Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 grudnia 2013r. w O.

sprawy z odwołania S. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

z dnia 24.09.2013r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie

Sygn. akt III U 1684/13

UZASADNIENIE

W dniu 13.09.2013r. S. B. złożył w Oddziale ZUS w P. Inspektorat w W. wniosek o ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury z uwzględnieniem pracy w warunkach szczególnych.

Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z dnia 24.09.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił S. B. prawa do tego świadczenia uznając, iż nie udowodnił on wymaganego 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Decyzję powyższą S. B. zaskarżył, wnosząc od niej odwołanie. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że ZUS niezasadnie przyjął, że nie wykazał 15 letniego okresu pracy szczególnych warunkach. Podniósł, że niezrozumiałe są dla niego przyczyny niezaliczenia przez organ rentowy do okresu pracy w szczególnych warunkach pracy w swojej jednoosobowej firmie w okresie od 06.10.1990r. do 31.12.1998r. W ocenie odwołującego o ocenie czy przysługuje mu prawo do emerytury winna decydować faktycznie wykonywana przez niego praca, a nie względy formalne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że S. B. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż nie udokumentował wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. ZUS podniósł, że na podstawie przedłożonej przez odwołującego dokumentacji uznał 9 lat, 4 miesiące i 24 dni okresów pracy w szczególnych warunkach. Zdaniem ZUS brak było podstaw do zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach okresu prowadzenia działalności gospodarczej Usługi (...) od 06.10.1990r. do 31.12.1998r., ponieważ zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia z Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, emerytura w obniżonym wieku przysługuje wyłącznie pracownikom, czyli osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w myśl kodeksu pracy.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawą do ubiegania się przez odwołującego o prawo do emerytury jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), gdyż urodził się on (...) roku. Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 01.01.1949r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- na dzień 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W świetle powyższych przepisów odwołanie S. B. nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego zostało oddalone.

Na podstawie przedłożonych przez odwołującego dokumentów ZUS uznał, że odwołujący udowodnił na datę 01.01.1999r. 25-letni ogólny staż ubezpieczeniowy, w tym 9 lat, 4 miesiące i 24 dni stażu pracy w szczególnych warunkach. Wobec nieuwzględnienia do pracy w szczególnych warunkach spornego okresu prowadzenia działalności gospodarczej Usługi (...) od 06.10.1990r. do 31.12.1998r (spełnienie przez odwołującego pozostałych przesłanek warunkujących nabycie uprawnień do wcześniejszej emerytury było poza sporem), zasadniczą kwestią wymagająca rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy charakter pracy odwołującego w spornym okresie pozwala na uznanie jej jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, bądź szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze. zm.).

W ocenie Sądu nie może budzić wątpliwości, że zakres podmiotowy osób objętych możliwością przejścia na emeryturę w wieku obniżonym, w związku z pracą w szczególnych warunkach, dotyczy tylko pracowników tj. osób definiowanych zgodnie z art. 2 k.p. jako osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Pogląd taki wyraził m.in. Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 11.06.2013r., w sprawie o sygn. akt AUa 1393/12, LEX nr 1335674. W uzasadnieniu cytowanego wyroku Sąd Apelacyjny w Łodzi wskazał, że z uwagi na sformułowania użyte w art. 32 ust. 1: "ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym (...)", czy też w rozporządzeniu w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze np. w § 1 ust. 1 "rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia" jasno wynika, że przewidziana swoista ulga w postaci możliwości przejścia na emeryturę w wieku obniżonym w związku z pracą w szczególnych warunkach przysługuje tylko i wyłącznie pracownikom, tj. osobom definiowanym zgodnie z art. 2 kodeksu pracy jako osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

Powyższe stanowisko jest ugruntowane w orzecznictwie – vide wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2004 r. (II UK 246/03, OSNP 2004/20/358), wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r. (I UK 142/04, OSNP 2005/17/272) czy wyrok z 8 maja 2008 r. (I UK 354/07, OSNP 2009/17-18/237). W orzeczeniach tych Sąd Najwyższy przyjmował, że zarówno praca na podstawie umowy agencyjnej, pomimo, że stanowiła ona tytuł do ubezpieczenia społecznego, a więc były od niej odprowadzane składki, czy też praca w charakterze członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, nie dają prawa do przejścia na emeryturę w wieku niższym niż podstawowy wiek emerytalny z uwagi na zatrudnienie w szczególnych warunkach, o których mowa w art. 32 ustawy emerytalnej. Co warto zaznaczyć, w wyroku z 8 maja 2008 r. wskazano przy tym, że prawo to nie przysługuje ubezpieczonym z tytułu zatrudnienia na innej podstawie niż umowa o pracę (chodziło wtedy o umowę o pracę nakładczą), choćby osoby te wykonywały zatrudnienie w szczególnych warunkach. Zatem nawet praca w trudnych i obciążających dla zdrowia warunkach nie daje prawa do emerytury jeżeli nie była wykonywana w ramach stosunku pracy.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że bezspornym jest i przyznanym przez samego odwołującego, iż w spornym okresie tj. od 06.10.1990r. do 31.12.1998r. był on zgłoszony do ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Nie był więc pracownikiem i w związku z tym nie ma podstawy prawnej do zaliczenia tego okresu do okresu wymaganego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Bez znaczenia przy tym pozostają podnoszone przez odwołującego okoliczności, że w spornym okresie rzeczywiście wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego. Decydujące znaczenie ma bowiem to, czy praca była wykonywana w ramach stosunku pracy. Na marginesie wskazać należy, że odwołujący podał, że innych okresów pracy w szczególnych, poza okresami uznanymi przez ZUS i okresem prowadzenia działalności gospodarczej, nie posiada.

Reasumując powyższe uznać należało, że odwołujący nie spełnił koniecznego warunku wymaganego przez art. 184 cyt. wyżej ustawy, co czyni jego odwołanie bezzasadnym.

Z tych względów Sąd w oparciu o art. 477 ¹⁴§ 1 kpc oddalił odwołanie S. B. od decyzji ZUS z dnia 24.09.2013r., gdyż jest ona słuszna i odpowiada prawu.