Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V K 103/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Węgorzewie w składzie:

Przewodniczący – SSR Lidia Merska

Protokolant – Marta Kornacka

w obecności Prokuratora -------------------

po rozpoznaniu w dniach 12 czerwca 2018 r.17 lipca 2018r, 4 grudnia 2018r na rozprawie

sprawy G. W.

urodzonego (...) w P.

syna J. i E. z d. K.

oskarżonego o to, że: w bliżej nieokreślonej dacie w okresie od marca 2016 r. do dnia 29 lipca 2017 r. w m. Ł. gm. W. na działce nr (...) zniszczył brzeg śródlądowych wód powierzchniowych jeziora Ł. w ten sposób, że za pomocą ciężkiego sprzętu budowlanego dokonał prac ziemnych polegających na wyrównaniu terenu przylegającego do jeziora i nawiezieniu ziemi oraz gruzu, a także wykonanie grobli i drewnianego pomostu

tj. o czyn z art. 475 Ustawy prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. (Dz. U. 2017.0.1566)

1.  Oskarżonego G. W. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 475 ustawy Prawo wodne (Dz. z 2017r poz. 1566) w zw. z art. 33§1 i 3 kk skazuje go na karę grzywny w wymiarze 100 (sto) stawek dziennych, przy przyjęciu, iż wysokość jednej stawki dziennej równa jest kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych.

2.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem opłaty i pozostałe koszty sądowe w kwocie 1104,09 (jeden tysiąc sto cztery 09/100) złotych.

Sygn. akt VK 103/18

UZASADNIENIE

C. B. zakupiła dnia 19.01.2016r działkę o nr (...) – łącznej powierzchni 2,8633 ha, którą następnie podzielono na działki o nr (...). Działki te położone są nad brzegiem jeziora Ł., który należy do obszaru chronionego krajobrazu Krainy W. (...). Syn C. M. B., który był jej pełnomocnikiem - wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku V Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Węgorzewie został skazany za popełnienie czynu polegającego na spowodowaniu zniszczenia w świecie roślinnym i zwierzęcym w znacznych rozmiarach poprzez zlecenie przeprowadzenia prac ziemnych z użyciem ciężkich maszyn, polegających na wyrównaniu terenu przylegającego do jeziora i oczyszczeniu działki z naturalnie porastającej jej zieleni wysokiej i niskiej w celu urządzenia plaży i wycinki drzew, w wyniku czego doprowadził do nieodwracalnych, wieloletnich zmian w strukturze gleby, roślinności i świata zwierząt, trwałych zmian w ukształtowaniu terenu i wyglądzie krajobrazu, pozbawienia zwierząt kręgowych i bezkręgowych oraz ptaków rodzimego siedliska i ostoi, zasypania ziemią obcego pochodzenia nasad pni oraz odrostów i połamania gałęzi koron, a także mechanicznych obrywów gałęzi drzew rosnących w pasie nadbrzeżnym jeziora, powodując istotną szkodę a także naruszył linię brzegową jeziora poprzez zlecenie przeprowadzenia prac ziemnych z użyciem ciężkich maszyn, w wyniku czego zostały zniszczone szuwary oraz pas lądu pokryty warstwą ziemi przykrywającą naturalną roślinność jeziorną, tj. przestępstwa z art. 181§1 i 2 kk w zb. z art. 191 ustawy z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne ( tj. Dz. U. z 2017r., poz. 1121) w zw. z art. 11§2 kk. W toku tego postępowania dopuszczono dowód z opinii biegłej z zakresu ochrony środowiska - A. P., zeznań świadka M. A. A. M. – pracownika Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w O., biegłego z zakresu gospodarki wodnej (…) K. S., którzy odpowiednio w dniach 21.03.2017r, 14.03.2016r, 6 lipca 2017r przeprowadzali wizje lokalne dokumentując fotografiami postępujące zmiany w środowisku naturalnym. Oględziny wykonywali również policjanci – dnia 14.03.2016r E. B. z M. J.. Policjanci ujawnili stojącą na terenie działki (...) stojącą koparkę typu (...) oraz hałdy nawiezionej ziemi – zdjęcia k. 34 - 36.

Dnia 4 marca 2017 C. B. sprzedała B. W. nieruchomość niezabudowaną położoną w miejscowości Ł., obręb Ł., gmina W. – był to udział wynoszący 1/3 część nieruchomości niezabudowanej oznaczonej jako działka nr (...) o powierzchni 3022 m 2 oraz udział wynoszący 1/27 część w nieruchomości niezabudowanej oznaczonej jako działka (...) o powierzchni 1437 m 2 (droga wewnętrzna oraz teren z linią brzegową). Z aktu notarialnego wynika, że działka o nr (...) to grunty orne (...) 0,2353 ha, pastwiska trwałe Ps – 0,0669 ha). Udział w działce o nr (...) określono jako powierzchnię 1007 m 2, a podział do korzystania (quoad usum) został dokonany przez geodetę T. R.. B. W. nabyła tę nieruchomość jako majątek odrębny, ponieważ od 11.07.2016r zawarła umowę majątkową małżeńską o ustanowienie rozdzielności majątkowej z mężem G. W.. Z tym, że wszelkie decyzje odnośnie tego jak zagospodarować działkę, jakie czynić inwestycje na tym terenie, podejmował tylko G. W., to on zlecał wszelkie prace ziemne.

Dnia 22 czerwca 2017r M. G. pracownik Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w W. Zarząd Zlewni w G. ujawnił na działce należącej do B. W. nawiezioną ziemię i gruz o powierzchni 36 m 2 i 27 m 2 na obrzeże jeziora, zniszczenie linii brzegu oraz wykonanie pomostu drewnianego bez wymaganej prawem zgody i wiedzy właściciela jeziora. W tym czasie na działce był obecny G. W..

Dnia 29 lipca 2017r G. W. zawarł umowę - zlecenie dostawy z firmą (...) – wynajął koparkę gąsiennicową 16 – tonową. Jego zadaniem było wykopanie rowu pod zbiornik szczelny i zniwelowanie terenu. Po wykonaniu tych prac G. W. poprosił również o przywiezienie wywrotki piachu żółtego, plażowego dla wyrównania działki i zapewnienie swobodnego dojścia do jeziora, tak żeby powstała plaża. Prace zostały wykonane w jeden dzień – 29.07.2017r.

W dniu 21 września 2017 roku na działce należącej do B. W. policjanci przeprowadzili oględziny, podczas których ujawnili, że na działce znajduje się przyczepa kempingowa wraz z tarasem znajdującym się pod zadaszeniem, działka została ogrodzona, a jej teren jest porośnięty trawą. Od południowo – zachodniego narożnika działki w kierunku jeziora na całej długości linii brzegowej stwierdzono nasyp odgrodzony od pozostałej działki deskami. Nasyp był utworzony z gliny, fragmentami z gruzu – długość 10,6 m a szerokość 20,5m – od ogrodzenia wschodniego do ogrodzenia zachodniego. Stwierdzono również pomost drewniany o długości 12,4 m usytuowany w długości 5,2 m na powyższym nasypie, a pozostała część pomostu wysunięta jest na nasypie w głąb jeziora. Nasyp jest obudowany deskami, a na końcu pomostu wbity jest pal koloru białego.

Prace, które zostały przeprowadzone na działce o nr (...) po marcu 2016 spowodowały, że zniszczono brzeg śródlądowych wód powierzchniowych – za pomocą ciężkiego sprzętu budowlanego wykonano prace ziemne polegające na wyrównaniu terenu przyległego do jeziora, nawiezieniu ziemi oraz gruzu, a także wykonano groblę i drewniany pomost. Zniszczenia linii brzegowej jeziora z przyległościami wodno – lądowymi są nieodwracalne, chodzi o naturalny wygląd i ukształtowanie terenu, flory i fauny tlenowej i beztlenowej oraz prawa dostępu do jeziora. Praktycznie nie jest możliwe przywrócenie działki do stanu pierwotnego ponieważ całkowicie zmieniono przeznaczenie chronionego prawem terenu przez kolejnych użytkowników tego terenu. Zniszczenia w środowisku zapoczątkował M. B., natomiast G. W. swoim działaniem dodatkowo poczynił zniszczenia brzegu wód śródlądowych wód powierzchniowych jeziora Ł. – zasypanie terenu działki, podniesienie poziomu, zbudowanie grobli.

Mocą rozporządzenia nr 21 Wojewody (...) z dnia 14 kwietnia 2003r w sprawie wprowadzenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa (...) w § 1 pkt 54 (Warmi. 03.52.725) ustalono, iż Obszar Chronionego Krajobrazu Krainy W. (...) o powierzchni 85.527,0 ha położony jest na terenie powiatów W., G., M. i P., w gminach W., miasto W., G., miasto G., R. i miasto R.. Na terenie obszarów chronionego krajobrazu zakazuje się dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody i zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz gospodarki rybackiej, a także wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem obiektów związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym i przeciwpowodziowym - §2 ust. 1 pkt 4 i 10 w/w rozporządzenia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: aktu notarialnego k. 166 – 169, uproszczonego wypisu z rejestru gruntów k. 14, zawiadomienie k. 1, dokumentacji fotograficznej k. 2 – 4, mapy k. 28v, protokół oględzin z dnia 14.03.2016r k. 30 – 31, pełnomocnictwo udzielone M. B. k. 38 – 39, akt notarialny k. 40 – 41, opinii biegłej A. P. (wizja dnia 21.03.2017r) k. 42 – 43, zeznania biegłej M. A. A. M. (wizja dnia 14.03.2016r) k. 50 – 51, dokumentacji fotograficznej k. 55 – 89, protokołu oględzin k. 136 – 137, dokumentacji fotograficznej k. 138 – 139, opinii biegłej k. 144 – 147, dokumentacja zdjęciowa k. 149 – 150, opinia biegłego k. 83 – 89, zeznań świadków – M. G. k. 267v – 268, R. K. k. 268, B. W. k. 273- 273v, akt sprawy VK 230/16, a także wyjaśnień oskarżonego k. 267v, 273v.

Oskarżony G. W. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, choć nie zaprzeczał by zlecał wykonanie prac ziemnych, nawiezienia ziemi, gruzu, piasku.

Z zeznań żony oskarżonego - B. W. wynika, iż przed kupnem działki nie było tam pomostu ani grobli, była tylko wysiana trawa. Przyznała, że wysypali piasek od strony jeziora, dla dzieci. Zatem wszystkie prace, które są wymienione w zarzucie zostały wykonane na polecenie oskarżonego, co potwierdziła żona oskarżonego. Oskarżony na rozprawie dnia 17 lipca 2018r k. 273v wskazał zdjęcia terenu działki, której właścicielem jest jego żona, zatem porównanie jej stanu sprzed zakupu i później, po działaniach oskarżonego, było możliwe na podstawie materiału fotograficznego z akt sprawy, a dowód ten jest bezsporny.

Biegła z zakresu architektury krajobrazu A. P. sporządzała opinie w obu sprawach – skazanego M. B. oraz oskarżonego G. W.. Biegła dysponowała całym materiałem dowodowym, samodzielnie przeprowadzała wizje lokalną na tym terenie dnia 21.03.2017r, porównała zdjęcia terenu sprzed marca 2016 jak również późniejsze zmiany w środowisku powstałe na skutek działań oskarżonego G. W.. Zdaniem Sądu opinia biegłej jest wiarygodna, ponieważ sporządzona została na podstawie całości materiału dowodowego, poparta wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłej.

Dowody z zeznań wszystkich świadków są zdaniem Sądu wiarygodne, ponieważ relacjonują oni swój udział w sprawie – oględziny czy wynajem sprzętu ciężkiego i zakres wykonanych prac ziemnych. Również oskarżony tym dowodom nie zaprzeczał. Zdaniem Sądu stan faktyczny w tej sprawie jest bezsporny.

Zdaniem Sądu oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu z winy umyślnej w zamiarze ewentualnym. Oskarżony co najmniej godził się na to, że podejmowane przez niego prace, ingerencja w środowisko naturalne są sprzeczne z prawem. Nie poczynił żadnych starań aby dowiedzieć się, czy może dokonać jakiejkolwiek ingerencji w ekosystem.

Artykuł 475 ustawy Prawo wodne stanowi o odpowiedzialności karnej tego, kto niszczy lub uszkadza brzegi śródlądowych wód powierzchniowych, brzegi wód morskich, budowle, w tym mury, niebędące urządzeniami wodnymi, tworzące brzeg lub grunty pokryte śródlądowymi wodami powierzchniowymi. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego Sąd wziął pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru i motywację sprawcy. Oskarżony nie zwracał uwagi na to jakiego rodzaju prace zleca, nie interesował się tym, czy tego rodzaju prace, w ogóle może wykonać. Nie czynił żadnych starań o sprawdzenie legalności swoich działań, nie zważał na ingerencję w ekosystem, w środowisko naturalne, zależało mu tylko na stworzeniu działki rekreacyjnej. Prace ziemne i wykonane urządzenia wodne – grobla i drewniany pomost, służyły temu aby swobodnie korzystać z brzegu jeziora, po też została usypana plaża. Oczywiście oskarżony powinien przede wszystkim podjąć starania aby upewnić się jakiego rodzaju prace może wykonać. Jako okoliczność łagodzącą należy potraktować, to że proces zniszczenia środowiska zapoczątkował już skazany M. B. wyrównując teren i przygotowując działki do sprzedaży. Tylko, że dalsza ingerencję w środowisko, powodujące dalsze zniszczenia, to już było działanie oskarżonego. Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem obrońcy, że skoro już raz środowisko zostało zniszczone na tej działce, to później nie jest to już możliwe. Środowisko naturalne to złożony ekosystem, w którym każda jego cześć jest istotna dla fauny i flory, a każda ingerencja powoduje zniszczenia i nieodwracalne skutki.

Sąd orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wymiarze stu stawek dziennych przy przyjęciu, iż wysokość jednej stawki dziennej równa jest kwocie pięćdziesiąt złotych. Ten rodzaj kary spełni cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego. Oskarżony utrzymuje się z pracy zarobkowej, osiąga stały miesięczny dochód. W ocenie Sądu wymierzona kara skutecznie powstrzyma oskarżonego przed ponownym popełnieniem przestępstwa, a jej rozmiar nie jest nadmiernie wysoki. Niewątpliwie obowiązek jej uiszczenia będzie stanowił realną dolegliwość dla oskarżonego.

O kosztach sądowych orzeczono stosownie do treści art. 627 kpk i art. 3 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm). Na koszty sądowe złożyły się opłaty za uzyskanie karty karnej, ryczałt za doręczenia wezwań i innych pism z postępowaniu przygotowawczym oraz w pierwszej instancji w postępowaniu sądowym, koszty związane z uzyskaniem opinii biegłych.