszkalny przy ul. (...), który zajmuje wraz z partnerką i dzieckiem (k. 94-108).

W 2015 r. pozwany osiągnął dochód w kwocie 94.680,68 zł, natomiast w roku 2016 dochód wyniósł 67.810,01 zł (k. 167-172, 173- 175).

W skład miesięcznych kosztów utrzymania pozwanego wchodzą następujące wydatki: rata za samochód w leasingu 1300 zł, składka OC na samochód 343 zł, szkolenia 43 zł, rata kredytu za nieruchomość 1700 zł, usługi telekomunikacyjne 180 zł, plastry przeciwbólowe 24 zł, odzież i obuwie 200 zł, alimenty 800 zł, wyżywienie 1000 zł, czynsz 400 zł, energia + gaz 200 zł, paliwo 1500 zł, biuro rachunkowe 369 zł, opłata za polisę na życie 135 zł, (k. 206-207, 201-218, 225-227, 282, 314). Łączny koszt utrzymania powoda wzajemnego wynosi 4639 zł. Przed narodzinami drugiego dziecka powód wzajemny ponosił koszty związane z powiększeniem rodziny, na co składały się produkty pielęgnacyjne i podstawowe wyposażenie 1329 zł, dodatkowa opieka medyczna i diagnostyka 820 zł, pobranie krwi pępowinowej 3570 zł (k. 283, 303-304). Łączny wydatek na drugie dziecko pozwany oszacował na kwotę 5719 zł.

Na rozprawie w dniu 22 stycznia 2018 r. powód wzajemny określił koszty związane z utrzymaniem drugiego dziecka na kwotę 1500 zł miesięcznie (k. 495).

W ocenie pozwanego miesięczny koszt utrzymania mał. powódki nie wynosi 3018,70 zł. Wskazana kwota jest znacznie zawyżona.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w tym w szczególności zeznań stron: przedstawicielki ustawowej (k. 491-494 ), pozwanego głównego (k. 494-497 ), dowodów z dokumentów oraz na podstawie zeznań świadka B. K. (k. 331-333) oraz na podstawie akt tut. Sądu sygn. IV RC 490/11. Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka B. K., które korespondują z zeznaniami matki mał. powódki, jak również częściowo z zeznaniami pozwanego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 kro, możliwa jest w razie zmiany stosunków, tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna.

Dotychczasowe kwoty alimentów w wysokości 800 zł miesięcznie na rzecz małoletniej K. W. (1) zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 04 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt IV RC 490/11. Kwota 800 zł alimentów została zasądzona od dnia 03.10.2011r. czyli obowiązuje od 6 lat

Porównując sytuację małoletniej powódki z chwili wydania poprzedniego orzeczenia, w którym zostały ustalone alimenty z jej aktualną sytuacją, należy stwierdzić, że zwiększeniu uległy koszty miesięcznego utrzymania powódki.

W dacie poprzedniego orzekania o alimentach w sprawie o sygn. akt IV RC 490/11 koszty miesięcznego utrzymania małoletniej, były niższe od obecnych kosztów utrzymania. Nowe wydatki jakie się pojawiły to przede wszystkim płatne lekcje języka angielskiego oraz koszty uczęszczania na basen. Wraz ze wzrostem małoletniej zwiększyły się koszty związane z wyżywieniem oraz zakupem ubrań. Sąd po zweryfikowaniu uzasadnionych potrzeb małoletniej powódki i możliwości zarobkowych rodziców ocenił, że na utrzymanie małoletniej K. potrzeba kwoty ok. 2.200 zł miesięcznie, na którą składa się koszt utrzymania mieszkania przypadający na powódkę w kwocie 264 zł, wyżywienie 500 zł (w tym opłata za obiady w szkole w kwocie 114 zł miesięcznie), odzież i obuwie 200 zł, środki higieny i kosmetyki 50 zł, wydatki na szkołę 35 zł, lekcje j. angielskiego 200 zł, basen 100 zł, rozrywka ok. 40 zł, wycieczki/wyjścia ok. 50 zł, leki 100 zł, wizyty u psychologa 300 zł, okulista 30 zł, zorganizowanie wypoczynku 200 zł, rozrywka 40 zł, kieszonkowe 50 zł. Niewątpliwie od daty poprzedniego orzekania o obowiązku alimentacyjnym pozwanego głównego zmieniła się sytuacja zawodowa i finansowa rodziców małoletniej powódki.

Ustalając średnie miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania mał. powódki Sąd wziął pod uwagę okoliczność, iż małoletnia nie uczęszcza przez cały rok na zajęcia z języka angielskiego i na basen. Część tych zajęć nie odbywa się, np. w okresie wakacji, Ś. czy w okresie zachorowań mał. powódki. Wobec powyższego koszty związane z uczęszczaniem małoletniej na lekcje języka angielskiego czy na basen zostały stosunkowo pomniejszone.

Sytuacja finansowa pozwanego głównego uległa zdecydowanej poprawie, istotnie zwiększyły się dochody pozwanego. W dacie poprzedniego orzekania w przedmiocie alimentów pozwany prowadził działalność gospodarczą jednoosobową „Halma K. W.” w zakresie obsługi ofiar wypadków. Osiągał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie ponad 3000 zł (k. 13). W porównaniu do daty poprzedniego orzekania o alimentach poprawie uległa także sytuacja finansowa matki powódki, która poprzednio była zatrudniona na stanowisku Specjalisty ds. Sprzedaży i Zakupów w firmie (...) Sp. z.o.o. Zarabiała wówczas 5 420 zł, brutto, tj. 3 843 zł netto /k. 246 akt sygn. IV RC 490/11/. Obecnie jest kierownikiem D. Zakupów i osiąga łączny dochód w kwocie 6400 zł miesięcznie netto. Orzekając o obowiązku alimentacyjnym pozwanego na rzecz małoletniej córki Sąd miał na uwadze fakt, iż to matka sprawuje codzienną opiekę nad dzieckiem.

Wobec tych ustaleń Sąd uznał za zasadne podwyższenie alimentów do kwoty po 1.400 zł miesięcznie na rzecz małoletniej K. W. (1) od dnia wniesienia powództwa, oddalając powództwo główne w pozostałym zakresie, a powództwo wzajemne w całości.

W ocenie Sądu powyższe okoliczności uzasadniają podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego głównego do kwoty 1400 zł. Podwyższając obecny obowiązek alimentacyjny ciążący na K. W. (2), Sąd miał także na uwadze fakt posiadania drugiego dziecka przez pozwanego. Nie może to jednak stanowić podstawy do całkowitego oddalenia powództwa o podwyższenie alimentów wobec starszego dziecka. Pozwany obecnie nie spędza czasu z małoletnią powódką. Małoletnia zaprzestała kontaktu z ojcem. W zaistniałej sytuacji zaczęła uczęszczać na zajęcia terapeutyczne prowadzone przez psychologa. Wszystkie obowiązki związane z nauką, wypoczynkiem czy zdrowiem małoletniej ciążą na matce, która swój obowiązek alimentacyjny realizuje również poprzez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie małoletniej. Należy jednak podkreślić, iż wynagrodzenie matki mał. powódki jest wysokie, nie jest ona obciążona kredytami czy pożyczkami, a ponadto M. K. posiada na utrzymaniu jedno dziecko, natomiast pozwany dwoje dzieci.

Pozwany obecnie otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 9500 i płacąc alimenty w kwocie 800 zł dysponuje środkami w kwocie 8700 zł, co pozwala pozwanemu na pokrycie swoich wysokich kosztów utrzymania oraz drugiego dziecka. Sąd miał również na uwadze okoliczność, iż matka mał. powódki posiada zaspokojone potrzeby mieszkaniowe natomiast pozwany zajmuje lokal o powierzchni 34,51 m ², który dla trzyosobowej rodziny jest bardzo mały. Istotne jest również to, iż dotychczas pozwany w sposób atrakcyjny spędzał wolny czas, finansował drogie wyjazdy, jednakże co wymaga podkreślenia, pozwany nie zabierał na te wyjazdy córki. Nie dążył do umocnienia więzi z małoletnią. Ponadto nie wyrażał zgody na sprawowanie opieki przez obecnego partnera matki małoletniej podczas jej nieobecności.

Sąd oddalił powództwo główne w pozostałym zakresie oraz w całości powództwo wzajemne z uwagi na bezzasadność.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 138 krio , 133 § 1 krio w zw. z art. 135 § 1 i 2 krio orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 100 kpc. Sąd podwyższył alimenty o łączną kwotę 600 zł i wobec tego opłata wynosi 604 zł (600x12=7200x5%=360). Opłatą Sąd obciążył pozwanego gdyż w tej części przegrał proces. Matka mał. powódki, jako osoba dochodząca roszczeń alimentacyjnych, zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2) ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014r. poz. 1025 ze zm.) nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych.

Koszty zastępstwa procesowego zostały wzajemnie zniesione.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.