Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 902/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Jarosław Łazarski

Protokolant:

Sekretarz sądowy Anna Zielińska

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 r. w Szczecinie

na rozprawie

w sprawie z powództwa J. K. (1)

przeciwko Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. i Gminie P.

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od pozwanych Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. i Gminy P. na rzecz powoda J. K. (1) kwotę 69.184,96 zł (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy sto osiemdziesiąt cztery złote i dziewięćdziesiąt sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami (określonymi od dnia 1 stycznia 2016 roku jako odsetki ustawowe za opóźnienie) liczonymi od kwot:

- 14.769,76 zł od dnia 23 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

- 14.760,00 zł od dnia 23 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

- 15.055,20 zł od dnia 23 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

- 24.600,00 zł od dnia 26 października 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo o odsetki w pozostałym zakresie;

III.  zasądza solidarnie od pozwanych Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. i Gminy P. na rzecz powoda J. K. (1) kwotę 12.177,00 zł (dwanaście tysięcy sto siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać solidarnie od pozwanych Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. i Gminy P. kwotę 2.618,15 zł (dwa tysiące sześćset osiemnaście złotych i piętnaście groszy) tytułem kosztów sądowych.

Sygn. akt X GC 902/16

UZASADNIENIE

W dniu 10 września 2015 roku powód J. K. (1) wniósł do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie pozew przeciwko pozwanym: Przedsiębiorstwo (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oraz Gminie P. o solidarną zapłatę kwoty 69. 184, 96 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 14.769,76 zł od dnia 7 czerwca 2012 roku, 14.760,00 zł od dnia 7 czerwca 2012 roku, 15.055,20 zł od dnia 7 czerwca 2012 roku, 24.600,00 zł od dnia 10 października 2012 roku oraz kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, że w wyniku przeprowadzonego postępowania o zamówienia publiczne pod nazwą „Rozwój selektywnej zbiórki odpadów biodegradowalnych wraz z rozbudową (...) w Leśnie Górnym” za najkorzystniejszą wybrana została oferta złożona przez Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.. Powód podał, że w dniu 20 sierpnia 2011 roku zawarł ze wskazaną spółką umowę o roboty budowlane, której przedmiotem było wykonanie i montaż konstrukcji stalowej hali wraz z obudową ścian i dachu oraz obróbkami blacharskimi, rynnami i rurami spustowymi w leśnie Górnym, gmina P., której inwestorem była Gmina P.. Powód wyjaśnił, że strony ustaliły, że rozpoczęcie wykonania przedmiotu umowy nastąpi dwuetapowo – w terminie 14 dni od podpisania umowy powód miał rozpocząć tzw. prace warsztatowe, natomiast rozpoczęcie robót budowlanych miało nastąpić w dniu 27 września 2011 roku, w którym to dniu pozwana spólka była zobowiązana do przekazania frontu robót. Podał, że pismem z dnia 15 września 2011 roku powód zawiadomił Gminę P., iż jest podwykonawcą pozwanej spółki. Podniósł, że pozwana spółka od początku nie wykonywała swoich obowiązków umownych, gdyż front robót został mu przekazany z miesięcznym opóźnieniem – dopiero w dniu 27 października 2011 roku, w konsekwencji czego wystąpił o zmianę terminu realizacji robót, który ostatecznie ustalono na dzień 31 grudnia 2011 roku. Strona powodowa podkreśliła, że nie mógł zrealizować przedmiotu umowy w terminie do dnia 31 grudnia 2011 roku z uwagi na braki i błędy w dokumentacji projektowej, w tym brak wykonania podwalin, wadliwie zaprojektowane płatwie dachowe, brak określenia grubości blachy, jej szerokości i wysokości koryta ściekowego, brak szczegółów dotyczących montażu konstrukcji drzwi i ich umiejscowienia. Powód podniósł, że z uwagi na występujące braki uzasadnionym było przesunięcie terminu zakończenia realizacji prac na dzień 20 lutego 2012 roku. Podkreślił, że przekazywał wykonane przez siebie prace, jednakże pozwana nie regulowała terminowo płatności za wymagalne faktury, a nadto opóźniała terminy odbiorów poszczególnych etapów ignorując zgłoszenia do odbioru prac. Wyjaśnił, że opóźnienia w zapłacie, zgodnie z zawartą umową, prowadziły do wydłużenia terminu realizacji prac, który po etapie 3 przypadał na dzień 22 maja 2012 roku. Zwrócił uwagę, że pozwana spółka mimo braku podstaw do przyjęcia, że wykonawca ponosił winę za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy naliczyła powodowi kary umowne, w tym za okres od 19 listopada 2011 do 30 czerwca 2012 roku, a także za listopad i grudzień 2012 roku mimo ustalonego terminu zakończenia realizacji prac. Powód podniósł, że w dniu 27 sierpnia 2012 roku strony podpisały protokół odbioru końcowego, jednakże zgodnie z uwagami powoda, zakończenie prac nastąpiło w dniu 11 maja 2012 roku. Zaznaczył, że usunął usterki dotyczące wykonanych przez siebie prac, następnie przekazał pozwanej spółce dokumenty związane z realizacją robót, jednakże odmówiła ona odbioru prac, odstąpiła od umowy i obciążyła go dalszymi karami umownymi w kwocie 51.358, 76 zł, które są w jego ocenie niezasadne. Z ostrożności procesowej powód wniósł o miarkowanie kary umownej z uwagi na to, że wykonał swoje zobowiązanie umowne w całości, natomiast naliczona kara umowna jest rażąco wygórowana.

W dniu 4 marca 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana Gmina P. wniosła sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. W pierwszej kolejności pozwana podniosła zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia wynikającego z zawartej z pozwaną spółką umowy o roboty budowlane, zwracając uwagę, iż daty wymagalności poszczególnych roszczeń przypadają na dzień 7 czerwca 2012 roku (co do kwoty 44.584, 96 zł) i dzień 10 października 2012 roku (24.600 zł), a więc biorąc pod uwagę trzyletni termin przedawnienia, roszczenie co do kwoty 44.584,96 zł uległo przedawnieniu. Pozwana nie zakwestionowała opóźnienia w przekazaniu placu budowy przez pozwaną spółkę ani zaproponowania przez nią nowego terminu wykonania robót do dnia 31 grudnia 2011 roku. Odnosząc się do argumentów powoda dotyczących braków i błędów w dokumentacji projektowej podkreśliła, że powód znał zakres koniecznych do wykonania prac i przed podpisaniem umowy mógł zapoznać się z dokumentacją projektową, gdyby więc okoliczności taki zaistniały zostałyby one podniesione przed zawarciem umowy, najpóźniej w toku wykonywania prac. Dalej pozwana zwróciła uwagę, że podniesione przez powoda kwestie nie miały wpływu na termin zakończenia procesu budowlanego albo nie mogły zostać uznane za wady albowiem usuwane są w normalnym toku realizacji inwestycji.

Pozwana Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wniosła sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. Pozwana podniosła, że roszczenia powoda wygasły z uwagi na ich umorzenie na skutek potrącenia wzajemnych wierzytelności: z tytułu kar umownych w realizacji przedmiotu umowy liczonych od dnia 20 listopada 2011 roku do dnia 30 czerwca 2012 roku w kwocie 44.584, 96 zł, z tytułu naliczonych kar umownych za dalszą zwłokę w realizacji przedmiotu umowy liczonych od dnia 1 lipca 2012 roku do dnia 26 października 2012 roku w kwocie 19.094, 76 zł i naliczonej kary umownej z tytułu odstąpienia od umowy z przyczyn leżących po stronie powoda w wysokości 32.264 zł, przy czym wierzytelność pozwanej z tego tytułu została zaspokojona co do kwoty 5.505, 24 zł. Pozwana podniosła, że przedmiotem umowy było wykonanie przez powoda, a następnie zamontowanie konstrukcji stalowej hali oraz obudowa jej ścian i dachu wraz obróbkami blacharskimi, rynnami i rurami spustowymi w zakresie rzeczowym wynikającym z załącznika nr 1 do umowy oraz dokumentacji projektowej, które to roboty miały zostać zakończone do dnia 19 listopada 2011 roku. Zwróciła uwagę, że powód realizował roboty z opóźnieniem z przyczyn leżących po jego stronie, natomiast gotowość do dokonania odbioru końcowego przedmiotu umowy zgłosił dopiero pismem z dnia 6 sierpnia 2012 roku, przy czym nie wykonał pełnej konstrukcji hali, gdyż pominął wykonanie konstrukcji i montażu w hali jej wewnętrznej ściany W – 3 wraz z obudową ściany i mimo żądania, odmówił jej wykonania. Podkreśliła, że wobec wyraźnej odmowy wykonania konstrukcji stalowej odstąpiła od umowy z dniem 1 listopada 2012 roku w części niewykonanej przez powoda, a następnie z powodu opóźnienia w realizacji prac obciążył powoda karami umownymi, które następnie potrącił ze wzajemnymi wierzytelnościami powoda w łącznej kwocie 63.679, 73 zł. Wyjaśniła, że obciążyła powoda również karą umowną w kwocie 24.600 zł z tytułu odstąpienia od umowy z winy wykonawcy. Pozwana podkreśliła, że zapis § 6 ust. 1 oraz 2 uprawniał wykonawcę do przerwania prac do czasu uregulowania wynagrodzenia, co prowadzić miało do przesunięcia terminu wykonania umowy o liczbę zwłoki w zapłacie faktury, gdyż brak jest uzasadnienia do realizacji przez powoda prawa do przedłużenia terminu realizacji umowy tylko z powodu nieterminowości regulowania faktur, skoro ewentualne opóźnienia w zapłacie nie miały wpływu na wstrzymanie robót. Niezależnie od powyższego pozwana podniosła, że nie pozostawała w zwłoce w zapłacie wynagrodzenia, podnosząc, że odnośnie faktury VAT nr (...) powód doręczył fakturę VAT przed dostarczeniem konstrukcji stalowej na plac budowy, nie miał więc żądnych podstaw do jej wystawienia i żądania zapłaty za świadczenie, którego jeszcze nie spełnił. Odnośnie faktury VAT nr (...) wskazała, że uregulowała 75 % należności jeszcze przed terminem jej płatności, zaś wstrzymała się z zapłatą pozostałej części do czasu dostarczenia przez powoda blach zgodnych z dokumentacją. Podkreśliła, że strony umowy o roboty budowlane nie doszły do porozumienia w przedmiocie przesunięcia terminu realizacji prac do dnia 31 grudnia 2011 roku, natomiast opóźnienie w wydaniu frontu robót nastąpiło z winy powoda, który w odpowiednim terminie nie wykonał fundamentów i podkładu z chudego betonu pod hale. Pozwana podkreśliła, że sporządzona dokumentacja projektowa nie zawiera wskazywanych przez powoda błędnych rozwiązań czy też braków. Z ostrożności procesowej pozwana zgłosiła do potrącenia z wierzytelnością dochodzoną przez powoda w rozpoznawanej sprawy wierzytelność jej przysługującą w kwocie 26.758, 76 zł tytułem pozostałej, nieumorzonej części kary umownej naliczonej powodowi z uwagi na odstąpienie od umowy z przyczyn należących po stronie wykonawcy, zaś w przypadku uznania, że kary umowne są nienależne z wierzytelnością jej przysługującą z tytułu wyrównania szkody jaką poniosła z tytułu niewykonania przez powoda całości zleconych robót. Z ostrożności procesowej pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczeń co do kwoty 44.584, 96 zł.

W piśmie procesowym z dnia 13 czerwca 2016 roku powód odnosząc się do zarzutu przedawnienia podniósł, że pismem z dnia 30 listopada 2014 roku wezwał pozwaną spółkę do próby ugodowej, na skutek którego toczyło się postępowanie, w wyniku którego na posiedzeniu wyznaczonym w dniu 20 stycznia 2015 roku nie doszło do zawarcia ugody. Wyjaśnił, że przeciwko pozwanej Gminie P. toczyło się postępowanie pojednawcze w wyniku którego na posiedzeniu w dniu 11 lutego 2015 roku stwierdzono, że do ugody nie doszło. Podkreślił, że w piśmie z dnia 17 października 2012 roku pozwana spółka przyznała, że termin do wykonania objętych umową robót został ustalony na dzień 26 października 2012 roku, stąd bezpodstawnie naliczyła karę umowną za zwłokę w okresie od 20 listopada 2011 roku do dnia 26 października 2012 roku. Powód podkreślił, że jasne i wyraźne brzmienie postanowienia § 6 umowy wskazuje, że w przypadku zwłoki pozwanej w zapłacie wymagalnych faktur VAT, przekraczającej 5 dni, termin do wykonania umowy ulegał przesunięciu o ilość dni zwłoki w zapłacie faktur. Powód zaprzeczył, aby był zobowiązany do wykonania i zamontowania kotwy, wskazując, że umowa jak również harmonogram robót nie przewidują tego rodzaju pracy. Powód podkreślił, że kara umowna przewidziana w umowie nie miała pełnić sankcji finansowej za samo skorzystanie przez stronę przeciwną z odstąpienia od umowy, lecz miała stanowić karę, której celem jest naprawienie szkody spowodowanej przez dłużnika niewykonaniem zobowiązania wynikającego z umowy, od której odstąpiła.

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

We wrześniu 2010 roku sporządzony został projekt budowlany dotyczący rozbudowy hali segregacji odpadów w gminie P. – miejscowości L.. Inwestorem zadania była Gmina P.. W zakresie ślusarki drzwiowej wskazano, że obejmować miały one stalowe przeciwpożarowe, nieocieplane o wymiarach zewnętrznych 112 x 205 cm.

Dowód:

projekt budowlany k.27- 65,

projekt hali k. 398,

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

zeznania świadka I. C. k. 276-277

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. została wybrana jako najkorzystniejsza w wyniku przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego postępowania o zamówienie publiczne pod nazwą „Rozwój selektywnej zbiórki odpadów biodegradowalnych wraz z rozbudową (...) w Leśnie Górnym”. W ramach przetargu Gmina P. przedstawiła Specyfikacje Istotnych Warunków Zamówienia. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spólka komandytowa w S. złożyła Przedsiębiorstwo (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. ofertę na wykonanie hali stalowej na kwotę 422.574 zł. Oferta przy uwzględnieniu pozostałych elementów takich jak wykonanie, malowanie bram, drzwi stalowych opiewała na łączną kwotę 526 778 zł.

W dniu 20 sierpnia 2011 roku Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zawarła z J. K. (1) umowę o roboty budowlane nr 04/08/2011/BIS, której przedmiotem było wykonanie i zamontowanie konstrukcji stalowej hali wraz z obudową ścian i dachu oraz obróbkami blacharskimi, rynnami i rurami spustowymi w Leśnie Górnych (gmina P., działka (...)), której inwestorem była Gmina P.. Konstrukcja miała zostać zamontowana na uprzednio przygotowanych przez zleceniodawcę fundamentach i podkładzie z chudego betonu. Strony ustaliły następujące terminy wykonania umowy: termin rozpoczęcia prac warsztatowych – 14 dni od daty podpisania umowy, termin przekazania terenu budowy i rozpoczęcia robót po protokolarnych przekazaniu – 27 września 2011 roku, termin zakończenia robót 19 listopada 2011 roku.

Zgodnie z §4 zleceniodawca zobowiązał się: przekazać teren budowy pod roboty budowlane objęte niniejszą umową (front robót) protokolarnie w terminie określonym w § 2 (pkt 1), dokonywać przewidzianych umową odbiorów wykonanych etapów prac lub dostarczonych materiałów zgodnie z postanowieniami umowy (pkt 3), wykonać fundamenty i podkład z chudego betonu najpóźniej 7 dni przed przekazaniem placu budowy wykonawcy (pkt 6). Wartość przedmiotu umowy ustalono na łączną kwotę 323 640 zł. Wynagrodzenie wykonawcy miało być płatne zgodnie z harmonogramem rzeczowo – finansowym stanowiącym załącznik nr 1 do umowy. Zapłata nastąpić miała na podstawie faktur VAT, przelewem na rachunek wykonawcy wskazany na fakturze. Do wynagrodzenia doliczony zostanie podatek VAT. Strony ustaliły termin płatności na 30 dni od daty wystawienia faktury VAT (§ 5 umowy).

Wykonawca zastrzegł sobie prawo przerwania prac w przypadku nieopłacenia przez zleceniodawcę faktur częściowych w terminie określonym umową, jeżeli opóźnienie w zapłacie przekracza 5 dni (§6 ust. 1). Termin wykonania umowy ulega przesunięciu o ilość dni zwłoki zleceniodawcy w zapłacie wymagalnych faktur wykonawcy (§6 ust.2). Termin wykonania umowy ulega przesunięciu o ilość dni zwłoki zleceniodawcy w przekazaniu wykonanych fundamentów, podkładów z chudego betonu i operatu geodezyjnego fundamentów wykonawcy (§6 ust. 3).

Za zwłokę w realizacji przedmiotu umowy wykonawca zapłaci kary umowne w wysokości 0, 05 % wynagrodzenia określonego w § 5 za każdy dzień zwłoki. Zleceniodawca zapłaci wykonawcy za odstąpienie od umowy przez którąkolwiek ze stron z powodu okoliczności za które odpowiada, karę umowną w wysokości 10 % ceny umownej (§ 7 ust. 1). Dodatkowo zobowiązany jest do zapłaty a prace już wykonane i odebrane do dnia odstąpienia od umowy, a także materiały zakupione na poczet realizacji przedmiotu umowy (§7 ust. 2). Wykonawca zapłaci zleceniodawcy za odstąpienie od umowy z powodu okoliczności za które odpowiada, karę umowną w wysokości 10 % ceny umownej (§ 7 ust. 3).

Strony uzgodniły, że odbiory częściowe i końcowe przedmiotu umowy oraz odbiory robót zanikających i podlegające zakryciu będą dokonywane w terminie 5 dni od daty pisemnego zgłoszenia przez wykonawcę gotowości do odbioru (§ 9).

Zgodnie z harmonogramem robót obejmowały one: dostawę konstrukcji stalowej na plac budowy, montaż konstrukcji stalowej na fundamentach przygotowanych przez zleceniodawcę, dostawę obudowy dachu na plac budowy, dostawę obudowy ścian na plac budowy, montaż obudowy dachu, montaż obudowy ścian, dostawę i montaż okien z wypełnieniem z pływ poliwęglanowych, prace wykończeniowe hali (montaż obróbek blacharskich, montaż rynien i rur ocynkowanych, montaż koryta z blachy czarnej, montaż drzwi oraz malowanie konstrukcji stalowej.

Zgodnie z protokołem ustaleń zleceniobiorca był zobowiązany do rozpoczęcia prac przy produkcji kotew z blachą do mocowania słupa od dnia 23 sierpnia 2011 roku.

Dowód:

wydruk ogłoszenia o przetargu k. 13,

umowa o roboty budowlane k. 14-16,

odpis KRS k. 168-174,

uzgodnienia stron k. 185,

protokół uzgodnień k. 186-188,

SIWZ k. 310-313,

oferta k. 314-317,

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 ,

przesłuchanie powoda J. K. (1) k. 326,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

W ramach realizacji inwestycji przedstawiciele Przedsiębiorstwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. stali na stanowisku, że zobowiązanym do wykonania kotw stalowych, które były elementem niezbędnym do osadzenia w stopach fundamentowych jest J. K. (1). W podstawowym projekcie budowlanym przewidziane były kotwy wklejane, jednakże zostały one zamienione na kotwy zalewane w trakcie montowania.

Ostatecznie J. K. (1) dostarczył kotwy.

Dowód:

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

zeznania świadka I. C. k. 276-277,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 ,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

W celu realizacji umowy J. K. (1) wykonał prefabrykowanie konstrukcji, która następnie miała zostać przez niego zamontowana. Spółka (...) jako generalny wykonawca miała wykonać front robót – fundamenty, podwaliny oraz podkład z chudego betonu. W umówionym terminie rozpoczęcia prac – 27 września 2011 roku front robót nie był przez spółkę wykonany, nie były wykonane fundamenty. Po wizycie na placu budowy w okresie końca września – początku (...) syn wykonawcy – Ł. K. stwierdził wykonywanie prac ziemnych, fundamentów, wykopów, jednak bez realizacji szalunków i zbrojenia.

Po otrzymaniu informacji o takiej możliwości pracownik J. E. K. rozpoczął montaż konstrukcji – stawianie ram stalowych oraz stężanie ich płatwiami stalowymi, jednakże jedynie z jednej strony, gdyż po drugiej stronie realizowane były prace zbrojeniowe, nie wykonane były jeszcze fundamenty oraz cokoły. Po częściowym zamontowaniu konstrukcji pracownik opuścił plac budowy z uwagi na trwające prace żelbetowe – nieprzygotowany front robót. Prace kontynuowane były po okresie około dwóch, trzech tygodni. Główna konstrukcja hali obejmowała ramy i słupy oryglowane boczne oraz płatwie dachowe. Słupy główne montowane były na wlane kotwy, które były już wykonane w momencie montażu konstrukcji hali. Montaż płatwi odbywał się przy pomocy dźwigu.

Dowód:

zeznania świadka E. K. k. 266-267,

zeznania świadka A. B. k. 267-268,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322,

przesłuchanie powoda J. K. (1) k. 326,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

Na etapie montażu konstrukcji stalowej – w okresie grudnia 2011 roku wystąpił problem z płatwiami stalowymi, elementami umocowania blachy dachowej, gdyż na drugiej części połaci nawiercone powinny zostać otwory w lustrzanym odbiciu. Koniecznym okazało się dokonanie przewiercenia.

Dowód:

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 ,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

W okresie stycznia – lutego 2012 roku pracownik J. K. (2) P. rozpoczął prace związane z pokryciem konstrukcji blachą. Najpierw wykonywał pokrycie dachowe, następnie zaś okładał blachą ściany konstrukcji. W ramach wykonywanych prac koniecznym okazało się zamówienie rynny oraz jej wygięcie. W trakcie oczekiwania na zamówiony element K. P. wykonywał pokrycie dachu konstrukcji.

Dowód:

zeznania świadka K. P. k. 268-270,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 .

W trakcie montażu okazało się, że jedynie cześć zamówionej blachy została pokryta powłoką antyskropleniową. Koniecznym okazało się zdemontowanie tej części blachy, która nie posiadała powłoki, zamówienie odpowiedniej oraz jej zamontowanie.

Dowód:

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 .

Po zakończeniu prac związanych z pokryciem konstrukcji blachą K. P. miał wykonać malowanie konstrukcji. Konstrukcja po jej wykonaniu pomalowana była podkładem antykorozyjnym. Malowaniu miały zostać poddane elementy konstrukcji - słupy nośne i krokwie. Farba do malowania spełniać miała szczególne wymogi – musiała być farbą ognioodporną oraz posiadać atest. Farba tego rodzaju zakupiona została przez J. K. (1). Z uwagi na konieczność porozumienia się z generalnym wykonawcą co do konkretnego odcienia koloru farby nawierzchniowej wstrzymał się z realizacją tego etapu robót.

Prace malarskie konstrukcji trwały około miesiąca i zakończyły się w maju 2012 roku. Po wykonaniu prac w zakresie pokrycia konstrukcji farbą ognioodporną J. K. (1) zgłaszane były usterki w przedmiocie niewystarczającej grubości użytej farby.

Dowód:

zeznania świadka K. P. k. 268-270,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 ,

zeznania świadka M. B. k. 323-324,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

Pismem z dnia 15 września 2011 roku J. K. (1) zawiadomił Urząd Miasta i Gminy P., że zawarł umowę z Przedsiębiorstwem Budowlanym (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na wykonanie i zamontowanie konstrukcji stalowej hali wraz z obudową ścian i dachu oraz obróbkami blacharskimi, rynnami i rurami spustowymi w Leśnie Górnym, gmina P., działka (...).

Dowód:

zawiadomienie z dn. 15.09.2011 r. k. 17-19.

Dla zadania inwestycyjnego pod nazwą „budowa placu dojrzewania kompostu wraz z kanalizacją deszczową do szczelnego zbiornika odcieków w (...) prowadzony był dziennik budowy nr (...). Dla zadania inwestycyjnego pod nazwą „Rozbudowa hali segregacji odpadów, budowa zewnętrznej infrastruktury technicznej prowadzony był dziennik budowy nr (...) oraz (...). W dniu 26 października 2011 roku dokonano wpisu zgodnie z którym zakończono zasypywanie i zagęszczanie ław i stóp fundamentowych hali i przygotowano podłoże pod wykonanie chudziaków pod posadzką w hali.

Dowód:

dziennik budowy (...), (...) oraz (...).

W dniu 19 października 2011 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem dostawy konstrukcji stalowej na plac budowy na kwotę 219 432 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni. Tytułem zapłaty za wskazaną fakturę VAT spółka dokonała następujących wpłat: w dniu 25 października 2011 roku kwoty 50.000 zł, w dniu 8 listopada 2011 roku kwoty 50.000 zł, w dniu 24 listopada 2011 roku kwoty 50.000 zł, w dniu 30 listopada 2011 roku kwoty 30.000 zł, w dniu 7 grudnia 2011 roku kwoty 30.090, 20 zł.

Na moment wystawienia faktury VAT konstrukcja stalowa nie została przywieziona na plac budowy gdzie miała zostać zamontowana.

Dowód:

faktura VAT z dn. 19.10.2011 r. k. 66,

wydruki bankowe k. 67-71,

zeznania świadka J. S. (1) k. 270-276,

przesłuchanie przedstawiciela pozwanej J. S. (2) k. 326-329.

W dniu 6 grudnia 2011 roku zakończono montaż konstrukcji stalowej słupów i rygli hali.

Dowód:

strona 21 dziennika budowy k. 190,

dziennik budowy 425/11, 428/11 oraz (...).

Wraz z pismem z dnia 6 grudnia 2011 roku J. K. (1) przesłał Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. aneks do umowy z dnia 20 sierpnia 2011 roku, informując, że w związku ze zmianą terminu przekazania terenu budowy oraz na podstawie § 6 ust. 2 umowy zmienił termin realizacji robót na dzień 20 lutego 2012 roku. Przesłany aneks do umowy dotyczył zmiany terminu przekazania terenu budowy i rozpoczęcia robót na dzień 27 października 2011 roku oraz terminu zakończenia robót na dzień 20 lutego 2012 roku.

W odpowiedzi, pismem z dnia 7 grudnia 2011 roku spółka Przedsiębiorstwo Budowlane (...) wskazała, że nie może zaakceptować terminu wyznaczonego na dzień 20 lutego 2012 roku, jednakże może zgodzić się na przesunięcie równoległe, odpowiednie do przesunięcia terminu przekazania placu budowy, które wynosiło jeden miesiąc. Spółka wskazała, że akceptuje termin zakończenia robót na dzień 31 grudnia 2011 roku.

W piśmie z dnia 9 grudnia 2011 roku J. K. (1) zwrócił uwagę, że faktura VAT nr (...) została zapłacona 19 dni po terminie, a więc zgodnie z § 6 ust. 2 umowy o roboty budowlane, termin zakończenia prac uległ przesunięciu o ilość dni zwłoki w zapłacie faktur – do dnia 19 stycznia 2012 roku. Podkreślił, że termin ten nie będzie mógł zostać dotrzymany ze względu na braki i błędy projektowe: brak podwalin uniemożliwiający dokładny pomiar długości blach osłonowych ścian i ich zamówienie, a więc również montaż, źle zaprojektowane płatwie dachowe, brak informacji na temat grubości blachy, szerokości i wysokości koryta ściekowe jak również rozstawu rur spustowych, brak szczegółów dotyczących montażu konstrukcji drzwi i ich umiejscowienia. W konsekwencji, J. K. (1) poinformował, że podany termin – 20 lutego 2012 roku jest w pełni uzasadniony.

W piśmie z dnia 21 grudnia 2011 roku spółka zwróciła uwagę, że wykonawca podnosi kwestie niewystępujących problemów dotyczących realizowanych robót budowlanych.

Dowód:

pismo z dn. 6.12.2011r. z załącznikami k. 20-22,

pismo z dn.7.12.2011 r. k. 23

pismo z dn. 9.12.2011 r. k. 24-26,

pismo z dn. 21.12.2011 r. k. 189.

W dniu 1 lutego 2012 roku sporządzony został protokół technicznego odbioru prac w zakresie montażu konstrukcji stalowej na fundamentach przygotowanych przez zleceniodawcę, malowania farbą przeciwpożarową, malowania farbą nawierzchniową – etapu 2 budowy. W protokole wskazano, że roboty wykonane zostały z usterkami, gdyż należy dokończyć malowanie ogniowe konstrukcji z dokonaniem komisyjnego odbioru grubości powłoki malarskiej z załączeniem atestów na farbę zgodną z projektem.

W dniu 1 lutego 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem montażu konstrukcji stalowej na fundamentach zleceniodawcy na kwotę 31.980 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni. W dniu 9 lutego 2012 roku spółka dokonała zapłaty kwoty 31.980 zł.

Dowód :

faktura VAT k. 72,

protokół techniczny odbioru k. 73, 135, 191,

wydruk bankowy k. 74.

W dniu 1 lutego 2012 roku sporządzony został protokół technicznego odbioru prac w zakresie dostawy obudowy dachu na plac budowy oraz dostawy obudowy ścian na plac budowy – 3 etap budowy.

W dniu 1 lutego 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem dostawy obudowy dachu i ścian na plac budowy na kwotę 73.800 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni. W dniu 23 lutego 2012 roku spółka dokonała zapłaty kwoty 50.000 zł, natomiast w dniu 3 lipca 2012 roku kwoty 23.800 zł.

Dowód:

faktura VAT k. 75,

protokół techniczny odbioru k. 76,

wydruk bankowy k. 77-78.

Pismem z dnia 10 marca 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) wezwało J. K. (1) do podjęcia prac malarskich przy konstrukcji stalowej hali, powołując się na protokół z dnia 1 lutego 2012 roku, a ponadto wniosła o zakończenie elementów innych robót.

Dowód:

pismo z dn. 10.03.2012 r. k. 132-134, 192-194.

W piśmie z dnia 11 kwietnia 2012 roku spółka Przedsiębiorstwo Budowlane (...) zawarła zastrzeżenia co do prac wykonywanych przez J. K. (1) wskazując, że roboty malarskie nie zostały rozpoczęte, natomiast przed zamocowaniem blach na ścianach nie wypoziomowano rygli, dodatkowo wadliwie zamontowano obudowę ścian.

Dowód:

pismo z dn. 11.04.2012 r. k. 195-197.

Pismem z dnia 20 kwietnia 2012 roku J. K. (1) zgłosił do odbioru etap V oraz etap VI umowy – montaż obudowy dachu i obudowy ścian zgodnie z harmonogramem robót.

W dniu 30 kwietnia 2012 roku sporządzony został protokół częściowy odbioru robót w zakresie ścian i pokrycia hali, zgodnie z którym roboty nie zostały odebrane, zaś ich odbiór nastąpi do usunięciu usterek ujętych w załączniku nr 1.

W dniu 1 maja 2012 roku spółka Przedsiębiorstwo Budowlane (...) przesłała załącznik nr 1 do protokołu odbioru częściowego z dnia 30 kwietnia 2012 roku wraz z wykazem elementów robót wymagających poprawek.

W piśmie z dnia 7 maja 2012 roku J. K. (1) wyjaśnił, że załącznik nr 1 do protokołu jedynie w pkt nr 2 oraz 5 odnosi się do zgłoszonych elementów, natomiast usterki zostaną zlikwidowane w ciągu 14 dni.

Pismem z dnia 9 maja 2012 roku spółka Przedsiębiorstwo Budowlane wezwała do natychmiastowego rozpoczęcia usuwania usterek wyszczególnionych w załączniku nr 1.

Pismem z dnia 11 maja 2012 roku, powołując się na unikanie odbiorów robót, J. K. (1) ponownie zgłosił do odbioru etapy prac: etap V – montaż obudowy dachu, etap VI – montaż obudowy ścian zgodnie z harmonogramem robót, a także etap VII – dostawa i montaż okien z wypełnieniem z pływ poliwęglanowych, etap VIII – prace wykończeniowe hali.

Pismem z tego samego dnia zawiadomił Urząd Miasta i Gminy P., że pomimo wykonania 95 % zadania i zgłoszeń do odbioru spółka Przedsiębiorstwo Budowlane (...) unika dokonania odbiorów oraz wykonania płatności.

W piśmie z dnia 18 maja 2012 roku J. K. (1) zgłosił zakończenie robót związanych z zabezpieczeniem przeciwpożarowym konstrukcji stalowej hali, wnosząc o podanie koloru farby nawierzchniowej celem zakończenia malowania, a nadto kolejny raz zgłosił gotowość prac etapu V, VI, VII oraz VIII.

W dniu 21 maja 2012 roku J. K. (1) zgłosił gotowość do obioru powłoki malarskiej wykonanej systemem zabezpieczeń ogniochronnych dla konstrukcji stalowych.

Dowód:

korespondencja k. 88-100, 105-107, 198,

protokół częściowy odbioru k. 199-202,

pismo z dn. 9.05.2012 r. k. 203-204.

W dniu 23 maja 2012 roku sporządzony został protokół technicznego odbioru prac w zakresie montażu obudowy dachu – etap 5 umowy. Wskazane w protokole usterki miały zostać usuniętego do dnia 30 maja 2012 roku.

W dniu 23 maja 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem montażu obudowy na kwotę 18.450 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni.

Dowód:

faktura VAT k. 79,

protokół techniczny odbioru k. 80.

W dniu 23 maja 2012 roku sporządzony został protokół technicznego odbioru prac w zakresie montażu obudowy ścian – etap 6 umowy.

W dniu 23 maja 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem montażu obudowy ścian na kwotę 14.760 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni.

Dowód:

faktura Vat k. 82,

protokół techniczny odbioru k. 83.

W dniu 23 maja 2012 roku sporządzony został protokół technicznego odbioru prac w zakresie montażu dostawy i montażu okien w wypełnieniem z pływ poliwęglanowych – etap 8 umowy. Wykonawca zobowiązał się usunąć usterki do dnia 30 maja 2012 roku.

W dniu 23 maja 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem dostawy i montażu okien z wypełnieniem z pływ poliwęglanowych na kwotę 15.055, 20 zł z terminem płatności ustalonym na 30 dni.

W dniu 17 lipca 2012 roku spólka przelała na rachunek wykonawcy kwotę 3.680, 24 zł tytułem zapłaty za faktury VAT, w tym fakturę nr (...) informując, że wierzytelności te zostały potrącone z naliczoną karą umowną w kwocie 44.584, 96 zł.

Dowód:

faktura VAT k. 84,

protokół techniczny odbioru k. 85,

wydruk bankowy k. 81, 111.

W dniu 23 maja 2012 roku sporządzony został protokół odbioru częściowego robót w zakresie powłoki malarskiej ognioochronnej konstrukcji stalowej hali w Leśnie Górnym. W protokole wskazano, że dokonano pomiaru grubości powłoki malarskiej farby ustalono, że malowanie to należy uzupełnić w terminie do dnia 7 czerwca 2012 roku.

Dowód:

protokół k. 205.

W dniu 28 maja 2012 roku J. K. (1) zgłosił gotowość do odbioru powłoki malarskiej wykonanej systemem zabezpieczeń ognioodpornych dla konstrukcji stalowych – poprawki malarskie do protokołu odbioru z dnia 22 maja 2012 roku.

Dowód:

pismo z dn. 28.05.2012 r. k. 101 .

W piśmie z dnia 1 czerwca 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane podniosło, że obudowa dachu hali została wadliwie wykonana. W piśmie z dnia 14 czerwca 2012 roku spólka podkreśliła, że prace wymiany blach nie zostały rozpoczęte w konsekwencji czego wstrzymuje wszelkie płatności do czasu usunięcia wady.

Dowód:

korespondencja k. 182-184, 209-210.

W dniu 22 czerwca 2012 roku sporządzono protokół odbioru powierzchni referencyjnych dotyczących hali segregacji odpadów w Leśnie Górnym.

Dowód:

protokół odbioru powierzchni k. 118.

W dniu 4 lipca 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wystawiła J. K. (1) notę księgową tytułem kary umownej na kwotę 44.684, 96 zł.

W piśmie z tego samego dnia wyjaśniła, że opóźnienie w wykonaniu robót na dzień 30 czerwca 2012 roku wynosiło 224 dni.

Dowód:

nota księgowa k. 109,

pismo z dn. 4.07.2012 r. k. 108.

W piśmie z dnia 14 lipca 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oświadczyła J. K. (1), że dokonuje potrącenia przysługującej jej wierzytelności w kwocie 44.584, 96 zł z tytułu naliczonych kar umownych z wierzytelnością J. K. (1) w kwocie 48.265, 20 zł tytułem wynagrodzenia wynikającego z faktur VAT nr (...).

Dowód:

oświadczenie o potrąceniu k. 110.

Pismem z dnia 26 lipca 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. poinformowała J. K. (1), że po dokonaniu przeglądu zakresu robót stwierdza, że prace objęte umową zostały wykonane zgodnie z zakresem umownym, jednak do usunięcia pozostały usterki w postaci prześwitującego dachu oraz konieczności uszczelnienia styku obudowy blach ściennych z dachowymi.

W odpowiedzi, w piśmie z dnia 6 sierpnia 2012 roku J. K. (1) zwrócił uwagę, że zgłoszenie przedmiotu umowy do odbioru zostało już dokonane, natomiast zgłoszone pismem z dnia 26 lipca 2012 roku uwagi zostaną niezwłocznie usunięte. Jednocześnie J. K. (1) wezwał do zapłaty kwoty 44.584, 96 zł wynikającej z faktur VAT nr (...).

Dowód:

pismo z dn. 26.07.2012 r. k. 112,

pismo z dn. 6.08.2012 r. k. 113.

Pismem z dnia 21 sierpnia 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) poinformowało J. K. (1), że odbiór końcowy robót odbędzie się w dniu 27 sierpnia 2012 roku.

Dowód:

pismo z dn. 21.08.2012 r. k. 182.

W dniu 27 sierpnia 2012 roku sporządzony został protokół odbioru końcowy robót realizowanych na podstawie umowy nr (...) z dnia 20 sierpnia 2011 roku. W protokole wpisano, że roboty zostały rozpoczęte w dniu 20 sierpnia 2011 roku, natomiast zakończone w dniu 27 sierpnia 2012 roku, odnośnie czego wykonawca zawarł uwagi, że roboty rozpoczęto w dniu 19 września 2011 roku, natomiast zostały zgłoszone do odbioru końcowego w dniu 11 maja 2012 roku.

Załącznik do protokołu stanowił wykaz obejmujący osiem punktów usterek. Wykonawca odniósł się do czterech z nich wskazując, że zostały zlikwidowane wcześniej, dotyczą prac nieobjętych umową czy też spowodowane zostały przez podmioty zewnętrzne.

W tym samym dniu J. K. (1) przekazał Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. komplet atestów, deklaracji zgodności, certyfikatów na materiału użyte przy budowie hali w Leśnie Górnym.

Dowód:

protokół końcowy k. 114,

załącznik k.115,

protokół k. 116,

zeznania świadka Ł. K. k. 319-322 .

Pismem z dnia 14 września 2012 roku J. K. (1) zgłosił usunięcie usterek wymienionych w protokole z dnia 27 sierpnia 2012 roku oraz gotowość do ich odbioru.

Dowód:

pismo z dn. 14.09.2012 r. k. 117.

W dniu 25 września 2012 roku J. K. (1) wystawił Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. fakturę VAT nr (...) tytułem prac wykończeniowych hali na kwotę 24.600 zł z terminem płatności ustalonym na 14 dni.

Dowód:

faktura VAT k. 86.

W piśmie z dnia 6 października 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. poinformowała J. K. (1), że stwierdziła duży przeciek przez dach hali wokół wentylatora dachowego wyznaczając termin na usunięcie usterek do dnia 20 października 2010 roku.

Dowód:

pismo z dn. 6.10.2012 r. k. 206-207.

Wraz z pismem z dnia 17 października 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. odesłała J. K. (1) przesłaną fakturę VAT nr (...) bez księgowania, informując, że w przypadku niewykonania w terminie robót odstąpi od zawartej umowy.

Dowód:

pismo z dn. 17.10.2012 r. k. 87, 208.

Pismem z dnia 30 października 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oświadczyła, że w związku z niewykonaniem wszystkich robót objętych zakresem umownym oraz nieusunięciem usterek z dniem 1 listopada 2012 roku odstępuje od zawartej z J. K. (1) umowy w części niewykonanej obejmującej wykonanie ściany W – 3 oraz wykonanie rozbiórki ściany istniejącej. W piśmie zaznaczyła, że tytułem wyrównania szkody obciąża wykonawcę karą umowną w wysokości 32/264 zł na podstawie § 7 ust. 3 umowy o roboty budowlane oraz karą umowną za niedotrzymanie umownego terminy wykonania robót za okres od 1 lipca 2012 roku do 26 października 2012 roku w kwocie 19.094, 76 zł.

W dniu 31 października 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wystawiła J. K. (1) notę księgową obciążając go kwotą 51.358, 76 zł.

Dowód:

pismo z dn. 30.10.2012 r. k. 119-120,

nota księgowa k. 121.

W dniu 17 listopada 2012 roku pracownik spółki Przedsiębiorstwo Budowlane (...) przesłał wiadomość mailową w której zlecił wykonanie ściany według załączonego rysunku z uwagą dotyczącą powiększenia rozstawu rygli.

W dniu 29 listopada 2012 roku sporządzony został protokół wykonania przez Z. M. prac w zakresie ściany wewnętrznej W – 3 w hali segregacji odpadów w Leśnie G..

W dniu 21 grudnia 2012 roku Z. M. wystawił spółce Przedsiębiorstwo Budowlane (...) fakturę VAT na kwotę 27.060 zł.

Dowód:

rysunek k. 176,

korespondencja mailowa k. 177,

protokół k. 178,

faktura VAT k. 179,

zeznania świadka Z. M. k. 324-325.

W piśmie z dnia 21 listopada 2012 roku J. K. (1) podniósł, że wystawione noty księgowe są bezpodstawne. Podkreślił, że z uwagi na zakres wykonania umowy brak jest podstaw do odstąpienia od niej, a nadto wykonanie rozbiórki ściany istniejącej oraz wykonanie ściany W – 3 nie było objęte przedmiotem umowy, a także wezwał do zapłaty kwoty 69.184, 96 zł tytułem należnego wynagrodzenia.

Pismem z dnia 30 listopada 2012 roku spólka Przedsiębiorstwo Budowlane (...) wskazała, że odmawia zapłaty żądanej kwoty z uwagi na umorzenie tych roszczeń wskutek dokonanego potrącenia.

Dowód:

pismo z dn. 21.11.2012r. k. 123-125,

pismo z dn. 30.11.2012 r. k. 131.

Pismem z dnia 1 grudnia 2012 roku Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oświadczyła, że dokonuje potrącenia wierzytelności w kwocie 51.358, 76 zł z wierzytelnością wynikająca z faktury VAT nr (...) w kwocie 24.600 zł.

Dowód:

oświadczenie o potrąceniu k. 122.

Pismem z dnia 4 marca 2013 roku J. K. (1) wezwał Gminę P. do zapłaty kwoty 69.184, 96 zł wskazując, że wynika ona z nieregulowanych przez spółkę Przedsiębiorstwo Budowlane (...) faktur VAT za wykonanie robót budowlanych na inwestycji „Rozbudowa hali segregacji odpadów i budowy placu dojrzewania kompostu”.

W piśmie z dnia 15 marca 2013 roku kierowanym przez Przedsiębiorstwo Budowlane (...) do Urzędu Miejskiego w P., spółka podniosła, że wezwanie do zapłaty nie znajduje podstaw, gdyż żądanie zapłaty wynagrodzenia wygasło na skutek umorzenia do którego doszło do wskutek potrącenia wzajemnej wierzytelności spółki.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 2 kwietnia 2013 roku Urząd Miejski w P. podkreślił, że jest ono bezzasadne, gdyż roszczenie wygasło skutek potrącenia wzajemnych wierzytelności.

Dowód:

korespondencja k. 126-130.

W dniu 30 listopada 2014 roku J. K. (1) wniósł do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie wniosek o zawezwanie do próby ugodowej Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. w sprawie zapłaty kwoty 69.184, 96 zł w związku z brakiem zapłaty za roboty budowlane wykonane w Leśnie Górnym na podstawie umowy nr (...). Termin posiedzenia wyznaczony został na dzień 20 stycznia 2015 roku. Na posiedzeniu w dniu 20 stycznia 2015 roku stwierdzono, że do ugody nie doszło.

W dniu 30 listopada 2014 roku J. K. (1) wniósł do Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wniosek o zawezwanie do próby ugodowej Gminy P. w sprawie zapłaty kwoty 69.184, 96 zł w związku z brakiem zapłaty za roboty budowlane wykonane w Leśnie Górnym na podstawie umowy nr (...) zawartej z Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., których inwestorem była Gmina P.. Termin posiedzenia wyznaczony został na dzień 11 lutego 2015 roku. Na posiedzeniu w dniu 11 lutego 2015 roku stwierdzono, że do ugody nie doszło.

Dowód:

odpisy wniosków o zawezwanie do próby ugodowej z potwierdzeniami nadania, zawiadomienia k. 223-228,

protokoły posiedzenia k. 233-234.

Na podstawie praktyki budowlanej i jakości dokumentacji projektowej, przy uwzględnieniu funkcjonowania na budowie kierownika budowy, inspektora nadzoru i nadzoru autorskiego można uznać, że projekty budowlane nie zawierały istotnych braków uniemożliwiających prawidłowe wykonanie umowy. W tej sytuacji warunkiem jest jednak sprawne działanie służb.

Podwaliny są elementami konstruktywnymi, których zadaniem jest przeniesienie obciążeń pionowych i poziomych ze ścian osłonowych na fundamenty. Ich wykonanie było konieczne w ramach realizacji umowy i to wyprzedzająco w stosunku do montażu obudowy hali.

Na rysunku A5 przedstawiającym przekrój hali podano, że ściana zewnętrzna powinna być obudowana blachą trapezową o grubości 0, 55 mm, a do pokrycia dachu powinna zostać użyta blacha trapezowa o grubości 0, 5 mm. W projekcie nie podano długości arkuszy blachy, a jest to ważne z uwagi na przyjęty przez konstruktora schemat statyczny. Na rysunku A8 przedstawiono rozwiązanie rynny wewnętrznej, jej wymiary, sposób ocieplenia i grubość blachy cynkowo – tytanowej (0, 8 mm), z której powinna być wykonana rynna. W harmonogramie robót zmieniono blachę wewnętrznej rynny (koryta) na blachę czarną grubości 2,5 mm i taką blachę wykonano. Projekt w wersji kompletnej podaje informacje o rozmieszczeniu rur spustowych.

W harmonogramie robót podano wielkość dostawy na obudowę ścian zewnętrznych blachy trapezowej o grubości 0, 5 mm na 543 m 2. Ilość blachy przy wykorzystaniu rysunku elewacji A6 oraz rysunku K3 wynosi 539m 2. Projekty budowlane podają umiejscowienie drzwi na elewacji frontowej oraz na elewacji szczytowe, natomiast nie zawierają szczegółów dotyczących montażu drzwi.

W projekcie budowlanym występuje rysunek koryta spływowego na którym zastosowano blachę cynkowo – tytanową grubości 0, 8 mm, natomiast w harmonogramie robót zalecono wykonanie koryta z blachy czarnej grubości 2,5 mm. Tak też wykonano koryto. Na rysunkach brakuje rozmieszczenia rur spustowych, brak szczegółów konstrukcji montażu drzwi.

Rozwiązanie płatwi przedstawiają dwa rysunki, obejmujące bardzo lakoniczne rozwiązanie płatwi jako wieloprzęsłowych belek ciągłych. Zastosowano rozwiązanie polegające na dostosowaniu nośności przekrojów do wykresu momentów zginających przez zastosowanie belek odpowiednio zdwojonych. Rozwiązanie to odbiega od tradycyjnych rozwiązań płatwi. Na jednym z rysunków projektant podał wszystkie niezbędne dla wykonawcy informacje. Wynika z tego graficzna oszczędność formy rozwiązania mogąca prowadzić do pomyłek, zwłaszcza w odniesieniu do wykonawców mających do czynienia z rozwiązaniami tradycyjnymi. Niewłaściwe wykonanie otworów na śruby mogło być tego następstwem. Zastosowana w projekcie forma rozwiązania płatwi mogła stanowić przyczynę wadliwego wykonania otworów na śruby, co nie pozostało bez wpływu na formalne przedłużenie prac wykonywanych przez powoda.

Projekt budowlany wykonania konstrukcji stalowej hali nie obejmował ściany wewnętrznej W3, nie zawierał rysunku konstrukcyjnego ściany W3, który przedstawiałby widok ściany i jej wymiany. Projekt nie zawierał wykazu profili zimnogiętych poziomych i pionowych, ich długości i liczby, z których ściana miała być wykonana oraz powierzchni blachy trapezowej przewidzianej na poszycie tej ściany. Bardzo istotny jest brak w projekcie detali połączeniowych ściany W3 z pokryciem i z obudową zewnętrzną hali. W dokumentacji znajduje się jedynie wzmianka o ściance W3. Ściana złożona z podbudowy żelbetonowej wymagała rysunku konstrukcyjnego określającego formę i wymiary części żelbetonowej, a także sposób połączenia tej ściany z obudową zewnętrzną i konstrukcją dachu oraz usytuowanie fundamentu pod tą ścianą lub belki podwalinowej. Etapu wykonania ściany W3 nie ujęto w harmonogramie robót, a blachy stanowiącej obudowy tej ściany nie ujęto w wykazie. Konstrukcja stalowa nie została oddzielona od konstrukcji żelbetonowej. Najpierw powinnien zostać wykonany fundament żelbetowy i w następnej kolejności powinna zostać wykonana żelbetonowa belka podwaliniowa, na której montowana będzie stalowa obudowa hali. Błąd polegający na braku oddzielenia konstrukcji stalowej od żelbetonowej nie był możliwy do wyeliminowania bez zasadniczej przeróbki projektu.

W projekcie budowlanym występował błąd polegający na niezachowaniu rozdziału technologicznego robót wykonywanych przez różnych wykonawców. W przypadku tego procesu budowlanego polegało na tym, że przedsiębiorstwo wykonując fundamenty nie mogło zakończyć robót z uwagi na to, że w pierwszej kolejności musiało wykonać swoje prace przedsiębiorstwo montujące konstrukcje stalowe, następnie, po zamontowaniu konstrukcji stalowej częściowo – słupów stalowych, pierwsze przedsiębiorstwo mogło wykonywać podwaliny, po których to pracach ponownie wykonywane byłyby prace montażowe konstrukcji stalowej. Wpływ na niewykonanie inwestycji w terminie miały takie kwestie jak: błędy w projekcie niewłaściwie rozdzielające technologie wykonania budynku, błąd zaprojektowania płatwi – zbyt oszczędny projekt obejmował tego rodzaju rysunki na podstawie wykonawca nie był w stanie wykonać ich poprawnie; niewłaściwe zaprojektowanie ściany W3 oraz pominięcie jej w dokumentacji projektowej.

Dowód:

opinia biegłego sądowego k. 371-377,

uzupełniająca opinia biegłego sądowego k. 414-422,

uzupełniająca ustna opinia biegłego sądowego k. 454-455.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione niemalże w całości, gdyż niezasadny okazał się jedynie niewielki zakres żądania odsetkowego.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził zapłaty kwoty 69.184,96 zł od pozwanej spółki Przedsiębiorstwo Budowlane (...) jako wynagrodzenia za wykonywane na jej rzecz roboty budowlane, natomiast od pozwanej Gminy P. na podstawie przepisu art. 647 1 § 5 k.c. jako inwestora odpowiadającego solidarnie za zapłatę tego rodzaju należności.

Wyjaśnić przy tym należy, że wynagrodzenie to obejmowało należności wynikające: z faktury VAT nr (...), która nieuregulowana została do kwoty 14.769,76 zł i która dotyczyła prac montażowych obudowy dachu; nr (...) wystawionej na kwotę 14.760 zł która dotyczyła prac montażowych obudowy ścian, nr (...) wystawionej na kwotę 15.055, 20 zł która dotyczyła dostawy i montażu okien z wypełnieniem z płyt poliwęglanowych; nr (...) wystawionej na kwotę 24.600 zł, która dotyczyła prac wykończeniowych hali.

Wstępnie wskazać należy, że łączący powoda oraz pozwaną spółkę stosunek prawny należało zakwalifikować jako umowę o roboty budowalne (art. 647 k.c.). Zgodnie z przywołanym przepisem przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Wyjaśnić przy tym należy, że jeżeli przedmiotem umowy jest przedsięwzięcie o większych rozmiarach, zindywidualizowanych właściwościach fizycznych i użytkowych, w umowie nadto przewidziano wymóg projektowania i zindywidualizowany nadzór, to umowę należy kwalifikować jako umowę o roboty budowlane. Jak wskazuje się w orzecznictwie i doktrynie, przedmiotem umowy o roboty budowlane nie musi być pełny obiekt, odpowiadający definicji obiektu budowlanego zawartej w przepisach prawa budowlanego. Możliwe - i często w praktyce spotykane - są umowy, których przedmiotem nie jest wykonanie całego obiektu budowlanego, czy nawet jego części, a które jednak składają się na wykonanie obiektu, stanowiąc część składową finalnego rezultatu. Dotyczy to zwłaszcza dużych inwestycji, w realizacji których bierze udział wielu wykonawców i podwykonawców, wykonujących określone fragmenty, czy wyodrębnione części obiektu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998 r., II CKN 653/97, OSNC 1998, nr 12, poz. 207, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 listopada 2015 r., I ACa 607/15, Lex nr 1938378).

Natomiast żądanie sformułowane w stosunku do pozwanej – Gminy P. znajdowało swoją podstawę prawną w treści przepisu art. 647 1 § 5 k.c. zgodnie z którym zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Na wstępie rozważań odnieść należy się do podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia jako niweczącego roszczenie na gruncie skutków wskazanych w art. 117 k.c. sformułowanego co do kwoty 44. 584, 96 zł – obejmującego wynagrodzenie za wykonane roboty budowlane. Zaznaczenia wymaga, że w świetle postanowienia § 5 ust. 8 strony ustaliły termin zapłaty wynagrodzenia na 30 dni od wystawienia faktur VAT. Skoro więc opisane wyżej faktury wystawione zostały w dniu 23 maja 2018 roku, wierzytelności w nich ujęte stały się wymagalne w dniu 23 czerwca 2018 roku. Podkreślenia wymaga, że roszczenia wynikające z umowy o roboty budowlane przedawniają się w terminach określonych w art. 118 k.c. (zob. uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 11 stycznia 2002 r., sygn. III CZP 63/01, OSNC 2002, nr 9, poz. 106), a więc z uwagi na to, iż niewątpliwie w rozpoznawanej sprawie roszczenie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej, termin jego przedawnienia wynosi 3 lata. Nie można jednak tracić z pola widzenia, że zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpatrywania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Natomiast zgodnie z art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Zauważyć jednak należy, że w świetle art. 124 § 2 k.c. przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.

Wątpliwości Sądu nie budziło, że czynnościami tego rodzaju, skutkującymi przerwaniem biegu przedawnienia były złożone przez powódkę w dniu 30 listopada 2014 roku, a więc przed upływem terminu przedawnienia, wnioski o zawezwanie do próby ugodowej – pozwanej spółki Przedsiębiorstwo Budowlane (...) jak i pozwanej Gminy P.. Postępowania te zakończone zostały na posiedzeniach w dniu 20 stycznia 2015 roku (odnośnie spółki (...)) oraz w dniu 11 lutego 2015 roku (odnośnie Gminy P.), gdzie stwierdzono, że do ugody nie doszło. Tymczasem pozew, jako czynność skutkująca na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. kolejną przerwą biegu przedawnienia wniesiony został w dniu 10 września 2015 roku.

Wyjaśnić przy tym należy, że treść przedłożonych przez stronę powodową wniosków daje podstawę do przyjęcia, że odnosiły się one do roszczeń będących przedmiotem rozpoznawanej sprawy. We wnioskach przywołana została bowiem kwota 69.184, 96 zł, a nadto wnioski w sposób dostatecznie precyzowały, że obejmują one pozostałe do zapłaty wynagrodzenie z tytułu wykonanych robót na podstawie umowy zawartej w dniu 20 sierpnia 2011 roku z pozwaną spółką. W ocenie Sądu brak jest bowiem potrzeby powoływania w treści wniosku czy też w jego uzasadnieniu konkretnych faktur VAT, gdyż to nie faktura jest źródłem zobowiązania, lecz łączący strony stosunek zobowiązaniowy.

Dla porządku rozważań wyjaśnić należy, że zarzuty pozwanej spółki Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) koncentrowały się wokół kwestii umorzenia wierzytelności przysługujących powodowi z tytułu wykonanych prac budowlanych na skutek ich potrącenia z wierzytelnościami przysługującymi pozwanej – generalnemu wykonawcy, a obejmującymi: kary umowne za opóźnienie w wykonaniu prac naliczone na podstawie § 7 ust. 1 umowy w łącznej kwocie 63.679, 72 zł (za okres od 20 listopada 2011 roku do dnia 30 czerwca 2012 roku w kwocie 44. 584, 96 zł, od dnia 1 lipca 2012 roku do dnia 26 października 2012 roku w kwocie 19.094, 76 zł) oraz karę umowną za odstąpienie od umowy z przyczyn leżących po stronie powoda - niewykonania konstrukcji i montażu w hali jej wewnętrznej ściany W -3 wraz z obudową ściany – w kwocie 19.094, 76 zł. Dodatkowo, z ostrożności procesowej zgłosiła do potrącenia wierzytelność w kwocie 26.758, 76 zł tytułem pozostałej, nieumorzonej części kary umownej naliczonej powodowi z uwagi na odstąpienie od umowy, zaś w przypadku uznania, że kary umowne są nienależne z wierzytelnością jej przysługującą z tytułu wyrównania szkody jaką poniosła z tytułu niewykonania przez powoda całości zleconych robót.

Kwestionując powyższe, powód podnosił, że przesunięcie realizacji prac wynikało z przekazania przez pozwaną, mimo obowiązku wynikającego z umowy, frontu robót z opóźnieniem, a nadto z braków i wad przedłożonej dokumentacji projektowej. Co więcej, powód podnosił, że z uwagi na nieterminowe płatności pozwanej termin realizacji prac ulegał na podstawie postanowienia § 6 ust. 2 umowy przesunięciu o ilość dni zwłoki. Zaprzeczył, aby w ramach umowy był zobowiązany do wykonania ściany wewnętrznej W – 3. Z ostrożności procesowej, wniósł o miarkowanie kary umownej.

W odniesieniu do podniesionego zarzutu, wstępnie wyjaśnić należy, iż zgodnie z art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§ 2).

Przedstawiona do potrącenia wierzytelność znajdowała natomiast swoją podstawę w treści art. 483 k.c. zgodnie z którym można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy, natomiast w odniesieniu do dalszych sformułowanych wierzytelności w treści art. 471 k.c. zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wskazać przy tym należy, iż kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązania. Zgodnie z przepisem art. 484 kc w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. W granicach tej swobody (art. 353 1 k.c., art. 473 § 1 k.c.) strony mogą bowiem umownie ukształtować zakres odpowiedzialności, kompensacji i rozkład ryzyka ponoszenia skutków niewykonania zobowiązania. Kara umowna w razie niewykonania lub nienależytego wykonania należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Jednakże chociaż odpowiedzialność dłużnika z tytułu kary umownej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nie jest uwarunkowana poniesieniem przez wierzyciela szkody, to jest ona zależna od pozostałych przesłanek statuujących odpowiedzialności kontraktowej przewidzianej w art. 471 k.c. Oznacza to tym samym, że kara umowna stanowi odszkodowanie umowne i przysługuje wierzycielowi jedynie wtedy, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Podkreślić w związku z tym należy, iż odpowiedzialność z tytułu kary umownej pokrywa się z zakresem ogólnej odpowiedzialności kontraktowej dłużnika, który zwolniony jest od obowiązku zapłaty kary, gdy wykaże, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania było następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Mając na uwadze tak sformułowany przedmiot sporu, Sąd dostrzegając konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych, postanowił dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa.

Biegły sądowy wskazał, że na podstawie praktyki budowlanej i jakości dokumentacji projektowej, przy uwzględnieniu funkcjonowania na budowie kierownika budowy, inspektora nadzoru i nadzoru autorskiego można uznać, że projekty budowlane nie zawierały istotnych braków uniemożliwiających prawidłowe wykonanie umowy. W tej sytuacji warunkiem jest jednak sprawne działanie służb. Wyjaśnił, że podwaliny są elementami konstruktywnymi, których zadaniem jest przeniesienie obciążeń pionowych i poziomych ze ścian osłonowych na fundamenty. Ich wykonanie było konieczne w ramach realizacji umowy i to wyprzedzająco w stosunku do montażu obudowy hali.

Biegły ustalił, że na rysunku A5 przedstawiającym przekrój hali podano, że ściana zewnętrzna powinna być obudowana blachą trapezową o grubości 0, 55 mm, a do pokrycia dachu powinna zostać użyta blacha trapezowa o grubości 0, 5 mm. W projekcie nie podano długości arkuszy blachy, a jest to ważne z uwagi na przyjęty przez konstruktora schemat statyczny. Na rysunku A8 przedstawiono rozwiązanie rynny wewnętrznej, jej wymiary, sposób ocieplenia i grubość blachy cynkowo – tytanowej (0, 8 mm), z której powinna być wykonana rynna. W harmonogramie robót zmieniono blachę wewnętrznej rynny (koryta) na blachę czarną grubości 2,5 mm i taką blachę wykonano. Na rysunkach projektu budowlanego brak jest rozmieszczenia rur spustowych. Ta kwestia została pominięcia w opisie technicznym do projektu, natomiast w harmonogramie dopisano jedynie, że powinno zastosować się 6 rur kwadratowych.

Dodatkowo podał, że w harmonogramie robót podano wielkość dostawy na obudowę ścian zewnętrznych blachy trapezowej o grubości 0, 5 mm na 543 m 2. Ilość blachy przy wykorzystaniu rysunku elewacji A6 oraz rysunku K3 wynosi 539m 2. Projekty budowlane podają umiejscowienie drzwi na elewacji frontowej oraz na elewacji szczytowe, natomiast nie zawierają szczegółów dotyczących montażu drzwi. Biegły sądowy wyjaśnił, że w projekcie budowlanym występuje rysunek koryta spływowego na którym zastosowano blachę cynkowo – tytanową grubości 0, 8 mm, natomiast w harmonogramie robót zalecono wykonanie koryta z blachy czarnej grubości 2,5 mm. Tak też wykonano koryto. Na rysunkach brakuje rozmieszczenia rur spustowych, brak szczegółów konstrukcji montażu drzwi.

Zgodnie z ustaleniami biegłego sądowego projekt budowlany wykonania konstrukcji stalowej hali nie obejmował ściany wewnętrznej W3. Biegły wskazał, że ściana złożona z podbudowy żelbetonowej wymagała rysunku konstrukcyjnego określającego formę i wymiary części żelbetonowej, a także sposób połączenia tej ściany z obudową zewnętrzną i konstrukcją dachu oraz usytuowanie fundamentu pod tą ścianą lub belki podwalinowej.

W związku z uzupełnieniem materiału dowodowego o projekt budowlany oraz zarzutami stron Sąd postanowieniem z dnia 6 października 2017 roku dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego.

W sporządzonej opinii uzupełniającej biegły sądowy podkreślił, że konstrukcja stalowa nie została oddzielona od konstrukcji żelbetonowej. Najpierw powinnien zostać wykonany fundament żelbetowy i w następnej kolejności powinna zostać wykonana żelbetonowa belka podwaliniowa, na której montowana będzie stalowa obudowa hali.

Ustalił, że rozwiązanie płatwi przedstawiają dwa rysunki, obejmujące bardzo lakoniczne rozwiązanie płatni jako wieloprzęsłowych belek ciągłych. Zastosowano rozwiązanie polegające na dostosowaniu nośności przekrojów do wykresu momentów zginających przez zastosowanie belek odpowiednio zdwojonych. Rozwiązanie to odbiega od tradycyjnych rozwiązań płatwi. Na jednym z rysunków projektant podał wszystkie niezbędne dla wykonawcy informacje. Wynika z tego graficzna oszczędność formy rozwiązania mogąca prowadzić do pomyłek, zwłaszcza w odniesieniu do wykonawców mających do czynienia z rozwiązaniami tradycyjnymi. Niewłaściwe wykonanie otworów na śruby mogło być tego następstwem. Zastosowana w projekcie forma rozwiązania płatwi mogła stanowić przyczynę wadliwego wykonania otworów na śruby, co nie pozostało bez wpływu na formalne przedłużenie prac wykonywanych przez powoda.

Biegły zwrócił uwagę, że projekt nie zawierał rysunku konstrukcyjnego ściany W3, który przedstawiałby widok ściany i jej wymiany, a także wykazu profili zimnogiętych poziomych i pionowych, ich długości i liczny, z których ściana miała być wykonana oraz powierzchni blachy trapezowej przewidzianej na poszycie tej ściany. Wskazał, że bardzo istotny jest brak w projekcie detali połączeniowych ściany W3 z pokryciem i z obudową zewnętrzną hali.

W przedmiocie ustaleń dokonanych w oparciu o uzupełniony materiał dowodowy biegły sądowy wskazał, że w dokumentacji projektowej przedstawiono wszystkie płatwie, jednakże nowatorskie rozwiązanie przedstawiono w nadmiernie skondensowanej formie graficznej co mogło być niezrozumiałe dla wykonawców. Podał, że błąd polegający na braku oddzielenia konstrukcji stalowej od żelbetonowej nie był możliwy do wyeliminowania bez zasadniczej przeróbki projektu. Ustalił, że projekt w wersji kompletnej podaje informacje o rozmieszczeniu rur spustowych

W ustnej opinii uzupełniającej biegły sądowy w sposób szczegółowy i kompleksowy wyjaśnił dokonane przez siebie ustalenia w pełni je podtrzymując. Zaznaczył, że w projekcie budowlanym występował błąd polegający na niezachowaniu rozdziału technologicznego robót wykonywanych przez różnych wykonawców. W przypadku tego procesu budowlanego polegało na tym, że przedsiębiorstwo wykonując fundamenty nie mogło zakończyć robót z uwagi na to, że w pierwszej kolejności musiało wykonać swoje prace przedsiębiorstwo montujące konstrukcje stalowe, następnie, po zamontowaniu konstrukcji stalowej częściowo – słupów stalowych, pierwsze przedsiębiorstwo mogło wykonywać podwaliny, po których to pracach ponownie wykonywane byłyby prace montażowe konstrukcji stalowej.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego wpływ na niewykonanie inwestycji w terminie miały takie kwestie jak: błędy w projekcie niewłaściwie rozdzielające technologie wykonania budynku, błąd zaprojektowania płatwi – zbyt oszczędny projekt obejmował tego rodzaju rysunki na podstawie wykonawca nie był w stanie wykonać ich poprawnie; niewłaściwe zaprojektowanie ściany W3 oraz pominięcie jej w dokumentacji projektowej.

W ocenie Sądu, opinia biegłego, sporządzona przez osobę, która posiada fachową wiedzę i niezbędne doświadczenie w materii objętej jej przedmiotem, jest jasna, logiczna, a wnioski w niej zawarte konkretnie sformułowane. Biegły opracowując opinię oparł się na całokształcie zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób precyzyjny uzasadnił treść opinii, a przedstawione przez niego twierdzenia zostały powiązane z opisanym w opinii procesem rozumowania. W konsekwencji Sąd uczynił opinię podstawą ustaleń w sprawie.

Przechodząc zatem do dalszych rozważań merytorycznych przy uwzględnieniu opisanych wyżej ustaleń biegłego sądowego dokonanych w oparciu o wiedzę specjalistyczną z zakresu budownictwa, wskazać należy, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwana spółka jako generalny wykonawca na podstawie zawartej z powodem umowy (§ 4) zobowiązana była do przekazania terenu pod roboty budowlane (frontu robót) a nadto wykonania fundamentów i podkładu z chudego betonu najpóźniej przed przekazaniem placu budowy wykonawcy. Na gruncie tego materiału wątpliwości Sądu nie budziło, że doszło do opóźnienia w przekazaniu frontu robót, gdyż wynika to zarówno z korespondencji prowadzonej na etapie realizacji prac jak i spójnych i logicznych zeznań świadków, który wskazywali, że prace początkowe – montaż konstrukcji wykonywane były początkowo jedynie z jednej strony, gdyż dalej prowadzone były prace w zakresie wykonania fundamentów. Istotnym w okolicznościach sprawy jest to, że z uwagi na powyższe powód zwrócił się do pozwanej spółki o zawarcie aneksu do umowy w zakresie zmiany terminu przekazania terenu (27 października 2011 roku) oraz terminu zakończenia robót (20 lutego 2012 roku). Pozwana spólka odpowiadając na wskazane pismo podała, że akceptuje przesunięcie równoległe terminu wykonania robót związane z przesunięciem terminu przekazania terenu. Podkreślenia wymaga, że pozwana spółka w piśmie tym wprost zaakceptowała termin zakończenia robót na dzień 31 grudnia 2011 roku.

W konsekwencji powyższego, ewentualne naliczone kary umowne już z tego powodu mogłyby odnosić się jedynie do okresu od dnia 1 stycznia 2012 roku, gdyż w świetle przywołanych wyżej modyfikujących pierwotne ustalenia uzgodnień stron stosunku zobowiązaniowego, dopiero od tego dnia powód mógłby pozostawać w opóźnieniu w realizacji przedmiotu umowy.

W kontekście okresu w odniesieniu do którego pozwana spółka naliczyła powodowi karę umowną, istotnym jest także ustalenie kiedy powód jako wykonawca zakończył realizacje robót budowlanych będących przedmiotem zawartej z pozwaną spółką umowy. Należy mieć bowiem na względzie, że pozwana naliczała powodowi kary umowne za okres od dnia 20 listopada 2011 roku do dnia 26 października 2012 roku.

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do przyjęcia, że powód zakończył prace w dniu 23 maja 2012 roku, gdyż właśnie w tym dniu sporządzony został protokół odbioru częściowego robót w zakresie powłoki malarskiej ognioochronnej konstrukcji stalowej (k.205) , które to prace w świetle zeznań świadków oraz w szczególności w świetle sporządzonego harmonogramu (k. 16) były ostatnimi pracami do których realizacji powód był zobowiązany w ramach zawartej umowy. Nie można tracić także z pola widzenia, że powód już pismem z dnia 18 maja 2012 roku zgłosił zakończenie robót związanych z zabezpieczeniem przeciwpożarowym konstrukcji stalowej hali, wnosząc o podanie koloru farby nawierzchniowej celem zakończenia malowania, zaś pismem z dnia 21 maja 2012 roku zgłosił gotowość do odbioru powłoki malarskiej wykonanej systemem zabezpieczeń ognioochronnych dla konstrukcji stalowych. Zauważyć także należy, że następnie pismem z dnia 28 maja 2012 roku powód zgłosił gotowość do odbioru powłoki malarskiej wykonanej systemem zabezpieczeń ognioodpornych dla konstrukcji stalowych w zakresie poprawek malarskich wskazanych w protokole odbioru.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że nie ma wpływu na ustalenia co do zakończenia realizacji robót budowlanych okoliczność, że roboty te, jak wynika z dalszej korespondencji stron, posiadały usterki. Tego rodzaju okoliczność, a więc fakt występowania pewnego rodzaju usterek, wad, niedociągnięć prac jako elementu występującego w ramach realizacji zadania inwestycyjnego, nie oznacza jednak, iż powierzony danemu wykonawcy zakres prac nie został wykonany. Prace te bowiem zostały zrealizowane w pełnym zakresie wynikającym z harmonogramu (k. 16). Podkreślenia wymaga, że fakt istnienia usterek, także ujawnionych później, na gruncie zawartej umowy o roboty budowlane prowadził do powstania po stronie wykonawcy – powoda obowiązku ich usunięcia w określonym terminie.

W odniesieniu do przedłożonego protokołu odbioru końcowego robót (k. 114) sporządzonego w dniu 27 sierpnia 2012 roku, zauważyć należy, że z jego treści wprost wynika, że powód nie zgadzał się z zaprezentowanym przez pozwaną okresem wykonywania prac (z uwagi na termin zakończenia wskazany na dzień 27 sierpnia 2012 roku), twierdząc, że roboty zakończono w dniu 11 maja 2012 roku. W ocenie Sądu data podpisania protokołu określonego jako protokół końcowy ma znaczenie o tyle, że może stanowić jeden z dokumentów, środków dowodowych za pomocą których strona wywodząca z nich skutki prawne, chce wykazać fakt wykonania prac, termin ich wykonania. Protokół taki może bowiem, w świetle całokształtu okoliczności danej sprawy, stanowić podstawę do przyjęcia, że najpóźniej w tym dniu zakończone zostały prace będące przedmiotem umowy. Jak zostało wskazane już powyżej, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do przyjęcia, że prace wykonane zostały w całości już w maju 2012 roku, co potwierdza podpisanie opisanego wyżej protokołu dotyczącego ostatnich prac będących przedmiotem umowy, zaś następnie powód dokonywał jedynie poprawek oraz usuwania występujących w realizowanych pracach usterek.

Wobec ustalonego pomiędzy stronami, a wynikającego wprost z pisma pozwanej spółki z dnia 7 grudnia 2011 roku, terminu zakończenia robót – 31 grudnia 2011 roku oraz rzeczywistego terminu ich zakończenia (23 maja 2012 roku) ustalić należało, że powód niewątpliwie pozostawał w opóźnieniu w realizacji prac. W tym zakresie podkreślenia wymaga, że jak wskazane zostało to na wstępie rozważań odnośnie instytucji kary umownej, odpowiedzialność dłużnika pokrywa się z zakresem ogólnej odpowiedzialności kontraktowej dłużnika, który jest zwolniony z obowiązku zapłaty kary, jeżeli wykaże – jako podmiot na którym w tym zakresie zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu wynikającym z art. 6 k.c. spoczywa ciężar udowodnienia faktu z którego wywodzi skutki prawne – że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania było następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

W ocenie Sądu powód temu obowiązkowi nie sprostał. Przyjmując ustalenia biegłego sądowego za w pełni przekonujące można wprawdzie uznać, że wpływ na opóźnienie w realizacji prac miały kwestie związane z brakami czy też wadliwością projektu – błędami w projekcie dotyczącymi niewłaściwego rozdzielenia technologii wykonania budynku czy też błędami w zakresie zaprojektowania płatwi, gdyż zbyt oszczędny projekt przy nowatorskim podejściu do tychże prac mógł doprowadzić do nieprawidłowego wykonania ich przez powoda, dodatkowo okolicznością wpływającą na przebieg prac była wynikająca z zeznań świadków oraz pism powoda konieczność ustalenia dokładnego odcienia farby, która miała zostać użyta do malowania nawierzchni konstrukcji, jednakże to powód, celem skutecznego zakwestionowania zasadności naliczonej i przedstawionej do potrącenia przez powódkę kary umownej, powinnien był w sposób konkretny i szczegółowy wykazać w jakim zakresie opisane wyżej okoliczności za które nie ponosi odpowiedzialności doprowadziły do powstania opóźnienia, a więc jaki okres opóźnienia spowodowany był tymi właśnie okolicznościami.

Istotnym jednak w kontekście uprawnienia do naliczenia kar umownych za opóźnienie jest zapis § 6 zawartej pomiędzy stronami umowy. Zgodnie z ust. 1 wykonawca zastrzegł sobie prawo do przerwania prac w przypadku nieopłacenia przez zleceniodawcę faktur częściowych w terminie określonym umową, jeżeli opóźnienie w zapłacie przekracza 5 dni. Natomiast zgodnie z § 6 ust. 2 termin wykonania umowy ulega przesunięciu o ilość dni zwłoki zleceniodawcy w zapłacie wymagalnych faktur wykonawcy. Termin wykonania umowy ulegał również przesunięciu o ilość dni zwłoki zleceniodawcy w przekazaniu wykonanych fundamentów, podkładów z chudego betonu i operatu geodezyjnego fundamentów wykonawcy (§ 6 ust. 3).

Z treści powyższego postanowienia umownego, co należy podkreślić, mającego charakter jasny i wyraźny wynika, że w przypadku zwłoki w zapłacie wynagrodzenia termin wykonania umowy ulegał przesunięciu o ilość dni zwłoki. Zaznaczenia wymaga, że jedynie § 6 ust. 1 odnosi się do uprawnienia wykonawcy, który w przypadku nieopłacenia przez zleceniodawcę faktur częściowych miał prawo do przerwania prac. Tymczasem przywołany wyżej zapis umowny prowadzący do niejako automatycznego przesunięcia terminu realizacji prac, wbrew wykładni podnoszonej przez pozwaną spółkę, nie odnosi się do okoliczności przerwania prac, nie z tą okolicznością wiąże bowiem skutek w postaci przesunięcia terminu. Z zapisu umownego wynika bowiem wprost w sposób niebudzący wątpliwości interpretacyjnych, że skutek taki implikował fakt zwłoki w zapłacie przekraczającej okres 5 dni. W konsekwencji, już powstanie po stronie generalnego wykonawcy takiej zaległości determinowało przesunięcie terminu wykonania prac o okres zwłoki, bez konieczności przerwania prac przez wykonawcę na skutek braku zapłaty na jego rzecz.

Odnosząc się zatem do twierdzeń powoda w przedmiocie występujących opóźnień wywołujących tego rodzaju skutek, zauważyć należy, że powód w dniu 19 października 2011 roku wystawił fakturę VAT tytułem dostawy konstrukcji stalowej hali. Tymczasem na gruncie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego brak jest podstaw do przyjęcia, iż powód dostarczył w dacie wystawienia tego dokumentu finansowego konstrukcje stalową na plac budowy, w szczególności zaś powód mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z art. 6 k.c. nie wykazał tego rodzaju okoliczności. Co więcej, przedstawiciel pozwanej w trakcie przesłuchania wskazał, że w dacie wystawienia faktury konstrukcja tego rodzaju nie została dostarczona, z tej właśnie przyczyny wstrzymywał się z zapłatą wskazanej w fakturze VAT należności. Podkreślenia także wymaga, że z zeznań świadków wynika, iż front robót przekazany został z opóźnieniem, w istocie strony nie pozostawały w sporze co do tego, że powód rozpoczął wykonywanie prac z miesięcznym opóźnieniem (a więc 27 października 2012 roku). Skoro zatem powód nie wykazał w sposób niebudzący wątpliwości daty dostarczenia konstrukcji stalowej, tytułem czego wystawił fakturę VAT, nie sposób ustalić czy dokonane przez pozwaną były wpłatami nieterminowymi, zaś w dalszej kolejności ile wynosiła ewentualna zwłoka w uregulowaniu tej należności. W konsekwencji powyższego, nie sposób było na gruncie zaoferowanego materiału dowodowego ustalić wystąpienia zwłoki w zapłacie wynagrodzenia, a więc brak było podstaw do przesunięcia terminu wykonania prac.

W dalszej kolejności zauważyć należy, że w dniu 1 lutego 2012 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) tytułem dostawy na plac budowy blachy oraz obudowy ścian z terminem zapłaty wynikającym z zawartej umowy – 30 dni. Podkreślenia wymaga, że fakt wykonania tego rodzaju prac potwierdzony został w protokole odbioru technicznego z dnia 1 lutego 2012 roku (k. 76) dotyczącym trzeciego etapu umowy. Skoro zatem pozwana uregulowała pozostałą do zapłaty należność wynikającą z tego dokumentu finansowego (kwotę 23.800 zł) dopiero w dniu 3 lipca 2012 roku, w istocie pozostawała w zwłoce przez okres 123 dni. Na gruncie przywołanego postanowienia umownego o ten właśnie okres przesunięciu uległ termin zakończenia robót, który po modyfikacji uzgodniony został na dzień 31 grudnia 2011 roku.

Następnie powód w dniu 23 maja 2012 roku wystawił fakturę VAT nr (...) tytułem montażu obudowy dachu, co oznacza, że zobowiązanie to uregulowane powinno zostać do dnia 23 czerwca 2012 roku. Fakt wykonania tychże robót potwierdzony został w protokole technicznym odbioru etapu 5 umowy (k. 80). Pozwana spółka uiściła na poczet tej faktury jedynie kwotę 3.680,24 zł w dodatku dopiero w dniu 17 lipca 2012 roku, a więc z opóźnieniem wynoszącym 26 dni, o który to okres przesunięciu uległ termin zakończenia prac. W istocie już na ten moment termin zakończenia robót liczony od dnia 31 grudnia 2011 roku uległ przesunięciu na dzień 28 maja 2012 roku (z uwagi na początkowe przesunięcie o 123 dni – do 2 maja 2012 roku, następnie zaś o kolejne 26 dni).

W odniesieniu zaś do pozostałej do zapłaty należności ujętej w fakturze VAT nr (...) oraz nalezności wynikających z faktur (...) podkreślenia wymaga, że wobec braku zapłaty wynagrodzenia powodowi pozwana w istocie od dnia ich wymagalności pozostawała w zwłoce w ich uregulowaniu, co prowadziło do przesunięcia terminu realizacji prac aż do faktycznego i całkowitego wykonania przedmiotu łączącej strony umowy. Skoro bowiem pozwana nie spełniła spoczywającego na niej obowiązku zapłaty wynagrodzenia, a z postawą taką związany był skutek przesunięcia terminu zakończenia prac, brak jest podstaw do różnicowania tej sytuacji i przyjęcia, że przesunięcie tego rodzaju nie nastąpiło.

W konsekwencji powyższych ustaleń, uznać zatem należało, że wobec zwłoki pozwanej w zapłacie wynagrodzenia należnego powodowi za realizowane prace, doszło do przesunięcia terminu zakończenia umowy, co oznacza, że na gruncie tego postanowienia umownego, nie sposób przyjąć, iż powód opóźnił się w realizacji powierzonych mu prac, a więc po stronie pozwanej spółki nie zaktualizowało się uprawnienie do naliczania kar umownych z tego tytułu. Oznacza to, że podniesiony przez pozwaną zarzut potrącenia co do kwoty 63.679,72 zł okazał się niezasadny, gdyż pozwana nie posiadała wierzytelności którą do potrącenia przedstawiła, a tym samym złożone oświadczenie nie mogło zaskutkować umorzeniem wierzytelności powoda w tym zakresie.

W ocenie Sądu w okolicznościach rozpoznawanej sprawy brak było również podstaw do obciążenia powoda karą umową z tytułu odstąpienia od umowy opartą o treść § 7 ust. 3 umowy zgodnie z którym wykonawca zapłaci zleceniodawcy za odstąpienie od umowy z powodu okoliczności za które odpowiada karę umowną w wysokości 10 % ceny umownej.

Uprawnienie do odstąpienia umowy o roboty budowlane z uwagi na opóźnienie w realizacji przedmiotu umowy wynika z treści art. 656 § k.c. w zw. art. 635 k.c. Podkreślenia bowiem wymaga, że przyczyną odstąpienia od umowy miał być fakt niewykonania przez powoda – mimo kierowanych wezwań – ściany wewnętrznej W – 3 z rozbiórką ściany istniejącej.

Z analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym logicznie powiązanych ze sobą dowodów z dokumentów, dowodów ze źródeł osobowych, a w szczególności opinii biegłego sądowego wynika bowiem w sposób niebudzący wątpliwości, że zakresem umowy nie była objęta ściana wewnętrzna W – 3. Jak podkreślał biegły sądowy w harmonogramie stanowiącym załącznik do umowy (k. 16) nie zostały ujęte tego rodzaju prace budowlane, zaś zgodnie z umową ten właśnie dokument miał zawierać szczegółowe informacje o zakresie prac powierzonych powodowi. Co więcej, jak wynika z przedłożonej dokumentacji, powód w odpowiedzi na pisma pozwanej czy z uwagi na treść protokołów podnosił, że tego rodzaju prace nie były przedmiotem zawartej umowy. Biegły sądowy natomiast potwierdził, że projekt budowlany w zakresie konstrukcji stalowej hali (które to prace były właśnie powierzone powodowi) nie obejmował tej ściany, nie zawierał rysunku konstrukcyjnego ściany, który przedstawiałby jej widok i wymiary, nie zawierał wykazu profili zimnogiętych poziomych i pionowych, ich długości i liczby z których ściana miałaby zostać wykonana oraz powierzchni blachy trapezowej przewidzianej na poszycie tej ściany. W istocie zatem przekazany powodowi projekt budowlany celem realizacji powierzonych mu prac, nie zawierał informacji niezbędnych do wykonania ściany wewnętrznej W – 3, co daje podstawę do przyjęcia, że powód nie był zobowiązany do realizacji tego rodzaju inwestycji.

Skoro zatem przedmiotem umowy nie było wykonanie ściany wewnętrznej W – 3 oraz rozbiórki ściany istniejącej, pozwana spółka nie mogła skutecznie odstąpić od umowy, gdyż umowa w tym zakresie w ogóle nie została zawarta, przedmiot do którego odstąpienie to odnosi się był bowiem poza zakresem prac, które wykonywać miał powód. W konsekwencji po stronie pozwanej nie zaktualizowało się uprawnienie do obciążenia powoda karą umową z tego tytułu, a więc podniesiony przez nią zarzut potrącenia również w tym zakresie okazał się nieskuteczny.

Jedynie marginalnie wskazać należy, że z uwagi na to, iż w świetle przywołanych wyżej rozważań kary umowne okazały się niezasadne, brak było konieczności rozważania możliwości zastosowania w okolicznościach sprawy instytucji miarkowania kary umownej o której mowa art. 484 § 2 k.c., która to kwestia została przez powoda podniesiona jedynie z ostrożności procesowej.

Na końcu rozważań, odnosząc się do twierdzeń strony pozwanej, sformułowanych z ostrożności procesowej, co do należnego jej odszkodowania, zaznaczyć należy, że twierdzenia te oparte były również o fakt niewykonania przez powoda całości zleconych robót. Pozwana przedstawiła bowiem do potrącenia, w przypadku uznania braku podstaw do obciążania powoda karą umowną, wierzytelność obejmującą odszkodowanie z tytułu wyrównania szkody jaką poniosła z tytułu niewykonania przez powoda całości zleconych robót. Tymczasem w świetle zaprezentowanych wyżej rozważań, nie sposób uznać, aby powód na podstawie zawartej umowy był zobowiązany do wykonania wskazywanych przez pozwaną spółkę prac. Oznacza to, iż w okolicznościach sprawy nie zaktualizowała się nawet podstawowa, kluczowa przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 471 k.c. jaką jest niewykonanie zobowiązania mimo istniejącego w tym zakresie ważnego stosunku zobowiązaniowego łączącego strony.

Zaznaczenia wymaga, że pozwana w istocie nie kwestionowała faktu wykonania prac ani wysokości należnego za nie wynagrodzenia, ponadto powyższe znajduje potwierdzenie w harmonogramie prac stanowiącym integralną część umowy, a także w sporządzonych protokołach odbioru poszczególnych etapów prac.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zauważyć jednak należy, że zgodnie zapisem § 5 ust. 8 umowy strony ustaliły termin płatności na 30 dni od wystawienia faktury VAT, tymczasem powód w wystawionych fakturach VAT, będących przedmiotem postępowania, wskazał błędną datę – 14 dni. Podkreślenia wymaga, że faktury VAT nr (...) wystawione zostały w dniu 23 maja 2012 roku stąd pozwana pozostawała w opóźnieniu w zapłacie należności z nich wynikajacych dopiero od dnia 23 czerwca 2012 roku, natomiast faktura VAT nr (...) w dniu 25 września 2012 roku, co uzasadnia żądanie odsetkowe naliczane od dnia 26 października 2012 roku.

W pozostałym zakresie żądanie odsetkowe okazało się natomiast nieuzasadnione, co prowadziło do jego oddalenia o czym orzeczono w pkt II sentencji wyroku.

Na gruncie art. 647 1 § 5 k.c. pozwana spółka (jako podmiot zawierający umowę z podwykonawcą) oraz pozwana Gmina P. (jako inwestor) ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt I oraz II sentencji wyroku.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o treść przedłożonych do akt dowodów z dokumentów. Żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a i w ocenie Sądu nie budziły one żadnych wątpliwości. Za podstawę swoich ustaleń Sąd przyjął zeznania świadków: E. K., A. B., K. P., a nadto świadków M. B., Z. M., I. C., Ł. K. oraz przesłuchaniu powoda J. K. (1), które były spójne i logiczne, nie znajdując by odmówić im wiary. Sąd oparł się także na zeznaniach świadka J. S. (1) oraz przesłuchaniu przedstawiciela pozwanej J. S. (2) w zakresie w którym korespondowało ono z powstałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. W ocenie Sądu występujące rozbieżności pomiędzy przywołanymi wyżej dowodami ze źródeł osobowych związane były z pełnieniem przez nich różnych funkcji w ramach współpracy stron co z kolei wpływało na odmienny zakres bezpośredniej wiedzy o okolicznościach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a nadto wynikały z subiektywnego przekonania o prawdziwości własnych twierdzeń. Podstawą ustaleń Sądu była także opinia biegłego sądowego, która sporządzona została na podstawie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i którą Sąd uznał za rzetelną i jasną, a przedstawione w niej wnioski za logicznie uzasadnione.

O kosztach procesu (pkt III sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. Natomiast zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c. Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Mając na uwadze, że sformułowane przez powoda żądanie okazało się nieuzasadnione jedynie w niewielkim zakresie żądania odsetkowego, uznać należało, iż jest on stroną wygrywającą sprawę w przeważającym zakresie, a więc uprawnioną do zwrotu poniesionych przez niego kosztów procesu. Zaznaczyć przy tym należy, że na mocy art. 105 § 2 zd. 1 k.p.c. obowiązek zwrotu kosztów obciążał pozwane solidarnie. Na koszty poniesione przez powoda złożyło się: opłata sądowa od pozwu – 3.460 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa – 17 zł, wykorzystana zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego – 1.500 zł, a nadto koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości podwójnej stawki minimalnej z uwagi na nakład pracy konieczny do prowadzenia sprawy, w szczególności związany z ilością rozpraw, obszernością dokumentacji związanej z realizacją procesu budowlanego, a także długością trwania postępowania – w kwocie 7.200 zł ustalonej na podstawie § 6 pkt 6 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490)

W pkt IV sentencji wyroku Sąd mając na uwadze treść art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych rozstrzygnął o nieuiszczonych kosztach sądowych w łącznej kwocie 2.618, 15 zł na którą złożyła się część wynagrodzenia biegłego sądowego niepokryta przez wniesione zaliczki oraz należności przyznane świadkom tytułem zwrotu kosztów stawiennictwa, obciążając nimi pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę w przeważającym zakresie.