Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. III Pa 37/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:

Przewodniczący: Wiceprezes SO Anna Moskal

Sędziowie: SO Alina Basińska (spr.)

SO Wojciech Paluch

Protokolant: sekr.sądowy Anna Chuchnowska

po rozpoznaniu 22 października 2014r. w Tarnobrzegu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. D.

przeciwko Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. prof. S. T.

o odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu

na skutek apelacji pozwanej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. S. T.

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu

z dnia 30 maja 2014r.

sygn. akt. IV P 8/14

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od strony pozwanej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. S. T. w T. na rzecz powódki B. D. kwotę 900zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.-

Sygn. akt III Pa 37/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 22 października 2014r..

Powódka B. D. w pozwie z dnia 20.01.2014r. skierowanym przeciwko Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w T. im. prof. S. T. wniosła o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania za naruszenie zasad równego traktowania w zatrudnieniu w kwocie 16.159,90 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Nadto domagała się zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że była pracownikiem naukowym i posiada tytuł doktora nauk ekonomicznych w zakresie nauk o zarządzaniu. W okresie od 21.10.2002r. do 30.09.2013r. była zatrudniona u pozwanego na stanowisku asystenta w tym od 21.10.2002r. do 16.12.2002r. na 2/3 etatu, od 17.12.2002r. do 30.09.2008r. w pełnym wymiarze czasu pracy, od 01.10.2008r. do 30.09.2010r. w wymiarze 5/6 etatu a od 01.10.2010r. do 30.09.2013r. znów w pełnym wymiarze czasu pracy. W dniu 29.01.2013r. pozwana wypowiedziała powódce ze skutkiem na dzień 30.09.2013r. umowę o pracę. Jako główną przyczynę wskazano, iż powódka nie uzyskała w terminie 5-letnim tytułu doktora, kolejno nieprzewidywalną liczbę studentów na kolejny rok akademicki, niż demograficzny i także brak ostatecznej oferty dydaktycznej w zakresie kierunków studiów. Powódka podjęła studia doktoranckie na Uniwersytecie (...) w październiku 2008r, otrzymała stypendium z Urzędu Wojewódzkiego i w jego ramach zobowiązała się uzyskać tytuł doktora do 30.09.2013r. W grudniu 2012r. powódka uzyskała zaświadczenie od swego promotora o zaawansowaniu rozprawy doktorskiej i perspektywie jej ukończenia w 2013r. W terminie wypowiedzenia umowy o pracę sprawa uzyskania doktoratu była nieodległa. Przewód doktorski był otwarty w połowie czerwca 2011r. a w czerwcu 2013r. rozprawa doktorska była ukończona i oddana do recenzji. Obrona opóźniła się z uwagi na opieszałość recenzentów pracy. Ostatecznie powódka uchwałą Rady (...) uzyskała tytuł doktora w dniu 23.10.2013r. Powódka wskazała, że nie odwołała się od decyzji o wypowiedzeniu umowy o pracę gdyż liczyła na zmianę decyzji z chwilą uzyskania doktoratu. Podkreśliła, że w identycznej sytuacji – nie uzyskania tytułu doktora w statutowym pięcioletnim terminie – było więcej asystentów. Pracodawca wypowiedział umowy o pracę z asystentami – kobietami: A. Z., K. G. i L. M. (1). Nie wypowiedział umów asystentom – mężczyznom. Asystenci ci przekroczyli terminy pięcioletnie nie uzyskując doktoratów a jednak zachowali stanowiska na Uczelni, przedłużono im termin na zdobycie tytułu naukowego a asystentkom już nie. Nadto co istotne asystenci D. K. i P. L. przy takim samym stażu pracy co powódka nie otworzyli wtenczas przewodów doktorskich a wszystkie asystentki (z wyjątkiem K. G.) miały otwarte. A. Z. uzyskała doktorat w tym samym czasie co powódka, L. M. (1) niedawno, natomiast K. G. po zwolnieniu z pracy została adwokatem. Praca każdego z asystentów podlegała okresowej ocenie – powódka w każdej z nich otrzymała ocenę wyróżniającą. Powódka osiągała lepsze oceny niż koledzy, którzy pozostali na stanowiskach.

Na podstawie w/w okoliczności powódka wskazała, że nie kwestionuje zasadności głównej przyczyny wypowiedzenia oraz formalnej strony rozwiązania umowy o pracę jednak doszło do naruszenia zasady równego traktowania pracowników w zatrudnieniu. W sprawie niniejszej w sposób niejednolity zastosowano wobec asystentów statutowe uregulowania dotyczące nie uzyskania tytułu doktora w terminie. Tylko niektórym asystentom umożliwiono przedłużenie tego terminu, kiedy innym arbitralnie odmówiono. Powódka w dacie wypowiedzenia umowy o pracę byłą znacznie bliższa uzyskania doktoratu, osiągała lepsze oceny i miała w swoim dorobku więcej publikacji niż koledzy, obiektywnie w większym stopniu kwalifikowała się do przedłużenia terminu. Zachowanie pracodawcy uznała za faworyzowanie jednych względem drugich. Niewykluczone jak wskazała, że doszło do dyskryminacji ze względu na płeć. Uczelnia naruszyła więc obowiązek równego traktowania pracowników ujęty w art. 18 3a k.p. i wobec tego w oparciu o art. 18 3d k.p. przysługuje powódce prawo do odszkodowania w wysokości nie mniejszej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Powódka dochodzi naprawienia szkody w zakresie utraconego wynagrodzenia. Roszczenie to opiera się na przyjęciu, że gdyby zwolnienie nie nastąpiło, powódka pracowałaby w (...) w T. przez co najmniej kolejny semestr tj. od października 2013r. do lutego 2014r. włącznie. Powódka jako asystentka otrzymywałaby miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 2.570 zł.+179,90 zł. (za wrzesień i październik 2013r. wedle ostatniej umowy). Jednakże jako adiunkt zgodnie z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11.12.2013r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej od listopada 2013r. uzyskałaby minimum 3.205 zł., w roku 2014 wedle cyt. Rozporządzenia najniższe uposażenie adiunkta kształtuje się na poziomie 3.500 zł., zatem wynagrodzenie zsumowane za cały semestr daje kwotę 16.159,90 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwana Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. S. T. w T. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej od powódki kosztów procesu.

Pozwana podała, że wbrew twierdzeniom powódki pozwana nie naruszyła zasad równego traktowania pracowników, którym wypowiedziała umowy o pracę z powodu braku kwalifikacji na stanowisko asystentów. Uczelnia na dzień 30.09.2013r. rozwiązała umowy o pracę z pracownikami zatrudnionymi na stanowiskach asystenta, którzy nie uzyskali w terminie stopnia naukowego doktora - § 51 ust. 6 statutu Uczelni. Umowy o pracę rozwiązano z tego powodu a także z powodu niemożności dalszego zatrudnienia spowodowanej brakiem ostatecznej oferty dydaktycznej, niżu demograficznego także z A. Z. i L. M. (2). Po rozwiązaniu umów z w/w pracownikami w tym powódką zaistniało jedno wolne stanowisko wykładowcy, które w wyniku konkursu objęła A. Z.. Umowa z K. G. została rozwiązana z dniem upływu terminu na który została zawarta. D. K. decyzją z dnia 09.08.2012r. poprzedniego Rektora prof. dr hab. K. J. otrzymał zgodę na dalsze 3 letnie zatrudnienie po myśli § 51 ust. 6 statutu (...). Odnośnie P. L. podniesiono, że poprzedni rektor w/w uczelni wszczął w czerwcu 2012r. na wniosek pracownika procedurę związaną ze zmianą stanowiska asystenta na stanowisko wykładowcy. W dniu 20.07.2012r. P. L. otrzymał pozytywną opinię Komisji ds. oceny doświadczenia zawodowego nauczycieli akademickich, na podstawie których nastąpiła zmiana stanowiska. W związku z powyższym zarzut nierównego traktowania ze względu na płeć strona pozwana uznała za chybiony. Zdaniem pozwanego powództwo jako nieuzasadnione w oparciu o treść art. 18 3a kp i art. 18 3d kp winno być oddalone. Zdaniem pozwanego powódka domaga się odszkodowania nie z tytułu nierównego traktowania lecz ze względu w jej ocenie na nieuzasadnione lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę po myśli art. 45 § 1 kp. Strona pozwana uznała, że powódka wytoczyła obecny proces w oparciu o art. 18 3a kp z uwagi na niemożność wytoczenia procesu odszkodowawczego z art. 45 kp z powodu upływu terminu.

Na rozprawie w dniu 15.04.2014r. powódka podtrzymała stanowisko w sprawie. Pozwany konsekwentnie wnosząc o oddalenie powództwa wskazał, że decyzję odnośnie D. K. a dotyczącą przedłużenia okresu do obrony doktoratu podejmował poprzedni rektor natomiast obecny rektor żadnemu z asystentów takiej zgody nie wyraził. P. L. zwrócił się natomiast tylko z prośbą o zmianę stanowiska ze stanowiska asystenta na stanowisko wykładowcy.

Ostatecznie na rozprawie w dniu 27.05.2014r. strony reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników podtrzymały powyżej prezentowane stanowiska w sprawie.

Sąd I instancji ustalił, że w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. prof. S. T. w T. na stanowisku asystenta w Wydziale Nauk (...) i (...) byli zatrudnieni powódka B. D., A. Z., L. M. (2), K. G., D. K. i P. L.. Dziekanem tego Wydziału od 01.09.2012r. jest A. K.. Na uczelni tej na Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych były zatrudnione na stanowisku asystenta J. B., J. S., E. R.. Dziekanem tego wydziału od października 2012r. jest B. K. (1).

Wszystkich zatrudnionych w (...) w T. asystentów obowiązywały przepisy Statutu. Zgodnie ze statutem na stanowisku wykładowcy może być zatrudniona osoba posiadająca tytuł zawodowy magistra lub równorzędny oraz doświadczenie zawodowe związane z prezentowaną przez siebie specjalnością zdobyte w okresie co najmniej pięciu lat. Na stanowisku wykładowcy można również zatrudnić osobę posiadającą stopień naukowy doktora. Na stanowisku asystenta może być zatrudniona osoba posiadająca tytuł zawodowy magistra lub równorzędny. Zatrudnienie na stanowisku asystenta, osoby nie posiadającej stopnia naukowego doktora nie powinno przekraczać 5 lat, wyjątkowo można przedłużyć zatrudnienie na tym stanowisku o kolejne 3 lata, jeżeli osoba ta uzyskała pozytywną ocenę promotora związaną z zaawansowaniem prac nad rozprawą doktorską. Bieg terminów o których mowa w zdaniu poprzednim ulega zawieszeniu na okres trwania urlopu macierzyńskiego i wychowawczego, urlopu dla podratowania zdrowia oraz na czas trwania służby wojskowej.

B. D. ukończyła wyższe magisterskie studia na Wydziale Ekonomicznym na kierunku zarządzenie i marketing na Uniwersytecie M. S. w L. w 1998r.. Została zatrudniona w pozwanej szkole na stanowisku asystenta w wymiarze 2/3 etatu na okres od 21.10.2002r. do 16.12.2002r. i od 17.12.2002r. w wymiarze całego etatu na podstawie umowy o pracę.

Na stanowisku asystenta powódka była zatrudniona:

- na podstawie umowy o pracę na czas określony od 01.10.2003r. do 30.09.2004r. w pełnym wymiarze czasu pracy,

- na podstawie umowy o pracę na czas określony od 01.10.2004r. do 30.09.2005r. w wymiarze pełnego etatu,

- na podstawie umowy o pracę na czas określony od 01.10.2005r. do 30.09.2006r. w wymiarze pełnego etatu,

- na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 01.10.2006r. w pełnym wymierzę czasu pracy, od 01.10.2008r. w wymiarze 5/6 etatu. Od 01.10.2010r. pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym 2.570 zł. i dodatkiem za staż pracy w wysokości 179,90 zł.

B. D. w toku zatrudnienia prowadziła ćwiczenia z przedmiotów: mikroekonomia, makroekonomia, nauki o organizacji, przedsiębiorczość na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych. Brała czynny udział w badaniach naukowych prowadzonych przez Instytut, aktywnie angażowała się w prace organizacyjne na rzecz Instytutu, uczestniczyła w konferencjach naukowych, wykładach i kursach. Jest autorem kilkunastu publikacji, artykułów o charakterze popularno - naukowym z zakresu zarządzania i ekonomii.

W roku akademickim 2008/2009 powódka podjęła studia doktoranckie na (...). W dniu 27.01.2009r. pomiędzy pozwaną reprezentowaną przez ówczesnego Rektora dr hab. K. J. (2) a B. D. została zawarta umowa o częściowym sfinansowaniu studiów doktoranckich powódki w roku akademickim 2008/2009. Pracodawca zobowiązał się do częściowego sfinansowania opłat za studia doktoranckie kontynuowane przez powódkę w roku akademickim 2009/2010. i (...).

Decyzją z daty 15.06.2011r. Rady (...) został otwarty przewód doktorski B. D.. Na okres od 20.02.2012r. do 19.05.2012r. pracodawca udzielił powódce urlopu naukowego. W grudniu 2012r. powódka otrzymała zaświadczenie od swego promotora o zaawansowaniu rozprawy doktorskiej i perspektywie jej ukończenia w 2013r.

Oceny okresowe powódki jako nauczyciela akademickiego przedstawiały się następująco:

- w roku 2006 - działalność dydaktyczna – dobra, działalność naukowa, organizacyjna – wyróżniająca, ocena końcowa – wyróżniająca

- w roku 2010 - działalność dydaktyczna – wyróżniająca, działalność naukowa, organizacyjna – wyróżniająca, ocena końcowa – wyróżniająca

- w roku 2012 - działalność dydaktyczna – wyróżniająca, działalność naukowa, organizacyjna – wyróżniająca, ocena końcowa – wyróżniająca

Od 01.09.2012r. stanowisko Rektora (...) im. prof. S. T. w T. P. M. (1).

Wszystkie osoby pracujące na stanowisku asystenta na Wydziale Nauk (...) i (...) miały stopień magistra. W statutowym terminie pięciu lat nie uzyskali tytułu naukowego tak jak asystenci pracujący w Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych. A. Z., L. M. (2) i B. D. w latach 2012/2013 miały już otwarte przewody doktorskie (powódka 15.06.2011r.).

Powódka, A. Z. i L. M. (2) z uwagi na upływający pięcioletni termin złożyły wnioski w grudniu 2012r. o przedłużenie okresu zatrudnienia bo spełniały warunki do tego wynikające ze statutu - § 51 ust. 6. Miały pozytywne opinie promotorów (ich przewody doktorskie były znacznie zaawansowane) oraz Dziekana Wydziału. Opinia promotora rozprawy doktorskiej powódki prof. dr hab. A. W. z daty 06.12.2012r. wskazywała „ powódka dotychczas przestudiowała literaturę przedmiotu, wykonała podstawowe badania z zakresu planu pracy oraz część teoretyczną pracy, pozostała do dokończenia - część empiryczna oparta za wynikach przeprowadzonych badań oraz uwzględnienie uwag zgłoszonych do sprawdzonych przez niego części pracy, w 2013r. rozprawa doktorska powinna być zakończona”. Powódka oraz A. Z. i L. M. (2) uważały, że w ich przypadku to tylko formalność, z uwagi na zaawansowanie przewodu doktorskiego, ponieważ takie przedłużenia w przeszłości miały miejsce.

Pracodawca wówczas reprezentowany przez Rektora dr P. M. (1) nie wyraził im zgody na przedłużenie okresu zatrudnienia.

Sąd Rejonowy ustalił również, że szkoły zawodowe zostały zobowiązane do przekształcenia z profilu ogólnoakademickiego w profil praktyczny. W związku z tym pozwana Uczelnia zobowiązana jest do zatrudniania wykładowców na nowe kierunki z wykształceniem praktycznym. Uczelnia otworzyła nowy kierunek Turystyka i Rekreacja, Bezpieczeństwo wewnętrzne a w 2014r. oraz planowała otworzyć kierunek Pielęgniarstwo oraz Finanse i Rachunkowość. Decyzje kadrowe w sprawie powódki i A. Z. oraz L. M. (2) były uwarunkowane nowym profilem kształcenia jaki teraz obowiązuje w szkole zawodowej.

L. M. (2) była zatrudniona u pozwanego od 2001r. do września 2013r. Jej stosunek pracy rozwiązał się za porozumieniem stron z głównego powodu nieuzyskania stopnia naukowego doktora w ciągu 5 lat, nadto innych związanych z niżem demograficznym przyczyn oraz trudną do przewidzenia liczbą studentów. Tytuł doktora L. M. (2) uzyskała w lutym 2014r. Z tego samego powodu co powyżej stosunek pracy za porozumieniem stron został rozwiązany z A. Z.. Dnia 23.10.2013r. A. Z. obroniła pracę doktorską uzyskując tytuł doktora nauk ekonomicznych w zakresie nauk o zarządzaniu. A. Z. w późniejszym okresie – listopad 2013r. w wyniku konkursu objęła wolne stanowisko starszego wykładowcy na Wydziale Nauk (...) i (...) w pozwanej szkole. Umowa o pracę z K. G. zakończyła się z upływem okresu na jaki została zawarta.

Rozwiązanie z powódką umowy o pracę zostało w dniu 29.01.2013r. pozytywnie zaopiniowane przez senat Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. S. T. w T.. W dniu 30.01.2013r. pracodawca reprezentowany przez Rektora dr P. M. (1) złożył powódce oświadczenie woli o rozwiązaniu z nią umowy o pracę zawartej w dniu 29.09.2006r. z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 30.09.2013r. tj. z końcem semestru letniego roku akademickiego 2012/2013. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano – nie uzyskanie przez powódkę w okresie 5 lat od zatrudnienia na stanowisku asystenta stopnia naukowego doktora, który zgodnie z § 51 ust. 6 Statutu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. S. T. w T. warunkuje dalsze zatrudnienie na stanowisku asystenta lub wykładowcy. Ponadto wskazano, że pracodawca stosuje w Uczelni politykę kadrową z uwzględnieniem treści art. 120 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym a dalsze zatrudnienie powódki w świetle tego przepisu stało się niemożliwie z powodu prowadzonej na Uczelni polityki kadrowej uwarunkowanej obiektywnymi przyczynami takimi jak:

- nieprzewidywalna liczba studentów na kolejny rok akademicko 2013/2014

- niż demograficzny w kategorii wiekowej osób ubiegających się o podjęcie studiów

- brak ostatecznej oferty dydaktycznej w zakresie kierunków studiów.

Praca doktorska powódki była ukończona w czerwcu 2013r. i oddana została do recenzji. Powódka uchwałą Rady (...) uzyskała tytuł doktora w dniu 23.10.2013r.

W roku akademickim 2011/2012 na pozwanej uczelni studiowało (...) studentów ( 729 studia stacjonarne, 274 studia niestacjonarne), w 2012/2013 ( 738 studia stacjonarne, 139 studia niestacjonarne), w 2013/2014 ( 768 studia stacjonarne, 13 studia niestacjonarne).

Sytuacja pozostałych asystentów w osobach D. K. i P. L. przedstawiała się w sposób następujący w świetle ustaleń Sądu Rejonowego.

W dniu 10.07.2012r. D. K. zwrócił się do pracodawcy o przedłużenie jego okresu zatrudnienia w (...) w T. zgodnie z § 51 ust. 6 Statutu. Opinia o doktorancie z daty 02.07.2012r. wskazywała „obecnie doktorat jest po prezentacji konspektu rozprawy na seminarium Zakładu, czeka na zaprezentowanie konspektu, po uzyskaniu pozytywnej opinii seminarium będzie możliwie złożenie wniosku w sprawie otwarcia przewodu doktorskiego, doktorant ma przygotowaną część teoretyczną dotyczącą zaufania, lojalności, typologii, pomiaru i budowy, przedstawił modele zarządzania lojalnością w przedsiębiorstwach oraz pokazał rolę i znaczenie budowania zaufania w relacjach z klientami, zaprezentowane zostały również mierniki i metody badania poziomu zaufania w relacjach z klientami. Kolejnym etapem już realizowanym jest przygotowanie narzędzia badawczego…, rokowania co do otwarcia przewodu doktorskiego są obiecujące i do zrealizowania jeszcze w roku 2012 lub na początku roku 2013, stan zaawansowania pracy doktorskiej 60%”. Opinia Dziekana Wydziału wówczas o nazwie P. i (...) wskazywała m in. „że w związku z niedługim otwarciem przewodu doktorskiego w Zakładzie (...) w Szkole Głównej Handlowej w W. Dziekan popiera prośbę D. K. o przedłużenie zatrudnienia w (...) w T. o 3 lata do roku akademickiego 2014/2015”. Decyzją z dnia 09.08.2012r. tj. poprzedniego Rektora Uczelni – dr hab. K. J. (2) z uwagi na przedłożoną opinię o jego doktoracie i pozytywną opinią dr W. K. wówczas Dziekana Wydziału (...) i (...), D. K. otrzymał zgodę na dalsze trzy letnie zatrudnienie po myśli § 51 ust. 6 statutu (...). Jego dorobek naukowy i wykaz publikacji związanych z tematyką pracy doktorskiej w latach 2008-2011 to – referaty i publikacje – 11 pozycji.

Jego okresowa ocena jako nauczyciel akademickiego przedstawiała się następująco:

- w 2010r. jako bardzo dobra ( działalność dydaktyczna wyróżniająca, działalność naukowa, organizacyjna – bardzo dobra)

- w 2012r. jako bardzo dobra (działalność dydaktyczna bardzo dobra, działalność naukowa – bardzo dobra, działalność organizacyjna - wyróżniająca)

W dniu 26.09.2012r. Rektor w osobie dr P. M. (1) poinformował D. K., że stanowisko asystenta będzie mógł zajmować przez kolejne 3 lata a w przypadku nie uzyskania w w/w okresie stopnia naukowego doktora pracodawca zmuszony będzie do skorzystania z rozwiązań prawnych przewidzianymi przepisami Statutu.

W 1999r. P. L. ukończył wyższe studia magisterskie na kierunku matematyki w zakresie matematyki na Wyższej Szkole (...) w R. Wydział Matematyczno – Przyrodniczy. W 2011r. P. L. ukończył studia doktoranckie w Szkole Głównej Handlowej w W. w Kolegium (...) i Finansów w zakresie nauk ekonomicznych, dyscyplina ekonomiczna.

Jego okresowa ocena jako nauczyciela akademickiego przedstawiała się następująco:

- w 2005r. jako bardzo dobra ( działalność dydaktyczna bardzo dobra, działalność naukowa – dobra, organizacyjna – wyróżniająca)

- w 2009r. jako bardzo dobra (działalność dydaktyczna bardzo dobra, działalność naukowa –dobra, działalność organizacyjna - wyróżniająca)

- w 2012r. jako bardzo dobra (działalność dydaktyczna wyróżniająca, działalność naukowa –dostateczna, działalność organizacyjna - wyróżniająca)

W czerwcu 2012r. także poprzedni Rektor Uczelni – dr hab. K. J. (2) wszczął na wniosek P. L. procedurę związaną ze zmianą stanowiska z asystenta na stanowisko wykładowcy. W dniu 20.07.2012r. P. L. otrzymał pozytywną opinię Komisji ds. oceny doświadczenia zawodowego nauczycieli akademickich, na podstawie której nastąpiła zmiana stanowiska a o odpowiednim doświadczeniu zawodowym świadczy jak wskazano – tytuł magistra na kierunku matematyki, tytuł magistra na kierunku ekonomii, spełniony wymóg przez § 51 ust. 5 statutu (...) w T., udział w licznych konferencjach naukowych, udział w szkoleniach, ukończone studia doktoranckie w zakresie nauk ekonomiczno – ekonomia w Kolegium (...) i Finansów (...) w W..

W dniu 15.10.2012r. aneksem do umowy o pracę z daty 01.10.2002r. zmieniono wskazanie w treści umowy o pracę na – rodzaj umówionej pracy wykładowca.

D. K. i P. L. nadal pracują na Uczelni. Osoby te na chwilę obecną nie mają doktoratu. Aktualnie na Wydziale Nauk (...) i (...) pracuje asystent D. K., P. L. jako wykładowca, A. Z. jako starszy wykładowca.

Na chwilę obecną na Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych pracują E. R., J. S. i J. B..

E. R. w 1999r. ukończyła studia magisterskie na kierunku psychologia na Katolickim Uniwersytecie L. w L. a od października 1999r. była uczestnikiem seminarium doktoranckiego z psychologii procesów poznawczych. Została zatrudniona od 01.11.2002r. do nadal na stanowisku asystenta.

E. R. ukończyła

- studia podyplomowe w zakresie logopedii na Uniwersytecie M. S. w L. na Wydziale Humanistycznym w 2012r.

- studia podyplomowe w zakresie przygotowania pedagogicznego na Katolickim Uniwersytecie L. w Instytucie (...) w 2003r.

W 2011r. E. R. ukończyła specjalistyczne szkolenie dla pracowników służby zdrowia w zakresie problematyki HIV/ (...) i narkomanii.

Dr hab. prof. nadz. S. B. w opinii z daty 18.09.2012r. o zaawansowaniu pracy doktorskiej E. R. podała „obecnie doktorantka pracuje nad koncepcją rozprawy, która stanie się podstawą otwarcia przewodu doktorskiego z zakresu pedagogiki w Wydziale Pedagogicznym i Artystycznym (...) J. K. w K., ma bardzo dobre przygotowanie do realizacji podjętego tematu ze względu na dwutorowość ukończonych studiów, jest podstawa sądzić, że praca nad koncepcją i właściwe badania przebiegać będą szybko i stosunkowo w krótkim czasie (...) w T. zyska kolejnego profesjonalnego nauczyciela akademickiego ze stopniem naukowym”. Dziekan Wydziału Pedagogiki B. K. (2) pozytywnie zaopiniowała w dniu 19.09.2012r. dalsze zatrudnienie E. R..

W tym czasie przewód doktorski E. R. nie był jeszcze otwarty. E. R. jest autorką artykułów o charakterze naukowo – badawczym, uczestniczyła w konferencjach, sesjach, seminariach naukowych. Pismem z daty 20.11.2012r. Rektor E. R., że w „oparciu o pozytywną opinię dr hab. S. B. o zaawansowaniu pracy doktorskiej oraz opinii dr B. K. (1) Dziekana Wydziału Pedagogiki, będzie mogła zajmować przez kolejne trzy lata stanowisko asystenta, chyba, że w trakcie tego okresu uzyska stopień naukowy doktora. W przypadku nie uzyskania w w/w okresie stopnia naukowego doktora (...) będzie zmuszone w oparciu o przepis statutu § 51 ust 6 skorzystać z rozwiązań prawnych przewidzianych przepisami Statutu.

J. S. w okresie od 01.09.1993r. do 30.06.2010r. zatrudniona była w Warsztatach (...) Zajęciowej w T.. W 2001r. ukończyła studia wyższe zawodowe na kierunku pedagogika w zakresie pedagogika opiekuńcza z resocjalizacją. W 2003r. ukończyła studia magisterskie uzupełniające na kierunku politologia w zakresie profilaktyki społecznej i resocjalizacji ze specjalnością wychowawczą. W 2007r. ukończyła na poziomie I elementarny kurs języka migowego dla pracowników służb specjalnych, brała udział w szkoleniu – alternatywne formy terapii muzyka- plastyka- śmiech, w 2005r. była uczestnikiem konferencji – problem przygotowania zawodowego i zatrudnienia osób niepełnosprawnych, w 2004r. brała udział w warsztatach z udziałem studentów Kliniki (...) Wydziału Prawa i Administracji (...) – samodzielność w świetle przepisów prawa. W latach 2002/2003r. ukończyła warsztat z przedmiotu mediacja o dialog. Uczestniczyła w innych warsztatach, kursach pogłębiając swoją wiedzę. Z dniem 02.11.2012r. J. S. została zatrudniona przez (...) w T. na okres od 02.11.2012r. do 30.09.2013r. na stanowisku asystenta w niepełnym wymiarze czasu pracy. Po dniu 30.09.2013r. w pozwanej Uczelni została zatrudniona na stanowisku asystentki ponownie J. S. na okres od 01.10.2013r. do 30.09.2015r. w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. ½ etatu w Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych prowadzi zajęcia na kierunku pedagogika oraz na kierunku turystyka i rekreacja. Dziekan tego Wydziału B. K. (1) uznała kompetencje J. S. za niezbędne do kształcenia na profilu praktycznym – pedagogika.

J. B. została zatrudniona w (...) w T. w dniu 01.11.2002r. Pismem z daty 24.07.2012r. J. B. poinformowała pracodawcę, że kontynuuje prace nad rozprawą doktorską w obszarze socjologii zdrowia i medycyny pod kierunkiem dr hab. M. O.W. na (...), w nadchodzącym roku akademickim 2012/2013 planuje otwarcie przewodu doktorskiego na Wydziale Socjologii i Filozofii (...) w L., zobowiązuje się do otwarcia przewodu doktorskiego w październiku 2012r.”. Zwróciła się o umożliwienie jej dalszej współpracy na stanowisku asystenta. (...) w T. reprezentowana przez rektora dr hab. K. J. (2) w dniu 01.08.2012r. wyraziła zgodę na dalsze zatrudnienie asystentki J. B. na Wydziale Socjologii mając na uwadze przedłożoną opinię promotora prof. (...) dr hab. M. O.- W. dotyczącą zaawansowania pracy nad rozprawą doktorską z dnia 25.06.2012r. oraz pozytywną opinię Dziekana Wydziału Socjologii ks. dr P. S..

Na chwilę obecną żadna z tych osób (E. R., J. B., J. S.) nie ma doktoratu.

Powódka jako asystentka w (...) w T. otrzymałaby wynagrodzenie miesięczne w wysokości 2.570 zł. +179,90 zł. dodatku za wrzesień i październik 2013r. według ostatniej umowy o pracę. Jako adiunkt od listopada 2013r. uzyskałaby minimum 3.205 zł.( załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11.12.2013r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej), w roku 2014r. najniższe uposażenie adiunkta kształtuje się na poziomie 3.500 zł.

Wynagrodzenie powódki w okresie od 21.10.2002r. do 30.09.2013r. liczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosi 2.827 zł. brutto ( 2.041,00 zł. netto).

W ocenie Sądu I instancji w sprawie zostały wykazane fakty świadczące o nierównym traktowaniu w zatrudnieniu asystentki B. D. przez pracodawcę Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. prof. S. T. w T.. Powódka została potraktowana przez pracodawcę w sposób nieuzasadniony niekorzystnie w porównaniu z innymi asystentami będącymi w podobnej sytuacji, eliminując ją w konsekwencji z grona pracowników pozwanej Uczelni.

Sąd I instancji podzielił stanowisko powódki z następujących względów: w sytuacji – nie uzyskania stopnia naukowego w ciągu 5 lat od zatrudnienia- znaleźli się asystenci zatrudnieni przez pozwanego na Wydziale Nauk (...) i (...) B. D., L. M. (2), A. Z., D. K. i P. L. oraz asystenci zatrudnieni na Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych – E. R. i J. B.. Zgodę na przedłużenie okresu zatrudnienia o dodatkowy okres trzyletni uzyskali od pracodawcy D. K., E. R. i J. B. podczas gdy takiej zgody nie uzyskały powódka, A. Z., L. M. (2). P. L. uzyskał natomiast zgodę od pracodawcy na zmianę stanowiska z asystenta na wykładowcę.

Sąd Rejonowy uznał, że sprawie istotnym jest fakt, że zgodę w oparciu o przepis § 51 ust 6 Statutu wyrażał pracodawca reprezentowany przez Rektora dr hab. K. J. (2) i to w sytuacji gdy żadna z tych osób w dacie składania wniosku o przedłużenie zatrudnienia nie miała nawet jeszcze otwartych przewodów doktorskich a jedynie rokowały one na nieodległy czas ich otwarcia. Natomiast ten sam pracodawca reprezentowany przez dr P. M. (1) zgody na przedłużenie zatrudnienia powódce nie wyraził w sytuacji gdy powódka legitymowała się otwartym przewodem doktorskim już w czerwcu 2011r., pozytywną opinią promotora świadcząca o zawansowaniu przewodu doktorskiego oraz Dziekana Wydziału. Warto wskazać, że na obecną chwilę D. K., J. B. czy E. R. nadal nie uzyskali tytułu doktora podczas gdy powódka pracę doktorską do recenzji oddała w czerwcu 2013r. i z dniem 23.10.2013r. uchwałą Rady (...) uzyskała tytuł doktora. Powódka jak wynika z w/w faktów została gorzej potraktowana w porównaniu z innymi asystentami pomimo spełnienia wszystkich warunków wynikających z § 51 ust. 6 Statutu (...) w T. umożliwiających pracodawcy podjęcie pozytywnej decyzji.

Pozwany nie wykazał z jakich obiektywnych przyczyn i przy zachowaniu jakich obiektywnie określonych kryteriów raz zgodę wyrażał przy mniej korzystnych uwarunkowaniach a innym razem takiej zgody nie udzielał przy większych perspektywach uzyskania tytułu doktora przez asystenta w bliższym okresie czasu. Przepis Statutu obowiązywał wszystkich asystentów w jednakowym zakresie i winien być przez pracodawcę interpretowany i stosowany w sposób jednakowy wobec wszystkich osób zatrudnionych na stanowiskach asystentów w sytuacji porównywalnych okoliczności faktycznych (okres zatrudnienia, dotychczasowe osiągnięcia naukowe i zawodowe, stopień zaawansowania przewodu doktorskiego). Sama okoliczność zmiany osoby Rektora nie mogła wyeliminować powyższego obowiązku równego traktowania pracowników albowiem pracodawcą był wciąż ten sam podmiot. W sprawie w sposób ewidentny doszło do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Nie znajdujące usprawiedliwienia z uwagi na argumenty o jakich zeznawał w imieniu strony pozwanej Rektor dr. P. M. (2) a dotyczące zmiany z profilu szkoły ogólnoakademickiej na profil praktyczny, rozwoju Szkoły poprzez otwieranie nowych kierunków studiów. Oczywiście pracodawca ma prawo kształtowania, realizowania polityki kadrowej jednak nie może ono odbywać się bez poszanowania zasad równego traktowania w zatrudnieniu i w konsekwencji jednym dać możliwość dalszego zatrudnienia a innych tego prawa pozbawić w sytuacji braku jakichkolwiek obiektywnych ku temu przyczyn. Ponadto może to stanowić argument w przypadku asystentów zatrudnionych na Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych (asystenci J. B., J. S., E. R.) z uwagi na innych charakter kształcenia na tym Wydziale ale nie asystentów zatrudnionych na Wydziale Nauk (...) i (...). Doszło do nierównego potraktowania powódki w porównaniu z asystentem D. K. w kontekście wyrażenia zgody na dalsze zatrudnienie z powodu braku tytułu doktora pomimo, że w dacie podejmowania decyzji przez pracodawcę powódka była na etapie końcowym uzyskania tego tytułu a D. K. nawet nie miał otwartego przewodu doktorskiego. Podkreślić też należy, że pomiędzy tymi dwoma skrajnie różnymi decyzji pracodawcy nie upłynął znaczny upływ czasu mogący uzasadniać odmienną decyzję pracodawcy (D. K. sierpień 2012r., powódka styczeń 2013r.) Argumentacja pozwanego, że decyzje były różne ponieważ były podejmowane przez dwóch różnych Rektorów nie jest usprawiedliwieniem dla takiej sytuacji albowiem nie doszło do zmiany pracodawcy a jedynie zmiany na stanowisku osoby reprezentującej pracodawcę i następca odpowiada za działania swojego poprzednika jeżeli chodzi o sprawy kadrowe.

Stwierdzić zatem należy, że położenie powódki w porównaniu z sytuacjami innych asystentów, którym umożliwiono dalsze zatrudnienie pomimo nieuzyskania tytułu doktora w okresie 5 lat było przykładem nieuzasadnionego uprzywilejowania części asystentów co stanowi naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu i jest nie do zaakceptowania w świetle art. 18 3a kp. Pracodawca skorzystał ze swoich uprawnień jednak przy ich wykonywaniu nie uwzględnił zasady równego traktowania. W ocenie Sądu I instancji prawa pracownicze powódki zostały naruszone.

Sąd wskazał, że dochodzenie przez pracownika roszczeń z tytułu wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 § 1 w związku z art. 264 § 1 k.p.) nie jest koniecznym warunkiem zasądzenia odszkodowania z art. 18 3d k.p. za dyskryminującą przyczynę wypowiedzenia. Sąd powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.02.2013r. sygn. III PK 31/12.

Przy ustalania wysokości odszkodowania Sąd I instancji uwzględnił fakt, że konsekwencją braku zgody na przedłużenie okresu zatrudnienia co stanowiące naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu było rozwiązanie umowy o pracę dokonane przez pracodawcę przez co powódka poniosła szkodę materialną. Powódka jako asystentka w (...) w T. otrzymałaby miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 2.570 zł + 179.90 zł. dodatku za staż pracy ( za wrzesień i październik 2013r.) wedle ostatniej umowy. Jednakże jako adiunkt – zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11.12.2013r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej – od listopada zarabiałaby minimum 3.205 zł., w roku 2014r. minimum 3.500 zł.. Przy wskazanych wartościach żądana kwota jest – w ocenie Sądu Rejonowego jak najbardziej uzasadniona. Jej wysokość nie była kwestionowana przez stronę pozwaną, co podkreślił Sąd Rejonowy.

Mając powyższe na uwadze Sąd I instancji uwzględnił powództwo o odszkodowanie - na zasadzie art. 18 3d kp - w kwocie 16.159,90 zł wobec ustalenia, że w stosunku do powódki pracodawca naruszył zasady równego traktowania w zatrudnieniu – pkt I wyroku.

W pkt II wyroku Sąd na zasadzie art. 98 kpc zasądził od przegrywającej sprawę Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. S. T. w T. na rzecz powódki kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszt ten składa się wynagrodzenie pełnomocnika powódki będącego adwokatem ustalone zgodnie z §12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W pkt III wyroku Sąd obciążył kosztami sądowymi Skarb Państwa na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelacja od powyższego wyroku złożyła strona pozwana zaskarżając wyrok w całości wnosząc o oddalenie powództwa.

Zaskarżonemu wyrokowi strona zarzuciła:

1.  Naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie, w szczególności art. 18 3a § 1 kp oraz art. 11 3 kp poprzez przyjęcie, że pozwana dopuściła się dyskryminacji i nierównego traktowania wobec powódki podczas gdy nie doszło, ani do dyskryminacji ani też do nierównego traktowania ze względu na brak jakiejkolwiek cechy lub właściwości o których mowa w art. 18 3a § 1 kp i art. 11 3 kp.

2.  Sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez przyjęcie, że doszło do dyskryminacji i nierównego traktowania powódki względem innych pracowników – brak ustalenia przyczyny – kryterium dyskryminacji, ze względu, na którą powódka została potraktowana gorzej w zakresie praw pracowniczych.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wnosiła:

1.  O zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie

2.  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego.

Uzasadniając apelację strona pozwana podnosiła, że Sąd nie wykazał, które kryterium dyskryminujące powódkę uznał za podstawę dyskryminacji i nierównego traktowania. W treści wyroku zabrakło odniesienia ze względu na jaką niedozwoloną przyczynę powódka została gorzej potraktowana. Sąd nie wykazał jakoby zaistniała dyskryminacja ze względu na płeć. Skoro Sąd nie ustalił kryterium dyskryminacji, błędem było przyjęcie, że pracodawca dopuścił się dyskryminacji. Sąd zatem – w ocenie strony pozwanej nie rozpatrzył istoty sprawy. Apelujący podnosił, że Sąd w uzasadnieniu wskazał na ewentualne „zwykłe nierówne traktowanie”, o którym mowa w art. 11 3 kp. Wobec takich ustaleń Sądu brak było podstaw do zasądzenia odszkodowania o którym mowa w art. 18 3d kp. Naruszenie zasady „zwykłego nierównego traktowania” z art. 11 2 kp nie rodzi prawa do odszkodowania. Przepis art. 18 3d kp odwołuje się do zakazu dyskryminowania w jakikolwiek sposób bezpośrednio lub pośrednio z przyczyn określonych w art. 18 3 kp, a takich przyczyn brakło w ustalonym stanie faktycznym. Nieuzasadnionym było przyjęcie, że brak zgody na przedłużenie powódce okresu zatrudnienia o dalsze 3 lata na zdobycie stopnia doktora, a wyrażenie takiej zgody D. K. i P. L. jest przejawem dyskryminacji wobec powódki. Przepis § 51 ust. 6 statutu daje bowiem prawo pracodawcy, a nie obowiązek przedłużenia zatrudnienia pracownikowi – asystentowi w sytuacji, gdy w terminie 5 lat nie uzyska stopnia doktora. Nawet gdyby przyjąć, że decyzja w stosunku do asystentów była zróżnicowana, ale podyktowana obiektywnymi kryteriami, to i tak nie można – w ocenie pozwanej – mówić o naruszeniu zakazu dyskryminacji (art. 11 3 kp). Gdy nierówność nie jest podyktowana zakazanymi kryteriami, to można mówić o naruszeniu zasady, o której stanowi art. 11 2 kp, a naruszenie tej zasady nie rodzi prawa do odszkodowania z art. 18 3d kp.

Ponadto pozwana zarzucała, że Sąd niewłaściwie przyjął do wysokości odszkodowania stanowisko adiunkta. Powódka takiego stanowiska nie zajmowałaby, gdyż u pozwanej takie stanowisko nie występuje. Sąd nie uwzględnił, że zasadniczą funkcją odszkodowania jest naprawienie szkody majątkowej. Wysokość zasądzonego odszkodowania nie jest adekwatna do szkody majątkowej.

Powódka wnosiła o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy, ustalił i zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 kpc.

Sąd I instancji przeprowadził staranne podstępowanie dowodowe w celu ustalenia przebiegu pracy zawodowej i rozwoju kariery naukowej powódki i innych pracowników zatrudnionych na takim samym stanowisku asystenta w Wydziale Nauk (...) i (...) (w którym pracowała powódka) oraz w Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych, a ponadto okoliczności, w których doszło do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Przeprowadzone dowody w postaci akt osobowych, zeznań świadków: A. K., L. M. (1), B. K. (1), dokumentów, zeznań stron, Sąd prawidłowo ocenił na podstawie przepisu art. 233 § 1 kpc. Na podstawie prawidłowo ocenionych dowodów, Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych, które w całości zasługują na akceptację Sądu II instancji. Strona pozwana nie kwestionowała ustaleń faktycznych w zakresie przebiegu pracy zawodowej, rozwoju kariery naukowej powódki i asystentów pracujących razem z powódką w Wydziale Nauk (...) i (...) pozwanej szkoły do dnia rozwiązania stosunku pracy łączącego strony oraz w tym samym czasie asystentów Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych.

Sąd zważył, że zgodnie z przepisem art. 11 2 kp pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu.

Jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacje seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalna – art. 11 3 kp. Jedynie więc rozróżnienia, wyłączenia lub uprzywilejowania oparte na kwalifikacjach do określonego zatrudnienia nie są dyskryminacją.

Zgodnie z przepisem art. 18 3a kp pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.

Użycie w przepisach art. 11 3 i art. 18 3a kp zwrotu „w szczególności” oznacza, że przepisy te przykładowo wymieniają niedozwolone kryteria różnicowania pracowników. Powyższe oznacza, że nierówne traktowanie ze względu na stopień rozwoju kariery naukowej może być również uznane za niedozwolone kryterium.

Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu ma prawo do odszkodowania – na podstawie przepisu art. 18 3d kp – w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie odrębnych przepisów.

Odnosząc się do zarzutów apelacji Sąd II instancji stwierdził, że wyniki przeprowadzonego w niniejszej sprawie postepowania dowodowego świadczą o nierównym traktowaniu powódki B. D. przez pracodawcę.

W podobnej sytuacji – nie uzyskania stopnia naukowego doktora w ciągu 5 lat od zatrudnienia znaleźli się asystenci zatrudnieni u pozwanego w Wydziale Nauk (...) i (...): powódka, L. M. (1), A. Z., D. K. i P. L. oraz asystenci zatrudnieni w wydziale nauk społecznych i humanistycznych: E. R. i J. B.. Zgodę pracodawcy na przedłużenie okresu zatrudnienia o dodatkowe 3 lata uzyskali: D. K., E. R. i J. B.. Zgody nie uzyskały powódka, A. Z. i L. M. (1). P. L. zmieniono stanowisko z asystenta na wykładowcę. Zgodę na dalsze zatrudnienie wyrażał – co prawda poprzedni Rektor, natomiast obecnie sprawujący funkcję Rektora zgody takiej w stosunku do powódki nie wyraził. Należy podkreślić, że następca ponosi skutki decyzji poprzedniego Rektora, ponieważ reprezentuje tego samego pracodawcę. Wyrażenie zgody na dalsze zatrudnienie dotyczyło osób, które w dniu składania stosownego wniosku nie miały jeszcze otwartych przewodów doktorskich. Odmowa dalszego zatrudnienia powódki została wyrażona w sytuacji gdy jej przewód doktorski był otwarty (czerwiec 2011r.), otrzymała pozytywną opinię promotora i Dziekana wydziału o zaawansowaniu tegoż przewodu.

Praca doktorska powódki została oddana do recenzji w czerwcu 2013r., z dniem 23.10.2013r. uzyskała stopień doktora. W chwili wydania wyroku D. K., J. B. i E. R. nadal nie uzyskali stopnia doktora. Słusznie więc Sąd Rejonowy stwierdził, że powódka została gorzej potraktowana w porównaniu z innymi asystentami – pomimo, iż to ona spełniła wszystkie warunki wynikające z § 51 ust. 6 statutu pozwanej, umożliwiające podjęcie decyzji wyrażającej zgodę na dalsze zatrudnienie.

Słusznie więc Sąd Rejonowy wskazał, że pozwany nie wykazał obiektywnych przyczyn i kryteriów dla których raz wyrażał zgodę na dalsze zatrudnienie przy mniej korzystnych okolicznościach (w rozumieniu § 51 statutu uczelni), a innym razem zgody nie wyrażał przy większych i bliższych perspektywach uzyskania przez asystenta stopnia doktora.

Potwierdzając w pełni prawo pracodawcy do kształtowania polityki kadrowej należy jednak podkreślić, że ma on obowiązek przestrzegać zasad równego traktowania w zatrudnieniu, określonych przepisami kodeksu pracy, a jeśli ich nie przestrzega to jest zobowiązany do zapłaty odszkodowania.

Sąd rozpoznający apelację podziela stanowisko Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu i podkreśla, że podnoszona przez pozwaną zmiana profilu szkoły z ogólnoakademickiego na praktyczny, otwieranie nowych kierunków, mogą stanowić argumenty uzasadniające odmienne traktowanie powódki w odniesieniu do asystentów zatrudnionych w Wydziale Nauk Społecznych i Humanistycznych. Nie mogą stanowić argumentów uzasadniających nierówne traktowanie asystentów w Wydziale Nauk (...) i (...) w którym pracowała. Nierówne traktowanie powódki w porównaniu z asystentem D. K. polegało na podjęciu różnych decyzji kadrowych w nieodległym czasie (D. K. sierpień 2012r., powódka styczeń 2012r.). W chwili podejmowania decyzji skutkującej rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę powódka kończyła etap uzyskiwania stopnia doktora, a D. K. nie miał jeszcze otwartego przewodu doktorskiego. Brak obiektywnych przesłanek do tak zróżnicowanego traktowania tych osób przez tego samego pracodawcę świadczy o tym, że doszło do naruszenia zasady równego traktowania. Skoro strona pozwana nie wykazała obiektywnych podstaw do różnicowania decyzji kadrowych w stosunku do powódki w porównaniu z innymi asystentami w wydziale – mężczyznami, którym umożliwiono dalsze zatrudnienie, a nawet zmianę stanowiska pomimo nieuzyskania stopnia doktora i daleko mniejszego zaawansowania prac w tym kierunku niż powódka to jako uzasadnione należało uznać twierdzenie powódki, że mogło dojść do nierównego traktowania ze względu na płeć. W ocenie Sądu przesłanką nierównego traktowania powódki w porównaniu z asystentami Wydziałów Nauk (...) i (...) oraz Nauk (...) i Humanistycznych jest z kolei stopień postępu rozwoju kariery naukowej. Skoro pracodawca nie realizował zasady równego traktowania w zatrudnieniu, to uzasadnionym było zasądzenie odszkodowania na podstawie przepisu art. 18 3d kp – po uprzednim uznaniu przyczyny wypowiedzenia za dyskryminującą.

Odnosząc się do wysokości zasądzonego odszkodowania należy podnieść, że przepis art. 18 3d kp stanowi podstawę do zasądzenia odszkodowania w wysokości „nie niższej niż”, nie określa górnej granicy odszkodowania. Sąd I instancji przyjął, że skoro konsekwencją braku zgody ma przedłużenie okresu zatrudnienia (co stanowiło naruszenie zasady równego traktowania) było rozwiązanie stosunku pracy, przez co powódka poniosła szkodę materialną, to należy wyliczyć jej wynagrodzenie jakie osiągnęłaby za semestr. Wynagrodzenie tak wyliczone z uwzględnieniem jego podwyższenia od miesiąca następnego po uzyskaniu stopnia doktora za cały semestr wynosi 16.159,90 zł, przy czym należy zaznaczyć, że uwzględniono minimalne podwyższenie dla nauczyciela akademickiego w stopniu doktora na podstawie załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 11.12.2013r. (Dz. U. z 2013r., poz. 1571). W ocenie Sądu Okręgowego odszkodowanie w tak określonej wysokości jest odpowiednie dla rozmiaru doznanej przez powódkę szkody materialnej i zgodne z przepisem art. 18 3d kp.

Z tych względów należało uznać zaskarżony wyrok za trafny i zgodny z prawem. Apelacja jako nieuzasadniona podlega oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 kpc.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 98 kpc oraz § 13 ust. 1 pkt 1 w związku z § 12 ust. 1 pkt 2 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.