Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dariusz Ciulkiewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Ewa Wilczyńska

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2017 r. w Otwocku

sprawy z powództwa małoletniego F. D. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego K. D. (1)

przeciwko K. D. (2)

o podwyższenie alimentów

1.  alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 27 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. akt III C 1561/15 od K. D. (2) na rzecz małoletniego F. D. podwyższa z dniem 21 września 2017 roku z kwoty po 350,-zł (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych) miesięcznie do kwoty po 900,-zł (słownie: dziewięćset złotych) miesięcznie, płatnej z góry do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk matki dziecka K. D. (1) z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

4.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi,

5.  zasądza od K. D. (2) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 900,-zł. tytułem zwrotu opłaty sądowej, od której zwolniony był powód.

Sygn. akt III RC 283/16

UZASADNIENIE

K. D. (1) pozwem, który wpłynął w dniu 27 grudnia 2016 roku wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniego syna F. D. od pozwanego K. D. (2) z kwoty po 350,- zł miesięcznie do kwoty po 1850,- zł. miesięcznie

W uzasadnieniu złożonego pozwu przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wskazała, że w chwili orzekania o obecnie obowiązującym orzeczeniu w przedmiocie alimentów sytuacja zarobkowa pozwanego nie była w całości uregulowana z uwagi na podejmowaną przez niego zawodową służbę wojskową i nie otrzymał przysługującego wynagrodzenia lecz wyrównanie w wysokości ok. 2100,-zł. Stąd w jej ocenie w dacie orzekania o obecnym zobowiązaniu alimentacyjnym pozwanego nie zostały uwzględnione osiągane przez niego dochody.

Ponadto strona powodowa wniosła o zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

K. D. (2) w odpowiedzi na pozew uznał powództwo w części. Ostatecznie zajmując stanowisko w sprawie uznał powództwo o podwyższenie alimentów do kwoty po 450 zł miesięcznie. Ponadto pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec małoletniego syna F. D. został ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 27 stycznia 2016 roku w sprawie III C 1561/15 na kwotę po 350,-zł. miesięcznie. W czasie orzekania przez Sąd Okręgowy w Lublinie pozwany K. D. (2) rozpoczynał zawodowa służbę w Wojsku Polskim. Przed podjęciem służby pracował w sklepie budowlanym. K. D. (1) w ówczesnym czasie wykonywała pracę zarobkową, z której uzyskiwała dochód w kwocie 2200 zł brutto. Strony posiadały także na współwłasność mieszkanie położone w K., na którego zakup strony zaciągnęły kredyt. Małoletni F. D. miał wówczas 6 lat.

(d. wypis wyroku k. 10 akt, d. protokół ze sprawy rozwodowej k. 11-12 akt, d. zaświadczenie o pełnieniu zawodowej służby wojskowej k. 13 akt).

W chwili obecnej pozwany K. D. (2) pełni zawodową służbę wojskową w Batalionie Dowodzenia Wielonarodowej Brygady. Z tytułu pełnionej służby jak i uczestnictwa w wyjazdach służbowych, czy udziale w ćwiczeniach na poligonie otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 3200 zł. brutto. W 2016 roku K. D. (2) wykazał dochód w kwocie 39 620,30 zł. K. D. (2) dojeżdża swoim samochodem do jednostki, do której odległość wynosi 120 km w obie strony. Koszty z tym związane pozwany szacuje na kwotę ok. 500-600 zł. miesięcznie. Pozwany zamieszkuje wraz ze swoimi rodzicami i nie posiada nikogo oprócz małoletniego powoda na swoim utrzymaniu. K. D. (2) dokłada się do rachunków ponoszonych przez rodziców. Pozwany spłacał zadłużenie czynszowe lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność jego i byłej żony położonego w K. w kwocie po 600 zł miesięcznie. Zadłużenie zostało spłacone. Mieszkanie było uprzednio wynajmowane. K. D. (2) dysponuje mieszkaniem oraz ponosi koszty związane z dostawą mediów do niego oraz opłatami połowy rat kredytu hipotecznego w kwocie po ok. 114 zł. miesięcznie. Pozostała połowa raty kredytu przypada do spłaty K. D. (1). K. D. (2) w sposób regularny wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Ojciec przekazuje synowi drobne prezenty w postaci elementów ubrań, zabawek. Kontakty z synem odbywają się w sposób nieregularny, co skutkowało zainicjowanym przez niego postępowaniem przed Sądem Rejonowym w Otwocku o wykonanie kontaktów.

( d. zaświadczenie o otrzymywanym wynagrodzeniu k. 91, 193 akt, d. zeznanie PIT za rok 2016 k. 280-283 akt, d. informacja o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za 2016 rok k. 285 akt d. faktury k.92-94, 96-99, 105-110 akt, d. przelewy k.111-147, 304-307, 286-307 akt, d. przelewy spłaty rat kredytu k. 293-299 akt, d. zeznania K. D. (2) k. 313-314, 315 akt, d. zeznania K. D. (1) k. 365 v-366 akt).

K. D. (1) zatrudniona była w Przedszkolu Niepublicznym (...) w W. na stanowisku nauczyciela z wynagrodzeniem 2597,-zł. brutto, natomiast obecnie zatrudniona jest od 1 września 2017 roku w Szkole Podstawowej Nr. 2 w O. w charakterze nauczyciela świetlicy i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1777,- zł netto. Zmiana pracy związana była a godzinami pracy, które są korzystniejsze dla K. D. (1) u nowego pracodawcy. Ponadto na podstawie umów zlecenia jest trenerem piłki nożnej z czego uzyskuje dochód w kwocie ok. 700,- zł brutto miesięcznie. Wraz z małoletnim powodem F. D. obecnie po wyprowadzeniu się od swojej siostry zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu położonym w J.. Koszt najmu i opłat ponoszonych obecnie przez K. D. (1) to w sumie kwota 1200 zł. Uprzedni u siostry K. D. (1) płaciła 113 zł. czynszu plus opłaty za prąd co dawało łączną kwotę 200-300 zł. miesięcznie.

(d. przelew z otrzymanego wynagrodzenia k. 344 akt, d. umowy o pracę k. 70, 345-346 akt, d. umowa zlecenia k. 71 akt, d. zeznania K. D. (1) k. 365v-366 akt, d. umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 213-215 akt)

Małoletni F. D. jest obecnie uczniem szkoły podstawowej. F. D. uczęszczał na sesje u psychologa, których koszt wynosił 100,-zł. za godzinę. Małoletni wymagał cyklicznych sesji psychologicznych. Jak wynika z zaświadczenia psychologa F. D. przeżywał lęk związany z konfliktem rodziców i kontaktami z rodzicem, u którego stale nie mieszka. F. D. uczęszczał na zajęcia na siłowni oraz sztuki walki, z których zrezygnował. Koszt zajęć na siłowni wynosił 200 zł. F. D. uczęszcza na terapię pedagogiczną, której koszt to 50 zł za wizytę. Nadto matka ponosiła koszt sporządzenia diagnozy pedagogicznej, który wyniósł 200,-zł. Jak wynika z informacji pedagogicznej dotyczącej F. D. wymaga on między innymi konsultacji okulistycznej i ortoptycznej, badania słuchu i przetwarzania słuchowego, terapii pedagogicznej w tym terapii ręki, udziału w zajęciach ruchowych. ( d. k. 338 akt), F. D. uczy się języka angielskiego w szkole językowej, co kosztuje 180 zł miesięcznie. Uczęszcza na zajęcia z piłki nożnej, których koszt to kwota 110,- zł miesięcznie. Małoletni korzysta także z obiadów szkolnych, których koszt to 90 zł miesięcznie oraz wymaga wizyt lekarskich u dermatologa, okulisty, dentysty- koszt wizyty każda po minimum 100 zł., aczkolwiek zdarzały się wizyty, których koszt wynosił od 110 zł. do 180 zł. jednorazowo. Matka ponosi dodatkowe koszty lekarstw, testów skórnych dla dziecka – koszt 120 zł. jednorazowo. Matka ponosi koszty zakupów przyborów szkolnych, wyprawki szkolnej dla syna, części podręczników, jego wyżywienia, zakupów ubrań. Dziecko bierze udział w wycieczkach i wyjściach szkolnych. Matka reguluje wszystkie płatności szkolne za składki klasowe, wyjścia i wycieczki. W kosztach tych należy wyszczególnić składkę roczną klasową na materiały do zajęć w kwocie 100 zł., na szkolną radę rodziców w kwocie 50 zł., wycieczkę szkolną w kwocie 85 zł., wyjazd do kina w kwocie 41 zł., zakup dodatkowych książek do edukacji polonistycznej i matematycznej w kwocie 18 zł., wyjścia do pracowni ozdób choinkowych w kwocie 37 zł. Nadto na rok szkolny 2017 zaproponowane są wycieczka do teatru – szacowany koszt 80,-zł., lekcja muzealna – szacowany koszt 35 zł., lekcja w zoo – szacowany koszt 35 zł., dwudniowa wycieczka – szacowany koszt 250 zł. F. D. uczęszczał na płatne zajęcia nauki pływania, których koszt wynosił 23 zł. za jednostkę zajęciową. W związku z tymi zajęciami koniecznym było również opłacenie karnetu na basen, którego koszt wynosił 155,-zł. za 25 godzin.

( d. zeznania K. D. (1) k. 365v-366 akt, d. zaświadczenie k. 339 akt i k. 340 akt, d. faktury k. 32-62,67,211, 216-221, 257-263 akt, d. umowa o naukę języka angielskiego k. 63 akt, d. przelewy za język angielski k. 264-268 akt, d. przelewy za obiady k.269-272 akt, d. informacja pedagogiczna k. 64 akt, d. pismo terapeuty pedagogicznego k. 338 akt, d. zaświadczenie psychologa k. 65 akt, d. notatka ze szkoły k. 66 akt, d. oświadczenie z klubu sportowego k. 69 akt, d. deklaracja członkowska klubu sportowego k. 340-343 akt, d. zeznania K. D. (1) k. 365v-366 akt).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego o czym stanowi art. 135 § 1 k.r. i op. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona się znajduje. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k. r. i op. Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu wyżej wskazanego przepisu, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i możliwości mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków, powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi.

Zdaniem Sądu od czasu wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Lublinie w sprawie o sygnaturze akt III C 1561/15 doszło do istotnej zmiany możliwości zarobkowych pozwanego jak i zmienił się zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda. Ocena możliwości zarobkowych pozwanego K. D. (2) zmieniła się od czasu orzekania o ostatnim zobowiązaniu alimentacyjnym. Pozwany jest zawodowym żołnierzem i uzyskuje z tego tytułu stałe wynagrodzenie w kwocie ok. 3200,-zł. brutto miesięcznie, co wynika z jego zeznań i przedstawionych dokumentów. Jak wynika z zeznań pozwanego nie posiada on dodatkowych osób na swoim utrzymaniu oraz poza zasądzonymi alimentami na rzecz jego małoletniego syna nie doposaża go w żaden dodatkowy sposób poza drobnymi prezentami. Nadto zauważyć należy, że podczas wyjazdów służbowych jak i przebywając na ćwiczeniach w formie poligonu pozwany ma zapewnione zarówno zakwaterowanie jak i wyżywienie, więc nie ponosi z tego tytułu kosztów utrzymania. Wskazać również należy, iż K. D. (2) dysponuje wspólnym mieszkaniem jego i byłej żony, a mimo tego mieszka ze swoimi rodzicami, którym dokłada się do utrzymania. W takiej sytuacji większość kosztów utrzymania jak również osobista opieka i wychowanie dziecka spoczywają na jego matce K. D. (1), z którą przebywa. Sytuacja zarobkowa przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda uległa niewielkiej poprawie w stosunku do stanu z okresu sprawy rozwodowej, obecnie uzyskuje ona dochód w kwocie 1777 zł. netto z tytułu pracy na etacie i kwotę 700 zł. brutto z tytułu dodatkowej umowy zlecenia. Natomiast obecnie K. D. (1) ponosi zdecydowanie wyższe koszty związane z wynajmowaniem mieszkania w J. i ponoszeniem kosztów jego utrzymania oraz finansowaniem dodatkowych zajęć małoletniego F. D.. Różnica kosztów związanych z zamieszkaniem jest tu istotna, obecnie K. D. (1) za wynajęcie mieszkania i opłaty ponosi koszt w granicach 1200,-zł. miesięcznie, gdy uprzednio mieszkając u siostry koszt ten zamykał się w kwocie do 300 zł. miesięcznie. W ocenie Sądu zasadnymi są ponoszone przez matkę koszty związane z potrzebami leczenia i terapii syna, które stanowią istotną pozycje kosztów nawet przyjmując, iż leczenie czy zajęcia terapeutyczne odbywają się z różną częstotliwością. K. D. (1) wykazała ponoszone z tym związane koszty oraz ich potrzebę stosownymi opłaconymi fakturami czy zaświadczeniami. K. D. (1) ponosi również opłaty związane z edukacją syna i jego udziałem w życiu klasy, w tym edukacją poza szkolną jak choćby w formie wycieczek, czy lekcji poza szkołą. Niewątpliwie są one niezbędne zarówno dla rozwoju dziecka jak i jego integracji z rówieśnikami. Nadto niewątpliwym jest, iż zasadnym jest zapewnienie dziecku również obiadów w szkole czy zakup dla dziecka przyborów szkolnych i dodatkowych podręczników. Zasadną pozycje wydatków stanowią koszty związane z nauką języka angielskiego, czy udziałem w zajęciach sportowych w postaci pływania, czy zajęć piłki nożnej. Nadto nadal pozostają aktualnymi koszty związane choćby z wyżywieniem dziecka, zakupem dla niego ubrań, obuwia jego udziałem w niezbędnych zakupach środków czystości. Nie w pełni zasadnymi w ocenie Sądu były koszty związane z udziałem małoletniego w zajęciach na siłowni z uwagi na wiek dziecka. W ocenie Sądu kwota łączna usprawiedliwionych wydatków ponoszonych przez K. D. (1) związanych z utrzymaniem małoletniego syna F. D. przy ich uśrednieniu wraz z jego udziałem w kosztach związanych z wynajmem mieszkania oscyluje w kwocie do 1500-1600,-zł. miesięcznie. Wskazać przy tym należy, iż to matkę dziecka z uwagi na odległość miejsc zamieszkania rodziców oraz charakter pracy ojca, który na dłuższe okresy wyjeżdża służbowo; obciąża również osobisty obowiązek wychowania i opieki wobec syna. Zgodnie z art. 135 § 2 k.r. i op. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. W ocenie Sądu obecna kwota alimentacyjna, która obciąża ojca jest na tyle niska, że wystarcza jedynie na pokrycie niewielkiej części usprawiedliwionych potrzeb małoletniego. Nadto nastąpiła zmiana stosunków, o której mowa w art. 138 k.r. i op. zarówno w zakresie sytuacji pozwanego związanej z jego zarobkami, które wzrosły i kosztami utrzymania, które obecnie przedstawiają się korzystniej oraz w zakresie wzrostu kosztów utrzymania dziecka związanych z jego potrzebami i zmianą miejsca zamieszkania. W ocenie Sądu istotnym jest również, iż w związku ze zmianą miejsca zamieszkania dziecka i odległością od miejsca zamieszkania ojca to na matce spoczywa ciężar osobistej opieki i wychowania syna, stąd udział ojca w kosztach utrzymania dziecka winien być wyższy niż połowa kosztów utrzymania. Wskazać tu również należy, iż pozwany poza synem nie ma nikogo na utrzymaniu natomiast matka dziecka przy jej zarobkach niższych od zarobków pozwanego musi z nich utrzymać zarówno siebie jak i dziecko.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd na podstawie art. 138 k.r. i op. i art. 135 k.r. i op. alimenty zasądzone od K. D. (2) na rzecz małoletniego F. D. podwyższył z kwoty po 350,- zł miesięcznie do kwoty po 900,- zł miesięcznie, jednocześnie oddalając powództwo w pozostałej części. Ponadto Sąd koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniósł stosownie do art., 100 k.p.c. wobec częściowego uwzględnienia żądania oraz zasądził od K. D. (2) na rzecz Skarbu Państwa Sadu Rejonowego w Otwocku kwotę 900,- zł tytułem zwrotu opłaty sądowej, od której zwolniona była strona powodowa, co znajduje swoje uzasadnienie w art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 Ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.