Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 26 października 2011 r. powód M. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 4.491,93 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca 2009 r. do dnia zapłaty i z kosztami postępowania sądowego. Sprawa została zarejestrowana w repertorium pod numerem VIII GC 24/12.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 30 lipca 2008 r. na skutek wypadku komunikacyjnego z winy osoby związanej umową ubezpieczenia OC z pozwanym uległ uszkodzeniu jego pojazd marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Powód zgłosił pozwanemu roszczenie związane z zaistniałym wypadkiem. Samochód został przekazany do naprawy do dealera (...) Sp. z o.o. w B.. Powód upoważnił wskazaną firmę do odbioru odszkodowania za szkodę i przekazał upoważnienie dealerowi. W dniu 21 sierpnia 2008 r. pozwany wydał decyzję, w której ustalił wartość odszkodowania na kwotę 18.365,44 zł. Dealer naprawił uszkodzenia mechaniczne pojazdu, jednakże powstał problem z przeprogramowaniem sterowników w uszkodzonym samochodzie. Dealer w korespondencji skierowanej dnia 7 października 2008 r. do pozwanego wskazał konieczność przeprowadzenia takiej operacji i wniósł o wyrażenie na to zgody. W dniu 27 października 2008 r. dealer wystawił fakturę za naprawę auta. Powód w dniu 7 listopada 2008 r. ponowił swoje żądanie o wydanie końcowych dyspozycji w celu zakończenia naprawy. Brak reakcji spowodował, że w dniu 14 listopada 2008 r. to samo wezwanie zostało skierowane do przewodniczącego rady nadzorczej pozwanego. W dniu 20 listopada 2008 r. pozwany wydał kolejną decyzję wyliczając kwotę odszkodowania na 36.496,83 zł. W dniu 9 grudnia 2008 r. prezes zarządu pozwanego potwierdził konieczność przeprowadzenia programowania ACSM w uszkodzonym samochodzie. Dalej powód podał, że w dniu 16 grudnia 2008 r. dealer wystawił fakturę za programowanie sterowników. Powód w dniu odbioru samochodu uiścił dealerowi wartość podatku VAT wynikającą z faktur za naprawę uszkodzonego auta. Powód podniósł, że pozwany za fakturę VAT (...) wypłacił jedynie kwotę 36.496,83 zł, dokonując tym samym pomniejszenia o kwotę 3.262,42 zł. Natomiast za fakturę (...) pozwany nie zapłacił w ogóle, a powinien 1.229,51 zł. Powód poinformował, że dealer z uwagi na niepełną zapłatę za wykonaną naprawę wystąpił do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z powództwem przeciwko powodowi o zapłatę kwoty 4.491,93 zł. Sąd zasądził zapłatę, a powód uiścił dealerowi przedmiotową kwotę. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 4.491,93 zł, ale wezwanie nie odniosło skutku.

Pismem z dnia 24 listopada 2011 r. powód cofnął pozew co do kwoty 629,26 zł z uwagi na dokonaną przez pozwanego zapłatę i jednocześnie zgłosił dodatkowe roszczenie o zapłatę kwoty 34.099,43 zł z odsetkami od 27 stycznia 2099 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Powód wyjaśnił, iż z uwagi na fakt, że pojazd firmowy został przekazany do naprawy wynajął pojazd zastępczy, który był niezbędny jako firmowy środek transportu. Z tego tytułu powód poniósł koszty netto w wysokości 40.000 zł. Pozwany uznał roszczenie powoda, ale jedynie w kwocie 5.900,57 zł, co zgodnie z przedstawionym wyliczeniem odpowiada 21 dniom najmu. Powód podkreślił, że w efekcie uszkodzenia samochodu B. (...) został pozbawiony możliwości korzystania z własnego pojazdu, zatem koszty najmu auta zastępczego są szkodą majątkową powoda i są to koszty konieczne, związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

1

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. akt VIII GNc 6608/12, Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, uwzględniając cofnięcie pozwu co do kwoty 629,26 zł.

Z kolei postanowieniem z dnia 14 grudnia 2011 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy umorzył postępowanie co do kwoty 629,26 zł.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany przyznał, że poza sporem pozostaje, że podstawą odpowiedzialności sprawcy szkody wobec powoda jest art. 436 k.c, zaś pozwanego art. 822 k.c. W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 1 k.c, jednak suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być wyższa od poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 824 ^{( 1)} § 1 k.c). Do ustalenia czy pozwany naruszył zasadę pełnej kompensaty uszczerbku niezbędnym jest ustalenie czy powód naprawił uszkodzony pojazd, za jaką kwotę oraz jakie części zostały użyte do jego naprawy. Odszkodowanie obejmuje wszelkie, ale celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki. Powód zarzucił pozwanemu, że za wystawioną przez (...) w B. fakturę nr (...) wypłacił zaniżoną kwotę 3.262,42 zł. Pozwany decyzją z dnia 18 października 2008 r. dokonał dopłaty kwoty 629,26 zł. Pozostaje zatem w ramach tejże faktury dochodzona przez powoda kwota 2.633,16 zł i kwota 1.229,51 zł z faktury (...), co daje kwotę z zaskarżonego nakazu zapłaty. Są to kwoty netto bowiem powód prowadzi działalność gospodarczą i odszkodowanie jest rozliczane w kwotach netto. Faktura (...) wymagała korekty pozwanego, bowiem zawierała pozycje nie uwzględnione w ocenie technicznej sporządzonej przez pozwanego i to po dwóch oględzinach przedmiotowego pojazdu. Pozwany wskazał, że w zakresie kwoty 1.229,51 zł wystąpił do (...) w B. o szczegółowe rozpisanie faktury (...), ale do chwili obecnej uzupełnienie nie zostało przedłożone.

Pismo powoda z dnia 24 listopada 2011 r. zostało zarejestrowane jako odrębny pozew pod sygnaturą akt VIII GC 594/12. We wniesionej w tej sprawie odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany w zakresie kosztów naprawy pojazdu powtórzył argumentację zawartą w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w sprawie VIII GC 24/12. Pozwany zakwestionował także w całości koszty wynajmu przez powoda pojazdu zastępczego marki M. jako niepozostające w normalnym związku przyczynowo -skutkowym z przedmiotowym wypadkiem. W opinii pozwanego to czynności wskazanego (...) i samego powoda doprowadziły ostatecznie do zwłoki w naprawie pojazdu powoda, a fakt ten rzutuje na niezasadność zawyżonych kosztów wynajmu. Pozwany podniósł, że pojazd powoda miał wady elektroniki już wcześniej, a ubezpieczyciel odpowiada jedynie za normalne i adekwatne następstwa szkody. Nadto wskazał, że pismo z rozszerzeniem powództwa pozwany otrzymał w dniu 4 maja 2012 r. i żądanie ustawowych odsetek już od dnia 27 stycznia 2010 r. jest bezpodstawne.

Postanowieniem z dnia 31 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy połączył sprawę o sygnaturze akt VIII GC 594/12 ze sprawą toczącą się pod sygnaturą akt VIII GC 24/12 -celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia, orzekając o dalszym prowadzeniu połączonych spraw pod sygnaturą akt VIII GC 24/12.

2

W piśmie procesowym z dnia 28 grudnia 2012 r. pozwany zgłosił zastrzeżenia do opinii biegłego G. M. (1).

W dniu 19 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wydał wyrok w sprawie VIII GC 24/12, w którym:

I.w zakresie pozwu z dnia 26 października 2011 r.:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3862,67 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca 2009 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 194 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

oraz

II.w zakresie pozwu z dnia 24 listopada 2011 r.:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 27.600 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 stycznia 2010 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałej części oddala powództwo,

3.  nakazał zwrócić pozwanemu ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 569,32 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego,

4.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 786 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o wskazane niżej ustalenia faktyczne.

W dniu 30 lipca 2008 r. samochód powoda marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony przez kierowcę ubezpieczonego w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego. Powód, który jest podatnikiem podatku VAT, zlecił naprawę pojazdu firmie (...). z o.o, będącej (...), i udzielił jej upoważnienia do odbioru odszkodowania od pozwanego.

Koszty naprawy pojazdu wyniosły 39;759,25 zł netto. Pozwany dokonał weryfikacji tych kosztów i wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 36.496,83 zł.

Firma (...) Sp. z o.o. naprawiła uszkodzenia pojazdu powoda, ale powstała potrzeba przeprogramowania sterowników w tym pojeździe. Po wymianie korespondencji ostatecznie prezes zarządu pozwanego w piśmie dnia 12 grudnia 2008 r. wskazał, że przeprowadzona analiza materiału dowodowego w sprawie wykazała, iż w trakcie wykonywanej przez (...) naprawy samochodu powoda powstała konieczność przeprowadzenia kodowania sterownika oraz programowania (...), który jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów pojazdu. Przyznał, że zdiagnozowana usterka sterownika jest następstwem zaistniałego wypadku drogowego i wyrażono zgodę na przeprowadzenie niezbędnych czynności w celu przywrócenia stanu technicznego pojazdu do chwili poprzedzającej kolizję. Koszty programowania sterowników i inicjalizacji systemu (...) wyniosły 1.229,51 zł.

Ponadto, tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki M. w okresie od sierpnia 2008 r. do listopada 2008 r. (cztery miesiące) powód poniósł koszty w kwocie 40.000 zł netto. Pozwany dokonał weryfikacji tych kosztów i wypłacił powodowi kwotę 5.900,57 zł.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd Rejonowy ustalił, iż koszty naprawy pojazdu marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z tytułu szkody zaistniałej w dniu 30 lipca 2008 r. wynoszą 40.988,76 zł netto i są zgodne z przedstawionymi fakturami nr (...). Oględziny pojazdu wykonane przez przedstawiciela pozwanego nie ujawniły, aby przed szkodą były zamontowane w nim niepełnowartościowe lub nieoryginalne części zamienne, tzw. części alternatywne. Przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody wymaga zastosowania w procesie naprawy

3

części oryginalnych lub części zamiennych o porównywalnej jakości, które są oznaczone w systemie A. symbolami O i (...)

W zakresie wynajmu pojazdu zastępczego biegły ustalił, że całkowity czas związany z brakiem możliwości użytkowania pojazdu przez powoda w wyniku kolizji z dnia 30 lipca 2008 r. wynosił 92 dni. Faktyczny czas naprawy wynosił 110 dni, ale naprawa bez zbędnej zwłoki spowodowanej przez ASO, a z uwzględnieniem zwłoki pozwanego to 92 dni. Koszty wynajmu pojazdu zastępczego wynoszą na rynku lokalnym 250 - 350 zł netto na dobę. Przyjmując średnią stawkę koszty wynajmu pojazdu zastępczego nie powinny przekroczyć kwoty 27.600 zł (92 dni x 300 zł).

Firma (...) Sp. z o.o. z uwagi na niepełną zapłatę za wykonaną naprawę wystąpiła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z powództwem przeciwko powodowi o zapłatę kwoty 4.491,93 zł. Sąd w sprawie o sygn. akt VIII GC 353/11 uwzględnił roszczenie w całości, a powód uiścił firmie (...) Sp. z o.o. przedmiotową kwotę.

Powód prowadzi działalność gospodarczą w zakresie stacji benzynowych i usług na terenie województwa (...), (...)- (...), (...) i (...). Przed sierpniem 2008 r. pojazd powoda nie miał żadnych uszkodzeń.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie dokumentów prywatnych przedłożonych przez strony tj. odpisu zgłoszenia szkody wraz z załącznikiem /k. 8-13 akt/, odpisu potwierdzenia przyjęcia zawiadomienia o zajściu zdarzenia losowego /k. 14 akt/, odpisu upoważnienia /k. 18 akt/, odpisu faktury VAT nr (...) z dnia 27 października

2008  r. /k. 27-30 akt/, odpisu decyzji z dnia 20 listopada 2008 r. /k. 33 akt/, odpisu pisma pozwanego /k. 36 i 37 akt/, odpisu faktury VAT nr (...) /k. 38 akt/, odpisu faktury VAT nr (...) /k. 7 akt VIII GC 594/12/, odpisu pisma pozwanego z dnia 22 grudnia

2009  r. /k. 12 akt/, odpisu wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 maja 2011 r. /k. 45 akt/ i odpisu przelewu /k. 46 akt/. Sąd oparł się także na opiniach biegłego sądowego G. M. (1) - z dnia 9 października 2012 r. /k. 406-414 akt/ i z dnia 25 lutego 2013 r. /k. 429-431 akt/ oraz zeznaniach powoda /k. 349 akt/, które uznał za jasne i logiczne.

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne Sąd pierwszej instancji zważył, że sporna w sprawie była kwestia wypłaty odszkodowania ponad kwotę wypłaconą przez pozwanego, tj. kwotę 36.496,83 zł z tytułów kosztów naprawy i kwotę 5.900,57 zł - tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego. Rozstrzygnięcie w tym zakresie wymagało wiadomości specjalnych, w związku z czym Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny motoryzacji G. M. (1) na okoliczność ustalenia: wysokości szkody netto w pojeździe powoda, czy podnoszone przez powoda uszkodzenia pojazdu wynikają bezpośrednio z wypadku z dnia 30 sierpnia 2008 r., wyliczenia kosztów naprawy pojazdu, weryfikacji i prawidłowości sporządzenia kalkulacji w zakresie wyceny objętej fakturami (...), czy wypłacona łącznie kwota odszkodowania przez ubezpieczyciela przywróciła pojazd powoda do stanu poprzedniego, czy przedmiotowy pojazd odzyskał takie same walory użytkowe i estetyczne, jakie miał przed szkodą oraz ustalenia zasadności i wysokości niezbędnych i celowych kosztów wynajmu przez powoda pojazdu zastępczego marki M. w oparciu o średnie ceny najmu pojazdów tejże marki wynajmowanych przez powoda w miejscu jego zamieszkania (siedziby) oraz czy przyjęty przez pozwanego łączny okres wynajmu przez powoda pojazdu zastępczego w wymiarze 21 dni jest właściwy. Biegły sądowy ustalił, że: 1) oględziny samochodu powoda wykonane przez przedstawiciela ubezpieczyciela nie ujawniły, aby przed zdarzeniem były w nim zamontowane niepełnowartościowe lub nieoryginalne części zamienne, tzw. części alternatywne i przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji wymaga zastosowania w procesie naprawy części zamiennych

4

oryginalnych - oznaczonych symbolem (...) lub części zamiennych alternatywnych o porównywalnej jakości - oznaczonych symbolem (...),

2)  koszty naprawy pojazdu powoda wynoszą 40.988,76 zł netto i są zgodne z przedstawionymi fakturami nr (...),

3)  całkowity czas związany z brakiem możliwości użytkowania pojazdu przez powoda w wyniku kolizji z dnia 30 lipca 2008 r. wynosi 110 dni, okres naprawy bez zbędnej zwłoki spowodowanej przez pozwanego i ASO mógł wynosić 23 dni, a uwzględniającej tylko zwłokę pozwanego to 92 dni,

4)  koszty wynajmu pojazdu zastępczego wynoszą na rynku lokalnym 250 - 350 zł netto na dobę i przyjmując średnią stawkę koszty wynajmu pojazdu zastępczego nie powinny przekroczyć kwoty 27.600 zł (92 dni x 300 zł).

Następnie Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisów, na których opierał się wydając rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, tj. art. 822 k.c., 824 ¹ § 1 k.c, art. 34 i art. 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) oraz art. 361 i art., 363 k.c. Powołał się też na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. (sygn. III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51), zgodnie z którą „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku". Ponadto zacytował uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. (sygn. III CZP 80/11)., w której stwierdzono, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu oraz że tak ustalone odszkodowanie może ulec obniżeniu jedynie w przypadku wykazania przez ubezpieczyciela, że powoduje to wzrostu wartości pojazdu.

Na podstawie ustaleń opinii biegłego G. M. (1) z dnia 9 października 2012 r. Sąd Rejonowy zważył, iż wypłacone dotychczas powodowi odszkodowanie nie stanowi pełnego naprawienia poniesionej przez niego szkody. Biegły jednoznacznie wskazał bowiem, że przywrócenie pojazdu powoda do stanu sprzed kolizji wymaga zastosowania w procesie naprawy części oryginalnych lub części zamiennych o porównywalnej jakości i takie części zostały zastosowane w naprawie wykonanej przez firmę (...) Sp. z o.o. W ocenie Sądu pierwszej instancji pozwany nie wykazał, aby dokonana naprawa pojazdu powoda marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) doprowadziła do ewentualnego wzrostu wartości tego pojazdu.

Mając powyższe na uwadze, w zakresie pozwu z dnia 26 października 2011 r. Sąd -uwzględniając opinię biegłego, wcześniej wypłacone powodowi odszkodowanie w wysokości 36.496,83 zł i cofnięcie pozwu co do kwoty 629,26 zł - zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.862,67 zł (pkt 1). Orzeczenie o odsetkach oparte zostało o art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli. Sąd wskazał przy tym, że pozwany nie wykazał, aby zapłata kwoty 629,26 zł - co do której cofnięto pozew - nastąpiła przed wniesieniem pozwu. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, a koszty powoda ustalił na kwotę 194 zł, uwzględniając zwróconą część opłaty sądowej od pozwu (pkt 2).

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, iż pismem z dnia 24 listopada 2011 r. powód cofnął pozew co do kwoty 629,26 zł z uwagi na dokonaną przez pozwanego zapłatę i jednocześnie

5

zgłosił dodatkowe roszczenie o zapłatę kwoty 34.099,43 zł z odsetkami od 27 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty. W konsekwencji, na podstawie art. 479 ⁴ § 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 maja 2012 r. Sąd powinien wyłączyć do odrębnego rozpoznania i rozstrzygnięcia wyłącznie nowe żądanie zapłaty kwoty 34.099,43 zł.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy zważył brak podstaw do przyjęcia, że powód ponownie złożył pozew o zapłatę odszkodowania tytułem kosztów naprawy pojazdu w wysokości 3.862,67 zł i w konsekwencji odrzucenia w tym zakresie pozwu oraz obciążenia powoda kosztami procesu. Ponadto uznał, że pisemna opinia biegłego z dnia 9 października 2012 r. dotyczyła jednej, jak i drugiej ze spraw połączonych do wspólnego rozpoznania i dlatego przyjął, że koszty wynagrodzenia biegłego za wskazaną opinię w kwocie 1.039,52 zł przypadają w połowie na każdą ze spraw.

Ustosunkowując się do kwestii kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, Sąd Rejonowy podniósł, że biegły w wyczerpującej i rzeczowej opinii pisemnej i uzupełniającej opinii pisemnej ustalił całkowity czas związany z brakiem możliwości użytkowania pojazdu przez powoda i uzasadnione koszty wynajmu pojazdu zastępczego. W tej sytuacji Sąd oddalił wniosek pozwanego o wezwanie biegłego na rozprawę celem złożenia uzupełniającej ustnej opinii albowiem prowadziłoby to nieuzasadnionego przedłużenia postępowania w sprawie. Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę na ugruntowany w judykaturze pogląd, że za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona.

Mając wskazane okoliczności na względzie, w zakresie pozwu z dnia 24 listopada

2011r. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 27.600 zł (pkt 1). Termin
naliczania odsetek - od dnia 27 stycznia 2010 r. - określono zgodnie z żądaniem pozwu i w
oparciu o art. 455 k.c, gdyż powód już w piśmie z dnia 20 stycznia 2009 r. wezwał
pozwanego do pokrycia kwoty netto kosztów wynajmu samochodu zastępczego. W pozostałej
części powództwo jako niezasadne zostało oddalone (pkt 2).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c, który przewiduje w razie częściowego uwzględnienia żądania stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu. Przy dokonywaniu wyliczenia kosztów Sąd uwzględnił fakt, że powodowi zasądzono kwotę 27.600 zł z dochodzonej pozwem kwoty 34.099,43 zł, zatem wygrał sprawę w 80,94 %, a koszty, jakie poniósł powód, to kwota 1.704 zł tytułem opłaty od pozwu - po zwróceniu nadpłaconej opłaty od pozwu w kwocie 195 zł. Z kolei koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 3.110,92 zł i objęły wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 2.400 zł ustalone w oparciu o § 6 pkt 5 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 710,92 zł (kwota 519,76 zł tytułem połowy kosztów pisemnej opinii z dnia 9 października

2012r. i kwota 191,16 zł tytułem kosztów uzupełniającej opinii pisemnej) i opłatę od
pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Z kwoty 1.704 zł wyliczenie 80,94 %, a z kwoty 3.110,92 zł
wyliczenie 19,06 % (stosunek w jakim pozwany wygrała sprawę) daje odpowiednio wyniki
1.379,22 zł i 592,94 zł, a różnica między nimi w zaokrągleniu do pełnych złotych w dół
kwotę 786 zł. Dlatego w punkcie II.4 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda
kwotę 786 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd wskazał też, że koszty opinii biegłego wyniosły łącznie 1.230,68 zł, a pozwany wniósł zaliczkę w kwocie 1.800 zł. W tym stanie rzeczy nakazał zwrócić pozwanemu ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 569,32 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego (pkt II.3 wyroku).

6

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w części - w pkt. II ppkt. 1 i ppkt. 4, tj. w zakresie zasądzonej na rzecz powoda kwoty 27.600 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego wraz z odsetkami oraz kosztami procesu na rzecz powoda.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenia:

1)  art. 6 k.c. oraz art. 3 k.c. (w zw. 232 zdanie 1 k.p.c) poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i przeniesienie ciężaru dowodu z powoda na pozwanego ubezpieczyciela w sytuacji, gdy to powód był zobowiązany do dowodzenia zasadności oraz wysokości szkody z tytułu wydłużonego wynajmu pojazdu zastępczego,

2)  art. 361 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie co spowodowało przerzucenie na pozwanego ubezpieczyciela odpowiedzialności za okoliczności nie wynikające bezpośrednio z kolizji, a związanych jedynie z przewlekłą naprawą pojazdu powoda polegającą na zwłoce w wielu czynnościach serwisowo-naprawczych przez (...) W B., które w efekcie pozostają poza adekwatnym związkiem przyczynowo-skutkowym z samą kolizją,

3)  art. 233 k.p.c. w zw. art. 227 k.p.c poprzez brak wszechstronnej oceny i analizy zebranego w sprawie materiału, a w szczególności dowolności oceny wniosków wynikających z obu niejednoznacznych i niezupełnych pisemnych opinii biegłego G. M. (1) oraz pominięcia istotnych wniosków dowodowych pozwanego zgłoszonych po raz kolejny na rozprawie w dniu 19.04.2013 r,,

4)  art. 278 k.p.c. w zw. z art, 233 k.p.c. poprzez wadliwe i bezkrytyczne przyjęcie treści niejednoznacznych i niezupełnych pisemnych opinii biegłego G. M. (1) o charakterze subiektywnym, a nie stricte specjalistycznym i odnoszącym się do istoty sprawy oraz całkowite pominięcie w tym zakresie merytorycznych zarzutów pozwanego co do treści obu opinii,

5)  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak jednoznacznego wskazania oraz pełnego wyjaśnienia obu podstaw (zwłaszcza faktycznej) zasądzanego na rzecz powoda odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zstępczego, a które to obie podstawy winny być jednocześnie zastosowane i uzasadnione w rozstrzygnięciu sprawy.

Zgłaszając powyższe zarzuty do wyroku Sądu pierwszej instancji, pozwany wniósł o jego zmianę w pkt. II ppkt 1) i 4) poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz o zmianę zaskarżonego wyroku co do kosztów procesu określonych w pkt. II pkt. 4 poprzez ich zasądzenie od powoda z uwzględnieniem kosztów postępowania apelacyjnego wg norm przepisanych. W razie nieuwzględnienia tego żądania, pozwany wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia, przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

W uzasadnieniu apelacji pozwany podkreślił, iż w jego ocenie powód nie wykazał swojego roszczenia co do wysokości. Powołując się na przepisy regulujące rozkład ciężaru dowodzenia w postępowaniu cywilnym (art. 6 k.c, art. 3 k.p.c, art. 232 k.p.c, art. 227 k.p.c) pozwany podniósł, że wszystkie okoliczności mieszczące się w pojęciu wysokości szkody, jak i normalnego związku przyczynowego winien w procesie odszkodowawczym udowadniać powód - tym bardziej, jeżeli pozwany podnosił od początku zarzuty niweczące żądania powoda (tzw. exceptio iuriś).

W opinii pozwanego zaskarżone orzeczenie w zakresie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego opierało się na dwóch niejednoznacznych zdaniem pozwanego opiniach biegłego G. M. (1) z dnia 09.10.2012 r. i z dnia 25.02.2013 r., w których biegły nienależycie określił uzasadniony wynajem pojazdu zastępczego przez powoda aż na okres 92 dni. Opinie były w całości kwestionowane przez pozwanego, który co do pierwszej z nich zgłosił obszerne zarzuty i pytania w piśmie procesowym z dnia 28.12.2012r. Pozwany zauważył, że na żadne z

7

jego wątpliwości i pytań biegły nie odpowiedział w opinii uzupełniającej z dnia 25.02.2013 r.

w sposób wyczerpujący i jasny. Pozwany zarzucił biegłemu, że wydał opinię bez badania

dokumentacji serwisowej (...) w B., podczas gdy to właśnie

nieuzasadniona zwłoka i nienależyty tok naprawy pojazdu powoda w (...)

bezpośrednio spowodował wynajem przez powoda innego pojazdu B. (...). Zdaniem

pozwanego, nieuzasadniony w okolicznościach przedmiotowej sprawy był 20 dniowy okres

oczekiwania na wystawienie przez ww. ASO faktury VAT pomiędzy dniem 07.10.2008 r. a

dniem 27.10.2008 r., jak również dalsze czynności diagnostyczne w sytuacji, gdy uszkodzony

pojazd powoda posiadał już wyzwolone (zużyte) poduszki bezpieczeństwa i od samego

początku wymagał niezwłocznej wymiany sterownika AirBag. Pozwany wywodził, że obie

opinie biegłego nie odpowiadały wprost na pytanie czy zachodziła w tym przypadku

techniczna obiektywna konieczność przeprogramowania sterowników bezpośrednio po

szkodzie i dostarczaniu pojazdu do (...). Nie wyjaśniona też pozostała kwestia czy

zawiniona opieszałość (...) w tym zakresie doprowadziła oraz w jakim stopniu

(wymiarze czasowym) do zbędnej zwłoki w naprawie pojazdu powoda oraz na jakiej

podstawie biegły określił dobową wysokość stawki za wynajem. Pozwany zarzucił biegłemu,

że uznaniowo i dowolnie (asymetrycznie) obarczył jedynie pozwanego ubezpieczyciela

obowiązkiem refundacji powodowi kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w wymiarze aż 92

dniowym, na co pozwany ubezpieczyciel nie miał żadnego wpływu wobec niewłaściwego i

przewlekłego czasu naprawy pojazdu powoda przez warsztat (...). Zauważył też, że w

pierwszej opinii biegły określił technologiczny czas naprawy pojazdu powoda na zaledwie 7

dni. W opinii pozwanego tak długi okres wynajmu pojazdu zastępczego wykracza poza

normalne, zwyczajne następstwa zdarzenia, za które pozwany nie może odpowiadać w

ramach odpowiedzialności gwarancyjnej OC sprawcy szkody w świetle art. 361 § 1 k.c. Jego

zdaniem biegły nie dokonał specjalistycznej oceny prawidłowości, zasadności, konieczności i

celowości podejmowanych przez (...) czynności w ramach naprawy pojazdu powoda,

nie badał nawet dokumentacji serwisowo-technicznej naprawy pojazdu powoda w(...)

(...) i nie analizował akt sprawy wcześniejszej o sygn. VIII GC 353/ 11, a dotyczącej

powództwa o zapłatę wytoczonego przeciw powodowi przez ww. (...). Apelujący

podniósł, że na rozprawie w dniu 19.04.2013r. zgłosił szereg wątpliwości względem opinii

biegłego, jednak Sąd I instancji pominął te zarzuty i oddalił wszystkie wnioski dowodowe

pozwanego, w tym o przesłuchanie biegłego na rozprawie oraz o przesłuchanie świadka M.

K. doświadczonego rzeczoznawcy technicznego pozwanego, który w toku

likwidacji przedmiotowej szkody wskazywał na liczne nieprawidłowości oraz błędy w

czynnościach naprawczo-serwisowych (...) powodujących zbędna zwłokę w naprawie

pojazdu powoda.

W dalszej kolejności pozwany zarzucił Sądowi I instancji, iż nie uzasadnił prawidłowo obu podstaw (zwłaszcza faktycznej) rozstrzygnięcia zgodnie z art. 328 § 2 infine k.p.c, gdyż nie wskazał w sposób wyczerpujący jakie okoliczności faktyczne decydowały o zasadności przyznanego odszkodowania tytułem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przez powoda w kwocie aż 27.600 zł. Stwierdził, że Sąd odwołał się w tej części lakonicznie do opinii biegłego G. M. (1), które nie są wyczerpujące ani rzeczowe. W ocenie pozwanego zachodzi widoczna dysproporcja w uzasadnieniu Sądu I instancji w zakresie uzasadnienia zasądzonych kosztów naprawy i w zakresie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, a stwierdzone przez pozwanego braki w uzasadnieniu uniemożliwiają odczytanie motywów rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

8

W ocenie Sądu Okręgowego brak podstaw do czynienia Sądowi Rejonowemu zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c, jak chciałby tego apelujący. Obraza art. 328 § 2 k.p.c. może być bowiem skutecznym zarzutem apelacji tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie posiada wszystkich koniecznych elementów, bądź zawiera tak kardynalne braki, które uniemożliwiają kontrolę instancyjną. Naruszenie przepisu określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu (art. 328 § 2 k.p.c), może być ocenione jako mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy w sytuacjach tylko wyjątkowych, do których zaliczyć można takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2008 r., sygn. akt III AUa 384/12, LEX nr 1216269).

Zarzut pozwanego sprowadza się do stwierdzenia, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy nie wskazał w sposób wyczerpujący jakie okoliczności faktyczne decydowały o zasadności przyznanego odszkodowania tytułem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 27.600 zł. Stwierdził, że Sąd odwołał się w tej części lakonicznie do opinii biegłego, która nie jest wyczerpująca, ani rzeczowa. Dlatego apelujący nie może odczytać motywy rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu Okręgowego, analiza uzasadnienia Sądu pierwszej instancji nie

potwierdza zarzutu pozwanego. Sąd Okręgowy nie dopatrzył się w treści pisemnych

motywów wyroku sprzeczności. Sąd Rejonowy wskazał, że dał wiarę opinii biegłego zarówno

z dnia 9 października 2012 r. jak i z dnia 25 lutego 2013 r. Należy podkreślić, że biegły

uwzględnił część zarzutów pozwanego zwłaszcza ustalając czas przygotowania pojazdu do

naprawy, zamówienia i dostawy części zamiennych, oględziny dodatkowe w ilości 14 dni (tak

na k. 412 akt), a nie jak zarzuca pozwany w piśmie z dnia 28 grudnia 2012 r. dwa razy po 2

tygodnie oraz 6 dni na przekazanie pojazdu podwykonawcy. Za całkowicie chybione i

pozbawione podstaw należy uznać zarzuty pozwanego dotyczące zwłoki firmy (...) z

wystawieniem faktury. Pozwany nie może uzależniać wypłaty odszkodowania od

wystawienia faktury przez warsztat naprawczy. Jako podmiot zawodowo trudniący się

likwidacją szkód komunikacyjnych pozwany dysponuje odpowiednimi programami do

kalkulacji kosztów naprawy. Prawidłowo wykonana przez pozwanego kalkulacja powinna

być podstawą do niezwłocznej wypłaty bezspornej części odszkodowania. Pozwany powinien

mieć świadomość swoich obowiązków jakie nakładają na niego przepisy art. 14 ust. 1 ustawy

o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim

Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. (Dz. U. 2013 r., poz. 392 j. t.

ze zmianami), który stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30

dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o

szkodzie. W toku likwidacji szkody pozwany wykonał taką kalkulację w dniu 21 sierpnia

2008 r. (k. 19) na kwotę 18.365,44 zł czyli znacznie zaniżoną wobec rzeczywistych kosztów

naprawy. Nie dziwi zatem, że powód odwołał się od tej decyzji pismem z dnia 12 września

2008 r. (k. 21). W konsekwencji pozwany pismem z dnia 3 października 2008 r. całkowicie

odmówił wypłaty odszkodowani oraz anulował swoją wcześniejszą decyzję (k. 22). Dalsza

korespondencja stron np. na k. 23-26, 31-32 zawiera liczne monity powoda do podjęcia

czynności likwidacji szkody przez pozwanego. Dopiero decyzją z dnia 20 listopada 2008 r.

pozwany ponownie ustalił wysokość odszkodowania na kwotę 36.496,83 zł, w tym czasie

dysponował już fakturą nr (...) na kwotę netto 39.759,25 zł. Jak okazało się w toku

procesu biegły potwierdził w całości zasadność i niezbędność tych kosztów, a pozwany nie

wniósł apelacji od tego rozstrzygnięcia. Bezzasadne było również uzależnianie zapłaty

odszkodowania przez pozwanego od dodatkowego opisania usług objętych fakturą

(...) - tak w piśmie z dnia 2 lutego 2010 r. (k. 44) i to wbrew stanowisku zarządu

9

pozwanego wyrażonego w piśmie z dnia 9 grudnia 2008 r. na k. 36-37. Biegły również potwierdził zasadność i niezbędność tej usługi - programowania sterowników instalacji systemu (...), a pozwany w tej części wyroku nie zaskarżył. To zatem te czynności zawinione przez pozwanego spowodowały zwłokę w czynnościach likwidacyjnych przedmiotowej szkody, a w konsekwencji długi okres najmu pojazdu zastępczego co ostatecznie potwierdził biegły w opinii, która jedynie podsumowuje wymowną i jednoznaczną dokumentację zawartą w aktach sprawy, którą przykładowo powołał Sąd w tym miejscu. W tej sytuacji Sąd Rejonowy był uprawniony dać wiarę i oprzeć swoje ustalenia faktyczne na opinii biegłego, która znajduje całkowite oparcie w materiale dowodowym sprawy.

Nie jest zasadny zarzut apelującego, że opinia biegłego nie jest kompletna, gdyż nie dysponował on dokumentacją (...) w B.. Pozwany zapomniał, że naprawę pojazdu wykonała firma (...) sp. z o. o. w likwidacji. Zgodnie z wnioskami pozwanego Sąd I instancji zwrócił się do tej firmy o dokumentację naprawy (k. 338 i 340 akt). Ostatecznie pozwany w piśmie z dnia 2.07.2012 r. na k. 391 wskazał, że o dokumentację należy zwrócić się do firmy (...) sp. z o. o. i tak uczynił sąd pismem na k. 992. Odpowiedź firma ta udzielił pismem z dnia 7 lipca 2012 r. na k. 397, w którym wyjaśniła, że przedmiotowy pojazd nie był obsługiwany i naprawiany przez tą firmę i prawdopodobnie był naprawiany przez firmę (...) sp. z o. o., która była poprzednim właścicielem obiektu. Następnie pozwany, aż do rozprawy w dniu 19 kwietnia 2013 r. nie podjął w tym zakresie żadnych czynności, kiedy to ponowił wniosek do zwrócenie się do(...) i nie wskazał adresu ani nazwy firmy. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy oddalił ten wniosek, gdyż zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania (art. 217 § 2 kpc) i był zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy, która w świetle zgromadzonych dowodów i opinii biegłego była wyjaśniona do stanowczego rozstrzygnięcia.

Pozwany nie zakwestionował skutecznie opinii biegłego co do przyjętej średniej stawki dziennej za najem pojazdu w kwocie 300zł, gdyż nie przedstawił żadnych dowodów, że pojazd klasy odpowiadającej pojazdowi poszkodowanego można było wynająć taniej. Brak jest zatem podstaw, aby te zarzuty uznać za uzasadnione.

Podkreślić należy, że zgodnie z dyspozycją przepisu art. 286 kpc Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie. Nie są zatem zasadne zarzuty apelującego co do oddalenia jego wniosku o wezwanie i przesłuchanie biegłego. Sąd Rejonowy w świetle oceny całokształtu dowodów zebranych w aktach sprawy mógł uznać opinię główną biegłego oraz opinię uzupełniającą za kompletne, jasne, stanowcze i przyjąć je za podstawę orzekania.

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy - w oparciu o analizę materiału dowodowego, nie naruszającą zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233 § 1 k.p.c. - i z analizy tego materiału wyprowadził logiczne i poprawne wnioski. Sąd Okręgowy w pełni podziela poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne i ich ocenę prawną, uznając je za własne.

Bezzasadny jest zarzut naruszenia dyspozycji przepisu art. 361 § 1 kc. Sąd I instancji nie przerzucił na pozwanego okoliczności nie wynikających z kolizji. Sąd uwzględnił okres najmu pojazdu nie za cały okres 110 dni, ale jedynie za 92 dni związane z likwidacją szkody i zawiniony przez czynności „likwidacyjne" pozwanego. Sąd nie uwzględnił czynności likwidacyjnych zakładu naprawczego, które nie pozostawały w związku przyczynowym ze zdarzeniem, za które ponosi pozwany odpowiedzialność w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej, zgodnie z ustaleniami biegłego.

Kierując się wyżej przedstawionymi okolicznościami faktycznymi i prawnymi Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 kpc.