Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2018r.

Sąd Rejonowy w Giżycku IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Bożena Makowczenko

Ławnicy Barbara Maria Norkowska-Debis, Janina Sabina Piotrowicz

Protokolant st. sekr. sądowy Barbara Małecka

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2018r. w Giżycku

na rozprawie

sprawy z powództwa E. Z.

przeciwko Izba Administracji Skarbowej w O.

o ustalenie bezskuteczności wygaśnięcia umowy o pracę i zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej I. Administracji Skarbowej w O. na rzecz powódki E. Z. kwotę 17151,27zł (siedemnaście tysięcy sto pięćdziesiąt jeden złotych 27/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 września 2017r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5717,09 zł (pięć tysięcy siedemset siedemnaście złotych 09/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 czerwca 2018r. do dnia zapłaty.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

4.  Wyrokowi w pkt 1 do kwoty 5717,09 zł nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Janina Sabina Piotrowicz Bożena Makowczenko Barbara Norkowska - Debis

Sygn. akt IV P 195/18

UZASADNIENIE

Powódka E. Z. wnosiła w pozwie z dnia 23.01.2018r. o ustalenie bezskuteczności wygaśnięcia umowy o pracę w oparciu o art. 170 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16.11.2016 roku Przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej i tym samym ustalenie, że stosunek pracy powódki z pozwaną Izbą Administracji Skarbowej w O. ustał z dniem 30 września 2017 roku z uwagi na przejście powódki na emeryturę a nadto wnosiła o zasądzenie w związku z powyższym od pozwanej na rzecz powódki kwoty 18060, 34 zł oraz kosztów procesu według norm przepisanych

W uzasadnieniu wywodziła, że zatrudniona była u pozwanej od dnia 01.07.1992 roku początkowo w Urzędzie Skarbowym w G., gdzie przeszła całą karierę zawodową do kierownika samodzielnego referatu a z uwagi na zmiany organizacyjne szeroko rozumianej administracji podatkowej od 01.04.2015 roku stała się pracownikiem Izby Skarbowej w O. przekształconej następnie w Izbę Administracji Skarbowej. Przez ten czas miejscem pracy powódki było G.. W związku z ostatnimi zmianami organizacyjnymi pracodawca z mocy art.165 ust. 7 ustawy z dnia 16.11.2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej pozwana była zobowiązana złożyć powódce propozycję dalszego zatrudnienia. Przepis ten ma kategoryczny charakter a powódka takiej propozycji nie otrzymała i pozwana wygasiła stosunek pracy powódki na mocy art. 170 ust.1 pkt 1 tej ustawy z dniem 31.08.2017 roku wypłacając powódce odprawę na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13.03.2013 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Podkreśliła powódka, iż dnia 1 października 2017 roku nabyła uprawnienia do emerytury a wniosek w tym zakresie złożyła w dniu 19.05.2017 roku. W tym stanie rzeczy przez miesiąc przebywała powódka bez jakiejkolwiek pracy będąc bezrobotną a od 1 października 2017r. przeszła na emeryturę. Ponieważ powódka była uprawniona do przedstawienia jej propozycji pracy, o co zabiegała sama powódka jak i w jej imieniu związki zawodowe, postępowanie pozwanej uznać należy jako rażąco naruszające zasady szacunku do wieloletniego pracownika, prawo do stabilności zatrudnienia, prawo do odprawy emerytalnej, w której wskutek naruszenia prawa przez pozwaną została pozbawiona. Powódka utraciła w tym stanie rzeczy zaufanie do państwa i reprezentującego go pracodawcy i nie chce już wracać do pracy ale chce by po tylu latach pracy uzyskać satysfakcję od Sądu, że po 25 latach pracy nie można traktować pracownika. W tym stanie rzeczy na roszczenie powódki składa się: ustalenie prawdziwego i odpowiadającego prawu powodu ustania stosunku pracy powódki oraz o zasądzenie wynagrodzenia netto za miesiąc wrzesień 2017roku w kwocie 3547,88 zł plus dodatek kontrolerski w wysokości 448,19 zł i odprawy emerytalnej za brakujące 3 miesiące t.j. kwoty 140604,27 zł.

W piśmie procesowym z dnia 17 października 2018r. powódka rozszerzyła powództwo o kwotę 4808,02 zł i wniosła o zasądzenie kwoty 22868,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 września 2017r. do dnia zapłaty.

Pozwany pracodawca- Izba Administracji Skarbowej w O. - w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości zarzucając powódce błędną interpretację art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 16.11.2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej poprzez uznanie, iż pozwana była zobowiązana złożyć powódce propozycję pracy oraz brak podstawy materialnoprawnej do naliczania i wypłaty odprawy wyższej niż przyznana. Pozwana przyznała, że powódka zatrudniona była od 1 lipca 1992 roku w Urzędzie Skarbowym w G. a w okresie od 01.04.2015 roku do 31.08.2017 roku w Izbie Administracji Skarbowej w O. a stosunek pracy wygasł w związku z nieprzedstawieniem propozycji pracy lub służby. W związku z powyższym wypłacono na podstawie art. 170 ust. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Podniosła pozwana nadto, że wejście w życie przywołanej wyżej ustawy oraz ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku o Krajowej Administracji Skarbowej oraz związana z tym reorganizacja spowodowała konieczność ukształtowania nowej struktury organizacyjnej jaką jest Krajowa Administracja Skarbowa. Zatem celem wprowadzenia w/w ustaw było połączenie z dniem 1 marca 2017 roku administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej w jedną strukturę skarbową. Ustawa wprowadzająca KAS zawiera szereg norm o charakterze przejściowym i nadzwyczajnym, podczas gdy druga z nich stanowi kompleksową regulację ustrojową o uniwersalnym zastosowaniu. Stosownie do treści art. 165 ust. 7 ustawy wprowadzającej KAS dyrektorzy izby administracji skarbowej składają odpowiednio pracownikom oraz funkcjonariuszom w terminie do 31.05.2017 roku pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej służby a także dotychczasowe miejsce zamieszkania.

W niniejszej sprawie powódka powyższej propozycji określającej inne warunki zatrudnienia w zakreślonym ustawowo terminie nie otrzymała a w tym stanie rzeczy, stosowanie do art. 170 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS, stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w jednostkach wygasają z dniem 31 sierpnia 2017 roku, jeżeli osoby te terminie do dnia 31.05.2017 roku nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby albo odmówią przyjęcia propozycji. Przepis ten ma charakter przepisu lex specialis, o którym mowa w art. 63 kp, w stosunku do generalnego aktu normatywnego jakim jest kodeks pracy a ponadto również z uwagi na późniejsze wejście do porządku prawnego ma pierwszeństwo w stosowaniu przed regulacjami kodeksowymi. Z powyższego przepisu wynika, że w przypadku nieotrzymania przez pracownika propozycji służby bądź pracy w terminie do dnia 31.05.2007roku jego stosunek pracy wygasa z mocy prawa. Wygaśnięcie stosunku pracy następuje zatem z chwilą gdy zaistniało zdarzenie będące w świetle ustawy przyczyną zakończenia w stosunku pracy. Żadna ze stron nie może więc uchylić tego skutku. Wygaśnięcie stosunku pracy z mocy samego prawa powoduje również, że pracodawca pozbawiony jest jakichkolwiek uprawnień do podejmowania decyzji, gdyż uczynił to za niego ustawodawca. Dalej wskazywał pozwany, iż przepisy wprowadzające ustawę o KAS, w tym art. 170, nie przewiduje ochrony pracowniczej przed zwolnieniami, jak również żadnego trybu odwoławczego w tym zakresie. Z uwagi na to, że stosunek pracy wygasł ex lege po spełnieniu przesłanki w postaci upływu określonego terminu pozwana nie była legitymowana do ustosunkowania się do zaistniałej sytuacji. Z uwagi na to, że w art.170 ustawodawca posłużył się pojęciem „wygasają”, które nie jest tożsame z pojęciem rozwiązania stosunku pracy - nie potrzeba tu jakiegokolwiek oświadczenia woli pracodawcy skutkującego wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Wobec tego nie znajdują tu zastosowania przepisy kodeksu pracy regulujące uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powołał się w tym zakresie pozwany na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.01.2004 roku, w którym to Sąd Najwyższy dokonał m.in. wykładni art. 58 ust 1 ustawy z dnia 13.10.1998 roku Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, który to przepis ma analogiczną konstrukcję prawną jak art. 170 ustawy wprowadzającej ustawę o KAS. Sąd uznał w nim, że niezłożenie propozycji dalszego zatrudnienia nie podlega co do zasady kontroli Sądu a ustawodawca przyznał pracodawcom pełną swobodę decydowania o zatrudnieniu pracowników.

Jednocześnie, treść normy art. 165ust.1 i ust. 7 oraz art. 170 ustawy wprowadzającej ustawę o KAS odczytana łącznie wskazuje, że ustawodawca pozostawił pracodawcy autonomiczne prawo nie tylko w zakresie wyboru co do rodzaju propozycji jaka składana jest pracownikom i funkcjonariuszom tej jednostki, ale i doboru pracowników, którym propozycja zostanie złożona. Zdaniem pozwanego, z treści powyższych przepisów nie wynika aby Dyrektor I. Administracji Skarbowej w O. był zobowiązany do składania wszystkim funkcjonariuszom propozycji służby i wszystkim pracownikom propozycji dalszego zatrudnienia. Art. 165 ust.7 pozwalał bowiem dyrektorom na podejmowanie suwerennych decyzji co do rodzaju składanych propozycji pracy bądź służby co wynikało z konieczności dostosowania podległej kadry do potrzeb organizacyjnych nadzorowanych jednostek. Treść art.165 ust. 7 ustawy pozwalała Dyrektorowi na złożenie propozycji służby albo propozycji zatrudnienia, ale też nas nie złożenie jakiejkolwiek propozycji. Dyrektor KAS zdecydował się na niezłożenie powódce propozycji zatrudnienia bądź służby co mieściło się w zakresie uprawnień wynikających z przepisów ustawy wprowadzającej KAS. W tej sytuacji, zdaniem pozwanej, strona przeciwna nie wykazała aby doszło do naruszenia prawa w związku z niezłożeniem powódce propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia a w konsekwencji nieuzasadnione jest żądanie powódki zawarte w pozwie. W związku z tym, że powódka w piśmie z dnia 13.12.2017 roku określanym w pozwie jako wezwanie do zapłaty żądała zapłaty brakującej części odprawy należnej z tytułu zwolnienia z pracy na podstawie art. 170 ust 1 pkt 1 ustawy wprowadzającej KAS, natomiast w pozwie żąda zasądzenia odprawy emerytalnej za brakujące 3 miesiące, co skutkuje brakiem precyzyjnego wskazania podstawy żądania.

Pozwana odniosła się w dalszej części do obu kwestii.

Podniosła w szczególności, że w art. 170 ust. 1 ustawy z dnia 16.11.2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej wskazano m.in. że stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach KAS oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w tych jednostkach wygasają z dniem 31 sierpnia 2017 roku, jeżeli osoby te w terminie do dnia 31.05.2017 roku nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby. Zgodnie z kolei z art. 170 ust.4, w przypadku, o którym mowa w ust 1, pracownikom oraz funkcjonariuszom przysługują świadczenia należne odpowiednio w związku z likwidacją urzędu albo zniesieniem jednostki organizacyjnej w rozumieniu ustawy uchylanej w art. 159 pkt 3 tj. ustawy z dnia 27.08.2009r. o służbie celnej. Odprawę, o której mowa w ust.1 oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie kodeksu pracy. Należy przy tym zwrócić uwagę, że przepisy ustawy z 16.11.2016 roku o Krajowej Administracji Skarbowej odmiennie traktują pracowników i funkcjonariuszy a przepis art. 250 ust. 4 powiela zapisy art. 163 ust 4 ustawy o Służbie Celnej. Powódka nie była funkcjonariuszem, wobec tego nie ma żadnego związku pomiędzy jej statusem pracowniczym a ustawą o Służbie Celnej. Nie ma więc podstaw aby do pracownika cywilnego miały zastosowanie przepisy adresowane do funkcjonariuszy. Analizując przepisy art. 170 ust 1 należy wskazać, że w przepisach dotyczących funkcjonariuszy ustawa o Służbie Celnej w art. 163 ust. 4, jak również ustawa o KAS w art. 254 wymienia: „zniesienie lub reorganizację jednostki organizacyjnej”. Natomiast „likwidacja urzędu" wskazana jest w art. 66 ustawy o służbie cywilnej, a „ likwidacja jednostki organizacyjnej kontroli skarbowej” występowała w art. 42 e uchylonej ustawy o Kontroli Skarbowej - to jest w ustawach regulujących prawa i obowiązki pracowników cywilnych. Sformułowanie użyte w art. 170 ust. 4 „ w rozumieniu ustawy uchylanej” odnosi się do zniesienia jednostki organizacyjnej wskazywanej w pragmatyce funkcjonariuszy celnych, co odróżnia prawa funkcjonariuszy od praw pracowników cywilnych, związanych z likwidacją urzędu - wobec których stosowane są ogólne przepisy prawa pracy.

Konstatacja ta, zdaniem pozwanego, prowadzi do wniosku, że ustawodawca celowo rozróżnił status funkcjonariuszy i pracowników również w okresie przejściowym i z tej przyczyny do każdej z tych grup należy stosować odrębne reżimy prawne. Wobec powyższego powódka miała prawo tylko do świadczeń, które należały się pracownikom cywilnym a nie funkcjonariuszom. Do pracowników służby cywilnej mają zastosowanie ogólne przepisy prawa pracy. Dotycz to również prawa do odprawy na podstawie ustawy z dnia 13.03.2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników.

Nieuzasadnione jest także w ocenie pozwanego żądanie o wypłatę odprawy emerytalnej. Pozwany wskazał, że zgodnie z art. 94 ust 1 ustawy z dnia 21.11.2008 roku o służbie cywilnej członkowi korpusu służby cywilnej, któremu stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli członek korpusu służby cywilnej przepracował co najmniej 20 lat w służbie cywilnej jednorazowa odprawa przysługuje wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia za pracę. Oblicza się jej wysokość jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu członkowi korpusu służby cywilnej, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę przysługuje odprawa pieniężna. Brzmienie tego ustępu, w części dotyczącej warunku nabycia prawa do tego świadczenia jest niemal identyczne z art. 92 ¹ kp, bowiem co prawda ten drugi przepis dodatkowo wskazuje, że pracownik w momencie ustania stosunku pracy musi spełnić warunki uprawniające go do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, jednakże trudno z tej różnicy w zapisach wyciągać wniosek, że chodziło tutaj o inne sytuacje. Również ust. 1 komentowanego artykułu, podobnie jak i art.92 ¹ kp, wskazuje jednoznacznie, że odprawa ta ma charakter jednorazowy. Tak więc, jeżeli pracownik uzyskał ją z tytułu przejścia na rentę a później zatrudnił i z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego przechodzi na to drugie świadczenie, nie nabywa do niej prawa. Dlatego też w ocenie pozwanego wykładnia obydwu tych przepisów winna być dokonywana jednolicie i uzasadnione jest również odwoływanie się do wyroków sądów powszechnych odnoszących się do wykładni tego przepisu.

Zaznaczył dalej pozwany, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego związek między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury może mieć charakter czasowy, przyczynowy, czasowo - przyczynowy lub funkcjonalny. Jednakże wygaśnięcie stosunku pracy przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego nie jest rozwiązaniem stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę w zakresie uprawnień pracownika do odprawy emerytalnej.

Podał pozwany dalej, że prawo do odprawy emerytalnej uzyskuje tylko pracownik, który najpóźniej w dniu rozwiązania umowy o pracę spełnia warunki do nabycia prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Potwierdza to stanowisko Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 20 września 2005r. II PK 20/05 stwierdził, że w rozumieniu art. 92 ¹ kp spełnienie warunków nabycia prawa do emerytury jest wymagane w czasie trwania stosunku pracy najpóźniej w dniu jego rozwiązania, gdyż w dalszej kolejności przepis uzależnia prawo do odprawy od ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę.

Jeżeli zatem powódka w dacie rozwiązania stosunku pracy nie spełniała warunków uprawniających ją do emerytury, nie nabyła ona również prawo do odprawy emerytalnej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka E. Z. jest absolwentką Akademii (...) w K. Wydziału (...), którą to ukończyła w 1992r. uzyskując tytuł magistra ekonomii.

W dniu 1 lipca 1992r. zatrudniona została w Urzędzie Skarbowym w G. na stanowisku referenta w Referacie Podatku Dochodowego i Obrotowego od osób prawnych. Od dnia 1 stycznia 1993r. zatrudniona została na czas nieokreślony i powierzono powódce stanowisko starszego referenta. W kolejnych latach powódka zajmowała coraz to wyższe stanowiska – inspektora, starszego inspektora, komisarza skarbowego, starszego komisarza skarbowego a od 1 października 1997r. Kierownika Referatu Kontroli Podatkowej.

W 1994r. powódka ukończyła aplikację administracyjną i otrzymała stosowne świadectwo jej ukończenia.

W trakcie kolejnych lat pracy powódka ukończyła liczne szkolenia, cieszyła się zaufaniem przełożonych czego wyrazem było w szczególności wyznaczenie powódki z dniem 9 grudnia 1998r., w związku ze zmianą terytorialnego zasięgu działania urzędów skarbowych i izb skarbowych, konsultantem merytorycznym do kontaktów z analogicznymi komórkami innych urzędów skarbowych. Kolejne zaś oceny pracownika przeprowadzane przez przełożonych powódki wskazywały na wysoką jakość pracy powódki, dużą wiedzę teoretyczną i doświadczenie praktyczne, umiejętność komunikowania się z otoczeniem i tworzenia dobrej atmosfery w pracy. Oceny cząstkowe w poszczególnych zagadnieniach wyznaczały poziom na poziomie oczekiwań lub powyżej oczekiwań. Powódka nigdy nie otrzymała kary porządkowej, nie prowadzono wobec powódki także żadnych postepowań wyjaśniających i dyscyplinarnych. Odnośnie osiąganych wyników w pracy – komórki zarządzanej przez powódkę - przełożeni nie zgłaszali uwag ani zastrzeżeń. Na tle pozostałych pracowników urzędu, ocena powódki była ponad przeciętną.

Z dniem 1 kwietnia 2015r., wobec połączenia Izby Skarbowej w O. i podległych urzędów skarbowych w jedną jednostkę organizacyjną, której kierownikiem został Dyrektor Izby Skarbowej w O., powódka stała się pracownikiem Izby Skarbowej w O..

Wobec z kolei wejścia w życie ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej i wynikającej z niej reorganizacji administracji podatkowej i celnej ukształtowano nową strukturę organizacyjną w postaci Krajowej Administracji Skarbowej wprowadzonej ustawą z dnia 16 listopada 2016r. o Krajowej Administracji Skarbowej.

Z dniem wejścia w życie ustaw tj. z dniem 1 marca 2017 roku połączono zatem administrację podatkową, kontrolę skarbową i Służbę Celną w jedną strukturę skarbową.

Zarządzeniem nr 35 Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z dnia 13 marca 2017r. powołano Zespół do monitorowania realizacji Porozumienia z dnia 1 marca 2017r. w sprawie zabezpieczenia praw i interesów pracowników i funkcjonariuszy oraz zabezpieczenia realizacji zadań organów Państwa w związku z wdrażaniem Krajowej Administracji Skarbowej. Porozumienie, o którym mowa w zarządzeniu, zawarte zostało w dniu 1 marca 2017r. pomiędzy Szefem Kas a (...). Jak wskazano w preambule porozumienia, zawarto je w trosce o należyte zabezpieczenie praw i interesów pracowników i funkcjonariuszy konsolidowanej administracji podatkowej, kontroli skarbowej i służby celnej oraz w celu zapewnienia racjonalnego, funkcjonalnego i możliwie bezkonfliktowego wprowadzenia w życie reformy uwzględniając konieczność zabezpieczenia realizacji zadań organów państwa.

W porozumieniu zawarto ustalenia w zakresie wynagrodzeń pracowników i funkcjonariuszy a nadto w zakresie zmian kadrowych jakie mogą wyniknąć w wyniku reformy. I tak, w § 2 wskazano, że szef KAS dołoży starań by pracownikom i funkcjonariuszom mu podległym w wyniku wejścia w życie ustawy o KAS oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS, zostało zaproponowane dalsze zatrudnienie lub dalsze pełnienie służby, chyba że spełnione zostaną przesłanki wymienione w art. 144 ust.1 ustawy o KAS, art.2 pkt 2b ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne albo osoby te pobierają świadczenia emerytalne lub nabyły uprawnienia do tych świadczeń. Ustalono w szczególności, że podejmując decyzję o zaproponowaniu pracownikowi lub funkcjonariuszowi zatrudnienia lub dalszego pełnienia służby oraz określając warunki jakie zostaną zaproponowane pracownikowi lub funkcjonariuszowi uwzględnia się w szczególności: zakres powierzonych zadań, przebieg dotychczasowego zatrudnienia lub pełnienia służby, kwalifikacje zawodowe pracownika lub funkcjonariusza i miejsce dotychczasowego zamieszkania, z zastrzeżeniem uprawnienia wynikającego z art. 169 ust.3 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS. W miarę możliwości kierownik jednostki organizacyjnej KAS uwzględni także osobiste preferencje pracownika lub funkcjonariusza.

W porozumieniu przewidziano możliwość zgłaszania do Zespołu do monitorowania wniosków sygnalizujących o sytuacjach nie wywiązywania się przez kierowników jednostek z realizacji Porozumienia i uregulowano sposób ich rozpatrywania.

Do dnia 16 kwietnia 2016r. naczelnikiem Urzędu Skarbowego w G. była A. K. (1), po tej dacie natomiast – S. U. (1).

Od dnia 10 marca 2017r. koordynowanie pracą Referatu Kontroli Podatkowej w urzędzie w G. powierzono J. M., będącemu dotąd starszym komisarzem skarbowym pracującym w tym referacie od 1 stycznia 2014r. Powódka formalnie nadal pozostawała kierownikiem tego referatu, nie otrzymała w tym zakresie żadnego dokumentu zmieniającego warunki swego zatrudnienia. Od naczelnika S. U. (1) usłyszała wtedy jedynie, że dalej nie może być kierownikiem. Pomimo, iż kolejni pracownicy urzędu otrzymywali w miesiącu maju 2017r. propozycje pracy (zgodnie z art. 165 ust.7 ustawy), powódka takiej propozycji nie otrzymała.

W piśmie z dnia 5 kwietnia 2017r. powódka zwróciła się do pozwanego o zatrudnienie jej na dotychczasowym stanowisku. Podała, iż posiada odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. Podała nadto, iż zamierza z dniem 1 października 2017r. przejść na emeryturę. Na piśmie tym swoją adnotację popierającą wniosek powódki zaznaczył ówczesny naczelnik S. U. (1). Przeczuwając brak propozycji pracy, powódka w piśmie z dnia 19 maja 2017r. zwróciła się do pracodawcy o możliwość rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron z dniem 1 października 2017r. wobec nabycia przez nią prawa do emerytury. Wniosek ten jednak rozpatrzono negatywnie o czym poinformowano powódkę pismem z dnia 13 czerwca 2017r.

W dniu 30 maja 2017r. stawiła się w Izbie Skarbowej w O. i rozmawiała na swój temat z wicedyrektorem M. Ł.. Na zapytanie o powody braku propozycji pracy usłyszała, iż zarzutów wobec powódki nie ma, ale jest reforma, kadry są dobierane a temu służy opcja zerowa i powódka pracy nie otrzyma.

W dniu 31 maja 2017r. współpracownicy powódki, zatrudnieni w urzędzie w G., wystosowali pismo do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w którym zaprotestowali przeciwko takiemu potraktowaniu powódki. Wskazano w piśmie na wysokie kwalifikacje i doświadczenie powódki w pracy, jej sumienność, zaangażowanie i uczciwość, szacunek jakim darzą powódkę pracownicy urzędu. Opisano nadto sytuację życiową powódki – jej ciężką chorobę, jaką przeszła, możliwość nabycia prawa do emerytury. Generalnie, podniesiono szczególnie krzywdzące potraktowanie powódki i zwrócono uwagę na szkodliwość takiego działania z punktu widzenia wcześniejszych deklaracji, w których zapewniano o kontynuacji zatrudnienia pracowników wykonujących swą pracę rzetelnie i uczciwie.

Powódka także wystosowała swoje pismo, korzystając z możliwości jakie dało pracownikom Porozumienie zawarte w dniu 1 marca 2017r. Wniosła w nim o ponowne rozpatrzenie propozycji pracy.

Pismo powódki z dnia 31 maja 2017r. skierowane do Zespołu do monitorowania realizacji porozumienia przesłane zostało do tegoż zespołu za pośrednictwem Dyrektora I. Administracji Skarbowej w O.. Wysyłając je do I. w O. , naczelnik S. U. (1) wraz z nim przesłał swoje pismo zawierające wniosek by nie uwzględniać prośby powódki i nie przedstawiać jej propozycji zatrudnienia. Podał w nim, że powódka do lutego 2017r. była kierownikiem Referatu Kontroli Podatkowej a zarówno w IV kwartale 2016r. jak i w I kwartale 2017r. efekty kontroli podatkowej uległy znaczącemu zmniejszeniu a sama powódka wykazuje brak koncepcji w kierunku usprawnienia funkcjonowania referatu. Poza takim stwierdzeniem nie podano żadnych danych obrazujących spadek wyników pracy referatu. Następnie, także dyrektor I. w O. I. S. (1), przesyłając pismo do Zespołu, dołączyła swoje pismo, w którym przedstawiła przebieg pracy zawodowej powódki opisując warunki zatrudnienia powódki wynikające z umowy o pracę a także powtórzyła argumentację przedstawioną przez S. U. (1) i wskazała, iż rozważając kwestię przedstawienia propozycji pracy powódce wzięto pod uwagę potrzebę zapewnienia sprawnej, efektywnej i skutecznej organizacji m.in. poprzez dobór kadr gwarantujących osiągnięcie tego efektu. Ostatecznie powódce nie przedstawiono propozycji pracy wobec czego z dniem 31 sierpnia 2017r. stosunek pracy miedzy stronami wygasł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o; dokumenty – akta osobowe powódki, zarządzenie z dnia 13 marca 2017r. k. 91-92, porozumienia k. 93- 94, pisma z dnia 31 maja 2017r. k.12 - 13, zeznania świadków: A. K. k. 100v, I. S. k. 101, S. U. k. 101 – 101v.

Sąd zważył, co następuje;

Stan faktyczny w niniejszej sprawie pozostawał między stronami co do zasady bezsporny. Spór sprowadzał się do odmiennej oceny prawnej dokonanych wobec powódki przez pozwanego pracodawcę czynności.

Ich ocena dokonana przez Sąd pozwala na wysnucie wniosku, iż zgłoszone przez powódkę żądania dotyczące zasądzenia odpowiednio wskazanych kwot, ocenić należało jako uzasadnione. Wszystkie one – jak wskazuje na to argumentacja zawarta w pozwie i podtrzymywana w toku procesu - opierają się na konsekwentnym negowaniu prawidłowości konstrukcji prawnych składających się na regulację dotyczącą zasad reformowania szeroko rozumianej administracji skarbowej a zawartych w ustawie z dnia 16.11.2016 roku Przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej, w oparciu o które podjęte przez pozwaną działania wobec powódki doprowadziły do utraty przez nią zatrudnienia u pozwanej z dniem 31 sierpnia 2017r. Argumentacja ta, będąca wprawdzie dość ogólnikową, dała sądowi asumpt do wnikliwej analizy przywołanych wyżej przepisów, ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz podjęcia na tej podstawie wniosków pozwalających na taką właśnie ocenę zgłoszonych roszczeń.

W pierwszej kolejności Sąd analizował kwestię dopuszczalności drogi sądowej, możliwości skutecznego zgłoszenia roszczenia kwestionującego podjęte przez pracodawcę, na gruncie omawianej ustawy, czynności rodzących po stronie powódki skutki w postaci wygaśnięcia stosunku pracy. Analiza ta doprowadziła do wniosku, iż pracownikowi urzędu skarbowego, którego stosunek pracy wygasł z mocy przepisu art. 170 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej ustawa z 16 listopada 2016 r. stosownie do przepisu art. 63 k.p. i 67 k.p. oraz art. 45 Konstytucji przysługuje odwołanie do sądu i roszczenia wynikające z art.56kp w zw. z art.8 kp.

Sąd zgadza się bowiem w pełni ze stanowiskiem zaprezentowanym w wyroku Sądu Najwyższego z 24 września 2009 r. II PK 58/09, dotyczącym podobnej sytuacji, iż rozpoznając sprawę z powództwa pracownika o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 67 kp w związku z art. 56 kp i art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji (Dz.U. Nr 267, poz. 2258 ze zm.) oraz art. 63 kp, sąd pracy może dokonać oceny czynności pracodawcy dotyczących niezaproponowania pracownikowi warunków pracy i płacy na dalszy okres w kontekście zasad współżycia społecznego. W wyroku tym wyrażono pogląd, że sąd pracy ma prawo badać przyczyny niezłożenia pracownikowi propozycji dalszego zatrudnienia, choćby w kontekście zakazu dyskryminacji (art. 11 ³ kp oraz art. 18 ^3a i 18 ^3b kp) albo naruszenia prawa (art. 67 kp), obejścia prawa lub naruszenia zasad współżycia społecznego ( art. 8 kp. ).

Zaznaczyć należy ponadto, iż zgodnie z art. 63 kp umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie oraz w przepisach szczególnych. Zgodnie z art. 67 kp, w razie naruszenia przez pracodawcę przepisów dot. wygaśnięcia umowy o pracę, pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy. W zakresie roszczeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące uprawnień pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia.

W świetle zatem powyższego, analizie Sądu podlegała kwestia przyczyn, z powodu których doszło do wygaśnięcia stosunku pracy powódki z pozwanym.

Otóż, jak wskazywano wyżej, na mocy cytowanych uregulowań, w dniu 1 marca 2017r. weszła w życie reforma struktury administracji skarbowej. Wprowadziła ona Krajową Administrację Skarbową a w jej wyniku doszło do konsolidacji administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej.

Zgodnie z art. 165 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.), pracownicy zatrudnieni w izbach skarbowych stali się, z zastrzeżeniem art. 170, pracownikami zatrudnionymi w izbach administracji skarbowej i zachowali ciągłość pracy.

Dalej, w myśl ust. 7 tego artykułu Dyrektor Krajowej (...) Skarbowej, dyrektor izby administracji skarbowej oraz dyrektor Krajowej Szkoły Skarbowości składają odpowiednio pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do dnia 31 maja 2017r., pisemną propozycję określającą nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, która uwzględnia posiadane kwalifikacje i przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także dotychczasowe miejsce zamieszkania.

Jednakże, zgodnie z brzmieniem art. art.170 ust.1 ustawy, stosunki pracy osób zatrudnionych w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, oraz stosunki służbowe osób pełniących służbę w jednostkach KAS, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 6 ustawy, o której mowa w art. 1, wygasają:

1) z dniem 31 sierpnia 2017 r., jeżeli osoby te w terminie do dnia 31 maja 2017r., nie otrzymają pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby;

2) po upływie 3 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik albo funkcjonariusz złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia propozycji zatrudnienia albo pełnienia służby, jednak nie później niż dnia 31 sierpnia 2017 r.

Tak też stało się w przypadku powódki – nie otrzymała ona bowiem propozycji zatrudnienia o jakiej mowa w art. 165 ust. 7 cytowanej ustawy.

W tym miejscu Sąd pragnie zwrócić uwagę na wątpliwości co do konstytucyjności omawianych przepisów. Ustawodawca przewidział bowiem w przywołanych wyżej uregulowaniach skutek wygaśnięcia stosunków pracy lub służbowych w przypadku nieotrzymania przez osoby zatrudnione w jednostkach KAS i osoby pełniące służbę w jednostkach KAS pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby oraz odmowy przyjęcia otrzymanych propozycji. Ustawodawca pozostawił więc organom autonomiczne prawo do decydowania o tym czy w ogóle danej osobie złożona zostanie propozycja dalszego zatrudnienia bądź służby, jak i wyboru rodzaju dalszego zatrudnienia. Zastosowanie przedstawionej konstrukcji wygaśnięcia stosunków pracy i stosunków służby w razie niezłożenia pisemnej propozycji nowych warunków pracy i służby prowadzi, zdaniem Sądu, do destabilizacji trwałości tych stosunków. Złożenie lub niezłożenie tej propozycji jest pozostawione swobodnemu uznaniu organu dokonującemu czynności prawnych w stosunkach pracy lub stosunkach służby. Nie negując możliwości doboru pracowników przez pracodawcę podkreślić należy, iż ów dobór musi być transparentny a jednocześnie zgodny z zasadą wyrażoną w art.24 Konstytucji kreującą obowiązek zapewnienia przez państwo gwarancji ochrony pracowników przed niezgodnymi z prawem lub nieuzasadnionymi działaniami pracodawcy.

Wątpliwości te wyrażane były również przez sądy tak powszechne jak i administracyjne w toku postepowań prowadzonych na kanwie tych uregulowań. Przywołać można tu chociażby wyroki wydawane w sprawach: WSA w Lublinie o sygn.. II SAB/Lu 141/17, WSA w Rzeszowie sygn.. II SAB/ (...)/17, WSA w Olsztynie sygn.. akt II SA/Ol 170/18. W sprawach tych Sądy szeroko analizowały treść owych uregulowań w kontekście zasad Konstytucji RP i sąd orzekający wątpliwości te w pełni podziela.

Odnosząc te rozważania do przedmiotowej sprawy przywołać można w szczególności w tym miejscu tezę podjętą w wyroku WSA w Olsztynie z dnia 17 kwietnia 2018r. (...) SA/O. 170/18, mianowicie:

„W każdej sprawie w przedmiocie złożenia pracownikom oraz funkcjonariuszom, w terminie do dnia 31 maja 2017 r., pisemnej propozycję określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby, konieczne jest indywidualne odniesienie się do kryteriów określonych w przepisie art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1948 ze zm.) i ich rozważenie w treści decyzji. Przez pryzmat indywidualizacji i konkretyzacji tych kryteriów dokonuje się bowiem zobiektywizowana ocena przydatności konkretnej osoby do realizacji zadań w krajowej administracji skarbowej. Tylko zaś w takim przypadku można uznać, że organ działał w granicach prawa, a nie na zasadzie dowolności, bądź arbitralności.”

W uzasadnieniu Sąd zaznaczył w szczególności, że do państwa jako pracodawcy zastosowanie znajdują odmienne standardy konstytucyjne niż w odniesieniu do pracodawców prywatnych. W tych relacjach konieczne jest bowiem respektowanie zasady zaufania osób pełniących służbę do państwa jako pracodawcy (art. 2 Konstytucji RP), jak też zasady działania organów państwa wyłącznie na podstawie i w granicach prawa, a więc z wyłączeniem arbitralności (art. 7 Konstytucji RP). Swoboda państwa w odniesieniu do "swoich" pracowników (funkcjonariuszy) jest zatem znacznie węższa, a tym samym ochrona stabilności stosunku służbowego osób pełniących służbę publiczną jest silniejsza, niż ma to miejsce w przypadku pracowników zatrudnionych u prywatnych pracodawców. Każda zatem zmiana warunków pełnienia służby, aby była dopuszczalna, musi być podyktowana obiektywnymi przyczynami i zgodna z przepisami prawa.

W omawianej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż pozwany pracodawca nie wykazał by wobec powódki brak złożenia propozycji zatrudnienia podyktowany był obiektywnymi przyczynami i wypełniającymi kryteria jakimi winien był kierować się pracodawca przy podejmowaniu decyzji w tym zakresie. Przepisy wprowadzające ustawę o KAS jasno precyzują, jakimi kryteriami mają kierować się dyrektorzy składając propozycję pracy bądź służby. Kryteriami tymi są: posiadane przez pracownika/funkcjonariusza kwalifikacje, przebieg dotychczasowej pracy lub służby, dotychczasowe miejsce zamieszkania. Niedopuszczalnym jest w związku z tym, aby przy określaniu propozycji pracy bądź służby poza dobrem Krajowej Administracji Skarbowej uwzględnione zostały inne kryteria pozaustawowe.

Pozwany w niniejszym procesie w zasadzie nie wskazał w ogóle jakimi kryteriami kierowano się decydując o braku złożenia powódce propozycji dalszego zatrudnienia. Jak się wydaje, konsekwentnie utrzymywał, iż treść ustawy daje pozwanemu niczym nie ograniczona swobodę w podejmowaniu takiej decyzji. Pogląd ten powielali, zdaniem Sądu, świadkowie – I. S. i S. U.. To oni bowiem podejmowali decyzję wobec powódki. W swych zeznaniach ograniczali się, zdaniem Sądu, do ogólnikowych stwierdzeń, które to nie dały odpowiedzi na pytanie z jakiego konkretnego powodu powódce nie zaproponowano zatrudnienia. I. S. (1) – będąca wówczas dyrektorem I. Administracji Skarbowej w O. – zeznała, iż nigdy nie rozmawiała z powódką, która pozostawała jedną z około 2600 zatrudnionych wtedy w urzędach osób. Podała też, iż sprawa powódki była wnikliwie analizowana a na temat powódki rozmawiała z bezpośrednim przełożonym powódki. Przedstawiana przez niego ocena powódki sprowadzała się do osiągania zbyt niskich wyników pracy referatu. Dyrektor podała nadto, iż nie twierdzi, że powódka nie spełniała kryteriów wymienionych w ustawie – bo je spełniała, ale chodziło o pozytywną weryfikację, której to powódka nie przeszła. Z takich stwierdzeń świadka Sąd nie uzyskał wiedzy z jakich powodów powódce nie zaproponowano dalszej pracy. Skoro powódka spełniała wymienione w ustawie kryteria z jakich zatem powodów weryfikacja powódki była negatywna? Świadek nie podała żadnego konkretnego zarzutu wobec powódki, nie znała żadnych danych dotyczących owych słabych wyników pracy referatu a także nie wskazała z czego wynikała ocena powódki jako pracownika sformułowana w piśmie do Zespołu do Monitorowania . Powoływała się natomiast na rozmowę z bezpośrednim przełożonym powódki, będącej podstawowym źródłem wiedzy o powódce i powodach braku dla niej propozycji pracy. Tym bezpośrednim przełożonym był wówczas naczelnik urzędu S. U. (1). To właśnie on wskazał osobę powódki jako osobę, której nie należy przedstawiać takiej propozycji pracy. Wyjaśniając powody tego wskazał, że padło od przełożonych pytanie kogo zostawić a kogo nie więc wskazał na powódkę. Podał nazwisko powódki (razem z dwoma innymi) przez telefon i wyboru swego nie uzasadniał ani też nikt go o to nie pytał. Wskazywał też świadek na gorszą, w jego ocenie, pracę powódki w ostatnim czasie – w 2016 i w 2017 roku.

Przywołane wyżej zeznania świadków dały – w ocenie Sądu – obraz rzeczywistości w jakiej doszło do podjęcia decyzji, iż powódce nie zaproponowano dalszej pracy. Wbrew twierdzeniom świadka I. S., nie odbyło się to po wnikliwym analizowaniu pracy powódki, jej akt osobowych i wszechstronnej oceny jej pracy. Wydaje się, że dla I. S. osoba powódki była jedną z wielu i świadek na temat samej powódki i jej pracy w urzędzie nie miała zasadniczo żadnej wiedzy. Co więcej, także wbrew twierdzeniom świadka, nie potwierdziły się relacje o wcześniejszej rozmowie z naczelnikiem urzędu na temat powódki. S. U. (1) zeznał przecież, iż to do kadr w O. a nie Dyrektor I. przez telefon podał nazwisko pracowników, którym nie należy przedstawić propozycji dalszej pracy. Żadne też z wymienionych wyżej świadków nie potrafił uzasadnić i potwierdzić konkretnymi faktami lub też danymi oceny o złej pracy powódki w ostatnim czasie. Zresztą, skoro mowa o wymienionym okresie pracy czyli 2016 roku i 3 miesiącach 2017 roku, to wszakże – niezależnie od słuszności stawianych zarzutów - jest to bardzo krótki czas w porównaniu z wieloletnią dobrze ocenianą a nawet bardzo dobrze praca powódki i to na kierowniczym samodzielnym stanowisku. Argumentacja zatem obojga świadków musiała zostać oceniona jako gołosłowna i czyniona wyłącznie na potrzeby niniejszego procesu. Sąd nie dopatrzył się w pracy powódki – zobrazowanej zarówno w jej aktach osobowych jak i w relacji świadków – żadnych faktów, zdarzeń, które wskazywałyby na słuszność wystawionej oceny. Co więcej, owe zarzuty stoją w sprzeczności z oceną powódki dokonaną przez świadka A. K. (1), która to od wielu lat pracuje w Urzędzie Skarbowym w G. a przez kilka lat przed 2016 rokiem była naczelnikiem urzędu. Według świadka powódka była bardzo dobrym pracownikiem, rzetelnym i sumiennym. Sprawnie zarządzała kierowanym przez siebie referatem a referat ten należał do jednych z najlepszych w województwie pod kątem osiąganych wyników. Dobra ocena powódki obejmowała też ocenę powódki jako członka szeroko rozumianej załogi, była lubiana przez współpracowników, szanowana a dowodem tego z pewnością było oburzenie takim potraktowaniem powódki a następnie wystosowanie listu do Szefa KAS wnioskującego o zmianę podjętej wobec niej decyzji.

Mając na uwadze powyższe, w szczególności wysokie kwalifikacje powódki, wieloletni staż pracy w urzędzie skarbowym, ostatnio na stanowisku kierownika samodzielnego referatu oraz wysoką ocenę pracy przejawiającą się zarówno w przyznawanych nagrodach indywidualnych i ocenie okresowej na poziomie powyżej oczekiwań a nadto wiek powódki, jej zły stan zdrowia (od 2011r. choruje na nowotwór) w ocenie sądu brak propozycji zatrudnienia dla powódki stanowi nadużycie prawa w rozumieniu przepisu art. 8 k.p.

Co więcej, w ocenie Sądu działanie pozwanego wobec powódki pozostawało w sprzeczności również z założeniami opisanymi w przywoływanym wyżej Porozumieniu z dnia 1 marca 2017r. w szczególności ze staraniami jakie mają być przedsięwzięte by: pracownikom i funkcjonariuszom w wyniku wejścia w życie ustawy o KAS oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS, zostało zaproponowane dalsze zatrudnienie lub dalsze pełnienie służby, chyba że spełnione zostaną przesłanki wymienione w art. 144 ust.1 ustawy o KAS, art.2 pkt 2b ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne albo osoby te pobierają świadczenia emerytalne lub nabyły uprawnienia do tych świadczeń oraz by podejmując decyzję o zaproponowaniu pracownikowi lub funkcjonariuszowi zatrudnienia lub dalszego pełnienia służby oraz określając warunki jakie zostaną zaproponowane pracownikowi lub funkcjonariuszowi uwzględnia się w szczególności: zakres powierzonych zadań, przebieg dotychczasowego zatrudnienia lub pełnienia służby, kwalifikacje zawodowe pracownika lub funkcjonariusza i miejsce dotychczasowego zamieszkania, z zastrzeżeniem uprawnienia wynikającego z art. 169 ust.3 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS. W miarę możliwości kierownik jednostki organizacyjnej KAS miał uwzględniać także osobiste preferencje pracownika lub funkcjonariusza.

Po stronie pozwanego pracodawcy Sąd nie dostrzegł żadnych przejawów starań opisanych wyżej.

Pozwana tym samym nadużyła prawa w ujęciu klauzuli
z art. 8 k.p. i w sposób arbitralny i niesprawiedliwy dokonała zwolnienia powódki z pracy w ramach wygaśnięcia stosunku zatrudnienia pod pozorem, że jest to czynione w ramach reformy administracji państwowej.

Owa arbitralność i niesprawiedliwość w działaniach po stronie pozwanego nie może jednak – w ocenie Sądu – skutkować uznaniem, iż wygaśnięcie stosunku pracy z dniem 31 sierpnia 2017r. nie było skuteczne. Chociaż wadliwe w zakresie omówionym wyżej, to jednak skutecznie działanie pozwanego doprowadziło do wygaśnięcia stosunku pracy gdyż skutek taki przewidziany został w opisywanej ustawie z dnia 16 listopada 2017r. Z taką sytaucją mamy chociażby do czynienia w sytaucji gdy dochodzi do rozwiązania stosunku pracy na skutek wadliwego wypowiedzenia przez pracodawcę – pracownik otrzymując zasądzone przez Sąd odszkodowanie nie reaktywuje stosunku pracy.

Stosunek pracy między stronami ustał zatem w dniu 31 sierpnia 2017r.

Z tych to powodów żądanie powódki w zakresie w jakim wnosiła o uznanie za bezskuteczne wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 170 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21.11.2016 roku Przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej i ustalenie, że stosunek pracy powódki z pozwaną Izbą Administracji Skarbowej w O. ustał z dniem 30 września 2017 roku z uwagi na przejście powódki na emeryturę oraz o zasądzenie wynagrodzenia za miesiąc wrzesień 2017r. nie mogło być uznane za zasadne i stąd podlegało oddaleniu.

Powyższa ocena dokonana przez Sąd jest jednakże punktem wyjścia do uznania, że w takiej sytuacji należne jest powódce odszkodowanie. Powódka, kwestionując działania pozwanego pracodawcy, nie domagała się przywrócenia do pracy, wnosiła o konkretną sumę pienieżną. Zdaniem Sądu odpowiednią kwotą odszkodowania jest kwota o jaką powódka wnosiła tj. 5717,09 zł.

Odsetki zasądzone zostały od następnego dnia od daty doręczenia pozwu gdyż z tą chwilą pozwany pozostawał w zwłoce.

Za uzasadnione Sąd uznał również żądanie dotyczące zasądzenia na rzecz powódki odprawy emerytalnej bo tak właśnie ostatecznie powódka sformułowała drugie żądanie.

Odprawa emerytalna jest świadczeniem powszechnym, pełni funkcje kompensacyjne a w sytuacji spełnienia przesłanek świadczenie to pracownikowi przysługuje.

Mianowicie, zgodnie z art. 94 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej tj. z dnia 15 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1889) członkowi korpusu służby cywilnej, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę, przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, a jeżeli członek korpusu służby cywilnej przepracował co najmniej 20 lat w służbie cywilnej, jednorazowa odprawa przysługuje w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

Odprawę, o której mowa w ust. 1, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy(ust. 4).

Wymagany związek pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury może mieć charakter przyczynowy, czasowy lub funkcjonalny.

Nabycie tego prawa zależy więc od: spełnienia przez pracownika warunków uprawniających do renty, ustania stosunku pracy, „przejścia na rentę albo emeryturę", tj. zmiany statusu prawnego pracownika z pracownika na osobę pobierającą określone świadczenie oraz związku między ustaniem stosunku pracy a przejściem pracownika na rentę (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2000 r., Ill ZP 18/99, OSNP 2000 nr 24, poz. 888). Roszczenie pracownika o wypłatę odprawy powstaje w dacie przejścia na emeryturę lub rentę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 1990 r. (I PR 284/90, LEX nr 79947). W tym bowiem dniu następuje spełnienie wszystkich ustawowych warunków uzyskania odprawy.

Związek między ustaniem stosunku pracy a przejściem na rentę inwalidzką lub emeryturę jest ujmowany szeroko w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Związek między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty może mieć charakter przyczynowy (rozwiązanie stosunku pracy następuje dlatego, że pracownikowi przysługuje prawo do świadczenia), czasowy (rozwiązanie stosunku pracy zbiega się w czasie z nabyciem prawa do świadczenia niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy), bądź czasowo-przyczynowy (przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest nabycie prawa do emerytury lub renty i rozwiązanie następuje w chwili przyznania świadczenia). Między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do świadczenia może zachodzić także związek funkcjonalny, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do emerytury lub renty inwalidzkiej, ale nabycie prawa do jednego z tych świadczeń i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy (zob. wyrok z dnia 8 grudnia 1993 r., l PRN 111/93, OSNCP 1994 z. 12, poz. 243; uchwala Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2000 r., Ill ZP 18/99, OSNP 2000 nr 24, poz. 888; także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r., ll PK 149/10, LEX nr 794983 i tam powołane orzecznictwo).

W odniesieniu do odprawy emerytalnej w judykaturze występuje pogląd, zgodnie z którym, w razie przejścia na emeryturę, warunkiem istnienia związku między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę jest spełnianie przez pracownika warunków nabycia emerytury w momencie rozwiązywania stosunku pracy. Sąd Rejonowy podzielił stanowisko orzecznictwa, że związek czasowy lub funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę zostaje zachowany w pewnych wypadkach także wtedy, gdy spełnienie warunków uzyskania emerytury nastąpiło po rozwiązaniu stosunku pracy, jeśli spełnienie wszystkich przesłanek nabycia prawa do emerytury nie nastąpiło w dniu rozwiązania stosunku pracy, lecz w niedalekiej przyszłości po tej dacie (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r., Il PK 224/10, LEX nr 817521). W niektórych sytuacjach związek ten nie ma bowiem wówczas charakteru przypadkowego. Ważne jest bowiem, jak stwierdził Sad Najwyższy to, że nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że rozwiązanie stosunku pracy doprowadziło do skorzystania przez pracownika z przysługujących mu uprawnień z ubezpieczenia społecznego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2000 r., III ZP 18/99, OSNP 2000 nr 24, poz. 888). Należy zatem uznać, że związek czasowy lub funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę zostaje zachowany w pewnych wypadkach także wtedy, gdy spełnienie wszystkich przesłanek nabycia prawa do emerytury nie nastąpiło przed rozwiązaniem stosunku pracy, lecz w niedalekiej przyszłości po tej dacie, a z okoliczności sprawy wynika, że rozwiązanie stosunku pracy doprowadziło do skorzystania przez pracownika z przysługujących mu uprawnień z ubezpieczenia społecznego.

W niniejszej sprawie z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia, w ocenie Sądu. Na skutek bowiem arbitralnej decyzji pracodawcy polegającej na nie przedstawieniu powódce nowych warunków zatrudnienia w strukturach administracji skarbowej w związku z realizacją reformy tejże administracji, stosunek pracy wygasł z mocy prawa.

Ustanie zatem zatrudnienia z dniem 31 sierpnia 2017 roku w okolicznościach tej konkretnej sprawy było zbliżone w skutku do rozwiązania stosunku pracy a jego konsekwencją było bez wątpienia uzyskanie w miesiąc później tj. w dniu 1 października 2017 roku emerytury – po złożeniu wniosku o to świadczenie już w maju 2017r.

W ocenie sądu w niniejszej sprawie występuje zatem związek czasowy i funkcjonalny między wygaśnięciem stosunku pracy a przejściem na emeryturę i stąd zasądzono kwotę odprawy o którą wnosiła powódka.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt. 12 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono po myśli art.477 ² §1kpc.