Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Kop 16/18

POSTANOWIENIE

Dnia 29 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Płocku – II Wydział Karny w składzie:

przewodniczący – SSO Jacek Giętka (spr.)

protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Zeltyng

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 29.03.2018 r.

przy udziale prokuratora Mieczysława Petrykowskiego

sprawy D. R. (1)

osoby ściganej o przestępstwo z §§ 127, 128 ust. 1 pkt 5, 129 ust. 1 pkt 1 i 130 ust. 2 (austriackiego) kodeksu karnego

z wniosku prokuratora

w przedmiocie przekazania osoby ściganej europejskim nakazem aresztowania, odroczenia wykonania przekazania oraz zastosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania

na podstawie art. 607k § 1 i 3 k.p.k., art.607o § 1 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k.

p o s t a n a w i a

1)  przekazać osobę ściganą europejskim nakazem aresztowania wydanym w dniu 26 stycznia 2018 r. przez Prokuraturę w W. obywatela polskiego D. R. (1) urodz. (...) w G. syna K. i K. z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do Republiki Austrii w celu przeprowadzenia postępowania karnego o to, że w czasie z 24.01.2018 r. na 25.01.2018 r. w W. działając w sposób zarobkowy i jako członek zorganizowanej grupy przestępczej przy współudziale innego członka tej grupy zabrał cudzą rzecz ruchomą w zamiarze bezprawnego wzbogacenia siebie lub osób trzecich, a mianowicie samochód osobowy marki T. (...) o numerze rejestracyjnym W- (...) o wartości EUR 25.000 na szkodę H. T., a zatem rzecz o wartości przekraczającej kwotę EUR 5.000, w ten sposób, że wtargnął do pojazdu używając bezprawnie uzyskanego kodu dostępu to jest o przestępstwo ciężkiej zarobkowej kradzieży z włamaniem określone w §§ 127. 128 ust. 1 pkt 5, 129 ust. 1 pkt 1 i 130 ust. 2 (austriackiego) kodeksu karnego,

2)  odroczyć wykonanie przekazania osoby ściganej obywatela polskiego D. R. (1) urodz. (...) w G. syna K. i K. z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do Republiki Austrii do czasu zakończenia w kraju postępowania karnego lub wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie prowadzonej aktualnie przez Prokuraturę Rejonową w(...) pod sygn. akt PR Ds. 134.2018,

3)  zastosować wobec osoby ściganej obywatela polskiego D. R. (1) urodz. (...) w G. syna K. i K. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 30 (trzydziestu) dni od daty zwolnienia z jednostki penitencjarnej,

4)  zwolnić osobę ściganą D. R. (1) od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Z wnioskiem o wykonanie europejskiego nakazu aresztowania wydanego w dniu 26 stycznia 2018 r. przez Prokuraturę w W. wobec obywatela polskiego D. R. (1) urodz. (...) w G. syna K. i K. oraz zastosowanie tymczasowego aresztowania wobec osoby ściganej na okres 30 dni od daty zwolnienia z jednostki penitencjarnej, a także odroczenie wykonania przekazania do czasu prawomocnego zakończenia w Polsce prowadzonego przeciwko tej osobie postępowania karnego o sygn. akt PR Ds. 134.2018 o przestępstwo z art. 291 § 1 k.k. wystąpił Prokurator Okręgowy w Płocku sygnalizując, że D. R. (1) został zatrzymany przez Policję w dniu 25 stycznia 2018 r. o godz. 15.10 w G. jako osoba podejrzana o dokonanie kradzieży samochodu T. (...), zaś w dniu 26 stycznia 2018 r. ogłoszono mu zarzut popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 k.k.

Sąd zważył, co następuje.

Wniosek zasługuje na uwzględnienie. Wprawdzie w myśl przepisu art. 55 ust 1. Konstytucji RP ekstradycja obywatela polskiego jest zakazana, to jednakże w ust. 2 i 3 tegoż artykułu przewidziano wyjątki od tej zasady. Ekstradycja obywatela polskiego może być dokonana na wniosek innego państwa lub sądowego organu międzynarodowego, jeżeli możliwość taka wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej, a do takich zalicza się decyzja ramowa Rady Europejskiej wprowadzająca tzw. europejski nakaz aresztowania, lub ustawy wykonującej akt prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem, przy czym akt ten nie może działać samoistnie, gdyż musi zostać potwierdzony w ustawie wykonującej ów akt organizacji międzynarodowej. Potwierdzenie owo znalazło wyraz w przepisie art. 607k k.p.k., który stanowi implementację art. 1 ust 1 decyzji ramowej Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób pomiędzy państwami członkowskimi (Dz. Urz. WE L190 z 18.07.2002, s. 1 z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t 6, s. 34). Przepis ten określa cele przekazania osoby ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania. Dodatkowo wniosek o dokonanie ekstradycji obywatela polskiego musi spełniać łącznie dwa warunki ujęte w pkt 1 i 2 ust. 2 art. 55 Konstytucji RP, a mianowicie, aby czyn objęty wnioskiem o ekstradycję został popełniony poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz stanowił przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej lub stanowiłby przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej w razie popełnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarówno w czasie jego popełnienia, jak i w chwili złożenia wniosku. (Paweł Sarnecki Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Komentarz Tom II, wyd. II). Przechodząc na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że D. R. (1) jest osobą ściganą przez Prokuraturę w W., a więc organ ścigania państwa będącego członkiem Unii Europejskiej, a której członkiem jest również Rzeczypospolita Polska, przy czym stosowny wniosek w postaci europejskiego nakazu aresztowania D. R. (1) został przekazany stronie polskiej (k.13-19,21-26), która ratyfikowała umowę międzynarodową i implementowała przepisy decyzji ramowej Rady Europejskiej wprowadzającą tzw. europejski nakaz aresztowania. Ponadto czyn objęty przedmiotowym europejskim nakazem aresztowania został popełniony w czasie z 24.01.2018 r. na 25.01.2018 r., a więc w okresie obowiązywania w polskim porządku prawnym przepisów dotyczących ekstradycji, a przy tym czyn popełniono w miejscu nie będącym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 5 k.p.k.) oraz stanowi przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej niezależnie od miejsca popełnienia poza obszarem terytorium RP lub stanowiłby przestępstwo również według prawa polskiego, gdyby został popełniony na terytorium RP, gdyż odpowiednikiem przytoczonych w europejskim nakazie aresztowania przepisów są przepisy z art. 279 § 1 k.k. oraz art. 258 § 1 k.k. określające przestępstwo kradzieży z włamaniem i przestępstwo zorganizowanej grupy. Nie ma zatem przeszkód, aby takowa ekstradycja obywatela polskiego D. R. mogła się dokonać. Sąd nie dostrzega również przeszkód do wykonania nakazu europejskiego, o których mowa w przepisach art. 607p k.p.k. (przyczyny obligatoryjne odmowy wykonania nakazu) i art. 607r k.p.k. (przyczyny fakultatywne odmowy przekazania). Bezspornym jest, że zanim został wydany europejski nakaz aresztowania D. R. został zatrzymany przez polską Policję w dniu 25 stycznia 2018 r. o godz. 15.10 w G. jako osoba podejrzana o dokonanie kradzieży samochodu T. (...) (k.28), a następnie po przedstawieniu zarzutu popełnienia przestępstwa paserstwa (k.29) i złożeniu wyjaśnień (k.30-32,33-34,35-37,38-40) zastosowano wobec niego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy do dnia 25 kwietnia 2018 r. (k.41-43). Zatem wobec osoby ściganej toczy się postępowanie przygotowawcze (w fazie in personam). Przepis art. 607r pkt 2 k.p.k. stanowi, iż można odmówić wykonania nakazu europejskiego, jeżeli przeciwko osobie ściganej, której dotyczy nakaz europejski, toczy się w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie karne o przestępstwo, które stanowi postawę nakazu europejskiego, zaś przepis art. 607r pkt 5 k.p.k. stanowi, iż można odmówić wykonania nakazu europejskiego, jeżeli nakaz europejski dotyczy przestępstw, które według prawa polskiego zostały popełnione, w całości lub części, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym. Podkreślenia jednak wymaga, że choć bez cienia wątpliwości ustalono dotychczas, iż znaleziony w G. samochód marki T. (...) jest tym samym pojazdem, który posiadał nr rej. W- (...) i został skradziony w W. na szkodę H. T., to nie można uznać, że to przestępstwo choćby w części zostało popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wszak odnalezienie przedmiotowego samochodu przez Policję na posesji należącej do D. R. (1), gdzie była dokonywana jego rozbiórka, co wynika nie tylko z pokrętnych wyjaśnień D. R., ale i potwierdzających to wyjaśnień H. C. (k.45-46,47-49.50-52) nie świadczy, że zostały popełnione przez D. R. (1) dwa przestępstwa, a mianowicie kradzieży z włamaniem w W. i paserstwa w G., a także, że część przestępstwa kradzieży z włamaniem została popełniona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, skoro przedmiotowy pojazd został dostarczony na posesję D. R. (1). W myśl przepisu art. 6 § 2 k.k. czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił albo według zamiaru sprawcy miał nastąpić. W tej sytuacji oczywistym jest dla sądu, że czyn zabroniony został w całości popełniony w W., a więc na terytorium Republiki Austrii, gdyż tam została dokonana kradzież z włamaniem, a przetransportowanie pojazdu do G. w Polsce, z punktu widzenia ustalenia miejsca popełnienia czynu zabronionego, nie ma żadnego znaczenia. Dlatego zarzucone D. R. przestępstwo paserstwa należy rozpatrywać tylko i wyłącznie w kontekście współukaranego czynu następczego. Jednocześnie formalne postawienie D. R. zarzutu popełnienia przestępstwa paserstwa nie pozwala na przyjęcie istnienia fakultatywnej przesłanki do odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania w postaci zawisłości sprawy. Dlatego należało wyrazić zgodę na przekazanie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do Republiki Austrii będącego obywatelem polskim D. R. (1) ściganego europejskim nakazem aresztowania wydanym w dniu 26 stycznia 2018 r. przez Prokuraturę w W. w celu przeprowadzenia postępowania karnego o to, że w czasie z 24.01.2018 r. na 25.01.2018 r. w W. działając w sposób zarobkowy i jako członek zorganizowanej grupy przestępczej przy współudziale innego członka tej grupy zabrał cudzą rzecz ruchomą w zamiarze bezprawnego wzbogacenia siebie lub osób trzecich, a mianowicie samochód osobowy marki T. (...) o numerze rejestracyjnym W- (...) o wartości EUR 25.000 na szkodę H. T., a zatem rzecz o wartości przekraczającej kwotę EUR 5.000, w ten sposób, że wtargnął do pojazdu używając bezprawnie uzyskanego kodu dostępu to jest o przestępstwo ciężkiej zarobkowej kradzieży z włamaniem określonej w §§ 127. 128 ust. 1 pkt 5, 129 ust. 1 pkt 1 i 130 ust. 2 (austriackiego) kodeksu karnego. W celu realizacji przekazania osoby ściganej stronie austriackiej koniecznym stało się również zastosowanie wobec D. R. środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania na okres 30 dni od daty zwolnienia z jednostki penitencjarnej. Wprawdzie w aktach sprawy brak jest dowodów na popełnienie przez D. R. kradzieży z włamaniem w W., a co za tym idzie nie sposób ocenić, czy istnieje duże prawdopodobieństwo, że osoba ścigana dopuściła się zarzucanego przez austriackie organy ścigania przestępstwa, ale nie może to stanowić przyczyny nieuwzględnienia wniosku w części dotyczącej tymczasowego aresztowania osoby ściganej mimo, że D. R. pozostaje tymczasowo aresztowany na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie z dnia 27 stycznia 2018 r. do dnia 25 kwietnia 2018 r.(k.41-43). Stosownie bowiem do treści przepisu art. 607k § 3 k.p.k. in fine samoistną podstawą zastosowania tymczasowego aresztowania jest istnienie wydanego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej prawomocnego wyroku skazującego lub innej decyzji stanowiącej podstawę pozbawienia wolności osoby ściganej. ,,Skoro bowiem europejski nakaz aresztowania jest jednym z instrumentów prawa unijnego opartych na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń, to należy uznać, że przesłanka istnienia dużego prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa została zbadana i oceniona przez organ sądowy państwa wydania nakazu, a w związku z tym brakuje podstaw do jej weryfikacji przez polski sąd. Natomiast niewątpliwie potrzeba zastosowania tymczasowego aresztowania podlega ocenie, jednakże wyłącznie na płaszczyźnie zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania prowadzonego w przedmiocie wykonania europejskiego nakazu aresztowania, w tym skutecznego wydania osoby ściganej (Augustyniak, Eichstaedt, Kurowski, Świecki, Kodeks postępowania karnego Komentarz t. II, 2015 str. 877, Hofmański, Sadzik, Zgryzek, Kodeks t. III, 2012, s 768, postanowienie SA w Katowicach z 18 lipca 2007 r. II AKz 478/07, LEX nr 344405, postanowienie SA w Warszawie z 2 lipca 2010 r. II AKz 517/10, KZS 2011 z. 7-8, poz. 79, postanowienie SA w Lublinie z 15 października 2008 r. II AKz 468/08, LEX nr 477842). W ocenie sądu zakreślony 30 dniowy termin pozwoli na wykonanie wszelkich czynności związanych z przekazaniem osoby ściganej. Zważywszy jednak na prowadzone aktualnie w kraju postępowanie karne, w której D. R. posiada status podejrzanego wykonanie przekazania z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do Republiki Austrii osoby ściganej należało odroczyć do czasu zakończenia postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Gostyninie pod sygn. akt PR Ds. 134.2018 (co warto podkreślić, o inny formalnie czyn niż wskazany w europejskim nakazie aresztowania) lub do czasu wykonania w kraju kary pozbawienia wolności orzeczonej w tejże właśnie sprawie. Nie można przy tym wykluczyć, że w przypadku D. R. zarzuty zostaną zmienione lub uzupełnione, co jednak dotychczas nie nastąpiło. Wszakże, gdyby polskie organy ścigania nie zdołały zgromadzić dowodów na inną przestępczą działalność D. R. związaną z samochodami i częściami do nich to wydaje się, że możliwe jest zawieszenie postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Gostyninie pod sygn. akt PR Ds. 134.2018 do czasu zakończenia postępowania przez austriacki wymiar sprawiedliwości, a następnie umorzenie postępowania na etapie postępowania przygotowawczego na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., zaś w przypadku uniewinnienia D. R. od stawianych w sprawie austriackiej zarzutów podjęcia zawieszonego postępowania i postawienie w stan oskarżenia na bazie zgromadzonych dotychczas i posiadanych dowodów pod zarzutem popełnienia przestępstwa paserstwa. Na koniec podnieść należy, że stosownie do treści ust. 4 art. 55 Konstytucji RP ekstradycja jest zakazana, jeżeli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych lub jej dokonanie będzie naruszać wolności i prawa człowieka i obywatela. Sąd nie powziął jednak żadnych wątpliwości co do rzetelności procesu osądzenia D. R. w kraju występującym o ekstradycję, jak też, że prawne i faktyczne okoliczności osądzenia osoby ekstradowanej miałyby być gorsze niż w sytuacji, gdyby została ona osądzona w Polsce (Paweł Sarnecki Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Komentarz Tom II, wyd. II). Z tych względów orzeczono, jak w sentencji postanowienia zwalniając jednocześnie D. R. od zapłaty kosztów sądowych, skoro postępowanie zostało przeprowadzone z inicjatywy organów ścigania, a osoba ścigana dodatkowo, od ponad dwóch miesięcy, przebywa w jednostce penitencjarnej i nie uzyskuje żadnych dochodów.

.