Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE WYROKU KOŃCOWEGO

Powodowie: K. S. (1) i J. S., wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz, solidarnie, kwoty 80.000 zł stanowiącej sumę odszkodowania za spadek wartości nieruchomości będący skutkiem wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania /50.000 zł/ i zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku mieszkalnego /30.000 zł/ z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2013 r. /k.1 i 5/.

W piśmie procesowym z 4 grudnia 2015 r. rozszerzyli żądanie pozwu- wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kwoty 108.272 zł na którą składało się roszczenie o odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości w kwocie 78.272 zł i dochodzona uprzednio kwota odszkodowania z tytułu zwrotu równowartości koniecznych nakładów od kwoty odszkodowania za spadek wartości nieruchomości bez zmiany roszczenia akcesoryjnego /k. 386/ .

Dnia 11 lutego 2016 r. wydany został wyrok częściowy dotyczący odszkodowania za spadek wartości nieruchomości /k.460/, który uprawomocnił się /k.633- wyrok z dnia 30 listopada 2016 r. wydany przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu/.

Następnie powodowie rozszerzyli żądanie pozwu o odszkodowanie za niezbędne nakłady na rewitalizację budynku wnosząc o zasądzenie kwoty 41.348,12 zł z tego tytułu w miejsce kwoty dotąd żądanej, z odsetkami od dnia 24 lipca 2013 r./k.667- 668/.

Domagali się zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje /k. 1 i 386, k.605/.

Jako podstawę prawną swoich roszczeń wskazywali art. 129 ustawy Prawo o ochronie środowiska, oraz art. 135 ust. 1 i nast. ustawy Prawo o ochronie środowiska /k. 5 i 6/.

Pozwany, (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k. 86, k. 455- 456 i k.701 „a”/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie są współwłaścicielami, na prawach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, nieruchomości o obszarze 0,0896 ha, położonej w P. przy ul. (...), zapisanej w księdze wieczystej (...) /k.96- 104- poświadczona kserokopia odpisu zwykłego księgi wieczystej, której stan wpisów pozostaje bez zmian w zakresie istotnym dla meritum sprawy, /k. 106 i 107- szkice sytuacyjne/.

Na nieruchomości znajduje się wolnostojący budynek mieszkalny jednorodzinny, budynek warsztatowy i budynek gospodarczy /k. 4 i 8 - opinii biegłego R. D.- plik w przeźroczystej okładce, k. 17- 23- opis budynku mieszkalnego, oraz jego zdjęcia w opinii biegłego J. W./.

Powodowie nabyli nieruchomość 17 kwietnia 1985 r. czyli w okresie, gdy funkcjonowało już pozwane lotnisko, natomiast nie był ustanowiony obszar ograniczonego użytkowania /k.100/.

W II połowie lat 80- tych postawili legalnie budynek mieszkalny /k. 103 i 104- wpisy w kw. dotyczące pozyskanego kredytu na budowę, k. 9 i 10- opinia biegłego R. D./.

Dnia 30 stycznia 2012 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania dla lotniska P.- Ł. w P.. Weszła ona w życie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa (...), czyli w dniu 28 lutego 2012 r. /k.18- 78- kserokopia uchwały z uzasadnieniem i wykazem nieruchomości objętych o.o.u. w całości, lub w części/.

Nieruchomość powodów znalazła się w strefie wewnętrznej o.o.u. /k.105- zaświadczenie Marszałka Województwa (...)/.

Ograniczenia użytkowania w strefie wewnętrznej polegają na:

a/ zakazie budowy nowych szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym, lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b/dopuszczeniu rozbudowy, odbudowy, oraz nadbudowy istniejących szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym, lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c/ zakazie tworzenia stref A uzdrowisk,

d/ dopuszczeniu lokalizowania zabudowy mieszkaniowej pod warunkiem zapewnienia właściwego komfortu akustycznego w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej /k. 85/.

Ze względu na hałas emitowany przez pozwane lotnisko wyżej opisany budynek nie spełnia wymogów prawidłowej ochrony pomieszczeń przed dźwiękami hałasu lotniczego dochodzącymi z zewnątrz w myśl przepisów prawa budowlanego i wymogów Polskiej Normy (...) /k.19- 32 opinii, a także k.736- zeznania biegłego J. W./

Dla zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi konieczna jest w domu mieszkalnym powodów wymiana okien na okna o podwyższonej izolacyjności akustycznej. Wobec zmiany warunków dotyczących wentylacji pomieszczeń po zainstalowaniu odpowiednio dźwiękoszczelnych okien, konieczne jest zmodyfikowanie wentylacji w celu zapewnienia odpowiednich norm wymiany powietrza w pomieszczeniach /k.33- 36- w/w opinii/.

W domu powodów konieczny jest więc montaż nawiewników ściennych akustycznych (...) 780 z mufą akustyczną i okapem z wkładką akustyczną, oraz montaż na wylocie kominów wentylacyjnych urządzeń wspomagających np. turbowentu hybrydowego, a także montaż tłumików akustycznych dB u ujścia przewodów wentylacyjnych /k.37- 41 opinii/.

Łączna wartość tych nakładów, to kwota 41.348,12 zł.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie w/w kserokopii dokumentów, których autentyczności strony nie kwestionowały, a sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich z urzędu.

Kserokopie fragmentu opinii biegłego K. R. /k.321/ , artykułu dr. B. H. /k.313- 320/, a także prywatnej opinii dr. K. S. (2)

/k.298-312 były nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem dotyczyły innych stanów faktycznych, lub miały charakter wysoce ogólny.

Wnioski o dowód z tych dokumentów sąd więc oddalił /k.455/.

Kolejna opinia prywatna dołączona do pisma z dnia 25 listopada 2015 r. nie była oceniana, bowiem stanowiła załącznik do pisma procesowego złożonego bez zezwolenia i zwróconego pełnomocnikowi pozwanego.

Zeznaniom świadka B. G. /k.231- 233/ zawnioskowanego przez pozwanego po cofnięciu wniosku o przesłuchanie świadka T. J., oraz zeznaniom pozwanego /k. 234- 236- zeznania G. B.- vice prezesa zarządu pozwanego/ sąd dał wiarę, bowiem nie były one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym przyjętym za podstawę ustaleń i nie kolidowały z powziętą przez sąd, z urzędu, wiedzą z innych spraw podobnego rodzaju.

W szczególności sąd dał wiarę G. B. i świadkowi B. G., że pozwany podjął konkretne działania skutkujące ograniczaniem hałasu oddziaływującego na środowisko i stara się ten hałas systematycznie umniejszać, a także monitoruje jego natężenie mierząc jego poziom o różnych porach w systematycznie przemieszczanych punktach kontrolnych.

Opinia biegłego J. W. z dnia 28 maja 2018 r.

uwzględniała wyczerpująco wszelkie istotne okoliczności i wydana została w oparciu o jak najszerszą wiedzę dostępną w dacie jej wydania i była tak dokładna jak to jest możliwe.

Sąd ocenił, że w swych zeznaniach /k.736- 737- skrót protokolarny zeznań, k.741- płyta CD z pełnym nagraniem zeznań na rozprawie/ biegły opinię obronił i wyjaśnił, w ocenie sądu, wątpliwości i pytania stron przedstawione na piśmie, lub wyartykułowane na rozprawie.

Zeznania biegłego logicznie, a opinia w sposób rzeczowy i wyczerpujący odpowiadają na pytania sądu zawarte w tezie dowodowej.

Sąd uznał opinię i zeznania biegłego za wysoce przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie roszczenia o odszkodowanie za nakłady konieczne dla zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego w pomieszczeniach budynku mieszkalnego powodów przeznaczonych na stały pobyt ludzi po ustanowieniu obszaru ograniczonego użytkowania i wysokości tego odszkodowania.

Wobec precyzyjnego przedstawienia wniosków i twierdzeń powodów i dołączenia kompletu dowodów z dokumentów, oraz przedstawienia dokumentów związanych z postawieniem budynku mieszkalnego na nieruchomości podczas wizji lokalnej zgodnie z oświadczeniem powoda złożonym na rozprawie w dniu 18 września 2014 r. /k.231/ sąd odstąpił od uzupełniającego przesłuchania stron przed wydaniem wyroku końcowego /k.737- postanowienie/.

Sąd zważył co następuje:

Powodowie zdołali wykazać wszystkie przesłanki odpowiedzialności pozwanego w oparciu o art. 129 ust. 2 u.p.o.ś. w zw. z art. 136 ust.3 u.p.o.ś., albowiem w okolicznościach sprawy nie może budzić wątpliwości, że istnieje związek przyczynowy pomiędzy utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania i ograniczeniami powodów w korzystaniu ze swojej nieruchomości, wynikających z hałasu związanego z funkcjonowaniem lotniska cywilnego P. – Ł..

Zgodnie z art. 129 ust. 2 w zw. z art. 129 ust. 1 u.p.o.ś. odszkodowanie z tego tytułu jest należne, jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się ograniczone. Stosownie do art. 135 § 1 u.p.o.ś. obszary ograniczonego użytkowania m.in. dla lotniska tworzy się jeżeli z przeglądu ekologicznego albo z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaganej przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, albo z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu. Wymieniony obszar dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, tworzy obecnie - zgodnie z art. 135 ust. 2 u.p.o.ś. - sejmik województwa, w drodze uchwał (a wojewoda w drodze rozporządzenia, przed nowelizacją przytoczonego przepisu), zaś dla zakładów lub innych obiektów, niewymienionych w art. 135 ust. 2 u.p.o.ś., rada powiatu, w drodze uchwały (art. 135 ust. 3 u.p.o.ś.). Tworząc obszar ograniczonego użytkowania, wskazane organy określają granice obszaru, ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, wymagania techniczne budynków oraz sposób korzystania z terenów wynikające z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko lub analizy porealizacyjnej albo przeglądu ekologicznego (art. 135 ust. 3a u.p.o.ś.). Tworzące obszar ograniczonego użytkowania uchwała sejmiku województwa (rozporządzenie wojewody) albo uchwała rady powiatu - po ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym (art. 2 i art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, tekst jedn.: Dz.U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449) - stają się aktami prawa miejscowego.

Bezsporny jest fakt, iż na skutek wprowadzenia uchwałą nr (...)Sejmiku Województwa (...), obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska P. - Ł., zabudowana domem mieszkalnym nieruchomość stanowiąca własność powodów znalazła się w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania i znajduje się tam nadal /k.17, k.20 i k.21– mapy z zaznaczonymi izoliniami/. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego, a zwłaszcza wniosków zawartych w w/w opinii biegłego J. W. i jego zeznaniach wynika, że niezbędne jest poniesienie konkretnych nakładów zapewniających normatywny komfort akustyczny w pomieszczeniach budynku powodów przeznaczonych na stały pobyt ludzi.

Wprawdzie pozwany wykazał, że podejmuje działania mające na celu zminimalizowanie uciążliwości związanych z jego działalności dla nieruchomości mieszkalnych położonych w o.o.u., ale bezsporne jest, że te działania nie doprowadziły do zmniejszenia hałasu do takiego poziomu, który odpowiadałby dopuszczalnemu na podstawie obowiązujących norm i tym samym umożliwił likwidację, lub umniejszenie obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska P. – Ł..

W tym stanie rzeczy pozwany powinien zapłacić powodom odszkodowanie odpowiadające wartości /cenie/ nakładów niezbędnych dla zapewnienia prawidłowego klimatu akustycznego.

Jest to kwota 41.348 zł zasądzona w punkcie I wyroku końcowego.

Roszczenie powodów będące przedmiotem orzeczenia w wyroku końcowym zostało zweryfikowane dopiero w opinii biegłego J. W. z dnia 28 maja 2018 r. według cen wolnorynkowych z daty wydania opinii.

Pozwany odebrał odpis opinii dnia 3 lipca 2018 r. /k. 663- zwrotne poświadczenie odbioru/, jednak zaniechał niezwłocznej zapłaty trafnie naliczonego przez biegłego odszkodowania.

Pozwany został wezwany o zapłatę odszkodowania przed wniesieniem pozwu /k.91- 93- pismo z 9 lipca 2013 r. , jednak w tym wezwaniu powodowie zażądali kwoty 100.000 zł z tytułu odszkodowania za konieczne nakłady /k.93/ . Powodowie nie poparli swych żądań żadną opinią zleconą we własnym zakresie.

Pozwany orientował się, że nieruchomość powodów leży w obszarze ograniczonego użytkowania i to w jego wewnętrznej strefie jednak żądanie kwoty 100.000 zł jako koszty nakładów na rewitalizację akustyczną mógł, zasadnie, ocenić jako nadmierne.

Ani kwota 100.000 zł wskazana w w/w wezwaniu, ani kwota 30.000 zł dochodzona pozwem nie zostały uprawdopodobnione jakimikolwiek rachunkami dotyczącymi poniesionych nakładów w celu uzyskania właściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach budynku mieszkalnego powodów wymagających ochrony akustycznej.

Nie dołączono też do pozwu odpisu opinii prywatnie zleconej, która uprawdopodobniałaby roszczenie o odszkodowanie w tym zakresie.

Odpis opinii biegłego J. W. został doręczony pozwanemu 3 lipca 2018 r. /k.663- zwrotne poświadczenie odbioru/ i pozwany, przeciwko któremu są kierowane powództwa podobnego rodzaju i to w znacznej liczbie mógł wówczas ocenić, w jakiej części roszczenie powodów jest uprawdopodobnione.

Ponieważ roszczenie o odszkodowanie za nakłady rewitalizujące w kwocie 30.000 zł było pozwanemu znane mógł on zweryfikować i zapłacić kwotę wskazaną w w/w opinii biegłego i to w całości zwłaszcza, że mieściła się ona w dochodzonej w pozwie całościowej kwocie odszkodowania.

Pozwany opóźnił się z zapłatą świadczenia w kwocie 30.000 zł od dnia 3 lipca 2018 r. a co do świadczenia rozszerzonego- od dnia 17 lipca 2018 r. /k.701- poświadczenie o doręczeniu pisma z dnia 3 lipca 2018 r. z oświadczeniem o rozszerzeniu roszczenia/

W tym stanie rzeczy należało zasądzić odsetki ustawowe za opóźnienie od w/w kwot jak w punkcie I wyroku końcowego i to na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 455 k.c.

W pozostałej części powództwo o roszczenia akcesoryjne sąd oddalił.

W wyroku częściowym i końcowym zasądzona została na rzecz powodów , łącznie, kwota 149.620,12 zł z czego wynika, że wygrali oni sprawę w całości.

Koszty sądowe obejmują: opłatę od pozwu /według ostatecznie wskazanych kwot roszczeń/ w kwocie 7481 zł i wynagrodzenia biegłych, czyli 2516,68 zł /k.440/, 3283,53 zł zł /k.654/, a także 73,04 zł /k.745/.

W sumie jest to kwota 13.354,25 zł.

Koszty zastępstwa procesowego powodów wynoszą 3617 zł za zastępstwo w I instancji, oraz 2700 zł za zastępstwo w II instancji zgodnie z §6 ust. 6 i §12 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych…/Dz. U. z 2013 r. poz. 490/ i po doliczeniu żądanej opłaty skarbowej.

Powodowie zapłacili dotąd 4000 zł /k.112/ i 6000 zł /k.247- dowód wpłaty zaliczki/, oraz ponieśli koszty zastępstwa procesowego w wyżej wskazanej kwocie 6317 zł . Jest to łącznie 16.317 zł / i taką kwotę zasądzono od pozwanego na rzecz powodów w punkcie III wyroku.

Całość kosztów sądowych, to kwota 13.354,25 zł z czego powodowie zapłacili 10.000 zł. Pozwany powinien więc zapłacić różnicę w kwocie 3.354,25 zł.

Odnośnie omyłkowo określonej w punkcie III wyroku kwoty należnej Skarbowi dokonano sprostowania w postanowieniu z dnia 14 stycznia 2018 r.

Podstawą prawna orzeczenia o kosztach postępowania jest art. 98 k.p.c.

/-/ E. Hoffa