Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Tomasz Kalsztein

Protokolant: staż. Anita Zięba

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K.

przeciwko A. O.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w zakresie kwoty 329,50 zł (trzysta dwadzieścia dziewięć złotych pięćdziesiąt groszy);

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od powoda na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedziba w K. na rzecz pozwanego A. O. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w całości.

Sygn. akt VIII C 1211/18

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2018 roku powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko pozwanemu A. O. powództwo o zapłatę kwoty 1.612,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, w tym o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód podniósł, że strona pozwana zawarła z pierwotnym wierzycielem (...) umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Pozwany nie wykonał zobowiązań wynikających z umowy i zaprzestał regulowania zobowiązań względem operatora, co skutkowało zawieszeniem świadczonych usług i naliczeniem pozwanemu kary umownej. Ponadto powód wskazał, że przedmiotową wierzytelność nabył od pierwotnego wierzyciela w drodze umowy cesji.

(pozew w e.p.u. k. 2-5)

W dniu 23 marca 2018 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał w przedmiotowej sprawie postanowienie, którym wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi. (postanowienie k. 5v)

Po przekazaniu sprawy z e.p.u., powód uzupełnił braki pozwu i podtrzymał powództwo w całości. (pismo procesowe k. 6, pozew k. 6v-8)

W dniu 4 maja 2018 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (VIII Nc 4095/18).

Nakaz ten pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, zaskarżył sprzeciwem w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady i wysokości oraz podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 27, sprzeciw k. 30-33)

W toku dalszego postępowania stanowisko procesowe powoda uległo zmianie, bowiem w piśmie procesowym z dnia 20 czerwca 2018 roku pełnomocnik powoda cofnął powództwo bez zrzeczenia się roszczenia w części, tj. co do kwoty 329,50 zł. Jednocześnie podtrzymał powództwo co do kwoty 900 zł. (pismo procesowe powoda k. 43-48)

Na rozprawie w dniu 4 grudnia 2018 roku w imieniu powoda nikt się nie stawił, zawiadomienie doręczono w prawidłowy sposób. Stawił się pozwany A. O. wraz z pełnomocnikiem adw. J. K.. Pełnomocnik pozwanego podtrzymał stanowisko wyrażone w sprzeciwie od nakazu zapłaty, wniósł o oddalenie powództwa
i zasądzenie kosztów procesu. (protokół rozprawy k. 55-56)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany A. O. w dniu 9 grudnia 2008 roku zawarł z pierwotnym wierzycielem - (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę abonencką (nr abonenta (...)) o świadczenie pakietu usług polegającego na dostarczaniu programów telewizyjnych. Stosownie do postanowień umowy pierwotny wierzyciel zobowiązał się świadczyć wybrane przez pozwanego usługi w ramach pakietu komfortowy+, zaś pozwany obowiązany był do terminowego uiszczania opłat w okresach rozliczeniowych. Umowa została zawarta na okres podstawowy 13 miesięcy, w ramach prowadzonej przez operatora akcji promocyjnej oznaczonej jako (...), która obejmowała również zakup terminalu
wraz z wyposażeniem. W dniu 29 listopada 2012 roku pozwany zawarł aneks do umowy o abonament, na mocy którego wyraził wolę kontynuowania umowy do dnia 31 grudnia 2013 roku.

Zgodnie z postanowieniami regulaminu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 roku, wskazano m.in., że w przypadku rozwiązania, wygaśnięcia lub zakończenia umowy, abonent jest zobowiązany do niezwłocznego zwrotu (...) udostępnionych dekodera, Karty dekodującej, z zastrzeżeniem, iż nie może nastąpić to później niż w terminie 14 dni od dnia rozwiązania , wygaśnięcia lub zakończenia w inny sposób umowy. Z tytułu opóźnienia w wykonaniu tego obowiązku, abonent będzie zobowiązany do uiszczeni na rzecz (...) kary w wysokości określonej w Cenniku. Do akt sprawy nie załączono cennika, o którym mowa w przedmiotowym regulaminie. (umowa o abonament i załącznikami k. 20-21v, aneks z dn. 29.11.2012 r. k. 19-19v, regulamin świadczenia usług k. 15v-18, okoliczności bezsporne)

Pozwany mimo zwarcia umowy abonenckiej zaprzestał regulowania zobowiązań na rzecz wierzyciela pierwotnego, co skutkowało zawieszeniem świadczonych usług i naliczeniem pozwanemu umówionej kary.

Do akt niniejszej sprawy nie załączono oświadczenia w przedmiocie rozwiązania z pozwanym umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej z pierwotnym wierzycielem. Nie wskazano również daty wypowiedzenia umowy. Do akt sprawy nie załączono dokumentów księgowych, na które powód powołał się w treści uzasadnienia pozwu, tj. dokumentu nr (...) na kwotę 29,05 zł tytułem (...) oraz (...) K. Umowna - odszkodowanie za brak zwrotu sprzętu na kwotę 300 zł tytułem K. Umowna - odszkodowanie za brak zwrotu sprzętu . (okoliczności bezsporne)

W dniu 26 stycznia 2016 roku pierwotny wierzyciel wystawił na pozwanego notę księgową nr (...) opiewającą na kwotę 900 zł tytułem kary umownej za niedotrzymanie warunków promocji (odszkodowanie za sprzęt: UltraBox+/ (...), Karta dekodująca). Kwota ta podlegała zapłacie do dnia 19 lutego 2016 roku. (nota księgowa k. 22, okoliczności bezsporne)

W dniu 20 czerwca 2017 roku (...) Spółka Akcyjna w W. zawarł z (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w K. umowę sprzedaży wierzytelności m.in. wobec dłużnika A. O.. W wyciągu z listy dłużników, stanowiącym załącznik do umowy cesji wskazano, że wysokość zobowiązania dłużnika wynosi 1.229,05 zł, (umowa przelewu wierzytelności k. 11-12, wyciąg z listy dłużników k. 14v)

Do dnia wyrokowania pozwany nie zapłacił spornej kwoty dochodzonej przedmiotowym powództwem.

(okoliczność bezsporna)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które nie były kwestionowane przez strony.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód twierdził, że jego roszczenie znajduje swoje źródło w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej przez pozwanego z pierwotnym wierzycielem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W..

Strona powodowa załączyła wraz z pozwem umowę o świadczenie usług abonamentowych wraz z złącznikami, jednakże w aktach sprawy brak jest jakiegokolwiek dokumentu, z którego wynikałoby prawo do naliczenia kary umownej
w wysokości 900 zł nałożonej na pozwanego, w tym zasadność obciążenia pozwanego odsetkami z tytułu opóźnienia w płatności ww. kwoty. Tym bardziej wobec stanowiska pozwanego, który kontestował roszczenia tak co do zasady, jak i wysokości.

Na gruncie niniejszej sprawy, wskazać należy że stanowisko strony powodowej co wysokości żądania pozwu nie było precyzyjne, którą to okoliczność słusznie podniósł na terminie rozprawy w dniu 4 grudnia 2018 roku pełnomocnik pozwanego. Mianowicie w.p.s. obejmowało kwotę 1.612,90 zł, zaś powód w kontekście podniesionego zarzutu przedawnienia cofnął powództwo bez zrzeczenia się roszczenia jedynie co do kwoty 329,50 zł i jednocześnie podtrzymał powództwo tylko w zakresie kwoty 900 zł. Nie wypowiedział się tym samym co pozostałej kwoty składającej się na żądanie pozwu, tj. kwoty 383,40 zł stanowiącej, zgodnie z treścią pozwu, należność odsetkową od sumy wartości niezapłaconych kwot abonamentu oraz dokumentów księgowych. Po pierwsze stwierdzić należy, że powyższa kwota, wobec braku przedstawienia jakichkolwiek dokumentów źródłowych (not księgowych, Cennika), jak już ustalono
w zebranym materiale dowodowym, w ogóle nie została udowodniona, bowiem brak jest dokumentów źródłowych, które można byłoby zweryfikować i ocenić pod kątem zasadności ich dochodzenia. Przy czym nawet, gdyby załączono je w poczet materiału dowodowego, to i tak w dniu wytoczenia powództwa (28 lutego 2018 roku) należności, których termin płatności przypadał na okres wcześniejszy niż trzy lata od daty wytoczenia powództwa (pierwotny wierzyciel prowadził niewątpliwie działalność gospodarczą), to jest na dzień 18 kwietnia 2014 roku i 29 czerwca 2014 roku - były przedawnione (na co powołuje się powód w treści pkt 9 uzasadnienia pozwu). Tym bardziej wobec skutecznie podniesionego zarzutu przedawnienia przez pozwanego, czego efektem było częściowe cofnięcie pozwu bez zrzeczenia się roszczenia przez powoda,
o czym już była mowa wyżej.

W odniesieniu do kary za sprzęt UltraBox+/ (...) i karty dekodującej (900 zł) wskazać należy, że w tym zakresie w ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie jako nieudowodnione.

Podkreślić należy, że powód nie wykazał żadnym dokumentem, że miał prawo obciążyć pozwanego przedmiotową karą. Wprawdzie załączono do akt Regulamin Świadczenia Usług, ale ten obowiązywał od dnia 1 kwietnia 2011 roku podczas gdy pozwany zawarł umowę w dniu 9 grudnia 2008 roku, zaś powód w żaden sposób nie wykazał, że regulamin ten wiązał pozwanego. Nawet jednak gdyby przyjąć, że ten wiązał pozwanego to i tak powód nie załączył Cennika, na który powołuje się wskazany Regulamin. Regulamin ten nie wskazuje bowiem na wysokość kar, czy należności za sprzęt odwołując się w tym zakresie do Cennika, którego brak jest w aktach sprawy. Powyższe nie wynika również z samej umowy, a także załączonego aneksu z dnia 29 listopada 2012 roku.

Ponadto warto zauważyć, że wątpliwości budzi data wystawienia noty księgowej obejmującej należność za sprzęt - 26 stycznia 2016 roku, a zatem półtora roku po obciążeniu pozwanego karą umowną – odszkodowaniem za brak zwrotu sprzętu ( (...)) – z data wymagalności na dzień 29 czerwca 2014 roku, która prawdzie nie została załączona do akt spraw, lecz powód powoływał się na nią w treści uzasadnienia pozwu. Tym bardziej wskazując w nim, iż dochodzona kwota 900 zł tytułem noty za sprzęt – wiąże się z wystawieniem w przypadku braku zwrotu sprzętu (pkt 9 uzasadnienia pozwu, k. 7v). Wprawdzie strona powodowa nie wskazała daty wypowiedzenia umowy, ale biorąc pod uwagę powołane wyżej okoliczności, czyli datę wystawienia kary umownej – odszkodowania za brak zwrotu sprzętu ( (...)), zasadnym pozostawało uznanie, że najpóźniej w dacie 29 czerwca 2014 roku nastąpiło rozwiązanie umowy. Wobec powyższego w ocenie Sądu nie sposób przyjąć by usługodawca mógł zupełnie dowolnie decydować o dacie wystawienia przedmiotowej noty obejmującej należność za sprzęt choćby dlatego, że w sposób nieuprawniony mógłby tym samym wpływać na datę wymagalności roszczenia i przesuwać ją, jak w przedmiotowej sprawie, na niekorzyść abonenta tym bardziej, że nawet z załączonego do akt Regulaminu, co do którego brak podstaw do przyjęcia, że wiąże pozwanego, abonent miał 14 dni od dnia rozwiązania umowy na zwrot sprzętu po czym był zobowiązany do uiszczenia kary. Tym samym trudno przyjąć, że początkiem biegu terminu przedawnienia odszkodowania za sprzęt jest data wskazana w nocie księgowej nr (...), której wystawienie miało charakter wyłącznie techniczny.

Przypomnieć wreszcie należy, że w myśl przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swe roszczenie. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zadaniem sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ( por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/ 6-7/76). Podkreślić jednak należy, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym i w konsekwencji sąd nie może nakazać, czy zobowiązać do przeprowadzenia dowodu i tylko od woli strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Jeżeli strona uważa, że do udowodnienia jej twierdzeń wystarczy określony dowód i dlatego nie przytacza innych dowodów, to jej błąd nie jest usprawiedliwiony, sama ponosi winę niezgłoszenia dalszych dowodów i nie może zarzucać nieuzasadnionego uniemożliwienia wykazania jej praw.

W niniejszej sprawie to zatem powód winien wykazać, że pozwany obowiązany jest zapłacić mu oznaczoną kwotę wynikającą z zawartej umowy o świadczenie usług abonamentowych. W ocenie Sądu powinności tej powód jednak nie sprostał.

Oczywistym jest również, że wysokości odszkodowania za sprzęt nie dowodzi złożona przez powoda nota księgowa, podkreślić bowiem należy, że sama nota nie stanowi dowodu na wysokość zobowiązania dłużnika. W przeciwnym razie wierzyciel mógłby wystawiać dokumenty księgowe na dowolne kwoty i w oparciu o nie dochodzić ich zapłaty w drodze powództwa cywilnego. Podobnie, w przypadku zaistnienia omyłki pisarskiej w treści noty, wierzyciel mógłby skutecznie dochodzić zapłaty omyłkowo wpisanej kwoty. Tak jednak nie jest, albowiem nota taka, tak jak każdy dokument prywatny, stanowi jedynie dowód tego, że określona osoba złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Dlatego też dokumenty te, o ile nie zostały podpisane przez dłużnika, należy uznawać za dokumenty obejmujące wyłącznie oświadczenie wierzyciela. Tylko
w takim zakresie przedstawione przez powoda dokumenty księgowe nie budzą wątpliwości Sądu. Sąd podziela przy tym w pełni pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 listopada 2007 roku (II CNP 129/07, LEX nr 621237), iż nie sposób, w świetle art. 245 k.p.c. uznać, aby faktura VAT (a więc per analogiam także nota obciążeniowa) miała inną moc dowodową, niż inne dokumenty prywatne (tak też: wyrok SA w Białymstoku z dnia 9 stycznia 2014 roku, I ACa 622/13, LEX nr 1425358, wyrok SO
w K. z dnia 6 grudnia 2013 roku, XII Ga 412/13, LEX nr 1715416; wyrok SO
w G. z dnia 7 lipca 2011 roku, III Ca 126/11, LEX nr 1713955). Jednocześnie przypomnienia wymaga, że treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Zatem dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy ( por. wyrok SN z dnia 25 września 1985 roku, IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84).

Nadto zauważyć również należy, że złożona do akt nota księgowa stanowi jedynie niepoświadczoną za zgodność z oryginałem kserokopię tego dokumentu.

O czym była mowa wyżej, strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 20 czerwca 2018 roku cofnęła powództwo bez zrzeczenia się roszczenia co do kwoty 329,50 zł, popierając żądanie pozwu co do kwoty 900 zł. Uznając zatem, że częściowe cofnięcie powództwa bez zrzeczenia się roszczenia przez powoda nie jest sprzeczne z prawem ani zasadami współżycia społecznego, nie zmierza również do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.), na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. i art. 203 § 1 k.p.c., Sąd umorzył postępowanie
w sprawie w części, w której nastąpiło cofnięcie, orzekając jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, powództwo podlegało oddaleniu
w pozostałej części jako nieudowodnione, o czym orzeczono jak w pkt 2 sentencji wyroku.

O obowiązku zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy, na podstawie art. 98 k.p.c. Jej zastosowanie jest uzasadnione faktem, że żądanie powoda zostało oddalone w całości. Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły łącznie kwotę 917 zł i obejmowały koszty zastępstwa procesowego wykonywanego przez adwokata ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) oraz kwotę 17 zł – tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.