Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 03 września 2018 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z o.o. w T.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółki z o.o. w T. kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

II zasądza od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 1045,50 zł (tysiąc czterdzieści pięć złotych pięćdziesiąt groszy) od dnia 24 stycznia 2017 roku do dnia 07 marca 2017 roku;

III umarza postępowanie w pozostałej części;

IV zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1384,93 zł (jeden tysiąc trzysta osiemdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt V GC 1159/17

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 10 września 2018 r.

Pozwem z dnia 10 lutego 2017 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wystąpił na drogę sądową przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 3745,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 17 grudnia 2016 r. w wyniku kolizji drogowej doszło do uszkodzenia samochodu marki O. (...) o nr ren. (...), stanowiącego własność K. W., która posiadała zawartą z pozwanym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. (...) nie nadawało się do dalszego użytkowania, wobec czego zostało odholowane do warsztatu należącego do sieci naprawczej pozwanego ubezpieczyciela. Poszkodowana zawarła z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, jednocześnie przelewając na niego wierzytelność przysługującą wobec (...) S.A. w W. z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy szkody. Powód wystawił poszkodowanej fakturę VAT na kwotę 3745,60 zł brutto z tytułu najmu pojazdu zastępczego. (k. 2-6)

Pismem z dnia 23 marca 2017 r. (data wpływu) powód cofnął pozew co do kwoty 1045,50 zł z uwagi na to, ze w dniu 7 marca 2017 r. pozwany zapłacił powyższą kwotę. Jednocześnie podtrzymał żądanie co do kwoty 2700,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 1045,50 zł od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pisma wskazano, że pozwany zweryfikował stawkę dobową najmu do kwoty 104,55 zł brutto oraz uznał za zasadny okres najmu w wymiarze 10 dni. (k. 63)

Postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2017 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu umorzył postępowanie co do należności głównej ponad kwotę 2700,10 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. (k. 66) Następnie w dniu 10 kwietnia 2017 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zobowiązał (...) S.A. w W. do zapłaty na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwotę 2700,10 zł oraz kwotę 653 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (k. 67)

Pozwany w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postepowania, w tym kosztów procesu według norm przepisanych.

Z uzasadnienia sprzeciwu wynika, iż pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy w kwocie 1045,50 zł. Pozwany podkreślił, iż odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego przysługuje poszkodowanemu jedynie w przypadku poniesienia wydatków związanych z najmem, zaś do pozwu nie dołączono dowodu zapłaty przez poszkodowaną kwoty wynikającej z faktury. W ocenie (...) S.A. przyznane odszkodowanie obejmowało zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego za okres konieczny do naprawy uszkodzonego samochodu – technologiczny czas naprawy wynosił 10 dni. Pozwany przyjął za zasadną kwotę 104,50 zł brutto jako dobową stawkę najmu pojazdu zastępczego i uznał skorzystanie przez poszkodowaną z oferty najmu według droższej stawki jako przejaw braku współpracy z ubezpieczycielem, w sposób nieuzasadniony powiększający szkodę. (k. 72-74)

Powód w odpowiedzi na sprzeciw podkreślił, iż wbrew twierdzeniom pozwanego poszkodowana poniosła koszty najmu auta zastępczego w postaci cesji wierzytelności. Zdaniem powoda stanowisko pozwanego w zakresie uzasadnionej długości najmu pojazdu zastępczego jest sprzeczne z zasadą pełnego odszkodowania. Kolizja miała miejsce w dniu 17 grudnia 2016 r., w dniu 20 grudnia 2016 r. pozwany dokonał oględzin pojazdu, części zamienne zostały dostarczone do warsztatu naprawczego w okresie 24-29 grudnia 2016 r., zaś naprawa zakończyła się w dniu 4 stycznia 2017 r. i trwała 4 dni robocze. Pojazd został wydany poszkodowanej w dniu 5 stycznia 2017 r. Powód wskazał ponadto, że pozwany nie kwestionował zakresu oraz wartości naprawy i przyznał odszkodowanie zgodnie ze sporządzonym kosztorysem naprawy. W ocenie powoda naprawa została wykonana bez zbędnej zwłoki, a twierdzenia pozwanego jakoby stawka najmu zastosowana przez powoda była rażąco wygórowana nie zostało poparte jakimkolwiek dowodem (k. 89-91v)

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 17 grudnia 2016 r. w T. w wyniku kolizji komunikacyjnej doszło do uszkodzenia pojazdu marki O. (...) (segment C) o nr rej. (...), stanowiącego własność J. W.. W momencie zdarzenia auto było użytkowane przez żonę właściciela, K. W.. Sprawca zdarzenia posiadał zawartą z pozwanym umowę odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W imieniu właściciela pojazdu, szkodę w dniu 17 grudnia 2017 r. zgłosił pracownik powoda, I. S..

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: zeznania świadka K. W. – k. 127; zgłoszenie szkody – k. 14-15)

Pojazd nie nadawał się do jazdy, w związku z czym w dniu 18 grudnia 2016 r. został odholowany do warsztatu naprawczego należącego do sieci naprawczej (...) S.A. w W.. Tj. (...) L. - (...).M. K. Sp. J. w P..

(okoliczność bezsporna; zeznania świadka K. W. – k. 127)

W dniu kolizji komunikacyjnej K. W. zawarła z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której oddano jej w użytkowanie samochód marki F. (...) (klasa C). Strony ustaliły, iż dobowa stawka najmu pojazdu będzie uzależniona od czasu trwania umowy: 180 zł netto (1-4 dni), 160 zł netto (5-15 dni) i 150 zł netto (16 i więcej dni). Nadto koszt podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego miał wynieść 1,22 zł netto za 1 km od siedziby wypożyczalni. Najem pojazdu trwał 19 dni. Strony ustaliły, iż zapłatą za powyższą usługę będzie przelew na powoda wierzytelności z tytułu szkody w pojeździe. Tego samego dnia zawarto umowę przelewu wierzytelności, w której M. R. oświadczył, że przysługuje mu wierzytelność o odszkodowanie z tytułu szkody powstałej w dniu 17 grudnia 2016 r. w pojeździe marki O. (...) o nr rej. (...).

(dowody: umowa najmu pojazdu zastępczego – k. 18; umowa przelewu wierzytelności – k. 19)

Powód w dniu 5 stycznia 2017 r. wystawił K. W. fakturę VAT na kwotę 3745,60 zł brutto, na którą składał się koszt podstawienia pojazdu zastępczego (24,40 zł netto), wynajem pojazdu klasy C – F. (...) (2850 zł netto za 19 dni, z zastosowaniem dobowej stawki 150 zł netto) oraz odbiór pojazdu od klienta (170,80 zł).

(dowód: faktura VAT – k. 33; korekta faktury VAT – k. 25)

Powód pismem z dnia 9 stycznia 2017 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 3745,60 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego od dnia 17 grudnia 2017 r. (data zawarcia umowy) do dnia 5 stycznia 2017 r. Powód ponowił wezwanie do zapłaty pismem z dnia 24 stycznia 2017 r.

(dowód: wezwanie do zapłaty – k. 34; ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 36)

Pozwany pismem z dnia 6 marca 2017 r. poinformował powoda, który został upoważniony przez właściciela uszkodzonego pojazdu do odbioru odszkodowania, iż odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego zostanie wypłacone w kwocie 1045,50 zł. Odszkodowanie w ww. wysokości zostało wypłacone w dniu 7 marca 2017 r.

(dowód: pismo pozwanego z 6 marca 2017 r. – k. 264; potwierdzenie przelewu – k. 65)

Sąd zważył co następuje.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o przedłożone przez strony postępowania dokumenty, których autentyczność nie była kwestionowana, nadto na podstawie zeznań świadka K. W.

Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne, szczere, logiczne, precyzyjne i spójne zarówno wewnętrznie, jak i z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Ponadto w toku postępowania nie ujawniły się żadne okoliczności uzasadniające odmowę przyznania omawianym zeznaniom waloru pełnowartościowego dowodu w niniejszej sprawie.

Świadek przedstawiła spójną wersję kolizji komunikacyjnej z dnia 17 grudnia 2016 r., przebiegu likwidacji szkody i wypłaty odszkodowania. Okoliczności te nie była na żadnym etapie postępowania kwestionowana przez pozwanego.

Na wstępie należy zauważyć, iż nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek powoda o zwrot kosztów przejazdu prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. w T. na rozprawę w dniu 10 kwietnia 2018 r. w Sądzie Rejonowym w Grudziądzu. Strona powodowa była reprezentowana w niniejszej sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika i w takim przypadku nie znajduje zastosowania regulacja art. 98 § 2 k.p.c., która do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie.

W przedmiotowej sprawie poza sporem była sama zasada odpowiedzialności pozwanego za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego, bowiem decyzją z dnia 6 marca 2017 r. pozwany przyznał odszkodowanie w kwocie 1045,50 zł, uznając za zasadny 10-dniowy okres najmu oraz dobową stawkę w wysokości 104,55 zł brutto. Spór ogniskował zarówno wokół długości najmu pojazdu zastępczego jak również wysokości dobowej stawki. Powód twierdził, iż w związku z tym, iż naprawa pojazdu trwała 19 dni, celowe i ekonomicznie uzasadnione było korzystanie przez poszkodowaną z pojazdu zastępczego w okresie od dnia 17 grudnia 2016 r., tj. kolizji komunikacyjnej, do dnia zakończenia naprawy uszkodzonego samochodu i jego odbioru, tj. 5 stycznia 2017 r. (...) sp. z o.o. w T. zastosował dobową stawkę najmu pojazdu zastępczego na poziomie 150 zł netto.

Przechodząc do rozważań prawnych należy wskazać, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 k.c.). Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2060 z późn. zm.), w dalszej części uzasadnienia nazywanej ustawą. Zgodnie z art. 34 ust. 1 i 36 ust. 1 ustawy z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Ustalenie odszkodowania z ubezpieczenia OC następuje według ogólnych zasad, określonych w art. 361-363 k.c., z tym jedynie zastrzeżeniem, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest tylko do świadczenia pieniężnego, ograniczonego do wysokości, ustalonej w umowie, sumy gwarancyjnej (art. 822 § 1 k.c. i art. 36 ust. 1 ustawy).

W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011r. (III CZP 5/11 OSNC 2012, Nr 3, poz. 28) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego, niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że nie wszystkie wydatki, pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym, mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Sąd Najwyższe zauważył, iż nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Za celowe i ekonomicznie uzasadnione mogą być – co do zasady – uznane wydatki poniesione na najęcie pojazdu zastępczego tego samego typu co uszkodzony i na czas niezbędny do naprawy albo zakupu nowego pojazdu. Pogląd ten Sąd Rejonowy w całości podziela.

Powyższa uchwała Sądu Najwyższego otworzyła w szerokim zakresie możliwość domagania się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, co spowodowało w ostatnich latach znaczny wzrost spraw w sądach, w których dochodzone są powyższe należności. Pojawiły się rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych i praktyce likwidacyjnej zakładów ubezpieczeń dotyczące tego, czy ciążący na poszkodowanym obowiązek minimalizacji szkody oraz obowiązek współdziałania z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania uzasadnia odmowę pokrycia przez ubezpieczyciela OC faktycznie poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego w zakresie, w jakim wykraczają one poza koszty najmu proponowanego przez ubezpieczyciela. Celem rozstrzygnięcia tychże rozbieżności wydana została uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. (III CZP 20/17, LEX nr 2340475) zgodnie z którą: wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy zmierzył się z problemem usystematyzowania dotychczasowej wykładni i praktyki orzekania w przedmiotowych sprawach. Stwierdził, że nie mogą być uznane za celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane – bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego – w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu - we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów - skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te – w zakresie nadwyżki – będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za "celowe i ekonomicznie uzasadnione". W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela. Z uwagi na ciążący na ubezpieczycielu obowiązek szczególnej, podwyższonej staranności nie można też przypisać decydującego znaczenia czynnikowi w postaci szczególnego zaufania, jakie poszkodowany ma do kontrahenta, z którego usług chciałby skorzystać.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do spornego okresu koniecznego najmu samochodu zastępczego, należy wskazać, iż twierdzenia strony pozwanej, iż technologiczna naprawa pojazdu nie powinna przekroczyć 10 dni roboczych była całkowicie gołosłowne. Pozwany nie przedłożył żadnych dowodów np. w postaci dokumentów na poparcie swojego stanowiska. Trzeba również podkreślić bierność (...) S.A. w W. w zakresie inicjatywy dowodowej – pozwany, za wyjątkiem wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt szkodowych, nie zaoferował sądowi innych prawnie dopuszczalnych środków dowodowych, choćby w postaci opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia, jaki był uzasadniony i konieczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu. W piśmie z dnia 6 marca 2017 r., informującym powoda o przyznaniu odszkodowania w wysokości 1045,50 zł z tytułu kosztów najmu zastępczego, pozwany stwierdził jedynie, iż uznał za zasadny 10-dniowy okres najmu pojazdu zastępczego. Natomiast powód w sposób precyzyjny opisał przebieg likwidacji szkody oraz jego poszczególne etapy – wskazał datę oględzin, czas oczekiwania na części zamienne oraz długość rzeczywistej (tj. technologicznej) naprawy pojazdu. Żadna z powyższych okoliczności nie została przez pozwanego skutecznie zakwestionowana. Wymaga podkreślenia, iż naprawa uszkodzonego samochodu została wykonana przez współpracujący z pozwanym warsztat naprawczy. Należy zwrócić uwagę, iż rzeczywisty czas naprawy nie zawsze jest tożsamy z technologicznym czasem naprawy. Czas technologiczny to czas niezbędny do naprawy, przy założeniu istnienia idealnych warunków do naprawy. Na rzeczywisty czas naprawy wpływ może mieć szereg czynników, takich jak: ilość napraw wykonywanych przez dany warsztat, oczekiwanie w kolejce na naprawę, na wolne stanowisko warsztatowe. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że czas naprawy był nadmierny tylko w oparciu o porównanie z technologicznym czasem naprawy. Poszkodowany nie miał wpływu na czas naprawy. Pozwany ubezpieczyciel nie wykazał, by w konkretnych okolicznościach czas naprawy był nadmierny, nie podnosił, któryś z etapów naprawy pojazdu trwał jego zdaniem zbyt długo, czy jakoby oryginalne części zamienne były natychmiast dostępne, a nadto by poszkodowany bądź warsztat naprawczy celowo wydłużali czas naprawy. Z powyższych względów Sąd uznał, iż okres najmu pojazdu zastępczego, odpowiadający czasowi naprawy pojazdu, tj. 19 dni, był celowy, niezbędny i ekonomicznie uzasadniony.

Co do wysokości dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego, należy wskazać, iż pozwany wypłacił odszkodowanie w oparciu o stawkę 104,55 zł brutto. Z kolei powód wykazał, iż, jak wynikało z łączącej go z poszkodowaną umowy, opłata za dobę korzystania z pojazdu zastępczego w sytuacji, gdy K. W. korzystała z pojazdu zastępczego przez 19 dni, wynosiła 150 zł netto. Wskazać należy, iż pozwany podniósł okoliczność, jakoby poszkodowany przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody, nie korzystając z oferty najmu pojazdu zastępczego proponowanej przez ubezpieczyciela. Trzeba jednakże podkreślić, iż pozwany nie wykazał, by w jakikolwiek sposób poinformował poszkodowaną o możliwości skorzystania z oferty najmu pojazdu zastępczego w ramach współpracujących z (...) S.A. w W. wypożyczalniami. Nie ulega wątpliwości, iż zawarcie przez poszkodowaną umowy z powodem, którego polecił kierowca lawety, było – zważywszy na trudną sytuację, w której się znalazła w wyniku kolizji – całkowicie logiczne i uzasadnione. Brak jest wystarczających podstaw do uznania, iż obowiązkiem poszkodowanej było samodzielne poszukiwanie dostępnych na rynku ofert wypożyczalni pojazdów zastępczych, czy też kontakt z ubezpieczycielem w sytuacji, gdy ten nie wyszedł z inicjatywą pomocy poszkodowanej w zorganizowaniu niezbędnego jej pojazdu zastępczego. Trzeba również nadmienić, iż pozwany na żadnym etapie postępowania nie podjął próby wykazania, iż zastosowana przez powoda stawka w wysokości 150 zł netto za dobę była rażąco wygórowana, nie przedłożył ofert konkurencyjnych wypożyczalni – nie udowodnił okoliczności, z których wywodził skutki prawne. To na pozwanym, w myśl art. 6 k.c. oraz 232 k.p.c. spoczywał ciężar wykazania, iż zweryfikowanie zastosowanej przez powoda stawki dobowej do kwoty 104,50 zł brutto było uzasadnione. Na marginesie warto podkreślić, iż poszkodowany nie jest obowiązany do poszukiwania najtańszej oferty najmu pojazdu zastępczego, bowiem wysokość dobowej opłaty nie jest jedynym elementem, który należy wziąć pod uwagę – istotnymi są również inne warunki konkretnej oferty, jak np. wkład własny, odpowiedzialność za ewentualne uszkodzenia czy koszt paliwa.

W tej sytuacji Sąd uznał, iż poszkodowana w żaden sposób nie przyczyniła się do powstania szkody, czy też zwiększenia jej rozmiaru. Nic nie stało na przeszkodzie, by poszkodowana skorzystała z oferty najmu pojazdu zastępczego zaproponowanej przez powoda. Obowiązkiem pozwanego była refundacja kosztów najmu pojazdu zastępczego tej samej klasy, co pojazd uszkodzony.

W niniejszej sprawie Sąd również uznał za uzasadnione żądanie zwrotu kosztów podstawienia (24,40 zł netto) i odbioru pojazdu zastępczego (170,80 zł netto). Zasadność dochodzenia od ubezpieczyciela kosztów związanych z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego należy ocenić indywidualnie, mając na względzie okoliczności konkretnej sprawy. Nie można bowiem w sposób mechaniczny przyjmować, że każde koszty związane z przetransportowaniem pojazdu zastępczego do określonego miejsca są uzasadnione. W każdym przypadku powód, który dochodzi z tego tytułu skutków prawnych, powinien wykazać ich związek z zaistniałym wypadkiem (tak: wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 września 2014 r., II Ca 746/14, Lex 1855473). W przedmiotowej sprawie koszty podstawienia samochodu zastępczego i jego odbioru były celowe i ekonomicznie uzasadnione. Powód podstawił auto zastępcze do miejsca zamieszkania poszkodowanej. Następnie zaś auto zastępcze zostało powodowi przez nią zwrócone, co z kolei powodowało konieczność dojazdu pracownika powoda. Takiego postępowania nie sposób ocenić jako przyczyniającego się do zwiększenia szkody. Należy przy tym podkreślić, że pozwany na żadnym etapie postępowania nie zakwestionował skutecznie wymienionych w fakturze VAT kosztów podstawienia i odbioru samochodu, nie przedstawił żadnych dokumentów, które wskazywałyby, iż kwoty określone przez powoda były z jakiejkolwiek przyczyny zawyżone. Powód wysokość dodatkowych kosztów udowodnił, przedstawiając ww. fakturę VAT.

Podsumowując powyższe rozważania, powództwo okazało się zasadne w całości. W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 2700,10 zł, tj. sumę odszkodowania za 19 dni korzystania z pojazdu zastępczego przy zastosowaniu stawki 150 zł netto za dobę (pomniejszoną o już wypłacone odszkodowanie wysokości 1045,50 zł) oraz odszkodowania z tytułu podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego przez powoda. Powód wystawił fakturę VAT na łączną kwotę 3745,60 zł, która to kwota uległa zmniejszeniu o przyznane przez pozwanego odszkodowanie.

W toku postępowania powód cofnął pozew co do kwoty 1045,50 zł z uwagi na to, iż (...) S.A. w W. w dniu 7 marca 2017 r. wypłacił odszkodowanie w tej wysokości. Jednocześnie podtrzymane zostało żądanie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia 7 marca 2017 r. Zasadności tego roszczenia pozwany nie kwestionował, a zatem w punkcie II sentencji należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia 7 marca 2017 r.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu w myśl art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Z tego względu zasadne było żądanie pozwu w zakresie ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, bowiem termin do wypłaty odszkodowania przez pozwanego upływał w dniu 23 stycznia 2017 r.

W punkcie IV sentencji o kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu. W niniejszej sprawie do niezbędnych kosztów postępowania poniesionych przez powoda należy zaliczyć: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800)), opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz opłatę sądową od pozwu w kwocie 188 zł. Sąd omyłkowo orzekł o obowiązku zapłaty przez pozwanego na rzecz powoda kwoty 1384,93 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, dlatego też postanowieniem z dnia 21 września 2018 r. sprostowano oczywisty błąd rachunkowy, zawarty w punkcie IV sentencji – powodowi należał się zwrot kosztów procesu w wysokości 1105 zł.

SSR Ryszard Kołodziejski

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

3.  Akta przedłożyć z wpływem lub za 21 dni.

SSR Ryszard Kołodziejski